JW 68. Vrijdag 12 Augustas. S7s,e jaargang.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
öiiiir.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal 1,75, fr. p.p. ƒ1.90. Afzonderlijke
nolhmers 5 c.met bijblad 10 c.
Gewone advertentiën worden a 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodbei'igten van 16 regels a I,—
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie uren, des namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomenmoeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
's Gravenhage, Augustus.
Alles geraakt op den achtergrond voor de be-
rigten van het oorlogstoon eel. Er bestaat inderdaad
eene spanning, die hier en daar ook in verband
mag zijn met sympathiën of antipathiën, maar
die toch meerendeels haar oorsprong vindt in
overwegingen en gevolgtrekkingen ten aanzien
van den mogelijken invloed der gebeurtenissen
op ons vaderland. Ik geloof niet, dat het raad
zaam te achten is dat voorbeeld te volgen. Het
is niet genoeg dat de Regeering eene strikte neu
traliteit in acht neemt, ook het volk moet neutraal
zijn en zich niet laten meêslepen door ligtzinnige
oordeelvellingen over de eventuele plannen dei-
oorlogvoerende mogendheden. Wat daaromtrent
in den laatsten tijd is uitgelekt, geeft stof tot
nadenken genoeg, en is een reden te meer om
alles aan te wenden wat kan strekken om onze
weerbaarheid te versterken en aan onze gewapende
neutraliteit kracht bij te zetten. Maar, voor het
overige late men zich niet door sympathie voor
den een of den ander leiden. In een oorlog als
thans geleverd wordt, op zulk eene onmetelijke
schaal en met zulke ontzaggelijke hulpmiddelen,
is de overwinnaar van heden de verslagene van
morgen, en omgekeerd. Bij alle ingeschapen zucht
naar vrijheid, en de rondborstigheid van onzen
landaard op prijs stellende, vooral ook in de pers,
achten wij niettemin den wenk van professor
F ruin hoogst verstandig en vaderlandslievend.
En het is eene allezins juiste opmerking, die
ons dezer dagen onder de oogen kwam, dat te
regt, of ten onregte, maar in het gegeven geval
altoos bedenkelijk, de pers wordt gehouden
de openbare meening te vertegenwoordigen, en
dat daarom in den vreemde veelal op rekening
van het volk of van de Regeering wordt gesteld
wat een of ander dagblad-artikel gelieft te ver
kondigen. Ware men nu in het Buitenland zoo
onpartijdig, om, zelfs bij handhaving van dat zeer
groote misverstand, ten minste er op te letten dat
juist het verschil van opinie of van sympathie
in de pers merkbaar, het beste bewijs oplevert,
dat de natie als zoodanig ook zeer verdeeld is,
zoodat tegenovergestelde sympathiën of antipathiën
zich als 't ware neutraliseren en oplossen, dan
zou aan veel van het geschrijf weinig gelegen zijn.
Maar ongelukkigerwijze gaat dit niet op. De
Duitscher, die een scherpe veroordeeling van den
Franschen keizer leest en het geluk der Duitsche
wapenen hoort wenschen, meent en zegt en schi-ijft
dat Nederland Duitschgezind is, hetgeen wederom
de gevoeligheid opwekt van den ligtelijk opbrui-
schenden Franschman, die op zijne beurt ook,
en mede naar aanleiding van onze couranten met
bijzonder genoegen constateert, dat Nederland, als
't er op aan kwam, de zijde van Frankrijk zou
kiezen, en althans den oorlog als door Pruissen
uitgetart beschouwt en Bismarck verwenscht. Ik
ben op die wederzijdsche liefkozingen en cou
ranten-annexatiën aan de Seine of aan de Spree
gansch niet gesteld; maar ze zijn, gelijk ik zeide,
veelal het gevolg van de polemiek van een deel
onzer pers, waarin soms de beleedigende taal
jegens bevriende mogendheden alle palen te buiten
gaat. Er is onlangs, naar aanleiding van den brief
des heeren Bevit Ie, gewezen op zeker artikel der
vreemdelingen-wet, die een gevaarlijken buiten
lander over de grenzen kan doen zetten; maar
zoo bestaat er ook eene niet ingetrokken wet,
die beleediging of laster jegens vreemde souverei-
nen strafbaar stelt. (Wet van 28 Sept. 1816,
Stbl. no- 51).
Onpartijdigheidshalve moet hier bij gevoegd wor
den, dat ook de houding van sommige vreemde-
lingen, ja zelfs van gena: uraliseerden, veelal hoogs t
onvoorzigtig is. Door het begrijpelijk medegevoel
voor het land waartoe zij behooren of behoorden
opgewonden en medegesleept, worden zij veelal
hartstogtelijk en overdreven, soms grof en over
moedig; en verwijten dengene, die niet deelt in
hunne opgeschroefde declamatiën, of die een ander
oordeel uitspreekt, dat zij sympathie koesteren
voor hun vijand; en zóó wordt niet zelden door
heethoofdige Franschen of snorkende Duitschers
die hier te lande gastvrijheid of Nederlanderschap
en in allen gevalle hun veelal ruim bestaan ge
nieten, de conversatie onaangenaam gemaakt en
soms vergald door hatelijkheden en door onge
motiveerde oordeelvellingen of aantijgingen jegens
bevriende natiën of hunne regeerders.
Ik wil dat punt niet in bijzonderheden uiteen
zetten. Ieder zal welligt in de gelegenheid ge
weest zijn zelf op te merken wat hier slechts
aangestipt wordt. Maar in een' tijd als dien wij
beleven, met gebeurtenissen in 't verschiet, waar
van geen menschelijk verstand omvang of com
binatiën kan bepalen, heb ik gemeend een woord
van waarschuwing te mogen riglen zoowel tot
den Nederlandschen publicist als tot de in Neder
land gevestigde vreemdelingen.
Nederland, het Nedeflandsphe volk als zoodanig
wil met het oog op zijne geschiedenis en zijne
belangen noch Duitsch noch Fransch zijn. Zijne
neutraliteit grondt zich niet op utiliteit maar op
nationaliteit. En deze moet zelfs niet in de verte
worden bemoeijelijkt of benadeeld door eene ver
keerde rigting der publiekeopinie, door eene
onvoorzigtige leiding der openbare drukpers, en
nog minder door vreemden bluf.
GOES, 11 Augustus 1870.
Wij vernemen dat de voorzitter der eerste kamer
van de St. G. in overleg met de Regeering, voorne
mens is dat staats-ligcliaam op te roepen, weinige
dagen voor de sluiting der staten-generaal ten einde
de wet tot afschaffing der doodstraf af te doen.
Door de centrale kiesvereeniging in het hoofd
kiesdistrict Alkmaar is in eene vrij talrijk bezochte
vergadering, door leden van verschillende gemeenten,
tot het hoofdkiesdistrict Alkmaar behoorende, bijge
woond, met algemeene stemmen op nieuw tot can-
didaat voor het lidmaatschap der tweede kamer
gekozen het afgetreden lid, den luitenant generaal
W. J. Knoop. Door de algemeene kiesvereeniging
is tot candidaat gestold jhr. mr. C. van For eest,
die moet verklaard hebben zijn mandaat te zullen
nederleggen, zoodra de heer Knoop uit zijn te
genwoordige functie treedt.
De minister van Oorlog heeft aan de militaire
autoriteiten van het leger het volgend schrijven
gerigt: „Door de opkomst onder de wapenen van
alle miliciens hebben de korpsen en onderdeelen
daarvan eene zoodanige sterkte verkregen, dat het
gebiedend noodzakelijk is de kaders, die volgens
de bestaande organisatien geenszins te sterk zijn,
niet te verzwakken. Ik acht derhalve noodig, aan
alle militaire autoriteiten van het leger dringend
aan te bevelen, zoo min mogelijk onderofficieren
en korporaals tot bijzondere diensten, als ordon-
nance, schrijver, enz.,.te bestemmen."
Naar wij vernemen hebben de ministers van
marine en van oorlog aan de heeren de Casembroot
en Nierstrasz en de Roo tan Alderwerelt, leden dei-
tweede kamer, te kennen gegeven, dat van hun
vaderlandslievend aanbod, om weder iu actieven
militairen dienst te treden, vooralsnog geen gebruik
zal worden gemaakt.
Onze in het vorig nommer toegezegde beschou
wing betreffende den gasprijs, is, voornamelijk ten
gevolge der tot staving van ons gevoelen aange
voerde rekeningen voor dit nommer te uitgebreid;
zoodra mogelijk voldoen wij aan onze belofte.
Indien het waar is, wat wij vernemen, dan heeft
mr. J. H. de Laat de Kanter zijn ontslag als lid van
den Gemeenteraad ingediend.
Borssele 8 Augs. 1S70. Heden had door den
burgemeester dezer gemeente de uitreiking plaats
van het eereteeken met de gesp ter herinnering
aan de wapenfeiten te Boni in 1859 aan den ma
troos 2e klasse Izaak Spruyt.
Lazen wij voor eenige dagen, dat de zoo zeer
gevreesde aardappelziekte in verschillende streken
was waargenomen, ook uit onze omgeving wordt
daarvan na den laatst gevallen regen melding ge
maakt, evenwel in nog hoogst geringen graad eh
bij de vroegste soorten. De knol is nog gezond en
spoedig zijn wasdom nabij, zoodat men zich vleit
dat de ziekte weinig schade zal doen.
In de buurt van Loppersum (prov. Groningen)
zullen op 15 dezer van wege de commissie van
landbouw in die provincie, proeven genomen wor
den met een nieuw graan-maaiwerktuig, dat tevens
zelf ook de schoven maakt. Het is aangevoerd
door de firma Boeke en Huidekoperte Groningen.
Wij lezen in het Vaderland:
Hun, die nog altijd meenen, dat de zegepraal
der Fransche wapenen een waarborg is voor Ne-
derland's onafhankelijkheid, zal 't goed doen te ver
nemen dat nog dezer dagen de Pruissische regering
aan de onze de offieieele verzekering gegeven
heeft, dat tot een annexatie van Nederland aan
Pruisen nooit plan heeft bestaan, en dat geen
enkel verstandig Duitscher daaraan gedacht heeft.
Eene vriendschappelijke verstandhouding achtte
men meer in het belang der beide natiën, dan een
annexatie in strijd met den uitgedrukten volksgeest.
Ten gevolge Z. Ms. besluit betrekkelijk de re
geling van den eersten ban der dienstdoende schut
terijen, zullen de manschappen van dien ban van
Rijkswege van achterlaadgeweren en de noodige
ammunitie worden voorzien, ten einde in de behan
deling van dat geweer te worden geoefend.
De kadetten der koninkl. militaire akademie,
tot September a. s. met verlof, zijn Maandag op
geroepen geworden om onverwijld naar Breda te
komen, ten einde bij het leger te worden ingedeeld
bij de respective wapens waartoe zij behooren; de
kadets van het hoogste studiejaar worden als ser
geants en de overigen als korporaals ingedeeld
voorts is het hun toegestaan, des verkiezende,
buiten de kazernen te logeren.
Zaturdag namiddag zijn door de infanterie, lig
gende in de St. Jacobs-kazerne te 's Bosch, de
patronen in de geweren gepasthet schijnt, dat
een patroon in een der geweren is blijven zitten
althans, Zondag-namiddag I2V2 ure ging door een
of andere beweging het geweer van een niets kwaads
vermoedenden korporaal milicien af; een der kogels
vloog door de zoldering, ging door het been van
een korporaal-milicien, die op de koogere verdie
ping gekazerneerd was en baande zich nog een weg
door de daarop volgende zoldering. De geheele
karzerne geraakte in opschudding, daar men dacht
dat iemand zich van het leven beroofde. De ge
troffene is naar het hospitaal vervoerd.
Men meldt aan het Utr. Dagbl. uit den Haag
In goed onderrigte kringen wordt ten stelligste
verzekerd, dat hier te lande, met name te 's Hage
door Fransche agenten de Fransche zaak met
Fransch geld enorm wordt gediend. In hoeverre
de Hollandsche eerlijkheid tegen zulke klinkende
argumenten lang bestand zal blijven, moet de tijd
leeren."
Naar men uit goede bron verneemt, bestaan er
tegen het zenden van een stoomboot op den Rijn,
tot vervoer en verpleging van gekwetste en zieke