!69.
Vrijdag 8 October,
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
Kitste
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal ƒ1,75, fr. p.p. 1.90 Afzonderlijke
nommers 5 c.met bijblad 10 c.
Gewone advertentiën worden a 15 c. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 10 regels h 1,-
Dienst-aanbiedingen, niet meer dan 4 regels bedragende
en contant betaald, 40 c.
De inzending van advertentiën kan geschieden op den dag der uitgave tot vóór drie uren, des namiddags.
Stukken welke men als ingezonden wenscht opgenomen, moeten uiterlijk den vorigen dag aan het bureau bezorgd zijn.
DE GEMEENTE-BEGROOTING.
De tijd nadert weder waarop, in onzen gemeente
raad, de beraadslagingen zullen aanvangen over
de gemeente-begrooting. Zij is bereids door burg.
en weth. ingediend en de gelegenheid is ons
gegeven, om allen met haren inhoud bekend te
worden.
De ervaring heeft geleerd, dat het wel noodig
is, in de eerste plaats, tot belangstelling in deze
gewigtige gemeente-aangelegenheid op te wekken.
Er wordt veel over gesproken, men beoordeelt
met of zonder kennis van zaken, eenige posten,
en heeft zijne aanmerkingen op het eindcijfer
van inkomsten en uitgaven, maar slechts weini
gen geven zich de moeite, om het geheel naauw-
keurig nategaan en de toelichting der bijzondere
onderdeelen te overwegen.
En onder hen, die oordeelen, hoe velen, die ge
heel partijdig reeds voor nader onderzoek hun oor
deel bepalen of zich gemakkelijk leenen om het
koor der klagers en'bedillers te versterken.
Het Avare te rvenschendat elk burger zich de
moeite gaf, om van naderbij met de finantieele
huishouding bekend te worden. Zoo iets, dan zeker
is dit een algemeen belang. Er is een last, die
door allen moet gedragen worden en wij mogen
dien niet opnemen, zonder de kennis der behoef
ten, waardoor hij Avordt opgelegd. Ook de in
komsten der gemeente zijn het algemeen eigendom
en het is niet alleen pligt nategaanof zij toe-
dan Avel afnemen, maar ieder heeft zich aftevragen,
- wat hij tot vermeerdering van dezen kan toebren
gen; ieder moet Avelen in Avelke verhouding zij
tot de uitgaven staan. Het is niet billijk het oog
alleen te vestigen opeen of ander onderdeel', bui
ten verband met het geheel en, zoo als velen doen,
het geheel goed of aftekeuren al naarmate men
door dat eene zich bevredigend of teleurgesteld vind.
Het zal ook nu weder niet ontbreken aan aller
lei aanmerkingen over de handelwijze van het be
stuur in verband met de bijzondere posten der
begrooting. Niets is natuurlijker, maar ook niets
onredelijker, dan dat men zich daarbij besturen laat
door vooroordeelen, oppervlakkige indrukken, een
zijdige leidslieden en Avat niet al meer.
Daarom als Avij de aandacht der gemeentenaren
voor de begrooting inroepen, meenen wij er bij
te moeten voegen, dat, rvie waarlijk prijs stelt
op een rigtigen gang van zaken en naar zijn ver
mogen Avil medewerken, om dezen te bevorderen,
een anderen Aveg moet inslaandan meestal wordt
gevolgd, en, of een zelfstandig oordeel moet veil en
of zich van oordeelen moet onthouden.
Wij bespreken de zaak, voor ditmaal, in het
algemeen en achten een paar opmerkingen noodig
alvorens de bijzonderheden in ovenveging te nemen.
Het is niet ongeAvoondat men klaagt over het
toenemen van het eindcijfer der uitgaven. Er zijn
er, die steeds beginnen met te zeggende uitgaven
zijn sedert dit of dat tijdstip Aveder met zoovele
duizenden vermeerderd en zij gaan de krachten
der gemeente te boven.
Dat is eene groote onbillijkheid.
Immers hoevele redenen zijn er te geven voor
die vermeerdering van uitgaven, die als zoovele
verblijdende verschijnselen dankbaar moeten Avor-
den vermeld.
Reeds de uitbreiding der gemeente maakt eene
vermeerdering van uitgaven noodzakelijk, Avaarbij
men geregeld voorbijziet, dat diezelfde uitbreiding
ook hare voordeelcn aanbrengt. Voegen Avij er bij,
dat menige uitgave, vroeger niet gevorderd, het
gevolg is van inrigtingen, die in het belang der
stoffelijke of zedelijke belangen Averden in het
leven geroepen.
Twee vragen beheersehen het oordcel over eene
gemeente-begrooling. Zijn de voorgestelde uitgaven
nuttig, en staan zij in arerhouding tot'het finan-
lieel yermogen der gemeente?
Omtrent de eerste vraag kan het oordeel afhan
gen van subjectieve meeningen. Maar zal men
zich daarnaar kunnen rigten? Ook omtrent het
algemeen belang gelden regelen, die Avel eens door
sommigen bestreden worden, maar waarvan eene
gezonde staathuishoudkunde daarom niet afwijkt.
Maatregelen bijv. in liet belang der gezondheid
vinden altijd en overal bestrijders, maar geen ge
meentebestuur mag zich daardoor laten terughouden,
om ze in toepassing te brengen.
Wij meenen dan ook, met het oog op onze
gemeente begrooting gerust te kunnen zeggen, dat,
Avie er zich ergere over enkele uitgaven, aan
onze gemeente geene lasten worden opgelegd, die
niet door wezenlijke, ja zelfs dringende behoeften
geboden zijn.
Dwaasheid is het te meenen, dat Aveglating van
sommige uitgaven, het eindcijfer zooveel vermin
deren zou. Als er zooveel niet voor het onderwijs
uitgetrokken werd, zoo redeneert men, zouden
wij minder moeten betalen.
Maar vergeet men dan hoevele zaken, volgens
anderen, daarvoor in de plaats zouden komen en
misschien nog meer eischen. Denken wij slechts
aan een en ander, door het raadslid van Ren-
teeghem ten vorigen jare, als noodig en wensche-
lijk, aangegeven. En de billijkheid vordert te er
kennen, dat er, buiten het door hem genoemde,
nog veel meer wenschelijk zoude zijn. Indien er
dus al op eenen of anderen post, zooals die nu voor
komt, bezuinigd Averd, dan zou men aan de uit
voering van wat anders moeten gaan denken en
het eindcijfer zou dus niet verminderen.
Is dat waarlijk noodig? Verkeert onze gemeente
in zulk eenen toesland, dat men tot eiken prijs
naar vermindering van het eindcijfer moet zoeken?
Is er achteruitgang bij de burgerij, zoodat zij zich
eene bezuiniging ten koste van ernstige belangen,
moet laten welgevallen?
Wij durven dat betAvijfelen, en zonder te be-
weeren, dat er een algemeenen en onbelemmerden
voorspoed Avaar te nemen is, zou' het al zeer
ondankbaar zijn, als Avij een klaagtoon aanhieven,
die daarenboven door menig onloochenbaar feit
zou worden Aveersproken.
Het is ook bekend, dat zij, die meest over de
verhooging der uitgaven klagen, daarbij steeds
het oog hebben op den hoofdelijken omslag en de
menigte Avijs maken, dat a'ermindering van de
eersten, verlaging van de laatste tengevolge heb
ben zou.
Maar hadden wij regt toen wij stelden, dat er
misschien verandering, maar geene vermindering
in de uitgaven mogelijk is, dan is er ook iveinig
kans op verlaging der directe belasting, en het zal
Avel niet noodig zijn, nog eens Aveder te betoo-
gen, dat deze belasting boven eene vwoegere Avijze
van heffing te verkiezen is.
De hoofdelijken omslag is de steen des aanstoots,
Avaarvan sommigen zich gretig bedienen, om onte
vredenheid tegen de regeering te wekken of te on
derhouden, maar men verzAvijgt steeds, dat de
groote meerderheid vroeger meer betaalde dan
thans, en de meer redelijke wijze van heffing komt
ook aan de vermeerdering van uitgaven te gemoet.
Doch waartoe breed uitgeAveid over eene zaak,
die door de bevooroordeelden nooit goedgekeurd
Avorden zal, en die toch hoe langer zoo meer bleek
even zoo redelijk, als doeltreffend te Avezen. Wij
wilden alleen Avijzen, op het verschijnsel, dat
telken jare zich Aveder voordoet, het veroordeelen
der begrooting, om het eene middel van inkomsten.
Over de bijzonderheden spreken Avij later en
het zal niet moeijelijk vallen aan te toonen, dat de
tegenstand, die zich al vast Aveder organiseert,
slechts grond heeft in de zucht om het gemeen
tebestuur te bemoeijelijken, waar het niet toe
geeft aan de eischen van hen, die naar hun zin
en in hun belang de zaken zouden Avillen regelen.
Daartegen te waarschuAven, is de pligt van ieder,
die de gemeente Avaarlijk bevoordeelen wil. Het
zou een bewijs van gewenschten vooruitgang zijn,
Avanneer men de finanteele kwestie, die thans aan
de orde komt, met Avat meer ernst ging ovenve-
gen, maar niemand late zich daarbij door eene
eenzijdige beschouAvingswijze leiden. En boA'enal
bedenke men, dat het niet altijd de beste bestuur
ders zijn, die het minst laten betalen, maar dat
zij ondersteuning verdienendie de beschikbare
krachten aanAvenden, om een krachtig gemeente
leven op duurzamen grond te vestigen.
GOES, den 7 October 1869.
Bij kon. besluit is aan M. van Pelt en C. L. Bos,
sloeproeijers bij de in- en uitgaande regten, woon
achtig te Kruiniugen ieder voor zich vergun
ning verleend tot het aannemen en dragen van de
medaille der 2s klasse voor Burgerlijke verdiensten,
hun door Z. M. den koning der Belgen toegekend.
Met genoegen vernemen wij, dat aan onzen stad
genoot, de heer mr. M. J. de Witt Hamer, de onder
scheiding is te beurt gevallen, om, van wege de direc
tie der Aieuwe Rotterdamschc Courant, als verslaggever
op te treden bij de opening van het Suez-kanaal.
Blijkens annonce zal de leesbibliotheek van het
Goessche departement der Maatschappij tot nut van
't algemeen Aveder geopend worden. Wij achten het
gelukkig dat deze inrigting bestaatmaar niet min
der, dat zich reeds liet verlangen openbaarde, om
daarvan Aveder gebruik te kunnen maken. Ondanks
alle pogingen, om voor verstand en hart nuttige
lektuur te verdringen, blijft deze instelling van ons
departement bloeijen en het is ons aangenaam te
kunnen verzekerendat de trouwe lezers weder
nieuwen voorraad zullen vinden. Met vrijmoedig
heid wekken wij allen, die op geestbeschaving prijs
stellen, die door onderhoudende lektuur tot het goede
willen worden opgewekt, allen, die de winteravon
den nuttig en aangenaam willen doorbrengen, op,
om weder ijverig van de bibliotheek gebruik te
maken. Voor zooveel noodig sporen wij tot on
dersteuning, in alle opzigten, van deze instelling aan,
vertrouAvende, dat elk middel om ons volk tot een
practisch en tegelijk-regt zedelijk leven op te
leiden, algemeene medewerking verdientomdat het
algemeen belang daardoor wordt bevorderd.
In den avond van den 1 dezer, omstreeks half
negen ure, werd te Neuzen een prachtig luchtver
schijnsel waargenomen. Een heldergroen lichtende
vuurbol, oogenschijiilijk zoo groot als de maan,
doch eenigzins hoekig van vorm, bewoog zich snel-
lijk in Zuidoostelijke rigting, laag aan den gezigt-
einder. Door een breede zwarte wolk, waarachter
het verdAveen, om nog slechts voor een oogenblik
weder te voorschijn te komen, Avas naainvkeuriger
bescliouAvig onmogelijk. Ook in verschillende an
dere plaatsen van ons land is dat natuurverschijn
sel opgemerkt.
Door de kiesvereeniging Amsterdam" te Am
sterdam, is tot candidaat voor het lidmaatschap
der Tweede kamer gesteld mr. E. 11. '.s Jacob
Door den minister van Marine Avordt ter kennis
gebragt, dat in het Sloe even bezuiden Zuid-Craijert,
een vaartuig is gezonken, Avaarbij eene wrakton
is geplaatst in de diepte van 18 decimeters (palmen)
