de 16 pet.; van de zee- naar de landzijde en de ri
vieren 37 pet.; van de landzijde en de rivieren naar
de zeezijde 43 en van de landzijde en de rivieren
naar de landzijde en de rivieren 4,40 pet.
Naar eenige landen van herkomst of bestemming
vindt men dat bedroegen:
(in millioenen guld.) (in millioenen guld
Inv. Uitv. Inv. Uitv.
l'ruissen (Tolverbond) 142. 174. Rusland17. 5.
Groot-Brittanjc 171. 125. Frankrijk 13. 11.
Java104. 42. Ver. Staten van N.-A. 10. 6.
België63. 61. Italië 6. 16.
De algemeene invoer uit Groot-Brittanje beliep
in 1866 148, in 1867 152 en in 1868 171 milliosn
gulden; de algemeene uitvoer eene waarde derwaarts
in die drie jaren respectivelijk 121115 en 125 mill.
De algemeene invoer uit Pruissen Tolverbondin
1866 129, in 1867 131 en in 1868 142 millioen
de algemeene uitvoer derwaarts in die drie jaren res
pectivelijk 140, 159 en 174 millioen.
De algemeene invoer van Java beliep gemiddeld
van 186165 86 millioen, in 1866 en 1867 93,
in 1868 104 millioen; de algemeene uitvoer ge
middeld van 1861—65 44, in 1866 53, in 1867 57,
en in 1868 42 millioen.
De algemeene invoer uit België was in 1868
52, in 1867 53 en in 1868 63 millioende al
gemeene uitvoer derwaarts respectivelijk in die drie
jaren 4645 en 61 millioen gulden.
Uit een staat, aanwijzende het getal en de waarde
der runderen en kalveren, in 1868 veraccijnsd, blijkt,
dat het getal runderen alstoen bedroeg 164,791,
gezamenlijke waarde (a ƒ94.51 per stuk) ƒ15,575,083;
dat der kalveren 107,092 stuks, gezamenlijke waarde
(a f 23.27per stuk) ƒ2,492,699; dus runderen
en kalveren zameu ƒ18,067,782.
Op de door de Hollandsche Maatschappij van
landbouw te Purmerende gehouden tentoonstelling
zijn onze stadgenooten Wed. J. G. Massee Zoon
en E. van den Bosch bekroond, en wel de Wed.
■I. C. Massee 4' Zoon le en 3e prijs voor het
beste zaaiwerktuig 2e prijs voor de beste paarden-
rijenschoffel2e prijs voor het beste graan-maai-
werktuigle prijs voor de beste gierkar2e prijs
voor de beste stroosnijbank voor paardenkracht;
3e prijs voor de beste hand-stroosnijbank 3e prijs,
voor het meest doelmatig veevoeder-kooktoestel,
inhoudende minstens 200 kannenen voor niet
gevraagde voorwerpen, prijzen, voor grind-en steen-
koolhorde, wring-waschmachine en veeweegschaal.
De heer E. van den Bosch voor voedergewassen,
gras-klaverzaden en zaaigranen.
Weldra zullen de voorbereidende werkzaamheden
voor den bij de nieuwe wet bevolen ijk van gas
meters een aanvang nemen. Het voornemen be
staat een gebouwtje te plaatsen nabij het labora
torium voor de natuurkunde aan de hoogeschool
te Leiden, waarin de standaardgashouders, onder
toezigt van den hoogleeraar Rijke, zullen worden
gesteld. De kosten van dat gebouwtje, zoomede
aanschaffing der standaardgashouders en de kosten
hunner verificatie, zijn aanvankelijk geraamd op
f 10,000,Voorts zal er een reorganisatie van
het ijk-personeel plaats hebben.
Ten gevolge van het onlangs op de Kon. Mil.
Akademie te Breda gebeurde, kan men met zeker
heid melden, dat de kadet v. d. E. van het hoogste
studiejaar, bestemd voor de dienst van het O. I.
leger, als kadet is ontslagen.
Per telegraaf). Het verzoek om gratie, door Jonas Melhaclo,
wegens deelneming aan de ongeregeldheden te Rotterdam,
door het geregtshof in Zuidholland tot zes jaren confinement
veroordeeld, is door Z. M, afgewezen.
De commissie tot bevordering van getrouw school
bezoek te Deventer, hield den 1 October eene nieuwe
halfjarige uitdeeling van spaarbankboekjes. Zij rnogt
het genoegen smaken, alleen op de armenschool",
waartoe zij hare bemoeijingen voornamelijk bepaalt,
106 getrouwe schoolbezoekers te beloonen, door
231,50 voor hen bij de spaarbank in te schrijven
en aan 27 nieuwe bekroonden, spaarbankboekjes uit
te reiken. De maatregel wekt de lust tot geregeld
schoolgaan zoo sterk op, dat voor een paar jongens
uit de hoogste klasse reeds ruim 26 op hun boekje
ingeschreven is, ofschoon zij slechts den leeftijd van
13 jaar bereikt hebben, en de eerste uitdeeling in
September 1867 plaats had.
Bij gelegenheid van de op 7, 8 en 9 October
e. k. te Utrecht te- houden meeting, onder presi
dium van den oud-zeeofficier M. H. Jansenzul
len op de staatsspoorwegen retourbiljetten voor
alle klassen, geldig voor de heen- en terugreis met
alle treinen op 6, 7, 8 en 9 October worden af
gegeven, tegen den prijs van gewone plaatskaarten
voo* eene enkele reis.
De afgifte zal echter alleen mogen geschieden
op vertoon eener toegangkaart tot genoemde meeting.
Den 30 September is in het openbaar verkocht,
het vóór 14 dagen in veiling gebragte Beekberger
woud, een »Urwald," gelijk in ons vaderland nergens
elders gevonden wordt, en meest uit zware hoog
opgeschoten elzenboomen bestaande. Kooper werd
de heer B. van Spreekens, wonende op het landgoed
Overbeek te Yelp, voor ruim ƒ98,000. De tijd is
welligt nabij, dat dit eeuwenheugend woud tot de
geschiedenis zal behooren. (Hbl.)
UITTREKSEL uit het Verslag van den toe
stand der provincie Zeeland, door Gedeputeerde
Staten uitgebragt aan de Provinciale Staten, in
de zomervergadering van 1869.
Vervolg.
Genootschappen die aan schamele armen
onderstand verleenen.
Yan deze genootschappen waren er 8 aanwezig,
waarvan 1 tot de kerkelijke (b) en 7 tot de bijzon
dere (c) behooren, even als in 1866. Burgerlijke ge
nootschappen van deze soort (a en d) werden, even als
in 1866, niet aangetroffen.
De kerkelijke instelling, zijnde eene afdeeling der
vereeniging van den Heiligen Vincentius van Paulo
is te Middelburg aangewezende bijzondere in de
gemeente Goes, Middelburg, St. Maartensdijk, Sluis,
Tholên, Vlissingen en Zierikzee.
Deze gezamelijke genootschappen ondersteunden het
volgende getal personen:
Gedurende het geheele jaar onafgebroken 23 hoof
den van huisgezinnen, en 8 eenloopende personen.
Alleen gedurende den winter of slechts nu en dan
eens of meermalen 819 hoofden van huisgezinnen, en
229 eenloopende personen.
Voor onderstand werd uitgegeven;
In geld 209,01s; in geldswaarde/ 3990,12s totaal
4199,14. -
Voorts werd uitgegeven voor kosten van beheer
197,61.
Ontvangen werd wegens collecten en giften 4166,12.
Bij de bijzondere genootschappen werd nog ontvan
gen: door dat te Middelburg wegens erfstelling/ 430,79,
en door dat te St. Maartensdijk 26 als bijdragen
van het burgerlijk armbestuur aldaar.
Commissiën of vereenigingen die gedurende den
winter uitdeelingen doen van levensmiddelen
en brandstoffen.
Deze commissiën bestonden, ten getalle van 12, even
als in 1866, waarvan 2 behooren tot de burgerlijke
(a en d) en 10 tot de bijzondere instellingen (c), ker
kelijke zijn er niet aanwezig.
De burgerlijke zijn te Aardenburg en Breskens, de
bijzondere in ieder van de gemeenten Goes, Groede,
St. Maartensdijk, Veere, Westkapelle en Zieiikzee 1,
en in ieder van de gemeenten Middelburg en Tholen
2 aanwezig.
Het getal ondersteunden door deze commissiën is
niet bekend, daar ieder inschrijver naar goedvinden
beschikt over het getal kaartjes waarvoor wordt in
geschreven.
Voor onderstand werd uitgegeven
In geld f 482,80s, in geldswaarde 10902,34, totaal
11385,14s.
Voorts werd uitgegeven door de burgerlijke com
missiën voor herstelling, onderhoud, lasten en kosten
van beheer 22,44-, en door de bijzondere voor
kosten van beheer f 1172,95.
Ontvangen werd wegens collecten en giften
11831,44*'.
De burgerlijke commissie te Aardenburg had nog
een post van ontvang, ad j 14,20s, wegens voor-
deelige sloten van vorige dienstjaren.
Bij de bijzondere commissiën werd nog ontvangen
430,10 wegens erfstellingen in den zin van het bur
gerlijk wetboek, en dit wel bij eene der beide com
missiën te Middelburg, die tot uitdeeling van spijzen
aan minvermogenden.
Genootschappen tot het verleenen van onderstand
aan behoeftige kraamvrouwen.
Even als in 1866 werden geene burgerlijke a en d)
of kerkelijke (c) instellingen van deze soort aangetroffen;
alleen een genootschap van bijzonderen aard (b) in
de gemeente Middelburg.
Door dat genootschap werden 76 kraamvrouwen
ondersteund.
Uitgegeven werd voor
kosten van beheerf 83,7 73
onderstand in geldswaarde 552,78
Te zamen
Ontvangen werd wegens
erfstellingen, legaten of schenkingen
collecten en giften
Te zamen
636,55,
250,00
521,00
771,00
Godshuizen.
De instellingen bestaan uit weeshuizen, gestichten
voor oude en gebrekkige lieden, gestichten voor oude
lieden en kinderen te zamen, bestedelingshuizen, arm-
of werkhuizen, proveniershuizen of huizen voor kost-
koopers en hofjes.
Van de bedoelde instellingen waren er in 1867
aanwezig 22, waarvan er 13 behooren tot die van
burgerlijken aard (a en d), 7 tot die van kerkelijken
aard (b) en 2 tot die van bijzonderen aard (e), even
als in 1866.
Ze waren aanwezig:
de burgerlijke, in ieder van de gemeenten Brou
wershaven, Veere en Zierikzee 1, te Goes 3, te Mid
delburg 4, en te Vlissingen 2
de kerkelijke, in ieder van de gemeenten Hulst,
Oosterland en Westkapelle 1in ieder der gemeenten
Vrouwepolder en Zierikzee 2; de bijzondere in de
gemeenten Brouwershaven en Bruinisse.
De 22 godshuizen worden onderscheiden in
5 gestichten, waarin jongens en meisjes ie zamen
worden verpleegd
■3 gestichten waarin .oude en gebrekkige lieden
worden verpleegd
9 gestichten, waarin oude lieden en kinderen te
zamen verpleegd worden:
2 gestichten waarin alleen vrije woning wordt
verstrekt; en
3 gestichten, waarin kostkoopers (proveniers) wor
den opgenomen.
Voorts dienen de burgerlijke gestichten te Goes,
Veere en Vlissingen ook tot opneming en verplegino
van zieken en verwonden.
Het getal der ondersteunden bedroeg 360 oude
lieden, 156 gebrekkigen en 487 kinderen.
Met betrekking tot de verpleging in de burgerlijke
gestichten, moet worden opgemerkt dat in het ge
sticht te Brouwershaven geen personen zijn verpleegd.
Het getal der ondersteunden staat tot de bevol
king als 0,50 tot 100. Die reden was voor de onder
steunden in de burgerlijke gestichten 0,44 tot 100,
en voor die in de kerkelijke als 0,10 tot 100.
Voor onderstand van allerlei aard, als: voeding,
kleeding, ligging, genees- en heel- of verloskundige
hulp, geneesmiddelen en begrafeniskosten, en voor al
les wat verder tot onderhoud en verzorging strekt,
werd uitgegeven 108424,33.
De verdere uitgaven dan die voor onderstand dooi
de burgerlijke gestichten gedaan, bedroegen:
Voor herstelling, onderhoud, lasten, enz. van de
bezittingen, met uitsluiting van de gebouwen in welke
de gestichten zijn gevestigd, en van de daarin voor
handen zijnde meubelen5440,82
subsidiën aan andere instellingen van
weldadigheid2578,87,
voor aflossing van kapitalen, aan
koop van vaste goeden of effecten 38920,96
andere uitgaven6578,82
(bestaande uit vernieuwing van ge
bouwen 3002,76, uitkeering van ver
diensten aan gealimenteerden 96,47'>,
kosten van onderwijs 84,30 en kos
ten van bereiding van warme spijzen
3405,28
Te zamen 53519,47s
De verder opgegeven uitgaven dan die voor onder
stand door de kerkelijke en bijzondere godshuizen,
zijn alleen die wegens kosten van beheer, welke be
droegen f 172,48.
De gezamelijke godshuizen ontvingen wegens:
Collecten en giften f 1628, subsidiën van andere
instellingen ƒ1719,20-, gemeenten 18755,72-, terug
ontvangen verplegingskosten 34218,81.
De uitgaven voor onderhoud en verzorging bedroe
gen f 108424,33;
hiervan afgetrokken de voormelde uit collecten en
giften, subsidiën en terug ontvangen kosten van ver
pleging verkregen som, ad 56821,74, dan blijkt dat
uit de eigen inkomsten der bezittingen van de ge
stichten in de kosten van onderhoud en verzorging is
moeten worden bijgedragen de som van 52102,59;
en wel door de burgerlijke godshuizen 40769,33,
door de kerkelijke godshuizen 9815,65, door de
bijzondere godshuizen 1490,64.
Wordt vervolgd).
BUITEWLMJD.
Beloften maken schuld! Dat meenen de abon-
né's op buitenlandsche dagbladen in Frankrijk: ook,
en zien reikhalzend, ofschoon tot nu toe te ver
geefs, uit naar de vervulling van den door de
officieuse organen vermelden maatregel, dat alle
vreemde couranten vrij en ongehinderd mogten in
gevoerd worden. Er worden echter nog geene nom-
mers aan de abonné's bezorgd. Er is iets wei-
felends in de handelingen der regering en van
doorzetten hoort men niets. Op allerhande wijze
zoekt men het publiek te paaijen. Zoo vermeldt
de Presse nu weder, dat binnen kort een senatus-
consult zal worden ingediend, waarbij aan de ge
meenteraden van steden, wier bevolking meer dan
2000 zielen bedraagt, het regt wordt gegeven tot
benoeming hunner maires. Men hecht evenwel aan
dit berigt, ook op grond van het bovenstaande,
niet veel geloof. Meer vertrouwen verdient het
gerucht, dat de bijeenroeping van het wetgevend
ligchaam weldra zal plaats hebben, want de grond
wet vordert het, de onrustige en opgewonden natie
wil het, het belang der regering eischt het.
De moord bij Pantin houdt nog alle gemoede
ren in beweging. Dat de vader ook vermoord is,
is zeker, maar waar De gevatte Traupman blijft
zwijgen. Zeer belangrijk is het artikel in le Temps
waarin de heer Neffiser het volgende zegt: Onze
volkslectuur is helaas in veel grooter evenredigheid
dan elders, eene litteratuur van misdaden en scha
votten! De meeste geïllustreerde uitgaven tegen
geringen prijs, hebben bijna geen ander programma,
en deze lectuur heeft veel bijgedragen tot verderf
van den volkssmaak. En een ander schrijver, de
heer Jules Chauvin zegt in le FigaroWijde
romanschrijvers der jury-geregteu, wij, die den sluip
moord poëtiseren en de guillotine vernissen, wij
hebben het grootste aandeel aan de ontzettende
epidemie van de zucht naar bloedige misdaden,
welke ons land teistert en onteert. Wij zijn het
die den smaak bedorven en het beter gevoel van
het gezond verstand, van het geweten en het me
delijden onderdrukt hebben." En in waarheid,
de jongere Fransche dramatische school bevat, tot
ergernis van alle weldetkenden, een overvloed van
theatrale moordtooneelen, die ongunstig op de vor
ming van het volkskarakter moeten werken.
De bondsraad van Zwitseeland, heeft in zijne
zitting van 27 Sept. eene commissie benoemd, om
met de regeringen van Beijeren, Wurtemburg en
Baden, overeenkomstig den wensch, door deze te
