1869. N°. 38.
VRIJDAG 9 APRIL.
56,te Jaargang,
AVpvV -as»—
y
60ESSCHE i;OI SAM.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen-
Prys per kwartaal ƒ1,95. fr. p. p. ƒ1,8».
Gewone advertentie» worden a 15 ct. de regel geplaatst*
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-8 regels
a ƒ1,30, behalve het zegelregt.
Be intending van adverientiën kan gesehieden lol vóór drie uren des namiddags op den dag der uitgave.
Het Dagblad is, door eene particuliere cor
respondentie, ingelicht, dat het Indische gou
vernement in een krachtig protest heeft aan
getoond, dat de willekeurige besnoeiingen, door
den minister de Waal in de Indische begrooting
voor dit jaar gemaakt, niet zijn nateleven,
zonder de dienst te stremmen. Het zal te
bezien staan, of deze vertrouwelijke mededee-
ling bevestigd worden zal, maar al aanstonds
gelieve men zich bij dit berigt, een tweetal
feiten te herinneren. Vooreerst dat het pro
testerende gouvernement, den heer P. Meijer
aan het hoofd heeft, denzelfden, die voor wei
nige jaren aan het hoofd stond der koloniale
oppositie, die er een hoofdgrief van maakte,
dat de uitgaven in Indie zoo belangrijk toe
namen. In de tweede plaatsdat de vijanden
van de tegenwoordige regering, bij de behan
deling van de koloniale begrooting, die klagt
hebben herhaald en dat zij het juist waren,
die gaarne nog meerdere besnoeijingen hadden
gemaakt, waarbij zij steeds op den voorgrond
steldendat de dienst daardoor niet zou be
lemmerd worden.
Zeker isdat de minister de Waal bezuini
ging heeft voorgesteld, maar zijne toelichting
daarbij, zal hem wel, bij alle der zake kundigen,
boven het verwijt van willekeur, verheffen. Het
is dan ook niet te gelooven, dat men in Indie
dien naam daaraan geven zal, ten ware het
geschiedt door hen, die zich ten doel stelden,
om alles, zelfs wat zij zeiven zouden gedaan
hebben, aftekeuren, als het van hunne politieke
tegenstanders komt.
Maar in ieder geval is het vreemddat men
nu weder een verwijt maakt, aan den minister
van eene handeling, die voor weinige maanden
als de eenige goede, door hem beraamd, werd
beschouwd.
Indien het berigt, door het Dagblad mede
gedeeld, waarheid is, dan achten wij het zeer
gelukkig, dat op die wijze aan het licht komen
zal, wie het meest den toestand van Indie
hebben gekend en het best voor zijne belan
gen hebben gezorgd, zij die altijd beknibbelden,
of zijdie in de bestaande behoeften wilden
voorzien.
Naauwelijks heeft zich het geiucht verspreid,
dat de minister van finantien voornemens is
een uniformport van 5 ets. voortestellen voor
het binnenlandsch brievenvervoer, of men geeft
daaraan al weder eene verkeerde beteekenis, als
of het eene verkiezings-manoeuvre zoude zijn
on bestrijdt daarenboven het voorstel, op grond,
dat de schatkist zoodanige port-reductie nu
niet kan dragen.
In hoeverre een dergelijke maatregel, die in
n belans is en waarbii wel zeker
geene politieke partyen in het spel komen, eene
verkiezings-manoeuvre kan zijn, laat zich moei-
jelijk vatten, of men zou moeten aannemen, dat
de eene of andere partij den maatregel afkeuren
zal, omdat zij er niet alleen door gebaat wordt,
maar het voordeel ook ten bate komt der te
genstanders. Wil men er eene poging in zien
van het gouvernement om zich populair te ma
ken, met het oog op de naderende verkiezingen
dan zou het om dien schijn ie ontgaan geen
enkele maatregel in het algemeen belang moe
ten voorstellen, voor dat de verkiezingen afge-
loopen zijn. Doch zulke aantijgingen behoeven
geene wederlegging, want ieder begrijpt dat hier
aan de onzuivere bron van partijzucht moet
worden gedacht.
Maar dan die bezorgdheid voor de schatkist,
die opmerking dat zij nu juist bezwaarlijk een
belangrijke inkomst missen kan, die toch heeft
wel grond en kan in haren oorsprong niet ver
dacht worden. Zoo schijnt het, maar zoo is het
niet. Reeds heeft de ondervinding van jaren
bewezen, dat vermindering van port vermeerde
ring van inkomsten voor de schatkist heeft
aangebragt, en moge ook al in den eersten tijd,
in het tijdperk van overgang, de som der ont
vangsten eenigzins minder zyn, op den langen
weg zal wel de schatkist geene schade lijden
als het brievenvervoer goedkooper gesteld wordt.
Maar ook al ware het, dat die uitkomst niet
zoo spoedig werd gezien en dat, voor een tijd
althans, de posterij eens minder opbragt, dan
zou daarmede nog niet bewezen zijn dat de
vermindering van porto in het algemeen belang
had moeten achterblijven.
Het Dagblad juicht den maatregel toe, mits
die nu niet voorgesteld worde, maar zoo hij
die toejuiching verdient, is reeds daardoor be
wezen, dat men de uitvoering niet uitstellen
moet, of mag men de natie een voorregt ont
houden dat men zegt haar te gunnen? En
indien het op zorg voor de schatkist aankomt,
zoude er dan niet vele uitgaven aantewijzen
zyn, die beter gemist kunnen worden en min
der voor het algemeen dienen?
8INNENLANDSCHE BERIGTEN.
GOES, 8 April 1869.
De eerste kamer heeft de wet tot afschaf
fing van het dagbladzegel aangenomen met
24 tegen 12 stemmen.
Met genoegen vermelden wij dit feit, niet
slechts omdat wij de zaak der afschaffing voor
stonden, maar ook omdat de hoogst belang
rijke meerderheid, die zich in de kamer daar
over beklaagde, het bewijs geeft, dat de maat
regel werkelijk algemeene sympathie heeft, dat
het geroep der bestrijders van de regeering geen
ingang vond en dat zij, die gerekend kunnen
worden aan de snitse des volks te staan, ook
voorstanders zich betoonen van de uitbreiding
der volksverlichting, 't Is waarlijk jammer
voor de tegenstanders, die zooveel tijd en pa
pier er voor over hadden, dat hun werk te
vergeefs is geweest. Men denke aan de ellen
lange Dagblad-artikelen, later nog eens afzon
derlijk uitgegeven. Indien deze bewaard blij
ven, zal het nakroost zich kunnen overtuigen,
dal het gezond verstand bij ons steeds zege
praalde over de drogredenen eener partij
die tegen hare overtuiging sprak en schreef,
louter omdat zij het algemeen aan het eigen
belang, zaken aan personen, opofferen wilde.
Welke de vruchten van den nu zoover bekrach
tigden maatregel zullen zijn, zal de tijd leeren,
maar reeds mogen wij ons geluk wenschen,
dat, althans in dit opzigt, de pogingen ver
ijdeld werden, van hen, die, om aan hun
heerschzucht of bekrompen inzigten te voldoen,
het volk liefst in domheid en duisternis zou
den dompelen.
De eerste kamer heeft woensdag ook nog
aangenomen de wet tot verhooging van den
accijns op het gedistilleerd met 81 tegen 5
stemmen. Yoorts, met algemeene stemmen, het
ontwerp op het regt van zegel (plakzegel voor
handels papier) en dat houdende wijziging in
de wetten op de personeele belasting.
Voor donderdag werd de wet, spoorweg
Samarang, aan de orde gesteld.
De tweede kamer is tegen donderdag 13
dezer bij een geroepen.
(Per TelegraafDe eerste kamer heeft de discus
sie over den spoorweg Samarang aangevangen de
heer van de Putte verklaarde zich voor de wet, de
heeren Hartsen en Rahusen hadden velerlei bezwaren.
De minister van kolonion heeft voorgelezen eene nadere
overeenkomst met de spoorwegmaatschappijtot het
afzonderlijk houden der 4 millioen voor de lijn Ba
tavia Buitenzorg en omtrent de verdere controle
van den rijks commissaris op de andere gelden. Op
voorstel van den heer van Nispen van Pannerden, zijn
de discussien daarover geschorst tot morgen 11 uur
en inmiddels zal de overeenkomst worden gedrukt.
(Per telegraafUitslag der herstemming te Zuid-
horn. Dhr. Olivier is gekozen met 255, dhr. PPierda
en Alberda verkregen 180 en 196 stemmen.
Bij het departement van binnenlandsche za
ken worden reeds nu maatregelen genomen,
voor eene tijdige uitvoering der aanstaande
volkstellingwelke alsnu zal plaats hebben
eene maand vroeger, en wel naar het verblijf
van ieder persoon in den nacht van 30 Novem
ber op 1 December 1869, terwijl het gevoelen
van de voornaamste gemeentebesturen des lands
betrekkelijk de wijzewaarop die telling zal
geschieden is gevraagd geworden.
De Staatscourant van 1 April bevat het
koninklijk besluit van den 27 Maart jl., hou
dende aanwijzing van den spoorweg van Sluis-
