18(5». V, 13,
VRIJDAG 13 FEBRUARIJ.
5t»ste Jaargang,
a -
Bels.encimals.ins,
B1NNENLANDSCHE BERICTEN.
GOESSCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal 1,55. fr. p. p. ƒ1,90.
Oewone advertentie» worde» a 15 et. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-6 regels
.1
a ƒ1,20 behalve het zegelregt.
De inzending van adverientlën kan geschieden iot voor drie uren des namiddags op den dag der uitgave
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
brengen ter kennisse der ingezetenen, dat bij besluit
van den raad dezer gemeente van den 9 December
1868, liet maximum der heffing van een
Hoofdelijke» Omslag is gebragt op aclit-
en-tirintig duizend gulden, en dat dit besluit
is goedgekeurd bij koninklijk besluit van den 18 Jan
1869 no. 13.
De verordening op de invordering heeft geene ver
andering ondergaan, zoodat daarvoor geldende blijft,
wat bepaald is bij besluit van 31 Julij 1865.
Goes deD 8 Februarij 1869.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
De heer BusTccn Huethoofd-redacteur van
de Java-Bodedie gelijk men weet, naar In-
die is vertrokken met den hem door het con
servatieve ministerie Heemskerkvan Zuylen
Husselman opgedragen lastom de drukpers
in Indie te breidelen, neemt in zijn nummer
van 16 December jl. een ingezonden stük op,
waarin de aanstaande aftreding van drie ge
neraals van het Indische leger en de belangen
van dat leger met betrekking tot de benoe
ming hunner opvolgers, worden besproken.
Zelden las men in eenige couranteen stuk,
dat zulk een geest van minachting voor en
oproerigheid tegen 's':konings opperbestuur adem
de, als dit.
Men oordeele uit de twee volgende zinsne
den, die het artikel besluiten.
Wat nu Vraag dit aan het geheele leger';
»en zoo ooit iemand tot hoofd des legers zou
mogen worden uitgeroepen bij akklamatie
»dan voorzeker is bij deze gelegenheid, de man
»in het leger daartoe door elk aangewezen."
»Het herwaarts overwaaijen van een gene-
»raal uit Nederlandzou alleen de regtma-
»tige ontevredenheid en de in zoo vele opzigten
plaats grijpende desorganisatie van het leger,
»tot eene jammerlijke hoogte doen stijgen."
»La coupe est pleine qu' elle ne déborde
»pas." (De maat is vol, men late haar niet
overloopen.)
Onder aan de courant leest men Voor elk
»in deze courant voorkomend artikel, dat geen
ïbloote nieuwstijding of aankondiging bevat,
stelt zich verantwoordelijk voor de wet C.
Busken Iluet
De heer Huetdie als hoofdredacteur de ze
delijke, en tevens de wettelijke verantwoor
ding van de aangehaalde zinsneden op zich neemt,
ziet er dus geen bezwaar inom het Indische
leger voor te stellenals regtmatig ontevre
den en in vele opzigten gedesorganiseerdvan
de benoeming van een Nederlandsch officier,
tot bevelhebber over dat leger te sprekenals de
desorganisatie tot eene jammerlijke hoogte te
zullen doen stijgen en met eene uitdrukking
van minachtingzoodanige eventuele benoe
ming te bestempelen; dergelijke koninklijke
benoeming a priori af te keuren en te stel
len beneden eene keuze bij acclamatie door het
leger zelf, op de wijze als tijdens de Romeinsche
republiek; eindelijk te verkondigen dat de maat
vol is, en het opperbestuur dreigend toe te roe
pen: »pas op dat de maat niet overloope!"
Wanneer wij zulke oproer ademende woor
den lezen in een dagbladwelks hoofdredac
teur openlijk tot de conservatieve partij is
overgegaan en die werd uitgezonden door een
conservatief ministerie om de uitspattingen der
drukpers in Indie te beteugelen, dan blijkt
het zonneklaardat de maatregel van den heer
Hasselman niets dan eene ellendige partij-ma
noeuvre is geweestdat niet behoud van rust
en orde in de koloniën en daardoor van de ko
loniën zelve het doel was van den beluchten
maatregelmaar dat zij uitsluitend strekte om
der liberale oppositie, die zich met steeds onweer
staanbaarder kracht van redenen deed hooren
en de conservatieve regering bij elke mail met
vernieuwde angst vervuldeden mond te. snoe
ren. Want ziet, naauwelijks zijn de hekken
verhangen en is de conservatieve partij oppo
sitie geworden of aan breidelen" wordt niet
meer gedacht; hettegenwoordig conservatieve
blad, met den conservatieven drukpers-breide
laar aan het hoofddoet eene taal hooren
die alle belangstellenden in Nederland en Indie
met bekommering moet vervullen.
Inderdaad indien de leer openlijk gepredikt
wordt, dat het leger in Indie beter zelf eenen
bevelhebber zou kunnen kiezen, dan de regering
in het moederland; indien een door den koning
benoemd en uitgezonden hoofd-officier smade
lijk gezegd wordt: »te komen overwaaijen in
dien zoodanige benoeming reeds vooraf wordt
bedreigd met de straf der »regtmatige ontevre
denheid" van het leger in Indie; indien eindelijk
last not least vlakweg gezegd wordt, dat
de maat vol is, en dreigend gewaarschuwd, om
haar niet te doen overloopen, dan moet men zeg
gen, dat de uiterste grenzen van losbandigheid
der drukpers zijn bereikt en dat de conserva
tieve pers in Indie op het voetspoor harer
zuster in Nederland zeer gaarne de liberale
pers zou breidelen" en tot zwijgen zien ge
doemd maar voor zich zelve er geen bezwaar
in zietde drukpersvrijheid op de ergerlijkste
wijze te misbruiken en dat zij zich zelve, als
hare tegenpartij aan de regering is juist het
meest schuldig maakt aan die teugellooze los
bandigheid, welke zij, als hare meesters aan het
roer zijn, met Tartulfe-tranen in de oogen, op
de geinoedelijkste wijze in het belang van Ne
derland en Indië veroordeelt.
GOES, 11 Februarij 1869.
In de laatste dagen nemen wij zelden een dag
blad in handen, waarin niet, uit eene of andere
plaats van ons vaderland, het berigt wordt mede
gedeeld, dat het daar gevestigd departement van
de maatschappij tot nut van 't algemeen zich
vereenigd heeft met de circulaire van het hoofd
bestuur dier maatschappij waarin de wensch
wordt uitgedruktdat de neutrale volksschool
moge behouden blijven. Neemt men in aanmer
king, dat die departementen meestal nog al een
aanzienlijk getal leden tellen en daaronder de meest
ontwikkelden van ons volk, dan blijkt daaruit,
dat vrij algemeen een afkeurend oordeel geveld
wordt over de schoolwet-agitatiedie kunst
matig opgewekt en onderhouden wordt, en dat,
althans zeer velen, het behoud van het bestaande
wenschen.
Van zekere zijde wordt daar tegen aange
merkt, dat men wel vermeldt, waar er adbaesie
aan het denkbeeld van het hoofdbestuur uitge
sproken is, maar dat men, en wel met opzet
verzwijgen zou. in hoevele departementen en dus
door hoe velen, een tegenovergesteld gevoelen
wordt gedeeld.
Indien dit laatste plaats had, zou het in de
daad te laken zijn.
Maar wij mogen verwachten, dat die departe
menten, die een ander gevoelen voorstaan, even
zeer daarvan zouden doen blijken, door mede-
deeling in de couranten, als de andere en tot
hiertoe hebben wij daarvan niets gelezen. In
sommigen moge eenige oppositie geweest zijn
zooals dan ook medegedeeld is, maar het is wel
zeker, dat de departementen, "die de schoolwet
agitatie willen, de eerste zouden geweest zijn
om daarvan in het openbaar te spreken.
Wij meenen het dus voor eene insinuatie te
mogen houden als men ons verwijt, dat wij
alleen spraken van de adhaesie die hier en daar
aan de denkbeelden van het hoofdbeshiur werd
gegeven, en zijn overigens verzekerddat de
leden der bedoelde maatschappij te gezond oor
deel hebben, om mede te werken aan eene po
ging, die het geluk van ons volk bedreigt en die
ten eenenmale in strijd zou zijn met den aard
en de geschiedenis eener vereeniging, die vóór
alles volksverlichting bedoelt.
De Tweede kamer heeft Dingsdag hare werk
zaamheden hervat. De heer Heemskerk Az. is,
na onderzoek zijner geloofsbrievenals lid toe
gelaten. Bij de kamer zijn eenige wetsontwerpen
ontvangenalsmede een voorstel tot wijziging
der grondbelasting. Nadat de afdeelingen wa
ren zamengesteld hebben deze hare voorzitters
en on der-voorzitters benoemd en wijders is be
paald dat op aanstaanden Vrijdag de nominatie
zal worden opgemaakt voor de vakature in den
hoogen raad.
Naar aanleiding eener toezegging in de avond
zitting van 11 december jl., door den minister
van binnenlandsche zaken aan den heer van
