m^mêL:
IMS.
ISG9. N°. 3.
D1NGSDAG 5 JAM A1UJ.
56*" Jaargang.
POSTERIJ.
uoessche courant.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen
FrQs per kwartaal 1,9b. fr. p. p. ƒ1,90.
Wewone aOverlentiOu norden a 15 et. de regel geplaatst,
«■elioorte-, huwetyks- en doodbertgten van 1-6 regels
Tt,\W$,ï
|g^<;
-s Vv
a ƒ1,30 behalve bet zegelregt.
De intending van adrerlentipn kan geschieden iol róór drie uren des namiddags op den dag der uiig are-
Door het postkantoor Goeszijn gedurende de
le helft der maand December 1868 verzonden, de
navolgende brieven, welke, uithoofde de geadresseer
den onbekend waren, onbesteld gebleven zijn.
van de hulpkantoren
JleinkenszandW. Zuuvaart Wolphaartsdijk.
Ovezande, W. de Dreu Goes.
ScherpenisseDane Goes.
Het afgeloopen jaar mogein zekeren zin
voor de meeste rijken rustig voorbijgegaan
zijnbet is daarom niet minder rijk geweest
aan gewigtige gebeurtenissen, die niet uit bet
geheugen kunnen worden uitgewiseht omdat
de gevolgen daarvan zicb doorgaande doen ge
voelen. Dikwijls meent men, dat die jaren den
meesten indruk achterlatendie door bloedige
tooneelen gekenmerkt werdenmaar jarenals
het nu geëindigde dat menonder de zege
ningen des vredes doorleefde en die daarom de
gelegenheid tot allerlei ontwikkeling geven, zulke
jaren zijn niet de minst gewigtige in de geschie
denis der volken vooral wanneer die ontwik
keling van vooruitgang getuigt. Een blik op
den vervlogen tijdkring moge ons in staat stellen,
om de slotsom op te maken en wij loopen niet
vooruit in het oordeelof het jaar winst voor
de onderscheidene volken heeft aangebragt.
O O
Onwillekeurig rigt zich ons oog allereerst naar
het zuiden henen waar de Spaansche omwen
teling eene der gewigtigste gebeurtenissen van
het jaar 1868 aanwijst. Geen land misschien
in geheel Europa, waar zooveel behoefte bestond
aan verbeteringaan vooruitgangmaar ook
geen land waar deze moeijelijker konden wor
den aangebragt. Eene dynastie die reeds eeuwen
telde, liet zich niet zoo gemakkelijk verdrijven;
een volk, dat over het algemeen weinig ont
wikkeld isleent zich niet gemakkelijk tot
medewerking aan het bevorderen van een ge
heel nieuwen toestandeene magtige tegen
werking, die in godsdienstige traditien steun
vindt, staat meer dan wapenen aan hervor
ming in den weg. En toch, ondanks dat al
les, kwam de omwenteling in Spanje tot stand,
op eene wijze, zooals dit maar zelden elders
gebeurde. Bijna geen bloed werd er bij ver
goten en het scheen wel, dat nu de zucht naar
vernieuwing van het bestaandedoor allen werd
gedeeld. De troon van Isabella stortte ineen,
na reeds dikwijls bedreigd te zijn geweest, en
zelfs zijdie overigens aan het oude gehecht
en vooral met den monarchalen vorm zeer in
genomen zijn, hebben het erkend, dat zoo
ooit een vorst, door eigen toedoen den val
zijner heerschappij voorbereidde. Spanje's ko
ningin wel zeker hare vernedering aan zich
zelve te danken heeft. Of Spanje zich nu ont
wikkelen en zijne achterlijkheid inhalen zal
of de dag des geluks, met de verjaging der
Bourbons, zal aangebroken zijn, moet de tijd
leeren. Nu is men voor alles daar bezigmet
de vraag: welken regeringsvorm men voor het
vervolg kiezen zal, maar het is te hopen voor
het rijke Spanje dat zoovele middelen bezit
die tot hiertoe ongebruikt bleven, dat men be
grijpen zal, dat het volkswelvaren en de ware
ontwikkeling niet uitsluitend van de regeering
afhangen maar dat de bevordering daarvan
meest van het volk zelf uit moet gaan.
Frankrijk bleef wat het was. Napoleon be
waarde den vrede binnen en buiten maar het
kostte moeite en er behoorde een lenigen aard
toe om zich te buigen in alle rigtingen. Of
Frankrijk vrij is? Wij laten de beantwoording
van die vraag aan hen over die bekend zijn met
alles wat daarbinnen plaats heeft, met de oppo
sitie, die zich daar steedsluide doet hooren; met
de dagbladpers die er ondanks alle vervolgin
gen een stouten toon aansloeg; met de ontevre
denheid die er onder alle standen heerscht. Wij
kunnen dankbaar zijn, dat Napoleon het niet in
zijn belang achtte, om den vrede te doen ein
digen, maar wenschen dat deze op hechter grond
slagen gevestigd zij, dan op het keizerlijk be
stuur, want de dagen daarvan konden ook wel
eens geteld zijn, omdat het zeker den geest der be
volking niet uitdrukt. Frankrijk ismagtigerdan
ooit, omdat het in Europa het evenwigt bewaart,
maar Frankrijk is daarom niet grooter dan voor
heen want het beleefde wel eens roemrijker
dagen, dan nu het keizerrijk den vrede slechts
kunstmatig en ten koste van veler wezenlijke
belangen, op zulke wijze bewaart.
Pruissen heeft binnen zijne zoo zeer uitge
breide grenzen niet veel bijzonders uitgerigt en
althans weinig reden gegeven aan zijne nieuwe
onderzaten, om over de gedwongen vereeni-
ging verheugd te zijn. De onderscheidene lan
den, die met geweld genomen werden, moeten
volgen, maar zouden het zeker met meer blijd
schap doen, als de koning en zijn trouwe Bis
marck bewijzen gaven, dat men, door Gods gena.
de regeerende, volken gelukkig kan maken. Tot
nog toe ziet het er treurig uit. Men wil eerder
terug dan voorwaarts. En zeker zouden de mor
renden meer sympathie vinden indien niet de
hoop op één groot Duitschlandvereenigd met
het uitzigt op een milder bestuur, in het tegen
woordige den dageraad eener gewenschte toe
komst deed zien.
Oostenrijk heeft zich voor een goed deel van
vroegere schokken en verliezen hersteld. In
menig opzigt is men daar vooruit gegaan, 'tls
als of de moeijelijke dagen daar voortgestuwd
hebben, in gelijke mate als het geluk Pruissen
deed stilstaan. Het hoofdpunt blijft daar te
lande meer nog dan elders, de finantien. Komen
er geene nieuwe lasten of verwikkelingen, dan
is daar veel te hopen en de krachtige hand, die
er werkzaam is, geeft zeker goeden moed. Maar
er zijn allerlei mogelijkheden,die de kans kunnen
doen keeren, niet het minst de moeijelijkheid,
om den vrede met de onderdeelen van 's keizers
gebied te bewaren en den tegenstand te vernie
tigen der geestelijkheid, die zich hare traditio-
neele magt niet ligt laat ontnemen.
In het Noorden is er meer dan één rijkdat
aan het einde des jaars geene andere verwach
tingen biedt dan bij den aanvang. Er behoeft
daarom niet op gewezen en misschien zijn zij
niet de minst gelukkigeomdat er weinig van
te zeggen valt.
Maar 't is of alles wat belangrijk was in eene
geheel andere rigting moest voorvallenMen denke
bijv. aan Griekenland dat, onrustig, als het altijd
isnu zich in het hoofd zette om met Turkije
te oorlogen. Dat het zich met des Sultans
wenschen en inzigten niet vereenigde, laat zich
gemakkelijk begrijpen en men zou in zeker
opzigt niet zonder welgevallen ziendat de zieke
man eens door eene radikale kuur voor goed
genezen werd. Maar de Grieken bedenken niet
dat zij niet meer de heerschers zijn van vroe
gere eeuwen en dat zij geheel afhankelijk zijn
van de mogendhedendie waarschijnlijk wel
niet zullen toelaten, dat zij den onbedachten
strijd aanvangen. Het ware dat rijk ook beter,
als het zich alleen met eigen zaken bemoeide
en wat ijveriger was, om zijne binnenlandsche
aangelegeuheden ter harte te nemen. Het zou
dan misschien nog eens een goeden naam ver
werven die tot herinnering aan vroegere groot
heid leiden kon.
Italie's wenschen zijn nog even weinig ver
vuld, alszijn rust verzekerd is. 'tWas het oude
woelen en droomen van Italie's eenheid daar
tegen over het oude streven en pogchen op de
onwankelbaarheid van Home's Stoel. Jammer
genoeg voor het land, dat de heerschzuchtige
wenschen, aan de eene en aan de andere zijde,
zich niet oplossen in een vereenigd arbeiden
aan de bevestiging van 'svolks geluk op eenen
hechten grond. Jammer genoeg, dat men daar
liever zich door vreemde magt steunen laat, dan
een doel op te geven, dat hoe langer zoo meer
blijkt onvereenigbaar te zijn met de meer en
meer toenemende rigting der menschheid. Na
poleon en de paus. In deze combinatie ligt voor
een groot deel de oplossing van menig staat
kundig vraagstuk, dat sedert jaren de aandacht
trekt.