VRIJDAG 1 AUGUSTUS.
55'" Jaargang,
BINNE1MLANPSCHE BERIGTEN.
1868. N°. 60.
c\ i Ai -©rr-T--
-*}» 8
I.OESSCIIE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt NMldag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen-
prijs per kwartaal 1,95. fr. p. p. ƒ1,90.
Gewone ndvertentiêu worden 15 et. de regel geplaatst,
tïeboorte-, Imweiyks- en doodberigten van 1-6 regels
1,30 behalve het zegelregt.
De inzending ran adrertenttên kan geschieden tot róór drie uren des namiddags op den dag der uitgave.
Wij achten het een gelukkig verschijnsel in
onzen tijd, dat de aandacht gedurig meer geves
tigd wordt op de Indische kwestie en dat althans
het nadenken wordt opgewekt, over het al of
niet wensehelijke, om het daar toegepaste cul
tuurstelsel te behouden.
Toch zijn er velen, die wel wilden, dat daar
over minder geschreven werd, omdat de menigte,
die niet op de hoogte is, om goed te onderschei
den, op een dwaalspoor gebragt wordt, waar zij
de meest uiteenloopende meeningen met even
veel kracht hoort aanprijzen.
Men ziet daarbij geheel voorbij, dat wij, die
door deskundigen moeten voorgelicht worden
het grootste belang hebben bij de uitvoerige ont
wikkeling der tegen elkander overstaande mee
ningen, omdat het de eenige weg is, om eenmaal
tot een eigen en billijk oordeel te komen.
Indien- er maar niet zooveel misleiding plaats
had, zeggen velen, wij zouden vrede hebben met
al dat geschrijf, maar erger nog dan het gevaar,
om met eene eenzijdige beschouwing mede te
gaan, is de zekerheid, dat men ons wat wijs maakt
en dat wij dus ligt een oordeel kunnen vellen,
dat op geheel valsche gronden rust.
Die misleiding, zoo wordt er dag aan dag ge
roepen, geschiedt van de zijde der liberalen, die
ons Indie en zijne bewoners steeds voorstellen
in het licht, waarin zij beiden gaarne beschouwd
willen zien, om daardoor zich zeiven te bevoor-
deelen
Maar de vraag mag ook wel eens worden
gesteldof die zoogenaamde misleiding slechts
aan eene zijde plaats vindt, of niet de be-
houdsmannen, op veel erger wijze, het publiek
voor hunne theorien zoeken te wir.nen.
Wij meenen dat de laatste dagen op nieuw
getoond hebbenhoe het kwaaddoor de con
servatieven aan de liberalen te laste gelegd
bij hen zelve in ruime mate gevonden wordt.
Bijvoorbeeld. Om te bewijzen, dat men op
Java den vrijen arbeid niet wil en volstrekt
het cultuur- of dwangstelsel wenscht te behou
den werden onlangs een paar brieven bekend
gemaaktdoor inlandsche hoofden op Java
geschrevenwaaruit afgeleid werddat ten on-
regte het cultuurstelsel wordt afgekeurd.
Wij willen gaarne aannemen, dat die brie
ven echt zijndat die Javaansche hoofden uit
volle overtuiging zóó geschreven hebbenmaar
zou de stelling onbewijsbaar zijn, dat onder
de ontwikkelde Javaansche regenten ook wel
eens verschil van opinie bestaatom niet te
zeggen, dat hun oordeel veelzins afhankelijk
zijn kan van den invloed, die op hen uitge
oefend wordt.
Bet zou zeker niet moeijelijk zijn, om van
Javaansche regenten brieven te verkrijgen, waar
in in tegengestelden zin geschreven werd, in
dien niet de overtuiging bij alle verstandigen
vast stond, dat de meening van enkelen niet
voor de algemeene gelden kan en dat het dwaas
is, om eene zaak van zooveel belang, met
het individueele gevoelen van een of twee per
sonen, te willen beslissen.
Zulke brievenals die waarop men ons ont
haalde, bewijzen volstrekt niet, dat wij mis
leid worden als men ons zegtJava reikhalst
naar vrijen arbeid zij kunnen slechts getuigen,
dat ook daar op den algemeenen regel uitzonde
ringen zijn.
Het komt ons voor, dat er meer schijn van
misleiding bestaat, wanneer men ons, zelfs met
brieven van Javanen wil opdringen dat het
cultuurstelsel een zegen is voor den Javaan,
't Is mogelijkdat er op Java zijn die zoo den
ken maar het laat zich bezwaarlijk aannemen,
dat eene bevolking, die_fcracjitens het regt van
den sterksten aan eene vreemde natie onderwor
pen en cijnsbaar is; die in handenarbeid wordt
voortgezweept, om de schatkist harer overheer-
schers te vullen; die tot lagen prijs de vruchten
van dien aibeid moet afstaan, om daarvoor het
voorregt inieruilen, dat zij steeds meer opbren
gen moet, van zulk eene bevolking, zeggen wij,
laat het zich niet denkendat zij algemeen oor-
deelen zoude slooping van het stelsel zou eene
ramp voor ons wezen.
Heeft een voornaam Javaansch regent (zie
Amsterd. Cour.) zoo geschrevendan had hij
zijn volk weinig lief, dan kende hij zijne be
hoefte niet en dan behoort hij zeker niet tot die
hoofden, waarvoor het volk eerbied zal gevoelen.
Doch zij mogen zoo geschreven hebben, zelfs
in overeenstemming met het gevoelen van meer
deren hunner collega'swij begrijpen dan toch
nog niet, met welk regt daaruit wordt afgeleid,
dat zij ons misleiden, die beweren, dat in Indie
geen voorliefde voor het dwangstelsel bestaat.
Zouden er ook in Indie niet zijn, even als
hier, die zich gemakkelijk laten bewegen, om
te spreken en te schrijven naar den zin van
hendie, in welk opzigt dan ook, hunne mees
ters zijn?
Nog op andere wijze zoeken onze gemoede
lijke batig-slot-vrienden de liberalen in verden
king te brengen en daarop vooral moeten wij
het oog vestigen.
Zoo dikwijls hier te lande zich eene stem ver
heft, die Indie in het genot van vrijen arbeid
stellen wilwordt daarover een heftig vonnis
geveld en wel van dezen inhoudde liberalen
zoeken voor zich de voordeelen die de schat
kist genootzij willen in hunne particuliere
beurs overbrengen, wat eigendom is van het
geheele volk.
Men lette daarbij op twee vrij tastbare on
juistheden.
Vooreerst is het eene dwaling, om van alge
meen eigendom te spreken. Eigenlijk moest
men zich schamen om het woord te gebruiken.
Of zal men zich beroemen op een eigendom, dat
op zulke wijze verkregen en behouden werd
Maar daarover weiden wij niet meer uit. Voor
velen is het onnoodig, voor anderen onvrucht
baar. Liever vragen wij of het niet eene kolos
sale dwaasheid is, om het volk wijs te maken,
dat ieder die voor vrijen arbeid op Java strijdt,
daarmede eigen voordeel bedoelen zou.
Dat men zoo iets onderstelt van inwoners van
Java, die geacht worden daar in de gelegenheid
te zijn, om zich te bevoordeelen, wij vinden het
onedelmaar de gedachte laat zich plaatsen
doch datzelfde te zoeken bij hendie hier te
lande de zaken van Indie bespreken, die, velen
althans, geene de minste betrekking in Indie
hebben, dat is het werk van blinde partijmannen,
die altijd kwaad denkenomdat wij be
hoeven het niet te zeggen.
Dat noemen wij misleiding, van de grofste
soort, wanneer men anderen op die wijze ver
dacht maakt en daarop zijne tlieoriën bouwt.
Toch heeft het schier dagelijks plaats en daarom
onderwerpen wij aan ieder denkend mensch de
vraagof het denkbaar is, dat al de bestrijders
van het cultuurstelsel dat wenschen afgeschaft
te zien om daardoor geldelijke voordeelen te
behalen Meent men met ons dat daarvan
geene sprake kan zijn, meu weet dan hoe te
oordeelen over dat herhaald geschreeuw dat
slechts zij, die zich zei ven bedoelen, de vrijheid
voor Java willen.
GOES, 6 Augustus 1868.
De Leidsche kamer van koophandel en fa
brieken heeft zich, in een adres, tot den mi
nister van flnantien gewend »ter vervulling van
een sedert lang algemeen gekoesterden wensch
tot herziening der wet op de brieven posterij
en tot invoering van een laag uniform brief
port." De kamer wenschtdat de wet grootere
waarborgen geve aan den verzender van aan-
geteekende brieven, waarborgen, waarop de
verzender te grooter regt heeft, omdat hij
wettelijk verpligt wordt zich van de brieven-
posterij te bedienen. Daarom moet hem de volle
waarde, die in den aangeteekenden brief be
sloten was, volgens het oordeel der kamer,
worden vergoed, indien de geldswaarde op het
postkantoor aangegeven en daarvoor een ver
hoogd aanteekengela betaald is.
Sedert eenige dagen zijn te 's Hage geruchten
in omloop nopens veranderingen, die in het
personeel van de departementen van algemeen
bestuur, waarschijnlijk met het begin van het
volgende jaar, zullen plaats hebben. Zij staan
in verband met het opmaken der staatsbegroo-