.iHsnnr/iniNS.
MARKT8ERIGTEN.
flboertenlteu.
PUBLIEKE VERKOOPING.
25000 KLINKERS,
23000 KEIJEN,
A. RIJSER.
ABSHAVBBIIVS OF AIMTI-RHUMATISCHE
WATTEN
Neen 'k wensch niemand in zoo'n hel.
Schuchtre Krelis keek er naar.
„Boerenkinkel, zeg eens, kom je?
„Maar je bent een boer, dat's waar!
„Lieve, beste man, 'k verd je,
„'k Kom er met mijn oudjen best.
„Zachtjes aan met eigen wagen
„Maar niet in zoo'n wespennest,
„Wil ik de overtogt gaan wagen,
„Wilt gij? och breek dan den nek
„Ik voor mij ben niet zoo gek."
Gij wilt de kunst rigten naar den smaak van ieder.
Lat kunt gij, want er is maar één smaak en dat is de
goede. Al het andere is wansmaak en evenmin als wan
orde en wantrouwen vertrouwen is, evenmin is wansmaak
smaak, en de spreuk waarmede gij uw handeling wenscht
te regtvaardigen beduidt niets anders dan: „Ieder heeft
zijn gril.'' En ge zult toch de kunst niet willen onderwer
pen aan de grillen van het publiek. Wij spelen om ons
te vermaken, zegt gij De Kaffers eten natuurgenooten
om zich te vermaken, de Spanjaarden plunderen soms
reizigers uit om zich te vermaken, zeg ik. Neen, de Re
derijkerskamers zijn opgerigt om onze letterkunde te ver
heffen; velen miskennen dit doel omdat ze van Poëzie en
Proza even weinig weten als een Groenlander van palm-
boomen. Gaat voort, maar noem uw vereeniging dan
geen Rederijkerskamer meer, noem ze een uitspanning
voor den minderen man en de jeugd, die het nog niet
vatten kan.
Iemand die gevoel voor het schoone en goede heeft
zal weten dat op het tooneel geen alledaagsche laffe voor
vallen passen, maar grootsche verhevene handelingen,
waar ware grootheid beloond, laagheid gestraft wordt.
Bij zulke handelingen past een schoone verhevene taal,
een taal die niet ontzenuwd wordt door jacht op flaauwe
aardigheid of door de opmerking van een sjouwer, dat
hij hetzelfde van morgen nog tegen zen vrouw zei. Kiest
schoone stukken, stukken met geest en leven, stukken
met ware poëzie, en die zoo dikwijls geleverd worden
door mannen als van hennepHofdijkvan den Bergh en
anderen. Speel die, is het niet voor een publiek van ee-
nige duizenden die geen smaak hebben, dan voor een
buddeke van eenige tientallen, die weten wat schoon en
goed is. Denkt gij dat de vergadering niet op de hoogte,
zal zijn om alles te bevatten, welnu, kiest een uit uw
midden, die door een gepaste en aangename lezing de
vergadering op de hoogte brengt. En grijpt dan naar
Melpomenes dolkrijt die laffe drama's in stukkenen
laat hen in de brokken er van stikken, die u naar die
wanschepsels durven vragen.
Dan werkt gij tot heil der Poëzie. Dan spoort ge groote
mannen aan om zich tot den dienst van haar te wijden.
Dan zuivert gij de Rederijkers van een smet, die den goe
den zoowel als den kwaden wordt aangewreven.
Kan de toestand van de Nederlandsche Poëzie verbe
terd worden, die van de Nederlandsche Toonkunst heeft
dit evenzeer noodig. Daartoe wend ik mij vooreerst tot
de zangvereenigingen, die bijna in elke gemeente bloei-
jen of kwijnen al naar den smaak of wansmaak der inge
zetenen. In de steden hebben die inrichtingen een goede
hoogte bereikt, vooreerst omdat men daar meer inwo
ners heeft, die zingen niet als een doodzonde beschouwen,
ten anderen omdat men er meer goede bestanddeelen heeft
dan op de dorpen. Ongelukkigerwijze laten de vereeni-
gingen die een goede hoogte bereikt hebben den Neder-
landschen zang varen, iets wat nadeelig werkt op Toon
kunst en Toonkunstenaars in ons land! Het Hol-
landsch is te ruw te hard Maar eüievelaat een
ezel een compositie van Abt of Kreutzer uitbalken en
noemt het dan schoon, zonder te blozen. In vele pro
vinciën wordt het Hollandseh ellendig uitgesproken
en helaas niet om het vloeijender te maken. De plat
zeeuwsche a's, e's en o's b.v. gelijken evenveel op de Hol-
landsche letters van dien naam als de Negers op de
Roodhuidenen wanneer Nederlandsche klanken ver
vormd worden en men hoort niets anders, dan zal men
over de zoetvloeijendheid der Nederlandsche taal wel
geen oordeel uit kunnen spreken. Neem verzen van een
der groote meesters, laat ze voordragen door iemand die
geen dialect heeft aangenomen en oordeel dan. In ver-
eenigingen waar men onze Toonkunst van dienst kan zijn,
doet men dit dus meestal niet. En nu op de dorpen. Er
is een soort van dorpen, waar bekrompen begrippen om
trent de Godsvereering, alle menschelijke smaak verdoo-
ven, daar brult men „Psalmen" op één stem. Er is een
soort van dorpen waar reeds eenige verlichting is door
gedrongen, daar bulkt men „Psalmen en Gezangen" op
meer stemmen of op liederlijke wijze. Nog is er een soort,
waar beschaving reeds zulke vorderingen gemaakt heeft,
dat men er kinderliederen schreeuwt, en eindelijk zijn er
dorpen waar men een vierstemmig mannenkoor durft
zamenstellen. Daar zingt men Hollandseh omdat Duitsch
te fyn is voor de meeste spraakorganen en Hollandseh het
naast bij de landtaal komt. Wanneer zulke vereenigin-
gen op den ingeslagen weg voortgaan, kunnen zij nuttig
werken, maar dan moeten de gebreken niet verborgen
worden onder den dekmantel der aanmoediging. In den
laatsten tijd is zoo'n geval voorgekomen. Een zangver-
eeniging bragt aan een andere een bezoek, met het doel
om elkander te leeren kennen en zoo door „eendracht
magt te maken." Bij het concert was een persoon tegen
woordig vol van edel gevoel voor het schoone en goede
Geen,wonder dat hij de vereenigingen wilde aanmoedi
gen om voort te gaan door een verslag, in deze courant.
Maar dat edele doel werd, meen ik, onwillens opgeofferd
aan de loftuitingen op enkele personen. Dat was niet
goed. Men noemeeen soldaat geen generaal en de zwakke
pogingen van een dilettant geen fiere vlugt van een ge
nie. Die dat doet, verbittert de kunst, terwijl hij meende
haar te beschermen. Prijs die kleine blaauwoog; noem
ze aardig, noem ze lief, maar vergeet die schoone niet,
die u in haar majestueuse lengte staat aan te staren, of ze
zeggen wilMonsieur n'a pas vu le monde. Ook de
volksschool kon op sommige plaatsen nog meer voor den
zang doen, dan ze tot hiertoe deed De wet op het lager
onderwijs verpligt den onderwijzer het geven van onder
wijs in den zang, en vele onderwijzers beschouwen het
dan ook als een pligtDe gemeene volksdeunen, het
dierlijk krijschen, dat alles zou plaats maken voor gezang,
voor goed volksgezang. De twee oude dames, de Poëzie
en de Toonkunst, kunnen geholpen worden, maar dan
moet het ernst zijn met onze pogingen. Zoolang er enkele
guldens te geven zijn is het helpen niet zwaar, maar als
die ook een gedeelte van ons leven eischt, dan wordt het
moeijelijker. Daarom met moed geholpen of met moed
gedood! In zulk een toestand kunt gij ze niet laten!
Tot zoover over de twee eerste. Een andermaal hoop ik
de volgende te behandelen. f. van zetten.
PER TELEGRAAF.
Amsterdamsche Beürs.
PRIJS-COURANT DER EFFECTEN.
Donderdag, 12 December 1867.
Nederl. Werk. Schuld 2'/a
53V.6.
Spanje2'/,
u
34»/..
Rusland, 5e serie 5
if
57 'A.
ld. 1860 4 V
76"/...
ld. a/1000, 1864, 5
1/
843A.
ld. Spoorw. 5
II
1 185 Va.
Oostenrijk, Metall. 2'/..
23.
Id. Amst. (oude) 5
II -
66'/..
ld. Nationale 5
51»/,..
ld. Amst. 1864 5
5 6
Turkije, Algera.schuld 5
ft
3 IV, 8.
N.-Amerika, 1882 6
76'/...
COUPONS.
Oude Metalliek
23,75.
Nationale ld
28.30.
Div. in
11.85.
GRAANBERIGTEN.
GOES, 10 December 1667.
TARWE ƒ13,75 a ƒ14,25. ROGGE ƒ10,75 il 11,10. W. GERST
7 2l ƒ7,50. Z. DITO 6,85 ii ƒ7,25 HAVER ƒ3,75 5. groene
ERWTEN ƒ9 ii ƒ10. PAARDENBOONEN ƒ8,10 ii ƒ8,60.
MEEKRAP. bacine 20 eende markt goldt eene enkele partij
ƒ20 y2. onbeboofde 22'/2 a 2312 Stemming der houders onver
anderd
BOTER 1,10 il 1,15 h t Ned. li".
EIJERS 2,80 3,— de 100 stuks.
AMSTERDAM, 11 December 1867.
TARWE stil. ROGGE. Maart ƒ312. RAAPOLIE vlieg, ƒ36 1/,
LIJNOLIE vlieg. 34 »/4.
LONDEN, 11 December 1867.
TARWE zeer stil.
BROODPRIJZEN. Naar de vroegere zetting.
Tarwebrood. 20 ct.lMasteluin brood 18 et.
Tarwe Krop brood 19 [Rogge brood 17
Licfciadliglie id.
Het ROOMSCII CATHOLIEK PAROCHIAAL
ARMBESTUUR van Goes, betuigt bij deze zijn wel-
meenenden dank aan zijne geëerde stadgenoten voor
de ruime bijdragen in de op gisteren11 dezer, ge-
houdene collectewaarvan het bedrag is 156,06
en eene nagekomen gift van 2 Coupons 2,47, be
velende bet verder de armen zijner administratie in
een gunstig aandenken.
Het R. C. P. Armbestuur van Goes,
P. H. TIMANS, pres.
J. J. HARTMAN, sec.
Heden beviel ontijdig van een leven-
looze ZOONmijne geliefde eebtgenoote
E. HOEKBiersteker.
Goes, 10 Decemb. 1867. C. HOEK.
De Heer en Mevrouw VAN DEINSE
betuigen hunnen dank voor de blijken van deel
neming in het verlies dat hun getroffen heeft,
door het overlijden van hunnen geliefden broe
der en behuwd-broeder, den WelEd. Gestr. Heer
F. J. H. VALCKENAER, gepensioneerd kapitein
bij de Genie te Breda.
De oudergeteekende betuigt zijnen har-
telijken dank aan zijne mede-irtgezetenenvoor
de talrijke belangstelling, ondervonden met zijne
vereering van de Bronzen Medaillehem door
Z. M. den Koning geschonken, wegens onver-
pligte diensten, door hem bewezen bij het heer-
schen der Choleraepidemie in 1866.
J. ADAM.
Gemeente-Apotheker.
Die genegen is aantenemen de leve
rantie van het benoodigde TARWE
KROPBROOD ter bedeeling aan de Burger-
lijke-Armen alhier, gedurende de eerste vier
maanden van 1868, gelieve zijn inschrijvings
biljet, bepalende den prijs per tien oneen, om
te leveren in brooden van vijf en tien oneen,
vóór Dinijsdag den 17 December eerstkomende
des namiddags ten vijf ure te bezorgen bij
den eerst-ondergeteekendeterwijl inmiddels
inlichtingen te bekomen zijn bij den laatst-
ondergeteekende.
Goes, den 10 December 1867.
J. A. A. FRANSEN van de PUTTE,
Voorzitter.
H. C. PILAAR, Secret.-Penningm.
voor het rijk.
BESTUUR DER DOMEINEN.
De ONTVANGER der Registratie en Do
meinen t"e Goes, daartoe gemagtigdis van
voornemen om op Zaturdftg den 4-4 Decem
ber 1864, des voormiddags ten elf ure, in
het Hotel Zoutkeet, te Goes, bewoond door den
beer M. de Jonge Mei.i.y publiek te verkoo-
penruim
benevens eene groote partij PUIN,
afkomstig van en liggende langs den Rijks
Grooten Weg door Zuid-Bevelandonder de ge
meenten 'sHeer ArendskerkeGoes en Kloetinge.
De al gemeene voorwaarden dezer verkooping
liggen ter lezing aan het kantoor van Regis
tratie en Domeinen te Goes en in het Hotel
Zoutkeet aldaar.
De Ontvanger voornoemd
Een zacht verwijt brengen zij aan hen, die nog steeds
voortsukkelen, dan met de eene, dan met de andere pijn,
welke door koude is ontstaan, zonder nog immer het
bovenstaande middel te hebben beproefd. Tot hen is het
woord geriat: „onderzoekt alle dingen en behoudt
het goede"; of is hare renommé niet algemeen genoeg
bekend? Dit zou te bejammeren zijn voor lien, die
met zoo veel lof in de nieuwsbladen van haar spra
ken, die uit dankbaarheid over hunne genezing, hunne
medemenschen toeroepen Ontlast u van uwe pijn
het middel is te geef1 30 cents is geen geld
om daarvoor pijn te lijden en onwetendheid is geene
verschooning, terwijl in elke gemeente minstens één
Depot bestaat dat van tijd tot tijd in de Courant wordt
opgegeven. Geene echte
zijn te bekomen, als waarvan de Biljetten, waarin de
pakjes gewikkeld worden onderteekend zijn door den
Hoofd-Depöthouder
A. BREETVELT Az.te Delft.
Die deze Watten voor den prijs van 30 Cents per
pakje o. a. verkrijgbaar beeft gesteld bjj
D. HILDERNISSE, te Goes, Vlasmarkt.
J. C. Delvoije, Vlissingen. J. Smits, Zierikzee. Th.
Annaert, Hulst. J. W. V. Braband, Brouwershaven,
M. P. van Dalen, Tholen. A. Noest Croin, kluis. J.
A. Goethals, Middelburg. G. W. Houtzager, Ter Neuzen.
J. G. A. ThompsonSas van Gent. D. Riemens
Zaamslag. D. van Male, Breskens. A. van Overbeeke Pz.,
Schoondijke. F. Bevin van de Putte, Yzendijke. B. de Die,
Oostburg. W. Visscher Jr., Kruiningen. J. Haringman,
Colijnsplaat. En meer bekende Dépots.