VRIJDAG 30 AUGUSTUS.
1807, N». 67.
54'" Jaargang.
*:&*-■>
GOESSCiE C«IKA\T.
J»e uitgave dexer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond, uitgezonderd o;> feestdagen.
Prijs per kwartaal 1,85. fr. p. p. ƒ1,90.
'/f:
Gewone advertentlSn worden a 15 et. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- et: doodberigteu van 1-6 regels
öllf
n ƒ1,20, behalve het zegelregt.
De inzending t an adrertentifn kan geschieden lot róór drie uren des namiddags op den dag der uitgave
Ofschoon wij niet te klagen hebbendat ons
ministerie zich door vele en belangrijke han
delingen een naam zoekt te makengeeft toch
het weinigedat daarvan uitgaataan velen
aanleiding om te klagen dat het zich hoe lan
ger zoo meer een conservatief, een party-mi
nisterie toont. Het feit is aan geenen twijfel
onderhevig. Al wat het ministerie deed, waarbij
van politieke rigting sprake kon zijn, droeg
het kenmerk daarvan, en zoo er bij iemand
twijfel overbleef, dan heeft de geest van streng
exclusivisme en politieke onverdraagzaamheid,
die uit vele, vooral der laatste ministerieele
handelingen sprak, daaraan een einde gemaakt.
Maar kan men billijkerwijze daarvan nu een
klagt of verwijt maken. De geheele oorsprong
van het kabinet, de middelen waardoor het
zijn pas aangevangen aanzijn zocht te bewaren,
de bekende denkwijze van de meesten zijner
ledenalles sprak duidelijk genoegom geene
andere verwachting optewekken, dan die tot
hiertoe ruimschoots zijn vervuld. Sommigen
mogen, schier tegen beter weten, zich gevleid
hebbendat er eenige liberale elementen iu
dit ministerie aanwezig waren en zich zouden
doen geldenmaar wat men heden als een re
den van klagen voorsteltwas door de meesten,
van den aanvang af, boven alle bedenking
gesteld. Het verwonderde ons dan ook niet,
dat het ministerie zelf een zijner leden dwong,
om heen te gaan toen hij andere denkbeelden
openbaarde, dan in dit kabinet voegden, en
wij zien nu geen de minste redenom te kla
gen over eene uitkomst, die niemand verras
sen kan.
Maar voor zoover er sprake van zijn kan
om te bewerendat het ministerie al meer
voor zijne rigting uitkomt en de conservatieve
vlag hooger laat waaijenmeenen wij ons daar
over veel meer te moeten verblijden. Wat men
ook van eene conciliante politiek pratehet
behoeft wel geen betoog, dat in onzen tijd,
dat tusschen partijen doorzeilen eene onmoge
lijkheid is. De belangrijke kwestiendie aan
hangig zijnmoeten in eenen bepaalden zin
beslist worden en het is even onredelijk, als
strijdig met de ervaringte wenschendat dit
geschieden zou op neutrale wijze. Juist door
dat te willen heeft men menige beslissingzeel
ten nadeele van vele belangenopgehouden en
de rigtingen zijn langzamerhand zoo scherp te
genover elkander geplaatst geworden, dat het
ondenkbaar is, om tot een einde te komen
zonder partij te kiezen. Maar is dat juist niet
wat wij wenschen moeten, opdat er een einde
kome aan dat zoogenaamde geven en nemen,
waardoor niemand ontvangt wat hij zoekt, en
ieder meentdat hem te veel ontnomen of te
weinig gegeven wordt? Een kabinet, dat zijn
oorsprong heeft in de afkeuring eener rigting
moet de tegenovergestelde zuiver en consequent
doorvoeren of de reden van zijn bestaan wordt
verloochend. En als het aan dat beginsel ge
trouw, op elke handeling het kenmerk dier
rigting drukt, dan doet het niet anders, dan
wat zoowel tegenstanders als vrienden verlan
gen opdat men aan de eene en andere zijde
weten zou waaraan men zich houden moet.
Wij zouden daarom, indien het noodig ware,
veeleer het ministerie aanmoedigenom zoo con
sequent te zijn dan ons beklagen over hande
lingen, die daarvan het gevolg zijn. Vooral
wanneer wij op een tegenovergesteld standpunt
staankunnen wij niet anders dan de duide-
delijke openbaring, van wat wij meenen te moe
ten afkeuren, wenschen. Er is geen liberaal
bewind thans denkbaar, zonder dat vooraf de
overtuiging meer algemeen wordedat wij daar
aan behoefte hebben. En die overtuiging zal
het best zich vestigen wanneer meü de conse
quente werking van het behoudende en reac
tionaire stelsel ziet. Zoo min wij ons dus over
den loop der zaken verwonderenzoo min zou
den wij wenschendat het ministerie zich ver
borgen hield of twijfel omtrent zijne bedoelin
gen liet voortduren. Wie door de pijn, die
hij gevoelttot bewustheid komt van eene
kwaaldie hij niet kende of zich vroeger ont
veinsde die ziet eerst ernstig naar redding, door
een radikaal geneesmiddel, uit.
BINMENLANDSCHE BERIGTEM.
GOES, 29 Augustus 1867.
Omtrent de aardbeving op Java lezen wij
nog in een der laatst ontvangene couranten
van Samarang (de Locomotief
In een telegrafisch berigt, van uit Djocjo naar
Samarang gezondenwerd de schadedoor de
aardbeving veroorzaaktgeraamd op vier mil-
lioen guldens. De commissiedie met het taxe
ren der schade belast iszal moeten uitmaken,
of die berekening niet aan overdrijving lijdt:
een gebrek trouwens, dat ligt verschoonbaar
zou zijnomdat het dagteekent van een oogen-
blikdat ieder nog den schrik op het lijf heeft,
en alles op zijn donkerst inziet.
De zwaarste schade zeker heeft de hoofdstad
en het zuidelijkst deel van Djocjo getroffen;
in het noordelijkst gedeelte was het verlies vrij
onbeduidend. De suikerfabrieken zijn ook zeer
geteisterd, doch die bezitters zijn niet het
meest te beklagenzij mogen veel verloren heb
ben in dat verlies ligt ten minste hun onder
gang niet. Ongelukkiger zijn de eigenaren van
huizen in de hoofdstadvooral zijdie in de
huur van eene of meer woningen de eenige
bron van bestaan vonden. Ook de hypotheek
houders mogen beklaagd worden.
Geen huis is er bijna, dat van scheuren is vrij-
gebleven. Ter hoofdplaats is een geheel nieuwe
bamboezen stad verrezen; de inwoners echter
geven blijken van eene bewonderenswaardige
gelatenheid.
Het meest is Passar Gedeh (drie paal bezui
den Djocjo) geteisterd; het eenige grootsche
overblijfsel van den oud-Javaanschen handels
geest ligt bijkans geheel in puin. Duizenden
en duizenden Javanen woonden daar in ruime
zelfs kapitale steenen huizenmet pannen ge
dekt en dachten nietdat de aardbeving voor
hen een geduchter vijand zou zijndan vroeger
brandstichters en inbrekers waren.
Ook de brave en goedige sultan heeft in geen
geringe mate de gevolgen van de aardbeving
ondervonden; behalve ontzettende schade aan
wagens paarden en gebouwen in den Kraton
is het huisdat hij in der tijd kocht naar
men zegt voor 60 mille onbewoonbaar ge
worden.
Dan nog heeft het Nederlandsch-Indische
gouvernement, dat er altijd op uit is, om te
bezuinigenverliezen geledenhet fort en
het residentie-gebouw zijn vrij belangrijk be
schadigd.
De commissaris des konings in Zeeland heeft
bekend gemaakt, dat de opening der jagt op
klein wild in deze provincie is bepaald op
Zaturdag 7 September a. s.
Yoorts, dat de korte jagt dagelijks, met uit
zondering van den Zondag, en de lange jagt
op Maandag, Woensdag en Zaturdag van iedere
week, alsmede op de vier dagen, voorafgaande
aan de sluiting der jagt zal geoorloofd zijn.
Men schrijft uit 'sGravenhage, dat, ten einde
te zien welken loop de cholera nemen zal en
of daaruit ook gevaar voor de militiens van
1863 zou kunnen ontstaande opkomst van
die verlofgangers zal worden uitgesteld tot den
20 September.
Het ministerie schijnt het erg, zoo schrijft
de Leidsche Courant, op Harlingen voorzien te
hebben. Dezer dagen moest er een brievenbe
steller worden aangesteld. Er waren wel 40
sollicitantenalle ingezetenendie natuurlijk
goed bekend moesten zijn met de woonplaat
sen der geadresseerden.De minister ^misschien be
grijpende, dat men de wetenschap Wel zou krijgen
tegelijk met de benoeming,gelijk dit met den bur
gemeester ook het geval schijnt te zijn koos
geen der sollicitanten maar stelde iemand
uit Zutphen aan. Ziedaar de gevolgen van de
stoutigheid om mannen als Hingst en de Jioo,
naar de tweede kamer af' te vaardigen. Geluk
kig dat de leidsche kiezers zoeter zijn geweest.
Naar men verneemt, is nader door den mi
nister van oorlog bepaalddat wegens eene te
Vlissingen heerschende oogziekte, de verlof
gangers der ligting 1863 van het 3de regement
infanterievoor zoover zij te dier plaatse in
garnizoen zouden komenvan de opkomst zijn
vrijgesteld.
Maandag is de vrouw van den kleermaker
Broekhoven, te Cortgene, voorspoedig van drie