BUITENSLAND.
Gtemongdle toerigton.
UITTREKSEL uit het verxlag van den toe
stand der provincie Zeeland over 1866.
Vervolg.
de gelegenheid waar, om uit naam van de leden
der vereeniging dank te brengen aan het co
mité dat zich zoo vele moeite heeft getroost
en getoond heeft te begrijpen, hoe volksver
maken moeten ingerigt worden, om hun doel
te bereiken. Het moet dat comité eene aan
gename voldoening zijn, dat het er in geslaagd
iszoo door de tentoonstelling als door het
sluitingsfeest, het bewijs te leveren, dat aan de
zucht tot vermaak kan worden voldaan, zonder
buitensporigheden te bevorderen en de ingeno
menheid met de bemoeijingen der leden van
dat comité kan het hun verzekeren dat de
groote opofferingen die zij zich getroostten
op den regten prijs worden geschat. Wij zijn
juist in de dagendie gelegenheid geven om
eene vergelijking te maken tusschen volksver
maken zoo als ze wel en niet moeten zijn en
twijfelen er niet aan, of menigeen, ook onder
de mindere klassenzalalthans in stilte de
gevolgtrekking maken dat de vermakendie
binnen gepaste grenzen genoten een goeden
indruk achter latenverre te verkiezen zijn
boven die dolle en kostbare zoogenaamde uit
spanningen die niets dan beschamende spijt
over allerlei gemis kunnen doen blijven.
In de vorige week heeft zich hier een cho
lerageval voorgedaan bij een man, die van Rot
terdam gekomen, reeds daar, aan de begin
selen dier ziekte moet geleden hebben en die
dan ook spoedig hier bezweken is. Van wege
het gemeentebestuur zijn in overleg met de
gezondheids-commissie, allenoodige voorzorgen
genomen.
Naar wij vernemen is, in den avond van 23
dezer, eene bedriegelijke opligting gepleegd van
twee paren gouden hemdsknoopen uit de woning
van zekeren Marinus Westdorpkoopman in
gouden- en zilveren werken alhier. Door de
goede zorg der politie is reeds den volgenden
avond zekeren A. Oosterdat/ opgespoord en aan
gehouden. die ook het misdrijf heeft bekend
waarna hij zich niet ontzien heeft de agenten van
politie te mishandelen en te verwonden, terwijl
hij na opgesloten te zijn nog gepoogd heeft
met een in zijn bezit zijnde lucifer brand te
stichten. Zonder twijfel zal hij zijn verdiende
straf niet ontgaan.
De Arnhemsche Courant deelt een berigt uit
Harlingen mede, volgens hetwelk de benoeming
van den nieuwen en niet gewilden burgemeester
een tegengeschenk zoude zijn, door den minister
Heemskerk gegeven voor het cadeaudat de
regering in den heer Ilingstals lid der kamer,
ontving. De waarnemende burgemeester te Har
lingen was president van de kiesvereeniging
die de heeren Hingst en de Roo naar de kamer
afvaardigde en daarom moest door den minister
een tuchtmiddel worden toegepast.
Voorts schrijft men uit Harlingendat, toen
de gemeenteraad bijeengeroepen was, voor de
installatie van den nieuwen burgemeester, men
vergeefs gewacht heeft tot een genoegzaam aan
tal raadsleden tegenwoordig zoude zijn, om ver
gadering te houden. Het vereischte aantal kwam
echter niet en de installatie heeft alstoen plaats
gehad, in eene vergadering van burgemeester en
•wethouders.
In eene, op 14 dezer te Rotterdam gehouden,
vergadering van inschrijvers (in de eerste serie
groot een millioen gulden) van het maatschap
pelijk kapitaal der naamlooze vennootschap
comm andiet kas" is na vaststelling der
ontwerp-statuten deze vennootschap aldaar
als gevestigd verklaard.
Door de aandeelhouders zijn 12 commissa
rissen gekozenterwijl tot directeuren zijn be
noemd de heerenClement van Geetrugen
Max Wormser (vroeger chef de bureau bij de
Rotterdamsche bank)Victor van Gcetruyen en
Edmond van Gectruyen.
De wekelijksche opgave van den gezond
heidstoestand te Londen isniettegenstaande
de groote hittevoldoende. Onder de sterfgeval
len komen zeven voor, door rijtuigen veroorzaakt,
en een van eene vrouw van 56 jarendie op
den onderaardschen spoorweg door de benaauwde
gaslucht geslikt is. Buikloop heeft vele slagtof-
fers vooral onder kinderendoen vallen doch
cholera of cholerine bepaalt zich tot het gewone
getal in dit jaargetijde.
Het heeft nog al bevreemding gewekt, dat
de keizer zijn intrek niet heelt willen nemen
in het kasteel van Augsburg hetwelk de koning
van Beijeren voor hem had laten in gereedheid
brengen. De, Keizer had '40 kamers genomen
in het hotel der drie Mooren. Ook de heer Fugger-
Kirckberg- Weitsenliorndie eigenaar is van de
buitenplaats, waar Napoleon met zijn moeder
llortcnse gewoond .heefd had deze villa ter
beschikking van Napoleon III gesteld maar
ook hiervan heeft de keizer geen gebruik willen
maken. De luggers eens wevers te Augsburg,
ontvingen reeds Karei V en leenden dezen
keizer eed millioety. f Toen Karei V heenging,
verbrande Fugger den schuldbrief en zeide
Üwe majesteit heeft mij reeds betaald door
de eerwelke zij mij beeft bewezendoor aan
mijnen disch te hebben gezeten."
De echtgenoot van zekeren B. T. teZelhem, welke
sedert negen jaren volslagen blind wasis dezer dagen
geheel ziende teruggekomen uit Utrecht, alwaar zij
sedert Pinksteren onder behandeling van professor
Donders geweest was. Men kan zich de vreugde
van haar en hare betrekkingen eenigzins voorstellen,
als meu weet, dat zij kinderen heelt, die zij nog nooit
gezien had. Gepasseerden Zondag namiddag kwam
zekere IT. v. B., te Zuilichem, een aartsdronkaard,
in beschonken en opgewonden toestand te huis en
bragt zijne bij hem inwonende moeder met een mes
eene zoo erge verwonding aan liet hoofd toe, dat
geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Had
zijne huisvrouw niet ijlings de vlugt genomen, ook
deze zou hij gewis hebben aangerand. Te Londen
zijn dezer dagen verschillende personen tengevolge
van zonnesteken overleden. De hitte die jl. Maan
dag te Londen heersehte, wordt „ondragelijk'' genoemd.
Iu den avond heeft echter eeu zoo lievige donderbui
plaats gehad als in zeer vele jaren het geval niet is ge
weest. Te Londèn tb feu poUtie-agent veroordeeld,
omdat hij de gewoonte had om s nachts in te breken
en te stelenwaarna hij geweldig aan de bel trok
om de bewoners, die verschrikt wakker werden, te
verrassen met de tijdingdat zij bestolen waren.
Ten slotte echter wekte het achterdocht, dat deze
waakzame nachtwacht zoo dikwijls inbraak oudekte
en altijd als het te laat was. Behalve de vele
ridderorden, welke de koning vau Zweden en Noorwe
gen aan onderscheidene personen heeft geschonken
heeft zijn gemalin nog 100 ter beschikking gesteld
van 10 hulpbehoevenden te Wassenaar. Te Parijs
is dezer dagen eene vergadering gehouden van loge
mentsbedienden ter bespreking van het onderwerp
„fooijen." Een der „Jannen" betoogde iu deftige be
woordingen dat het algemeen gebruik van fooijen aan
te bieden eene beieediging was. Na lange d seus-
sie werd echter met eene onzagwekkende meerderheid
besloten voort te gaan met die beieediging voor goede
munt op te nemen. Te Dinteloord loopt het volgende
gerucht van gepleegde poging tot vergiftiging. Zekere
F.als kommensaal inwonende bij vrouw R. aldaar,
ontdekte bij het drinken uit eene met water gevulde
kruik dat daarin een massa luciferskoppen aanwezig
waren en gaf daarvan onmiddellijk kennis aan de be
voegde autoriteit, die alras vermoeden tegen genoemde
vrouw li. opvattedaar zij in 't begin dezer week
haren kostganger met een mes bedreigd had en toen
zij daarin verhinderd werd gezegd moet hebben„dan
zal ik hem wel een andere poets bakken." De justi
tie is alhier uit Breda aangekomen ten einde de zaak
nader te onderzoeken. Volgens sommige dagbladen
zou Z. M. de doodstraf, waartoe onlangs een korpo
raal-hoornblazer te 's Hertogenboseh veroordeeld werd,
omdat hij zijne vrouw vermoordde, veranderd hebben
in een halj jaar eenzame opsluiting. Uit Augsburg
wordt geschreven, dat de keizerin van -Frankrijk den
jeugdigen koning van Beijeren op beide wangen heeft
omhelsd, nadat deze haar eerbiedig de hand gekust
had. De Oostenrijksche finantien zijn wel in slech
ten staat, maar de keizer heeft toch neg eene som van
100,000 fr. uit zijne kas kunnen bestemmen tot herstel
van den dom te Frankfort. Een architekt te Parijs
heeft voor het nieuwe operagebouw 30,000 plannen
en détailteekeniugen moeten maken die naast elkander
gelegd tweemaal den weg van Parijs naar Versailles
zouden beslaan. Voor den inweudigen bony/moeten
nu nog maar i.O,OOQ teekeningen gemaakt worden.
De feestelijkheden te Parijs op 15 Aug. hebben
maar 486,000 fres. gekost. Te Muhlhausen zijn
door het afbranden van de gebouwen eener katoen
spinnerij 1000 wesklieden zonder brood. Men
spreekt te Weenen van eene nieuwe leening van 40
a 50 millioen.
Hoofdstuk XII.
ri ooi*»
i<\l O-ivll.
Groote rijkswegen.
Behalve de daaronder vermelde jaarlijksche vervan
ging van kei- en klinkerbestrating, werd zoodanige
vervanging in den weg op Zuid-Beveland nog afzonder
lijk besteed over eene lengte van 220 el met nieuwe,
en van 110 el met aanwezige klinkers onder de gemeente
Kioetinge, ter breedte van 3,28 el, sluitende over
de geheele lengtetusschen vvederzijdsche kautlage.n
vau aanwezige keijen, zoodanig, dat de geheele bestra
ting met inbegrip dier kantlagen, eene breedte verkreeg
van 4 el. Dat werk werd aangenomen voor eene
som van/ 1694. Volgens eene ontvangen mededeeling
was, op bet einde vau 1866,' eene lengte van 106
el bestrating met nieuwe klinkers voltooid.
Gemeente-polder- of buurtwegen en voetpaden.
Naar aanleiding van een deswege gedaan voorstel,werd
door U in uwe vergadering van den 8 November
1866 onder no. 10, besloten in te willigen:
met magtiging op onze vergadering
om indien onverhoopt door andere gemeenten nog
geen gebruik van dit voorschot kou worden gemaakt
definitief toe te zeggen
de aanvragen van de gemeentebesturen van Baarland
en Hoedekenskerke adf 8200,00.
die van DriewegenEllewoutsdijk
en Oudelande ad10510,00.
die van Billand, ad8301,00.
en die van Krabbendijkead. 3176,00.
Spoorwegen.
Met betrekktug tot den Staats-spoorweg van Roo-
zendaal langs Bergen-op-Zoom Goes en Middelburg
tot Vlissingen, wordt medegedeeld, wat reeds ten dien
aanzien voorkomt in de halfjarige verslagen welke
door de Staats Courantzijn vermeld.
Rijks- Telegraaflijnen.
Als eeu gevolg der weggraving van den Rijks-
hulpweg tot voltooijing van het kanaal door Zuid-
Beveland moest het gedeelte der lijn over dien weg
loopende naar de kanaal brug in de rigtiug van den
Rijksweg verplaatst worden. Daarvoor werden twee
nieuwe kokerpalen geplaatsten ongeveer 100 el
lengte kabel gezonken.
Door de verplaatsing van het telegraafkantoor van
het uoordeinde naar bet midden van de gemeente
Goes, dat in 1866 tol stand kwamwerd de rigting
van de liju aldaar zooveel uoodig gewijzigd. De kosten
daarvan en van de verplaatsing hierboven genoemd
bedroegen met transport zonder levering van den
kabelte zanten J 293,74.
Het getal betaalde en dienst-berigtenaan de kantoren
in deze provincie gedurende 1865 wa6 als volgt: te
Goes, verzonden, 2129, ontvangen, 2709.
Hoofdstuk XIIL
Landbouw en Veeteelt
Algemeene Toestand.
In het algemeen mag de toestand van den land
bouw bevredigend genoemd worden ofschoon er ten
dien aanzien, betreffende enkele vruchten, tusschen
het eene en andere deel der provincie een groot ver
schil bestaat.
Zoo wordt bijna algemeen gezegd, dat de bouw van
het vlas als mislukt is te noemen, terwijl in de meeste
gemeenten van het voormalige 5.1e district de opbrengst
van dat gewas wel beneden het middelmatige is ge
bleven maar geenzins dat het als misgewas is aan
te merken.
Weersgesteldheid heeft vele moeijelijkheden eu tegen
spoed veroorzaakt. De vele regen in Februarij eu
Maart heeft de uitzaaijing van erwten en boonen zeer
vertraagd. Do regen in April werkte ongunstig op
de uitpoting der aarbappelen. Ook de regen in Au
gustus en September deed veel kwaadvooral aan
de haver de late gerst en aan de erwten terwijl
daardoor de inzameling met veel tegenspoed is gepaard
gegaan en vele vruchten zonder dat ze genoegzaam
droog warenzijn binnengehaald 't geen ten gevolge
heeft gehad dat de hoedanigheid der vruchten te
weuschen laat en eeue zekere hoeveelheid in de schuur
heeft geschoten.
Voor de nadeelen door dit een en ander te weeg
gebragt, heeft de landbouwer evenwel eene groote
vergoeding gevonden in den vrij hoogen prijs die hij
voor de mpeste producten beeft kunnen bedingen en
waarop alleen de meekrap eene uitzondering maakt
dievan vele akkers, niet meer dan de kosten van
delven en beveiden beeft af «ca orpen.
Ook over de veeteelt'welke ih dit gewest in het
