II
JSC?. ,V. 50.
D1NGSDAG 2 JULIJ.
5-i*"' Jaargang.
??:«<-
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
PUBLICATIE.
WEEZEN-VERZORGING.
UOKSSCIU: COÏRAXT.
Be uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond', uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal 1,5S. fr. p. p. ƒ1,90.
Bewone advertentlSn worden a 15 et. de regel geplaatst.
Ueboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-6 regels
a ƒ1,30, behalve het zegelregt.
De inzending van adeertentt&n kan geschieden lot róór drie uren des namiddags op den dag der nifgate*
I
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
brengen ter kennis van belanghebbenden
Dat de commissie van toezigt op de Scholen
voor middelbaar Onderwijs in deze ge
meente op MAANDAG DEN 8 JULIJ 1867, des
middags te 12 uren ten stadhuize eene zitting zal
houden tot het inschrijven van jonge liedendie
voor het leerjaar 18671868 als leerlingen op de
Hoogere Burgerschool of Burger-Avond
school wenschen te worden toegelaten waarbij ran
die leerlingen die buiten de gemeente geboren en
gevaccineerd zijn, de overlegging eener geboorte-akte
en bewijs van ondergane inënting of natuurlijke kin
derziekte zal worden gevorderd
dat voor al de ingeschrevenen een examen van
toelating zal worden gehouden op Vrijdag den 19
Julij 1867 des voormiddags ten 9 uremede ten
stadhuize en
dat de lessen op de beide scholen zullen aanvan
gen op Maandag den 9 September 1867.
Gedaan te Goesden 29 Junij 1867.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris
H. C. PILAAE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
maken bekend
dat op verzoek van den gemeente-ontvanger, en op
deszelfs verantwoordelijkheid, tot zijn geagreëerde klerk
is toegelaten Wouter Biersteker, die mitsdien
bij afwezigheid of ontstentenis den ontvanger zal
vervangen.
Gedaan te Goesden 29 Junij 1867.
Burgemeester en wethouders voornoemd
M. P. BLAAUBEEN.
De secretaris
H. C. PILAAR.
Het Reeft in de laatste weken wel eens ver
wondering gewekt, dat het kabinet zich zoo
schuil hielddat maar alleen die titularis te voor
schijn kwamdie eene hoofdrol vervullen moest,
en dat de hoofdpersoon ook volstrekt niet werd
gesecondeerd. De billijkheid vordert daartegen
te constaterendat twee ministers tegenwoordig
waren in de zittingwaarin de aanstaande uit
vaart van den minister van koloniën werd
aangekondigden dat het nu van een der
ministers volkomen opgehelderd iswaarom
men hem niet zag. Het ministerieel orgaan
dat nog nooit het is vermakelijk om opte-
merken één woord of rede van een de
zer ministers vermeldde, zonder er iets bij
te voegendat moest doen uitkomenhoe
zij sprakenzooals men het nooit van iemand
anders hoordevertelt ons nu van den mees
ter in de finantiendat Z. Excell. den tijd
heeft gebruiktom zich de speciale kennis van
het beetwortel-suiker-fabrikaat eigen te maken
ten gevolge waarvan hijnaar het inzien van
het orgaan, de bezwaren tegen het wets-ont-
werp omtrent dit punt, voldoende heeft op
gelost. Wij nemennatuurlijk met de meeste
ingenomenheidkennis van deze verzekering en
wenschen het vaderland geluk met den minister,
die hij elk onderwerpwaarover hij handelen
moet, vooraf eenigen tijd studeert, om op de
hoogte daarvan te komenen niet minder met
de bemoedigende zekerheiddat in de nooit
geëvenaarde collectie van specialiteiten, waarop
Nederland mag roemen, zich nu ook eene beet
wortel-suiker-specialiteit bevindt.
De redders van het vaderlanddie ons eene
vaste regering zouden bezorgenhebben zoo
lang gewoeld, tot zij den heer Trakranen tot
het vragen van zijn ontslag drongen, en de
natie kan nu oordeelen, hoe magtig groote ver
betering de kamer heeft ondergaan in dit op-
zigt. Men zegge niet, dat de heer Trakranen
geweken is voor een amendement van de Putte
want de artikelen van het orgaan zijn daar,
om te bewijzendat niemand meer moeite aan
gewend heeftom het geheel van het kabinet
te verbrekendan juist zijde nieuwe bende
die voor het tegendeel moest waken. Men
moge het niet betreuren dat juist deze titula
ris zijn ontslag heeft gevraagdmaar men zal
moeten erkennen, dat het nu wel boven alle
Men heeft zendeling-vereenigingen in het leven geroepenmen houdt bidston
den om blinde beidenen te bekeerenen hoe prijzenswaardig dit mag geacht wor
den de waarde daarvan zal nooit overwigtig genoeg zijnzoo lang bet loffelijk
streven, om onze eigene heidenen tot licht te brengen, in zoo een' deerniswaar-
digen vergeten staat wordt gehouden. Een nieuw veld ter bearbeiding voor her
vormers is daardoor beschikbaar in ons eiland, in ons vaderland, en trouwer,
edeler roeping zoude vervuld wordendoor eerst ons eigen volk te hervormen
te beschaven en daarna de bewoners der bosschen van Java of die der woestij
nen van Afrika tot menschen te maken. Zijn dus de gevolgen der verwaarloosde
weezen-verzorging voor de maatschappij in het algemeen onberekenbaar, ook voor
den mensch in het bijzonderzoo als ik reeds beb aangetoondblijven dezelve
niet achterwege. Ik wil in dit mijn laatste gedeelte middelen trachten aantegeven,
die in staat zijn het deerniswaardig lot onzer plattelands weezen te verbeteren.
"Wanneer men bet collegie van weezen-verzorgers in het platte land een blik
waardig keurt, dan ontdekken wij, dat het een zamenstel van mensehen is,
welke uiteenloopende hoofdbezigheden te verrigten hebben, geheel afgescheiden
van hun armvaderschap, en dat veroorzaakt, dat er weinig tijd en lust bij hen
gevonden wordt om deze veelomvattende en gewigtige betrekking die aandacht
te schenken en die zorge te wijden, die men aan dezelve zoude moeten geven.
Daarbij komtdat de oude wijze van weezen besteden veel gemakkelijker niet
omslachtig, in praktijk te brengen is, en men door dien slenter te volgen, van
verdere zorg is ontslagen omtrent het bijzonder lot der bestedelingen. Daarbij
komt, dat armvaders hunne weezen niet altijd bij die menschen kunnen besteed
krijgen, waar ze dat wel gaarne zouden verlangen, want wie wil een ouderloos
kind een geheel jaar voor 40 of meerdere guldens onder dak hebbenals ze niet
berekenen kunnen dat zoodanig kind ten minste nog 100 door werken in
huis kan brengen. Dus ligt het in den aard der zaak het kind goed of kwaad
schiks te bestedenen hoe ongaarne armvaders hun kind daar zien henen gaan,
zij moeten hierin berusten; wij komen dus tot de conclusie, dat de weezen-
verzorgers door de omstandigheden verpligtmet zeer beperkte middelen te
kampen hebben en dat er dus van dien kant geene hulpe te verwachten is
en er van geene verbetering sprake kan £ijn.
Ik weet wel, en bij eigen ondervinding, dat men met veel moeite, als arm-
verzorger zich te getroosten de kinderen nog wel eens op plaatsen kan bezorgen,
daar de behandeling dragelijker is, dan bij mijne schets in het 2de gedeelte ge
leverd maar dan zal men met gezonde kinderen moeten te doen hebben en waar
van de aannemers de zekere overtuiging verkregen hebbendat ze op de eene
of andere wijze produceren zullen. Zieke of gebrekkige kinderen, leveren meer
bezwaren op; en toch, door 60 of 70 voor dezulken te ontvangen, zal men
zich de omgang van zoodanige stumpert ook weder getroosten. Men zal ze niet
veel aandacht schenken, meer het geld, want daar kan men de koopdagschuld
bij den notaris en bij den ontvanger der belasting mede voldoen terwijl van
het overschot men trachten zal de doctors rekening te doen inkrimpen.
Meer afdoende en heerlijker vruchten zoude ik mijn stelsel zien afwerpen, als
men de plattelands ouderloozen zonder onderscheid van Godsdienst kon cen
traliseren en daarvoor was het vooral noodig een groot huis opterigtenzoo
als b. v. het weeshuis te Goes. De plaats waar ik zoodanig gebouw gaarne zag
verrijzen, zou ook een centraal punt moeten zijn waartoe ik Goes uitsluitend
zoude aanbevelenomdat aldaar zich de geschikste gelegenheid opdoet, om van de
onderscheidene kerken en godsdienst-leeraars te profiterenmaar ook omdat daar
de heerlijkste weg geopend is om de jongelingen in nuttige ambachten opteleiden,
terwijl voor de meisjes aldaar mede eene wijde baan bestaat om tot flinke huis
moeders gevormd te worden. Ik heb dus Goes als centraal punt gekozen, om
met een weeshuis versierd te worden, dat volgens de behoeften' des tijds was
opgetrokken en waartoe bij de voorgestelde uitbreiding der stad, eene heerlijke
gelegenheid voB zoude kunnen geopend worden. De grootste en gewigtigste
vraag doet zich nu evenwel voor, en die is: hoe zullen de gelden gevonden
worden, die de opbouw bet ameublement en alle verdere uitgaven noodzakelijk
maken. Gewiseene gewigtige vraagdie aan vele bezwaren onderworpen is,
die veel gemakkelijker te bespreken, dan uittevoeren is. Het geld die magtige
hefboom in de maatschappij, moet ook hier eene voorname rol vervullen en hoe
verschillend de wegen ook mogen zijn om daarvan zich meester te maken, zoo
kon het ook tot ons doel gevonden worden, indien de zaak met ernst wordt
aangevat en eene vurige begeerte de ondernemers mag geschonken wordenhet
gewigtige werk te volbrengen, dat tot heil der menschheid wordt aangewend
en als men zich door gewone teleurstellingen, waar alle goeddoen mede te kam
pen heeft, niet laat afschrikken of zich van de baan laat wegblazen. Een vaste wil
vermag veel.
Toen keizer Napoleon, Fulton voorstelde in een krankzinnigen huis te gaan
vertoeven, omdat hij een schip in beweging wilde brengen waar geen wind of
zeilen eene rol bij behoefden te vervullen, zou de stoomkracht, toegepast op de
scheepvaart, denkelijk eenige jaren in vergetelheid geraakt zijn, als hij zich door
die bedreiging bad laten ontmoedigen.
