«flóoertentien.
HERBERG en het LOGEMENT,
Bij voorbeeld: iemand steekt 50 in zijn akker
en krijgt eene meerdere opbrengst van 55,
van die meerdere opbrengst aftrek
kende 7,28 voor den tiendheffer, ad - 4,5
Zoo behoudt de tiendpl. eene meerdere
opbrengst van50,99s
daarvan het kapitaal v. 50 aftrekkende - 50,
blijft er een zuivere winst voor hem v. 0,993
of op een halve cent na 2
Ander voorbeeldiemand steekt 30 in zijn
akker en krijgt eene meerdere op
brengst vanƒ33,
van die meerdere opbrengst aftrek
kende 7,28 voor den tiendheffer, ad - 2,405
Zoo behoudt de tiendpl. eene meerdere
opbrengst van30,59
daarvan het kapitaal v. 30 aftrekkende - - 30,
blijft er een zuivere winst voor hem v. f 0,595
of o]j' een halve cent na 2
Dérde voorbeeld: iemand steekt f 80 in zijn
akker en 'krijgt eene meerdere op
brengst vanƒ88,
van die meerdere opbrengst aftrek
kende 7,28 voor den tiendheffer, ad - 6,41
Zoo behoudt de tiendpl. eene meerdere
opbrengst vanƒ81,59
daarvan het kapitaal v. 80 aftrekkende - 80,
blijft er een zuivere winst voor hem v. 1,59
of op een cent na 2
Twéé percent winst is weinig, zeer weinig,
dit erken ik gaarnedoch twee percent winst
is heel wat anders dan één percent verlies gelijk
de heer V., ten gevolge van het gebruiken van
verkeerde cijfers, verkrijgt. Bovendien van alle
zijden wordt beweerddat in landbouw gesto-
kene kapitalen méér dan 10 winst in vruch
ten geven. Is dit zoodan zullen de winsten
voor den tiendpligtigen eigenaar naar die mate
rijzen en zich niet langer tot 2 van het be
stede kapitaal bepalen.
Maar al geniet de tiendpligtige eigenaar geen
grootere winst dan 2 dan nog handflt hij
in zijn voordeelwanneer hij zijn kapitaal tegen
die lage rente in zijn land steekt. Na het eerste
jaar heeft hij zijn kapitaal terug met 2 en
nu begint hij eerst goed te trekken. Want
en dit ziet de heer V. over het hoofd de
gevolgen van die kapitaalsaanwending doen zich
niet alleen in het eerstemaar ook in de vol
gende jaren gevoelen. (5) En van de meerdere
opbrengst, die hij dan verkrijgt, bekomt de
tiendheffer slechts 7,28 en de tiendheffer de
overige 92,72 Een voorbeeld tot ophelde
ring iemand steekt een kapitaal van 50 door
extra bemesting in zijn tiendpligtigen akker.
In het eerste jaar bekomt hij eene meerdere
opbrengst van f 55hetgeen hem (nadat de
tiendheffer zijne heffing volbragt heeft) in staat
stelt zijn kapitaal van 50 opteleggen en 2%
winst te genieten. In het tweede jaar doet hij
geene extra uitgaven aan datzelfde landdoch
de gevolgen der extra-bemesting van het vorige
jaar doen zich nog gevoelenhoewel in min
dere mate. Hij bekomt een meerdere opbrengst
b. v. van slechts 20het derde jaar van slechts
10. (6) Van die f 20 meerdere opbrengst van
het tweede en van die 10 meerdere opbrengst
van het derdejaar, ontvangt hij 18,54 en ƒ9,27,
te zamen f 27,81. Voeg daarbij de 0,993,
die hij het eerste jaar trok, dan is de som (ƒ28,809)
de zuivere winst (7) van het kapitaal van 50,
dat hij het eerste jaar in het land gestoken
en reeds na afloop van dat zelfde jaar terug
bekomen heeft. In drie jaren nu ontvangt hij
eene rente van ruim 54 of gemiddeld per
jaar van 18 Middelerwijl zat die landbou
wer echter niet stil. De 50, die hij na het
eerste jaar teruggekregen hadstak hij het
(5) Guano is wclligt de eenige der gebruikelijke meststof
fen, wier invloed zich in volgende jaren weinig of niet doet
gevoelen.
(6) Ik geloof de cijfers niet te hoog gesteld te hebben.
Kene extra-bemesting, die het eerste jaar/55 extra opbrengt,
zal het tweede en derde jaar nog wel eene meerdere opbrengst
van 20 en f 10 geven. In elk geval bedenke, menelke
meerdere opbrengst van 54 cent waarde, is reeds 1 pereent
winst, want het kapitaal is reeds binnen.
(7) Hiervan alleen aftetrekken de geringe kosten van opmen
nen en dorschen. Lasten, onderhoud, gewone bemesting en
arbeid, alles is reeds uit de gewone opbrengst betaald, ge
lijk hierboven aangetoond is; de 18,54, f 9,27 en 0,99
zijn als zuivere winst te beschouwen.
tweede jaar in een anderen tiendpligtigen akker,
het daarop volgende in een derden. Nu is de
eerste akker intusschen weder tot zijn gewonen
toestand teruggekeerd en zou zonder nieuwe
extra-kosten slechts een gewone opbrengst
geven. Maar nu wordt in het vierde jaar het
kapitaal op nieuw in dien eersten akker gesto
ken in het vijfde jaar in den tweeden en zoo
vervolgens. Daar hij sedert het tweede jaar
hooge interessen van zijn kapitaal van f 50
geniet, kan hij zich nu weldra dekken tegen
een misgewas.
Eindelijk en ook hieraan schijnt de heer V.
niet gedacht te hebben (8) zijn niet alle vruch
ten aan de heffing van de elfde schoof in natura
onderworpen. Voedergewassen, die in waarde
stijgen naar mate de veestapel zich uitbreidt,
zijn tiendvrij. De mee is door geheel Zeeland
slechts aan srnaltiend onderhevigen de tiend
pligtige betaalt .daar hoogstens 2,40 voor per
gemet, onverschillig welke de opbrengst zij. In
vele tiendhoeken worden er geene grove tienden
geheven van koolzaad. Elders is vlas tiendvrij.
Suikerpeeën, die tegenwoordig tegen hoogen
prijs te verkoopen zijn, en daarom veel gezaaid
wordengeven alleen smaltienden. Met aard
appelen ajuin en andere vruchten is het even
eens gesteld. Niet altijd dus strijkt de tiend
heffer met de vruchten van den naar vooruitgang
strevenden landman. Welnu! de landbouwer,
die een bepaald stelsel van vruchtwisseling aan
neemt en een paar aan srnaltiend onderhevige
of tiendvrije vruchten teelt, heeft alligt gele
genheid om twéémaal in een zevental jaren niet
alleen zonder verlies, maar ook zonder winst
derving extra uitgaven aan zijn land te doen,
omdat de tiendheffer zich dan welke de op
brengst ook zij met de vaste somdie daar
toe staat, moet te vreden stellen.
Ik zou hier nog veel bij kunnen voegenom
te betoogen, dat hoe nadeelig de tienden
ook zijn voor de ontwikkeling van den land
bouw de tiendpligtige Zeeuwsche landbouwer
den moed nog niet behoeft te laten zinken
noch elke gedachte aan vooruitgang te laten
varen. Maar de beschikbare ruimte is beperkt
en ik moet mij dus der kortheid bevlijtigen.
Den Zeeuwschen landbouwer roep ik echter
op grond van het vorenstaandeuit volle over
tuiging toeUw belang brengt mede, dat gij
niettegenstaande de tiendheffing uwen akker
goed doet zoo veel gij kunt,.door extra bemes
ting of buitengewone werkzaamheden. Is de
winst aanvankelijk gering, spoedig wordt zij
groot; uw land wordt van jaar tot jaar beter,
en de zuinigheid zal de wijsheid niet bedrogen
hebben! (9)
Met dr. Staring zeg ook ik ten slotte: Al-
gemeene kennis van den druk der tiendenis
de kracht die den landbouw van de tienden
verlossen moet." Maar men wachte zich voor
overdrijving. Overdrijving van het kwade zoo
wel als het te hoog opvijzelen van het goede
doet het doel vaak missen, evenals ruenschen, die
hard schreeuwenom beter verstaan te worden,
zelden dat doel bereiken, e Tiendheffing is al
erg genoegmaar het zou nog meer te betreu
ren zijn, indien juist de middelen, die men
bezigt, om haar te bestrijden, aan den land
bouw een doodelijke wonde moesten toebrengen.
En het zou eene doodelijke wonde zijnindien
de landbouwers moedeloos wérden, en van alle
verdere verbeteringen voor goed afzagen.
Doch ik heb betere gedachten van hen.
Middelburg6 April 1867.
PICKÉ.
(8) Niettegenstaande X er hem reeds opmerkzaam op maakte.
(9) Niet ten onregte zegt men dan ook: een boer kan
beter een hooge pacht betalen van goed land, dan een naar
evenredigheid lage pacht van slecht land. Lasten en onkosten
zijn voor beide dezelfde, maar de opbrengst verschilt he
melsbreed.
BLerlielij lte Zalten.
Te 's Heer Abtskerke c. a. is met eenparigheid de
nieuwe wijze van benoeming van ouderlingen en dia
kenen en beroeping van predikanten aangenomen.
Ook te 's Heer Arendskerke c. a. is de nieuwe wijze
met meerderheid verkozen.
Daarentegen is te Kloetinge met 20 tegen 2 stem
men de oude wijze van benoeming behoudenden ook
te Kattendijke de oude wijze door de meerderheid
verkieselijk geacht.
Te Baarland is omtrent de al of niet toepassing
van art. 23 van het algemeen reglement der Neder-
landsehe hervormde kerk beslist, dat de thans gebrui
kelijke wijze van benoeming van kerkeraadsleden en
beroeping van predikanten ook voortaan zal gevolgd
worden. Slechts 4 stemmen zijn voor de toepassing
van het artikel uitgebragt.
Gisteren „vierde de heer dr. S. Piccardt gedachtenis
van zijne op 10 April jl. volbragte «-twintig
jarige Evangelie bediening. Hij ontving bij die gele
genheid veelzijdige blijken van deelneming en belang
stelling in zijne feestvreugde; de leden der harmonie
de Volharding bragteu ZEd. des avonds eene serenade,
terwijl verschillende vrienden bij hem vergaderd waren.
A. s. Zondag avond gedenkt dr. Piccardt in eene
avond-godsdienst deze gelegenheid te bespreken.
MARK TBERIC TEN.
PER TELEGRAAF.'
Amsterdamsche Beurs.
PRIJS-COURANT DER EFFECTEN.
Donderdag, 11 April 1867.
Nederl. Werk. Schuld 2 'A
519/i«.
Spanje2 '/2
u
29.
Rusland, 5e serie 5
ii
54,/4.
ld. 1860 47,
ii
79.
ld. a ƒ1000, 1864, 5
rr
843/4.
ld. Spoorw. 5
n
178 Va.
Oostenrijk, Metall. 2 72
H
207/ie.
ld. Amst. (oude) 5
li
61V4.
ld. Nationale 6
li
473/i«.
ld. Amst. 1864 5
n
525/s.
Turkije, Algera.schuld 5
H
2415 is.
N.-Amerika, 1882 6
ii
759/i6.
COUPONS.
ƒ21.22®.
27.97\
GRAANBERIGTEN.
GOES, 9 April 1867.
TARWE ƒ11,50 a ƒ12,-. ROGGE 7,75 b 8,10.
W. GERST 7,- a ƒ7,50. Z. DITO 6,50 a ƒ7,25.
HAVER 3,75 a 5,- Groene ERWTEN 8,- a 8,75.
Brnine BOONEN ƒ11,25 5 ƒ11,50. PAARDENBOONEN
6,75 a ƒ7,-.
MEEKRAP. Flaauwe stemming met weinig handel. Hou
ders ongenegen tot de bestaande prijzen aftegevcn.
Bij haar vertrek uaar eldersbetuigt
de ondergeteekende ook namens hare kinderen,
haren opregten dank voor de vele blijken van
hartelijke deelneming en belangstelling gedu
rende de ziekte, en bij en na het overlijden van
baren geliefden echtgenoot ondervonden.
Wed. J. A. AUGUSTIJN—van Os.
Heinkenszand, 5 April 1867.
PUBLIEKE VERKOOPING.
In de maand Mei 1867, dag
en uur nader te bepalen, zal
ten overstaan van den Notaris
J. G. RISSEE V W, publiek
worden verkocht, de
genaamd de Gouden Leeuw, te slleer Arends
kerkebewoond door M. Minnaard.
Inmiddels UIT de HAND te KOOP.
Door verandering van affaire terstond
UIT de HAND te KOOP, tot den 20
dezer maand, om met 2 Mei a. s. op
het gebruik te komeneen hechtsterk en net
WOOSWUIS, zijnde eene welbeklante KRUI
DENIERS- en MANUFACTURERS-WINKEL
met €111 Ut. JKJeJP en grooten TVIIV,
staande en gelegen op het beste gedeelte van
het dorp Bieselinge. De kooper kan desver-
kiezende 1000 a 5 'sjaars, als le hypo
theek daarop gevestigd laten.
Te bevragen bij den eigenaar en bewoner
Jolis. Kloosterman, te Bieselinge voornoemd.
