1806. N\ 88.
VRIJDAG NOVEMBER.
BINNENLAIMPSCHE BER1GTEN.
538te Jaargang
GOESSCHE CHI BAM.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen
I'rys per kwartaal 1,95. fr. p. p. ƒ1,90.
rv
Gewone advertentiHo worden a 15 ct. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelyks- en doodberigten van 1-0 regels,
a ƒ1,30, behalve het zegelregt.
De inzending van advertentlHn kan geschieden tot vóór drie uren des namiddags op deu dag der uitgave.
Bij dit nommer behoort het verslag van het
verhandelde in den gemeenteraad op Vrijdag 26
October 1866Gemeentebegrooting 1867.
De opmerking is niet zonder grond, dat de
uitslag der gehouden verkiezing zeer onder
scheiden beoordeeld wordt, en dat elke partij
zegt daarbij gebaat te wezen. Wij gelooven
niet, dat eenige partij zich de overwinning
toekennen mag, zonder de noodige reserves,
want het is duidelijk, dat de herstemming een
belangrijk gewigt in de schaal zal werpenen
dat er ten aanzien van enkelen der nieuw geko
zenen nog niets bepaalds te zeggen valt.
Maar afgescheiden van het eindresultaat, dat
geheel onbeslist is, kunnen er enkele opmer
kingen worden gemaaktdie van den verderen
loop der zaken geheel onafhankelijkmaar tot
regte waardeering van het tegenwoordig oogen-
blik belangrijk te achten zijn.
Wij bedoelen in de eerste plaatsde onloo
chenbare waarheid, dat de meerderheid der
kiezende natie zich afkeerig getoond heeft van
de handelwijze van het ministerieen tamelijk
verstaanbaar gesproken heeftom te bewijzen
dat de hoop van dat ministerie op een zand
grond gebouwd was.
De ontbinding der kamer werd door het mi
nisterie gewenscht, omdat de meerdèrheid dei-
kamer niet met zijne handelingen en inzigten
instemde. De ministers echter meenden, dat
het volk op hunne zijde was, en dat, indien
er slechts nieuwe verkiezingen werden veror
dend de natie als een eenig man zou opstaan,
om te verklarendat zij gelijk haddenen dat
geene anderen, dan vrienden van dit kabinet,
moeten worden verkozen.
O
De maatregel, die zooveel beweging en be
roering, om niets anders te noemen, in het land
te weeg bragt, had dus dan alleen eifect gehad
en ware eenigzins te verklaren geweest, wan
neer de uitslag aan de uitgedrukte verwach
ting van het ministerie beantwoord had. Was
die uitkomst ook maar ten deele anders,
het liet zich vooraf bepalen, dan viel de
manoeuvre geheel in het water; tijd en moeite
waren noodeloos verspild; driften en hartstogten
vruchteloos in beweging gebragten de minis
ters mogten wenschendat zij de geheele zaak
nooit op het touw gezet hadden.
En juist op dat standpunt is men gebragt
zelfs onafhankelijk van den uitslag der herstem
ming. Op de eene plaats toch werden overigens
eenige verdienstelijke mannen met verpletterend
stemmenaantal ter zijde gezet, omdat zij de
ministerieele rigting toegedaan zijn, en eene
geheele provincie treedt dien tengevolge met
enkel anti-ministerieele leden in de kamer op.
Op eene andere plaats, waar men anders de
conservatieve kandidaten met vlaggen en wim
pels zag doorgaanmoeten zij zich thans aan
eene herstemming onderwerpenen nooit stond
grooter aantal tegenover hen dan juist nu.
De heer Keucheniusde eerst en meest ver
oordeelde door het kabinet, wordt glansrijk
ter kamer teruggezonden. In Amsterdam waar
de uiterste pogingen werden aangewend, moet
over een Rochussen worden herstemd.
De partij die beweert de nationale te wezen
heeft nergens schier kunnen slagen, zonder zich
te koppelen aan partijen of fractien van dezen,
die zij in den regel verfoeit of waarmede zij
zich althans nooit duurzaam vereenigen kan.
Er is hier een zedelijke nederlaag geleden
veel grievender en meer beteekenend dan aan
de andere zijde het verlies van eenige stemmen
kan zijn. Wij ontkennen, nietdat de liberale
partij mannen in de kamer zal missen die
haar sieraad warenmaar zij heeft hun behoud
niet op het spel gezet, zij verloor die slechts door
de overmagt van listig verkregen eenheid, en
zelfs numet dit verliestreedt zij krachtiger
dan ooit te voorschijn uit den smeltkroes waarin
men haar heeft gebragt.
Die gemeend, gezegd, verzekerd hadden dat
zij overwinnen zouden, en druipstaartend het
slagveld moeten verlatenzijn dieper vernederd
dan zij die ten strijde gedaagd, wel helden
zagen vallen in den strijd, maar wier slagorde
niet werd verbroken.
Men kan de aandacht niet genoeg daarop
vestigenen de toon der ministerieelen doet
genoeg blijkendat zij zelve het gevoelen
dat voor het ministerie in de gegeven om
standigheden nietglansrijk overwinnen,
erger is dan nederlaagen luide verkondigt
»uwe verwachting heeft ten eenenmale gefaald."
En van waar die beschamende misrekening?
Ware het slecht eene kansrekening geweest,
wij zouden haar plaats kunnen geven, maar zij
was het gevolg van miskenning zoowel van de
geschiedenis als van het karakter des volks;
zij bewijst dat men zich heeft laten verblinden
door de bedriegelijke redenen van eene trotsche
en zelfzoekende partij, die, smalende op wat
zij burger-ministerien noemde, het volk toe
dichttewat slechts bij enkelen (niet eens altijd
de edelsten in den lande) gevonden werd.
Maar die misrekening van het kabinet, die
zedelijke nederlaag door geen herkiezen van
enkele steunpilaren goedtemaken, die eenzijdige
nu gelogenstrafte opvattingdoor een be
wind dat tot eiken prijs aan het roer blijven
wil, wat onheil wordt daardoor niet over
het land gebragt. Gezwegen toch van de par
tijschappen die aangewakkerd worden, van de
verdeeldheid onder de zonen van hetzelfde huis
aangekweektdenken wij aan het treuilg ver
wijl dat daardoor in menig opzigt veroor
zaakt wordtaan de belemmeringvan zoo
veel dat nog moet worden tot stand gebragt.
Als men na enkele maanden de treurige op
merking maken zal, dat wij in menig opzigt
achteruit geraakt zijnwaaraan zal het te wijten
wezen? Aan het comedie spel, dat ter kwader
uur den arbeid deed staken, en dat misschien
het best gekarakteriseerd wordt door hetgeen
de ministerieele partij te Delft blijft zoeken,
waar zij hemel en aarde beweegt voor het
behoud van (Hoek) Water en IFwii(gens).
Eene andere opmerkingwant wij leven toch
in den tijd van desillusionering, betreft de
uitkomst door de anti-revolutionaire partij ver
kregen. Ook voor haar is in nieuw en over
tuigend licht de waarheid geplaatst, dat zij
den naam van nationaal niet verdient. Juist
dat zij in zeer enkele plaatsen zooveel meer
kracht scheen te bezitten, bewijst, tegenover
de teleurstellingen in het algemeen geleden,
dat zij niet nationaal is in den gewonen zin
maar meest aan enkele streken eigen. Zij ver
heft zich doorgaans op kwaliteiten en karak
tertrekken, die nu gebleken zijn bij de libe
ralen in overvloed aanwezig te zijn, men denke
slechts aan de gehechtheid aan den vorst en zijn
stamhuisdie de liberalen schier als een eenig
man ter stembus bragt. Maar terwijl wij aan
die rigting gaarne hare plaats laten, meenen
wij tochdat zij thans overtuigd moet zijndat
zij niet die der natie is en dat zij daarnaar hare
eischen moet regelen. Men wil haar nietomdat
zij de vrijheid van het geweten onderdruktde
ontwikkelling des tijds miskent, en achter
waarts in plaats van tot hooger ons voeren
wil. Het zoogenaamde orthodoxe beginsel in
de staatkunde, is de dood op het gebied zoo
wel van stoffelijke als van zedelijke en verstan
delijke vooruitgang
Doch wij moeten voor ditmaal de pen neder-
leggen, om het later misschien in bijzonderheden
aan te wijzen, dat wie het vaderland lief heeft
en het heil des volks wilzich niet scharen
kan aan de zijde van hen wier magteloosheid
thans weder bleek, wier leerstellingen, noch in
onzen tijd, noch bij onze natie, te huis behooren.
GOES, 8 November 1866.
In het algemeen overzigt van het Bat.
Handelsbl. leest men het volgende:
Het berigt, dat door tamelijk vroeg inge
vallen regens de te Batavia en Soerabaija
voorkomende choleragevallen verminderenzal
zonder twijfel in Nederland met genoegen
vernomen worden.
Wij behoeven naauwelijks te zeggendat het
