VERGADERING VAN DEN 17 AUGUSTUS 1866. 489
begunstiging bestaat van een gedeelte der burgers ten koste van
een ander gedeelte. Het bewijs daarvoor is inen evenwel schul
dig gebleven.
Spreker deinst niet terug voor de toepassing zijner beginselen
ook op het middelbaar onderwijsvan daar zijn voorstel om zoo
ver te gaan als de wet toelaat.
Men wijst op het onvoldoende der voorgestelde wijzigingen,
om de gemeente-finantien te stijventoegestemd. Men kan niet
alles in eens doen. Om het evenwigt te herstellen tusschen
ontvangsten en uitgaven kunnen twee middelen worden aange
wend:
Vermeerdering der inkomsten en vermindering der uitgaven;
alleen de eerste wordt aanvankelijk voorgesteld. Wat betreft
vermindering van uitgavenzoo zijn voor 't oogenblik de handen
bijna geheel gebonden, en spreker zal er nooit aan denken om
aangegane verbindtenissen te verbreken.
De plaatselijke schoolcommissie instemmend met dit gedeelte
van het berigt der commissie van toezigt op het middelbaar on
derwijs resumeert de argumenten van den voorstellerals ware
zijne begeerte, „dat de openbare school, naar de meening van
„de kleinere helft der burgerij, zou moeten plaats maken voor
„het bijzonder onderwijs." Doch hierin dwaalt de commissie
grootelijks, en neemt zij den schijn aan van verdacht maken.
Neenvrijheid van onderwijs, behoudens de gestelde waarborgen
staat bij ons op de voorgrondgeene zoogenaamde vrijheid, ware
vrijheid, ook voor de regten der minderheid, maar geen schijn
vrijheid die daarop neerkomt, dat men onder den vorm van belastin
gen anderen voor zich laat betalenook hen die er geen ge
bruik van kunnen noch mogen makenzonder verloochening van
hun beginseldeze hebben nu vrijheid hunne eigene scholen ge
heel en in de kosten der openbare scholen een gedeelte te betalen.
Het is zeker geen bewijs van onpartijdigheid wanneer de
plaatselijke schoolcommissie de bijzondere school qualificeert als
toepassing der leer „dwingt ze om integaan." Dit heeft het voor
komen van profanatie.
Verder noemt de schoolcommissie de bijzondere school secte school.
Wat bedoelt ze daarmede? Wat is secteSecte beteekent om
trent het godsdienstige, wat in de politiek partijen, in kunsten
en wetenschappen scholen heet. Het duidt aan eene afscheiding
uit eene bestaande vereeniging, ontsproten uit het verschil van
meeningen.