1865. N\89.
VRIJDAG 17 NOVEMBER.
53"" Jaargang.
At*
GOESSCHE «JIIA\T.
D« uitgave dezer Courant geschiedt Haandag en
Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen.
Drys per kwartaal 1,95, fr. p. p. ƒ1,90.
Gewone advertentiën worden a 15 et. de regel geplaatst.
Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-6 regels
i, f 1,20 behalve het zegelregt.
De Inzending van advertentiën kan geschieden tot vóór drie uren des namiddags op den dag der uitgave.
Dikwijls reeds is de wensch geuit, dat de
inhoud der discussien in de tweede kamer,
spoediger op officieele wijze ter kennis van
het publiek mogt worden gebragt. Wie be
lang stelt in den gang der parlementaire debat
ten en vooral in het oordeel van de kamer
ever de handelingen en voordragten der regering,
deelt zeker dien wensch. Maar vooral wordt
het verlangen daarnaar opgewektals men
telkens verslagen leest van de zittingen der
kamer, die het kenmerk dragen der partijdig
heid van de stellers. In sommige verslagen
tochzooals die door de oppositie partij ge
geven en verspreid worden, vindt men eene
breede vermelding van de redevoeringen dei-
vrienden, terwijl van die van anderen of ter
loops gesproken wordt, öf gezegd, dat zij on
verstaanbaar waren. Zoo worden wij ook al
aanstonds weder vergast op de herhaalde aan-
teekening, dat de kamer zich over een of
ander gezegde vrolijk heeft gemaakt. Wanneer
men echter de zittingen nu en dan heeft bij
gewoond, weet men wat daarvan te denken
en wordt het zekerheid, dat die hilariteit zich
bepaalt tot een grijnslach van eenen of anderen
•opposant, die wel zorgt dat deze opgemerkt
wordt door zekere verslaggeversom daarvan
gebruikof liever misbruik te maken. Wij
wijzen op een en ander, om bij den aanvang der
gewigtige discussien er op bedacht te maken, dat
men het lezend publiek misleidt door onjuiste
en eenzijdige opgavendat het doel daarvan
geen ander is, dan wantrouwen te zaaijen
tegen de regering, en dat men toch nooit uit
het oog moet vèrliezen, dat zij die het wel
meenen met het vaderland zich altijd daardoor
onderscheiden, dat zij niet hun oordeel aan
het volk opdringen, maar het volk in staat
stellen om zelf oordeel te vellen.
Het laat zich al dadelijk aanzien, dat de
parlementaire strijd warm zal zijnen dat de
ministers van finantien en koloniën vooral de
mikpunten der anti-ministerieelen zullen we
zen. Bij de oppositie is voorlang hun vonnis
geveld even als dat van de andere ministers
(die van oorlog misschien uitgezonderd) maar
vreemd is het wapen door den heer Wintgens
•aangegrepen, dat hij den minister Thorbecke
wilde dwingen om eene verklaring af te leggen,
dat de cultuurwet de uitdrukking is van de
overtuiging van het kabinet. Wij zouden ons
die vraag kunnen begrijpenals de cultuurwet
in behandeling- was, maar thans meenen wij
is het de tijd nog niet om die vraag te stel
len. Doch het raadsel wordt ons verklaard,
als wij van eene zekere zijde hooren beweren,
dat de cultuurwet ontijdig is en ongerijmd
en rampzalig in de gevolgen, alle welke
eigenschappen zonder eenig beivijs daarvoor te
geven aan die wet worden toegekend. Daarop
volgt dandat een minister die zulk eene wet
geeft, geen dag langer aan het bestuur mag
blijven. De begrooting van koloniën moet
dus worden afgestemd om de reden daar
buiten gelegen dat de minister zulk eene
cultuurwet gaf. Had men nu vooraf eene
verklaring dat die wet de overtuiging van het
kabinet uitdrukte dan zou met de afstemming
van het hoofdstuk koloniën, het gehecle mi
nisterie moeten heengaan en men behoefde
geen dag langer met een ministerie Wintgens c. s.
te wachten. Maar de ministers kennen hunne
vijanden en de kamer is nu wakker, zoo als
de oppositie zegtwij zijn dus gerustdat de
krijgslist niet slagen zal en gunnen aan ze
kere partij hare woorden te verspillen.
B5NNENLANDSCHE BERIGTEfo!.
GOES16 November 1865.
Maandag jl. zijn in de tweede kamer de de
batten aangevangen over de begrootingswetten.
Aan de algemeene beschouwingen hebben on
derscheidene leden en ministers deelgenomen.
De oude heer J. K. van Goltstein heeft de
discussie geopend en is begonnen te zeggen
dat hij geene oude koeijen uit den sloot zoude
halenmaar toch geëindigd met één rund
nog eens voor den dag te brengen, door de aar
digheid dat als de ministers zich over de
oppervlakte der aarde verspreiden er eigenlijk
geene regering isDe heer van Bosse heeft
zich bij finantieele beschouwingen bepaald; de
heer Rochussen was meer de koloniale man;
de heer van Zuijlen representeerde de christe
lijke rigting; de lieeren HeijdenrijckGodefroi
en van der Maesen bragten de Limburgsche
zaak op het tapijt en de heer van Kerkwijk
bereed zijn oud paard, de wet op het perso
neel. De heeren van Nispen en van Ileukelom
debatteerden onderling ook over dit laatste
onderwerp en namen alzoo hun 1/5 aandeel aan
de algemeene beschouwingen. Ten slotte heeft
de heer Wintgensditmaal zoover wij konden
nagaanzonder citaten behalve van eenige
ministerieele gezegdenalles zamen gevat in
een geveld stormram en den minister Thor
becke uitgedaagd om zich te verklaren omtrent
de verhouding van het geheele kabinet tot de
kultuurwet.
De beraadslagingen werden daarop tot Dings-
dag verdaagd.
Dingsdag zijn de algemeene beraadslagingen
over de begrooting ten einde gebragt en is
hoofdstuk I met algemeene stemmen aangenomen.
De heer Thorbecke heeft de geruchten gelogen
straft nopens een verschil van gevoelen dat
tusschen hem en den heer Fransen van de Putte
zou ontstaan zijn over het koloniaal regerings
beleid. Hij verklaarde, dat laatstgenoemde steeds
zijne volle sympathie heeft gehad en nog heeft
en dat hij zich verheugd heeft over de indiening
der cultuur wet. Over de grondbelasting in
Limburg sprekende heeft de heer Thorbecke
de oppositie uitgenoodigd om de beweerde brieven
over de verkiezingen te laten drukken; als dan
zal liij ze in de Staats-Courant overnemen.
Nooit zijn de verkiezingen vrijer geweest dan
tegenwoordig.
In de zitting van Woensdag is hoofdstuk
II (hooge collegien) met algemeene stemmen
aangenomen. De algemeene beschouwingen over
het budget van buitenlandsche zaken hebben
daarna een aanvang genomen en werden heden
voortgezet. De discussie liep hoofdzakelijk over
den wensch tot verhooging van de bezoldigingen
der diplomatie; over eventueele wijziging van
het tractaat met Pruissen tot wering van sluik
handel; over de beurzenstichtingen; de schade
loosstelling van Japan en de regelen die het
regt van neutraliteit beheerscken in verband
tot het zeeregt.
(Per telegraaf.) De discussien over de be
grooting voor buitenlandsche zaken zijn heden
afgelocpen, doch de stemming zal eerst morgen
plaats hebbenomdat over een amendement
tot wegneming der voorgestelde verhooging van
het tractement van den Washingtonschen gezant
de stemmen staakten, zoodat morgen eene her
stemming moet plaats hebben. Administratie
Roouisch Katholijke Eeredienst aangenomen met
46 tegen 19, en die voor Hervormde Eeredienst
met 47 tegen 18 stemmen.
(Per telegraaf.) Ter verkiezing van een lid
voor de Tweede Kamer in het hoofd-kiesdistrict
Leeuwarden zijn uitgebragt 1349 stemmen.
Herstemming tusschen de heeren Andreae
die 354 en A. van Assen die 3.59 stemmen
verkregen. Op den heer Brouwer waren 284
stemmen uitgebragt.
Met genoegen maken wij melding van de
opening onzer wintereoncertenmet genoegen
vooralomdat die opening in meer dan een
opzigt verblijdend was. Nog steeds' leverden
die concerten aan ons muziekaal publiek" een
veelzijdig genot op en zag dit reikhalzend daar
naar uit zoo als de goede opkomst getuigde.
Was dus daarom de eerste avond reeds de ver
vulling van eenen algemeeneü wensch, wij
hoorden en overtuigden ons met niét minder
genoegen dat de Goessche Zar.gvereeniging
in allen deele in kracht heeft gewonnen. De
aanwinst van stemmen als zich in de obliga
ten voor -sopraan en tenor zoo voortreffelijk
deden hooren, belooft voor dezen winter een
rijk genot, dat zeker door het publiek op
hoogen prijs zal gesteld worden, nu reeds
eene eerste kennismaking naar meer deed Ver
langen. Bij de uitmuntende elementen die
wij in onze vereeniging bezitten, wordt die
aldus tot een schoon geheel gevormd en wij
verblijden ons in alles wat tot uitbreiding en
volmaking kan leiden. Waar onze ijverige
directeur onder zulke voorteekenen den nieu
wen togt begint, durven wij hem een goed
succes voorspellen en houden ons verzekerd