eMutlenfuiiö.
Wijk, van Hierop en van Beijtna hebben het bestreden; de HH.
tm der Maesen, van Limburg Brouwer, de Bieberstein, van den
Heuvel, Luijben en Pijpersdaarentegen hebben het verdedigd.
Daarna zou de minister van-finarttien aan het woord zijn geweest,
maar om het ver tó^deydfl'Wlis de zitting verdaagd tot heden.
{Per telegraa^H^j^iHtsl^a^U de voorgestelde overeenkomst
verworpen met tegej^lttJ-s^Suimen.
Bij de Weede kamer is ingekomen een wets-ontwerp tot be
krachtiging der heffing ten behoeve van deze provincie van 7
opcenten op de hoofdsom van de grondbelasting over 1865 en
van 7 opcenten of de hoofdsom van de belasting op het personeel
over het dienstjaar 18651866.
Eene menigte gemeenteraden in Gelderland hebben bij de Tweede
Kamer pogingen aangewend, om te bewerken, dat de kosten der
schutterijen niet ten laste der gemeente worden gebragt. Alles
wil men op den hals van de staatskas schuiven, ook dat zelfs
waarvan de gemeenten zelve de vruchten plukken, als of de lasten
niet vermeerderen moesten, wanneer men alles van het rijk hebben
wil. Zij hebben hun verzoek aangedrongen door te wijzen op den
finantiëlen nood, waarin de gemeente-kassen verkeerenonder an-
deTen ten gevolge van de wet op het lager onderwijs. Er ligt
daarin een soort van beklag, dat de gemeenten zich eenige op
offeringen moeten getroosten om goedeverstandige gemeente
leden te vormen. Zeker zou men de kosten voor de opvoeding
ook wel op den staat willen schuiven maar op wie zou het
dan eindelijk toch moeten neerkomen?
Bij gelegenheid van de jl. Zaturdag te Botterdam gehouden
jaarlijksche vergadering der aandeelhouders in den Wilhelmina-
polder, in de provincie Zeeland gelegen, doch waarvan het hoofd
bestuur aldaar gevestigd is, mogt de tegenwoordige directeur, de
heer I. G. J. van den Bosch zijne vijftigjarige betrekking tot
dien polder berdenken, terwijl hij tevens, op dit voor hem zoo
gewigtig tijdstip zijn ontslag nam als directeur en medelid van
het hoofdbestuur, in welke betrekkingen hij wordt opgevolgd
door zijn zoonden heer G. J. van den Bosch. Noemen we
zulk een terugblik op de loopbaan eener halve eeuw steeds een
getcigiig oogenblik, inzonderheid is dit alsdan het geval ten op-
zigte van den man, die aldaar in het landbouwbedrijf en andere
zaken, vroeger in verschillende betrekkingen en sedert 1836 als
directeur, werkzaam is geweest en zich daarvan een naam heeft
verworven, die niet slechts allerwege hier te lande, maar evenzeer
in het buitenland hoog staat aangeschreven, een naam, waarbij
de "Wilhelminapolder menigmaal door landgenoot en vreemdeling
wordt aangehaald als een krachtig bewijs van hetgeen in Neder
land op landbouwkundig gebied kan worden gedaan en werkelijk
wordt tot stand gebragt.
De gezamenlijke aandeelhouders gaven bij deze gelegenheid
een bewijs van hunne hoogachting en toegenegenheid. Het geschenk
bestaat in een zilveren ornament stuk tevens geschikt tot
pièce de milieu, in Griekschen stijl, ter hoogte van 77 op een
diameter van 38 ned. duimenrustende op een ebbenhouten
voetstuk. Het ensemble is eene symbolische voorstelling van
den veldarbeid met den veestapel, het herdersbedrijf en verderen
omvang der landhuishoudkundige werkzaamheden. Het benedenste
gedeelte vertoont een breed uitgewerkt arrangement in gedreven
zilver, voorstellende een stuk grond, gedeeltelijk weiland, ge
groepeerd met verschillende figurenzinspelende op den Neder-
landschen veestapel. Aan de voorzijde is dit omzet met een
wijd zilveren schildten opschrift dragende: Eigenaars van den
fPilhelminapoïder aan den heer I. G. J. van den Bosch,"
het een en ander gedekt door gebloemte, los en bevallig opge
werkt tusschen den herdersboed, staf, fluit, schop, tambourin, sikktel
en hark, als attributen van den herderstand, graan- en hooibouw.
Te midden van dit zinrijk onderwerk verrjjst een breede zuil
omslingerd met een gedreven zilveren band, bevattende de jaar
tallen 18141864en aan de voorzijde prijkende met den
handploeg dorsch vlegelbenevens een korenschoof en verdere
zinnebeelden van den veldoogst, aan de achterzijde afgewisseld
met een stoom-ploeg-modelals symbool van den vooruitgang
des landbouws ten opzigte der nieuwe werktuigen. Uit dien
groep verheft zich het voetstuk eener vaaster wijdte van 32
Ned. duimen geschikt tot een arrangement van fruitwaaruit
zrch, ais kroon van het geheel, een smaakvol gevormde bloemen
en ananasbeker verheft.
Geen wonder dat dit geschenk door den jubelaris als een
waardig aandenken, met het innigste genoegen werd aanvaard.
(A'. Iiott. Cour)
Op Woensdag den 2 dezer had, gelijk wij reeds met een en
kel woord mededeeldende inwijding der nieuwe school te
Schore plaats.
Als een vervolg daarop schrijft een onzer correspondenten ons,
door eene toevallige omstandigheid eerst thans, het volgende
Des namiddags ten een ure begaf het gemeente-bestuur, de school
opziener en verschillende genoodigden zieli daartoe naar het
nieuwe gebouw, waar de aanwezige leerlingen den binnentreden-
den, inzonderheid aan 't gemeente-bestuur, een welkomslied toe
zongen. Vervolgens nam de burgemeester dr. W. J. Janssen
het woord, en betoogde in eene sehoone redevoering hoofdzakelijk
het groote belang van een ruim en net schoolgebouw, voor het
onderwijs dat er in gegeven wordt.
Daarna heette de hoofdonderwijzer P. Janse de bij de inwij
ding aanwezigen welkom, en schetste, in eene goed doorwrochte
rede, den gang van het lager onderwijs tot op onze dagen, vooral
«,ek met het oog op deze gemeente.
Beide toespraken werden door den heer schoolopziener mr. de
Kanter met kernachtige woorden, voor de vuist uitgesproken, be
antwoord en ten volle beaamd.
Een en ander wisselden de, scholieren door het zingen van
toepasselijke versjes, ter eere der school, aan den schoolopziener
en den architect af, Nadat ook de predikant der gemeente
ds. Wirtsemius, nog een toepasselijk woord gesproken had, werd
de plegtigheid met een danklied, door de schoolkinderen gezon
gen, besloten, waarna deze in de school onthaald werden. Eene
ongekunstelde vreugde las men daarbij op aller gelaat.
De leden van het bestuur en de verdere genoodigden veree-
nigden zich vervolgens aan een vriendschappelijken disch, waar
men menig gesprek aan het onderwijs wijdde en zeer den bouw
der school benevens haar geheel nieuw ameublement roemde,
waardoor in eene dringende behoefte voorzien en alzoo bijgedragen
wordt om ODkunde door verlichting en beschaving te doen ver
drijven en daardoor mede te werken tot ontwikkeling van 'smen-
schen verheven aanleg.
Wie las niet met belangstelling, dat Zondag 6 Nov. te Amster
dam een volks-concert werd gegeven dat door 8000 personen
was bijgewoond. Onwillekeurig dachten velen daarbij, mogten bij
ons ook eens volks-concerten gegeven worden en ons volk (men
neme dat woord hier iu goeden zin) niet langer verstoken blijven
van een genot, dat ook in Middelburg reeds vóór eenigen tijd
werd te smaken gegeven. Nog vóór die wensch kon geuit worden,
kondigt men zijne vervulling aan. Goes zal ook zijne volks
concerten bebben en de magt der toonkunst zal zich ook daar
bij de door fortuin minder bevoorregte standen doen gevoelen.
Wij juichen van heeler harte het denkbeeld toe, om ook in dit
opzigt aan den eisch van onzen tijd toetegeven en de weldaden
der kunst toegankelijk te stellen voor allen. Kunnen hier geene
duizenden daarvan gebruik maken, wij hopen toch dat eene drukke
opkomst bewijs van belangstelling geven zal en de moeite der
kunstenaars zal loonen. "Voor zeer kleinen prijs zal men, niet
maar een genotrijken avond kunnen bebben, maar de ervaring
kunnen maken, dat de toonkunstzóó beoefend en toegepast
meer dan voorbijgaand genoegen geeft. Hartelijk wenschen wij,
dat de velen die wij verwachten door dit eerste concert zullen
opgewekt worden om naar meerdere te verlangenom zelve met
hunne beschikbare krachten zich aan de beoefening der kunst te wij
den en het getuigenis te geven, dat ook voor hen muziek en zang
opleiding tot het goede en sehoone is. Zoo zullen die concerten
niet alleen de winter avonden opluisteren aangenaam en gepast
genoegen opleveren, maar zij kunnen aan de uitbreiding der
kunstbeoefening in ons midden, aan de verbetering van ons volks
gezang aan de beschaving onzer mindere standenaan de ont
wikkeling van edele en waardige gedachten dienstbaar zijn.
Voldoende aan het verzoek, ons namens bestuurders der lees
bibliotheek van het departement Goes der Maatschappij tot nut
van 't Algemeen gedaan, wordt aan belanghebbenden kennisge
geven, dat de afgifte van boeken voortaan zal plaats hebben des
Vrijdags in plaat3 van Donderdag, ter zelfder plaatse en ure
als vroeger.
Pieternella Engelaar onlangs door het prov. geregtshof in Zeeland
wegens kindermoord ter dood veroordeeld had zich tegen dit
vonnis in cassatie voorzien. Thans verneemt men, dat dit beroep
door haar is ingetrokken.
In het voorloopig verslag van de tweede kamer, over de be
grooting voor het departement van Binnenlandsche Zakenwas
het denkbeeld geuit om vrouwen opteleiden voor de telegraafdienst.
De regering heeft in haar antwoord gezegd, dat hoe zeer zij in
dat denkbeeld veel goeds vindtde bezwaren daartegen echter
van dien aard zijndat aan de verwezenlijking daarvan voor
eerst niet kan worden gedacht.
Den 3den dezer kwamen te Stokholm de afgevaardigden
uit Noorwegen aan, om deel te nemen aan het herinneringsfeest
der vijftigjarige vereeniging. Den volgenden dag zouden alle
kerktorens, met uitzondering van die der duitsche kerk geïllu
mineerd worden. De duitsche gemeente had, in plaats van die
verlichting, 100 thaler aan de armen gegeven.
Te Haga in Zweden ontdekte men dezer dagen brand in
de kerk. Bij onderzoek bleek het dat de brand moedwillig was
gesticht en de misdadiger nog bezig was met zijn werk. Men
vond hem bij het verwarmingstoestel en toen de politie hem in
het verhoor namverklaarde hij de kerk te willen verbranden
om het geld, dat voor de verwarming werd uitgegeven, te doen
besparen. De belijdenis van dit hoogst radicale beginsel deed
het vermoeden ontstaan, dat de man krankzinnig was, zooals dan
ook weldra bleek.
De heeren de Montebello en de Sartiges hebben instructien
ontvangen om den paus gerust te stellen omtrent de conventie
en de „magt der beschaving en van den vooruitgang." De vol
gende anecdote kenmerkt de wijze, waarop men in het vatikaan
deze verzekeringen opneemt. Eenige dagen geleden verleende
Pius IX audiëntie. Getroffen door de opgeruimdheid van den
pausliet zich een der aanwezige vreemdelingen de volgende
woorden ontvallen Het scheepje van Petrus zal niet te gronde
