üanGesteÖingen.
35un]crfi$cii Stnnö,
Jïïtööefen oan oeroocr.
flöoertentten.
PROVINCIALE GELDLEENXNG
f 5S5.000.00
(tweede gedeelte).
Voor zoo ver dit uit de aan ons medegedeelde verslagen der gemeenten
en op andere wijze bekendis, is daarvoor in 1863 uiigegeven: een bedrag
van 30133,105, dat geheeJuUfc^S, fondsen der betrokkene gemeenten is
bestreden gewordenmet uitzondering van 9914, die door bet rijk en
de provincie, en wel ieder voor de helft, ten behoeve van het schoolgebouw
met onderwijzerswoning te Duivendijke en te Vrouwepolder, als f 5764
aan eerstgenoemde gemeente en 4150 aan laatstgenoemde gemeente, zijn
verstrekt.
De zoo even gemelde som van f 30133,10* hoe aanmerkelijk reeds,
zou nogtans beduidend meer zijn geweest, wanneer verschillende plannen
tot het stichten van nieuwe of het verbeteren van bestaande schoollokalen
en onderwijzers-woningennog in den loop van 1863 hadden kunnen
worden ten uitvoer gelegd.
Vooral wat de kostbaarheid betreft, leveren de plannen niet zelden stof
tot bedenking.
Wij vleijen ons echter, schoon het plan voor eene prijsvraag uitteschrij ven
tot het verkrijgen van goedkoope scholen en onderwijzers-woningen niet
kan verwezenlijkt worden, dat niet te min het doel van uwe vergadering
zal worden bereiktnamelijkdat de plans voor het stichten van nieuwe
schoolgebouwen en onderwijzerswoningenofschoon doelmatig, echter in
het vervolg minder kostbaar mogen zijn en dat te eer, omdat wij onze
gecommitteerden in de gelegenheid hebben kunnen stellen, bij het bespreken
der zaakgebruik te maken van een plan en bestekwaarnaar eenigen
tijd geleden in de Belgische gemeente Wachtebeke een schoollokaal met
onder wijzers woning is daargesteld en deze gebouwen, ofschoon betrekkelijk
Weinig gekost hebbendeons oppervlakkig waren voorgekomen zeer doel
matig te zijn ingerigt.
Wat overigeus de aanvragen betreftom toepassing van art. 36 van
het lager onderwijs voor dergelijke stichtingen, en welke ten vorigen jare
door uwe vergadering zijn behandeld geworden, heeft de regering geheel
overeenkomstig de daaromtrent door U uitgebragte adviezen beslist, en
mitsdien bepaald, dat de gemeente Borsselen 5000, die van Hontenisse
f 20000 en die van Hoofdplaat f 4000, in de ten harent voorgenomen
bouw zal kunnen bijdragen.
Alvorens van dit onderwerp af te stappen, moeten wij hier nog ver
melden dat ook de gemeenteraad van Driewegen en die van Schore zich
tot de regering hadden gewend, om geldelijke hulp te erlangen; de eerste
om de jaarwedde van den hoofd-onderwijzer met f 200 te kunuen ver-
hoogen, de tweede voor den bouw van een nieuw schoollokaal met onder
wijzerswoning, doch dat beide verzoeken, overeenkomstig het daaromtrent
door ons uitgebragt advies, zijn afgewezen.
De schoolopziener in het eerste district zegt, dat, wanneer hij de uit
komsten nagaat, die de invoering der wet in de drie laatste jaren heeft
opgeleverd, hij kan verzekeren, dat door haar veel goeds in het leven
is geroepen, al is er dan ook nog veel dat verbetering behoeft. Die van
het derde district gaat nog verder en legt de verklaring af dat, zijns
inziens, de toestand van het lager onderwijs sedert 1860 merkbaar ver
beterd is. Minder gunstig laat zich uit die van het zesde, volgens wien
de bestaande toestand nog geenszins als voldoende kan beschouwd worden,
hoezeer hij erkent, dat vooruitgang en ontwikkeling ook in zijn district
niet valt te loochenenterwijl die van het 2 district meer de aandacht
schijnt te willen vestigen, op hetgeen nog ontbreekt, dan op hetgeen reeds
is tot stand gebragt, ofschoon ook hij ten slotte eene belangrijke veran
dering ten goede niet wil ontkennen.
Het bestuur van Oudelande gaf het vorige jaar een blijk van belang
stelling in het lager onderwijs door de heffing van het schoolgeld af te
sehalft-n. Reeds vroeger was dit door andere besturen geschied en waren,
vooral in niet weinige gemeenten, de kinderen van hen die er huüne woon
plaats hebben, van de betaling van schoolgeld vrijgesteld, zoodat dit alleen
geheven werd van kinderen buiteu de gemeente. Ofschoon de daartoe be
trekkelijke besluiten vroeger nimmer bezwaar hebben ondervonden en
steeds werden goedgekeurd, zoo vindt de regering tegenwoordig daarin be
denking en schijnt het heffen van schoolgeldalleen of hooger van kin
deren buiten de gemeente woonachtighaar in strijd toe met art 35
1 lid, der wet op het lager onderwijs, hetwelk bepaalt, dat voor kinderen
van dezelfde klasse eener school het schoolgeld gelijk moet zijn. Weder
andere besturen toonden zich gezind, om in het belang van het onderwijs
zich opofferingen te getroosten door de verhooging der jaarwedden, hetzij
van de hoofd-onderwijzers, zooals te Ellemeet, Hoedekenskerke, Kruiningen
en Retranchement.
Te Kortgeen waar, volgens de wet, wegens het toegenomen getal leer-
lingeu de benoeming van eenen hulp-onderwijzer werd gevorderd, werd een
voorstel van burgemeester en wethouders om daartoe te besluiten, door
den raad verworpen. De burgemeester achtte dat besluit van den raad
met de wet in strijdwaarom hij van oordeel was hetzelve, ingevolge
art. 70 der gemeentewet niet ten uitvoer te moeten leggen. Bij het ver
slag dienaangaande, door onze vergadering uitgebragt, gaven wij te kennen,
dat, alhoewel het besluit van den raad in der daad in strijd was met
art. 18 van de wet op het lager onderwijs, niet te min art. 70 der ge
meentewet, onzes inziens, hier niet kon worden toegepast, omdat het
besluit strekte om iets niet te doen, en er alzoo voor den burgemeester
niet wel sprake kon zijn van het niet ten uitvoer leggen van zoodanig
negatief besluit, maar dat deze had kunnen bepalen het besluit van den
raad, hetzij regtstreeks, ter onzer kennis te brengen, ten einde ons collegie
maatregelen zou kunnen nemen of bevorderen, om te voorzien in wat de
wet eischte, het regelen namelijk der jaarwedde van eenen hulponder
wijzer en het benoemen van laatstbedoelde, namelijk, door zijne goed
keuring aan de gemeente-begrooting te onthouden eu des noods de toe
passing van artt. 126 en 127 der gemeentewet te bevorderen. De regering
heeft dit gevoelen gedeeld, 't geen aan den burgemeester is medegedeeld.
De zaak is echter later geschikt, daar de raad is overgegaan om eenen
hulp-onderwijzer aan te stellen op eene jaarwedde van f 300.
De onderwijzers en hunne opleiding.
Wat het onderwijzend personeel betreft, zijn ons geene bijzonderheden
voorgekomen der mededeeling waardig. Alleen schijnt het vroeger bestaan
hebbende gebrek aan hulp-onderwijzers te verminderen, hoofdzakelijk ten
gevolge van de normaallessen die aan verschillende scholen in deze
provincie verbonden zijn.
16 Sept. 1864. Aangenomen de steenbestorting wederzijds de haven-
dijken van Neuzen door J. Filis te Vlissingen voor f 13776.
De buitengewone werken aan de Calamiteuse polders in Zeeland zijn meda
door genoemden heer J. Filis en anderen, aangenomen voor 61800.
Hetgeen ons hieromtrent kenbaar is geworden, is, dat te Middelburg
eene bijzondere school voor gewoon en meer uitgebreid lager onderwijs,
en te Zierikzee eene gesubsidieerde school voor meisjes is opgeheven, dat
daarentegen eene bijzondere school voor gewoon lager onderwijs in de
gemeente Vlissingen is gevestigd, en het getal der bijzondere scholen dus
met één is verminderd.
Ac/en van lekuiaamheid tot het geven van onderwijs.
De commissie, zamengesteld uit den provincialen inspecteur van het lager
onderwijs en vier schoolopzieners, bedoeld in art. 41 der wet, heeft ten
jare 1863 iu hare voorjaars-zitting 24 personen geëxamineerd. Voor eerst-
geinelde zitting had bovendien een persoon zich aangegeven, die ten gevolge
van ongesteldheid niet is kunnen opkomen.
Wordt vervolgd.
van den 10 tot en met den 17 September 1864.
Gehuwd Geene.
Geboren Ben lOden Jacobus Cornells, z. v. Jan Voois en
Dina Reijnhout. den 11 den, Johannes Jacobus, z. v. Jacobus Jo
hannes Koens en Maria Theresia de Meulemeesterden 13den
Johannes, z. v. Jan de Dreu en Katharina Cornelia Baveco. den
16den, Janna Aagtje, d. v. Marlnus Adriaanse en Dina Cornelia
Arnoijs.
Overleden Den 11 den, Dingetje Mallekote oud 55 jaren,
huisvr. van Jan Rijke. den 14iJen Corneliaoud 2 jaren d. v.
Gerrit van der Mark en Maatje Mietje Engelblik. Marinus
Moerland, oud 75 jaren eerst wedr. van Johanna Vat de Kan,
thans geh. met Johanna Uijt den Bogaart. den 17 den Aagt je
oud 14 jaren, d. v. Marinus Adriaanse en Dina Cornelia Arnoijs.
-RCefóflpfe <9 9 O
STOOMSCHIP: X>IE3 JSILA-ID G-OES.
SEPTEMBER 1864.
van GOES. ure. van BOTTERDAM. ure.
Dingsdag 20 'smorg. 8,45.
5,Donderdag 22 10,30.
5,30. Zaturdag 24 's midd. 12,
8,30. Dingsdag 27 'smorg. 5,
Woensdag 21
Vrijdag 23
Maandag 26
s morg.
a
ii
STOOMJAGT:
van ROTTEIIDAU. ure. van GOES. ure.
Dingsdag 20 'snamidd. 1,
Donderdag 22 'smorg. 5,
Zaturdag 24 6,
Dingsdag 27 9,—
Woensdag 21 'smorg. 9,
Vrijdag 23 10,30.
Maandag 26 's namidd. 12,30.
Spoortooot van MidLd.eltourg.
Corresponderende op den ten 1 UUP van Bergtn-op-Zoom ver-
trekkenden spoortrein naar en op den ten 2 u. 5 m. aldaar
aankomenden trein van RozendaalAntwerpen
BredaTilburg en Rotterdam.
SEPTEMBER 1864.
van naar en terug naar
Dingsdag 20 Middelburg Tholen ten 7,30 Middelburg ten 3
Woensdag 21
Vrijdag 23
Zaturdag 24
Zondag 25
Maandag 26
Dingsdag 27
Woensdag 28
Vrijdag 30
ii
ii
n
u
ii
a
Veere
ii n
B. op Z.
Tholen
7,30
7,30
7,30
7,30
7,30
7,30
7,45
7,45
a
n
ii
ii
Veere
n
ii
3
3 a
3
3 n
2,30.
2,30.
3 u.
3 n
Te Wolphaaitsdijk wordt aangelegd en te Cortgene en Katsche
Veer af- en aangezet. Ook te Wemeldinge, Yerseke en Gorishoek, be
houdens wanneer tijdige aankomst aan het spoor zon worden gemist.
Per Telegraaf,
ROTTERDAM, 19 September 1864.
TARWE en KOOLZAAD 20 ct. ROGGE en Zomer GERST 10 et. Winter
GERST en HAVER 30 ct. ERWTEN 25 ct. lager.
MEEKRAP aanbiedingen ruimer, onveranderd, gemakkelijker te koopen.
wortelen werden iets lager afgegeven.
van
De GEDEPUTEERDE STATEN van ZEELAND
Gelet op het besluit der Staten van den 8sten November 1862,
n". 5 en op het bij dat besluit vastgesteld plan eener geldlee-
ning van 525,000, tegen eene jaarlijksehe rente van vier en
een half ten honderdten laste der provincie Zeelandbesluit
en plan goedgekeurd bij Koninklijk besluit van den 13den Fe
bruary 1863 n». 51 en geplaatst in het Provinciaal blad no.
24 van 1863
Gelet op het besluit der Staten van den 8sten Julij 1864
no. 17 goedgekeurd bij Koninklijk besluit van den 22ste n Au.
gustus daaraanvolgende, n0. 42 en geplaatst in het Provinciaal
blad van 1864onder no. 70
Besluiten:
In voldoening aan art. 4 van bovengenoemd plan der provin
ciale geldleening van 525,000, ter kennis te brengen van be
langhebbenden
