1862. 4!>' Jaargang. Donderdag 23 Januarij. (iOllNSCIIK De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag avond, uitgezonderd op feestdagen. De prijs per kwartaal is f 1,75, franco per post f 1,90. BïflSEJiLASDSCHE BER1GTEN. Gewone advertentiën worden a 20 ct. de regel geplaatst. Gehoorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-0 regels a f 1,20 behalve het zegelregt. De inzending van advertentiën moet geschieden vóór drie uren des namiddags. Onder het afdrukken van dit nummer, was de hollandsche pust noch niil aan, 'l geen wij toeschrijven aan de moeijelijkc oveilogt der veren. Een tegcringslelfgram, gedagleekcnd Buitenzorg I 3 dec. luidt: Bevredigende beriglcn van Banjertnassuig. Bemagliging van Tonka: Hidajat schijnt-toebereidselen te 'maken om uit zijn schuilhoek te voorschijn te komen. Üe schout-hij nacht May is den 2 december aangekomen. Betrekkelijk de ministerieële crisis worden nog steods uit eenloopende geruchten medegedeeld met zekerheid kan omtrent hel aanstaande ministerie nog niets vermeld worden evenmin als van voorloopige combinatiën. Gisteren 'is te Middelburg aanbesteed het onderhouden der II. C G. Scliijvtiel te Eoosduincn en J. C liyckman te Rin- sumageest lie zes eersten werden op het zestal, de drie eersten op hot drietal gebragt. liet prov kerkbestuur ran Zeeland heelt bij uitspraak van 19 december 1861 twee diakenen der hervormde gemeente Ie Oud-Vossemeer van deze.hunne kerkelijke be diening ontzdt, wegens opzettelijke overtreding van de artt 6 en 7 van hel reglement voor de diaconie, door willens en wetens en zelfs in strijd met een besluit van den ker- keraad com: behoeftige weduwe niet te bedeelen. Verleden vrijdag morgen is de stoomboot Telegraafvan Antwerpen komende, lusschen Bathen Bergen-op-Zoom aan den grond geraakt en zijn de passagiers te Woensdrechl aan land moeten gezel worden om hunne reis per spoor over Bozendaal naar Heiland te vervolgen. Kort nadat de conducteur in dien provinciale waterstaats-werken gedurende 1862, 't welk is namiddag te Bergen-op-Zoom een vaartuig had gehuurd en h r. iz. ntt'ir (in hunt nn warr nine linnml.i m.an nnnijeninon on ntnc aangenomen door C. Holier f 16 908,- Cz. c, s. te Bruioisse voor Wij waren gisteren getuigen van eene treurige plegligheid, de ter aarde bestelling van onzen hooggeachten dr. It B van den Bosch Hel lijk, dat in hel familiegraf te Wilhelminadorp zou worden nedergelegd werd gevolgd duor betrekkingen en vrienden, maar ook door eene schare van belangstellenden, die gaarne rle laatste eer wilden bewijzen aan den duor allen grachten medeburger die zich op zoo verschillend gebied groote verdiensten verworven heelt. Onder die be- lang-tellrndrn waren ook de leden van de Goesscbe Zang- vere. iiigmgdie liet zich eene eer gerekend hadden het lijk van hunnen liooggcschallen directeur naar deszelfs laatste rustplaats tc dragen. Nadat bij de geopende gioeve door dr. Moll en den heer H. K. Dominions tan den Bussche, als voorzitter van het bestuur der Zangvereeniging woorden van orkcnlfnis cn hu'de gesproken warenhief hel man nenkoor een lied aan dat diepen indruk maakte op allo aanwezigen. Het waren ook woorden, die de ontslapene zoo gaarne hoorde, omdat zij de uitdrukking waren van eene door hem diep gevoelde gedachte. Het was zeker in zijnen geestdal die harmonische toonen klonken over zijn graf. zij getuigden van de liefde die men den over ledenen limit toegedragen. Eu terwijl in den schout der aarde zijn overschot werd weggeborgen, blikte hel oog dankbaar naar boven schuim door tranen bevochtigd cn alli r troort was hel geloof, dat de geest die hier naar rust zocht .„„ii-i.ii, i edelen man die ons zoo vroeg ontvieldie zeker vroeg daar boven met alleen rust maar ook licht heek gevonden J6. j.., __B naar de boot op weg was, hoorde men noodseinen en was weldra de hoot die zich weder in beweging had gezet buiten liet gezigt zoo men meende met schade aan de machine. Zij heeft evenwel in den daaropvolgenden nacht, hij hel opkomen van liet water en na vooraf door twee liglers van een ge deelte der lading te zijn ontdaanzonder letsel de reis naar Rotterdam voortgezet. Uit den staat, aanwijzende hel getal portbelalende brieven, welke gedurende de jaren 1848 tot en met 1861 hier te lande met de post zijn verzonden blijkt dat in laatst genoemd jaar dal getal bedroeg 19,708,261 legen 6,157,856 in 1848. Wij vernemen dat eene commissie van vvege het dames hoofdcomité, tot oprigting van een gedenkteeken voor Z. M den koning, dezer dagen het model, door den heer Lacombé te 's Gravenbage vervaardigd, heeft bezigtigd De commissie heelt hare tevredenheid over het kunstgewrocht, dat werkelijk een meesterstuk belooft, aan den kunstenaar te kennen gegeven. Uit Tliolen wordt ons berigt, dat de gemeente plan heeft, voor hare rekening in 1863 die gemeente met gaz te verlichten R. B. VAN DEN BOSCH. Met diepen weemoed vatten wij nog eens de pen op orn een woord te wijden aan de nagedachtenis van den cn in hel rijk een onverstoorbare harmonie en eeuwige, liefde honger volmaking is tegemoet gesneld. Naar wij vernemen bestaat bij de zangvereeniging alhier het voornemen om eerlang eene opvoering te geven, als uitdrukking van hare hulde aan den vroeg ontslapenen talentvollen, ijveriger! directeur, Dr. li. B. van den Bosch. Bij die gelegenheid zou onder meer anderen het Requiem van Mozarl worden uitgevoerdonder de leiding van de liccren dilettanten Evers en Blaaubeen Wij juichen zulk een plan toe en hopen dat al dc leden der vereeniging zich beijveren zullen om daar aan deel te nemen en alzoo te toonendat de ingenomenheid met den inan die zoo vele jaren alles opofferde om goede zangers te vormen niet alleen in woorden heeft bestaan. De band tussehen de leden dezer vereeniging moet naauwer worden toegehaald, als men in den geest des ontslapenen zal handelen, en zal men zijne nagedachtenis ook in dat opzigt, in eere houden, dan moet hel verbond tht duurzame zamenwerkingtot voortzetting van het werk van van den Bosch als boven zijn graf worden gesloten. Bij dr. S. Piccardt schijnt op nieuw het voornemen te bestaan om in den loop van dezen winter nog enkele voor lezingen te houden, eenigzins in den geest van die ten vorigen jare. Hceds zou de inteckenlijst met een aanzienlijk getal prijken cn zien wij terug op de belangstelling die zijne vroegere lezingen moglen ondervinden ook nu nog bij de uitgave derzelvedan durven wij ZEd. wel weder eene talrijke schare van hoorders voorspellen. Door het bedanken van ds. J. A. ten Bokkel Huinink, heeft de kerkeraad der hervormde gemeente te Wcmeldmge op nieuw beroep uilgebragt, op den heer A. P. A.du Cloux pred te 's Grcvclduin-Kapelle Op het twaalftal stonden met den berocpencn de hoeren predikanten II Mcerdinli te Gaast, II. Men.se te Voorthuijzcn, G. G Moorrees Ic Kockengen, G. M llogerzcil tc 's lieer Abls- en Sinoulskerkc, W. Klucver tc Wolfaartsdijk, II van Griethnjsen te Poortvliet, S Hogeneil te Bei kei, II Maepherson te llantum, Slothouwer te Doornspijk, rijpte voor hoogcr leven. Het stoffelijk deel van van den Bosch is in den schoot der aarde geborgen, maar zijn geest leeft in liooger sfeer, en moge onder ons duurzaam blijven voortleven niet slechts door dankbare herinneringmaar vooral door dien invloed, dien het alleen aan zulke geesten gegeven is uilteoefenen. Nog slaat zijn beold ons voor oogen, nog zweeft op aller lippen de erkentenis van het groot ver lies dat wij leden wij mogen ons dus voorstellen dat gaarne aller gedachten nog eens naar den ontslapenen worden gerigl. Het ledig dat zijn heengaan onder ons verwekte zal z ch hoe langer zoo meer doen gevoelen zijne plaats wordt met gemakkelijk vervuld; zijn gemis zal, op onder scheiden gebied, nog menigmaal ecrie klagt doen hooren; reeds dat is eene welverdiende hulde die hem mag worden gebragt. Maar hel is niet minder een pligt die op ons rust, om in zijne vele verdiensten uilteweiden. Niet om eene lofrede te schrijven op den mensch wiens eerste en groote deugd nederigheid was. Het ware niet in zijnen geest gehandeld indien wij slechts de pen opvatten om hem te verheffen. Maar wij herinneren ons gaarne wat hij was en deed, en zoovelen hem geken I hebben, is het eene behoefte van hem te getuigen en allen toe te roepenlaat ons de gedachtenis bewaren van oenen edelen onder de menschen, wiens naam aan de nakomelingschap moet worden overgebrogt. Reeds vroeg deed van den Bosch de gegronde hoop koesteren, dal hij een geniaal man zoude worden. Die hoop rustte op zijnen lust tot onderzoek, op zijnen volhardenden ijverop zijne vroege ontwikkelingdie rijke vracht deed verwachten. Te Rotterdam geboren (31 October 1810), bragt hij een doel zijner eerste levensjaren te Neuwied doorwaar zijn verblijf op het instituut der Broedergemeente eenen beslis- senden invloed op zijne vorming uitoefende. Daar reeds leerde hij het leven van eene ernstige zijde beschouwen daar ontkiemde in Item de ingenomenheid met de studie der natuurdaar werd aan zijn muziekaal gevoel eene rigting gegeven, die zich door al zijn volgend leven zou openbaren Naauwelijks aan den ing.in^pm^studif'. riie hem levens- laak en levensgenot was, «évoaljfc fij. zich geroepen, om voor eenen tijd eene geheel! andepfrtftpjihaan te kiezen. De Belgische omwenteling deed uolc pöff ftud'eredde jongeling schap de wapenen opvatten cn\ANTj^"mpsqtf aarzelde geen oogenblik, om zich onder de baniw4tei^êéidsche Academie burgers te scharen. Die hein slechts oppervlakkig kenden, zouden het vreemd kunnen vindendat hij het woelige krijgsmansleven koos, hij die student was in de ware belee- kenis van het woord; maar juist die keus was karakteristiek in den man, die het later zoo duidelijk bewees, dat hij niet alleen voor zijne medeburgers nuttig wilde zijn maar dat hij ook als staatsburger het vaderland met al zijne krachten wilde dienen. Even gat-ree als hij de wapenen daarvoor had opgenomen, legde hij die in 1832 neder, om zich tot eene andere taak te bekwamen. Reeds in 1837 werd hij tot doctor in de geneeskunde bevorderd, en bevoegde beoordee laars hthben hem immer den lof gegeven dal hij op dit gebied uitmuntend was toegerust en zijnen welverkregen roem, als voortreffelijk practicus handhaafde. Van den Boscb was in alles en dus ook in dit vak de man van grondige kennis. Ten onregte heeft men wel eens gemeend of beweerddat de geneeskundige studie en praktijk voor hem slechts bijzaak zoude geweest zijn Naar aanleiding van deze dwaling werd hij welhgt door sommigen niet geroepen, die anders zijne hulp zonden begeerd hebben. Maar zeker is het dat de man, die geene wetenschap beoefende, dan* om in hare geheimen door te dringendie veri;e ver wijderd was van alle halfheid geneeskundige was in den vollen zin des woords, dat hij, daartoe geroepen, eenen leerstoel in dit vak, met eere zoude bekleed hebben, en dat hij menigen lijder ten zegender kunst ten sieraad is geweest. De loop der omstandigheden gaf vervolgens aanleiding, dat hij zich niet uitsluitend bij de beoefening der geneeskunde bepaalde. Bij zijne voorbereiding daartoe, tot de beoelening der k r u i d- kunde geleid, voelde hij zich later door deze bijzonder aange trokken. Hij beoefende die wetenschap, om haar zelve,want elke wetenschap was hem iets hoogersdan middel tot bereiking van materiele oogmerken maar ook daarom vooral lachte zij hem aan, omdat hij volkomen begreep, boe de natuurstudie tot de meest practische resultaten kan leiden. Ofschoon hij later in meer dan ééne maatschappelijke betrek king eenen uilgebreiden werkkring vondzette hij zijne kruidkundige studie immer onafgebroken voort. Weinigen weten het, hoeveel hij opofferde om zich daaraan te kunnen wijden. Nimmer pralende met zijne gaven, sprak hij daarover niet, dan in den kring dergenen, die hem konden begrijpen. En toch behield hij zijne resultaten niet voor zichmaar maakte ze aan de uitbreiding der wetenschap zelve dienstbaar. Daarom zeker de tijd zal het leeren zal de wereld der geleerden zijn vroegtijdig afsterven betreuren, want de naam dien hij zich als Botanicus verworven hadklonk door geheel ons werelddeel. Wij zeggen niet te veel. Want niet alleen bewijst daarvoor zijne uitgebreide correspondentie met voorname kruidkundigen in onderscheiden landen van Europaniet alleen wordt ons oordeel daardoor gestaafd dat hij meermalen voor het Hoogleeraar-ambt in dit vak in aanmerking kwammaar zijne uitgegeven werken zijn de meest sprekende bewijzen. In 1857 vatte hij met den heer van der Sande ia Coste het werk op van de heeren Mol- kenboer en Dozy beiden vroeg gestorven kruidkundigen en hielp de Bryologia Javanica voltooijcn. Daarna gaf hij, als vrucht van langdurige studie zijne beschouwingen over de Hijineno-phylaceae Javanicaeeen werk dat niet alleen de Koninklijke Akademie van wetenschappen de openbaar making overwaardig keurde, maar waarvan de uitgave door eene belangrijke bijdrage van het hooger bestuur werd ondersteund. Onvermoeid in dezen arbeid, werd aanstonds een nieuwe door hem ondernomen. Dn dood verhinderde liern dat te voltooijen. Maar zal liet laterdoor anderen vooilgczet in het licht verschijnen, wij twijfelen niet of het zal zijn naam handhaven en den rouw over zijn afsterven vergroolen. Wij hebben voorts den naam van van den Bosch slechts te noemenom in Zeelandin geheel ons vaderlandja ook daar buiten, de herinnering oplewckkon aan een talentvol beoefenaar der toonkunstdie voor cn in haar scheen te leven, als ware zij alleen alles voor hem geweest. Wat hij ter bevordering van haar in Goes heeft gedaan, behoeft hier niet gezegd te worden want wij nicenen dat zij in ons midden geene beoefenaars teltdie niet door hem werden gevormdof althans door hein hare ware beleekenis leeiden kennen. De Zeeuwsche vereeniging voor Met gelukkig gcmlg zette hij daarna zijne studiën aan het muziekfeesten werd leu deelc door hem in het leven Gymnasium te Middelburg voort en reeds vóór 1830 was geroepen, en een groot deel van het kunstgenot dal door hij ais student te Leiden ingeschreven. j ,)ie feesten werd verschafthad uien aan hem te danken.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1862 | | pagina 1