M 5.
1862.
49s' Jaargang.
Donderdag 16 Jan narij.
COURANT.
fT/r
i:€
-A'
-y'-^
i' i li tj.i in
Gewone advertentien worden •ai, 20 ^t, ^é'-re^l
Geboorte-, huwelijks-en doodberigten-^im 1-è rS;
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
De prijs per kwartaal is f 1,75, franco per post f 1,90. m~^
De inzending van advertentiën moet geschieden vóór drie uren des nam iddags.
behalve het zegel^egt. - f
BINNENLANDSCHE BERIGTËN.
Ten aanzien van de in 1860 plaals gehad hebbende
volkstelling verneemt men, dat ruim 100,000 inseinijvings-
biljellen, wegens daarin ontdekte leemten, aan de gemeente
besturen moesten worden- teruggezonden. De hilj 'tten in
de achterbuurten van groote sleden ingevuld, waren hel ge
brekkigst.
Met het drukwerk, begroot op 1000 i 1200 bladzijden,
zal men spoedig beginnen en Itoê veel moeite bel zetten van
staten vol cijfers ook kost, hoopt men met bet werk vóór
uit0, dec. 1862 gereed le zijn.
Het werk der telling van 1849 was eerst afgeloopcn in
1853 êta dat del telling ih iielgio Yad 1856 op 3 april
1861.
Naar wij vernemen heeft de keikoraad der hervormde j
gemeente te lloedekenskerke beslotenom ter vervulling der
vacature van predikant een candidaat te beroepen.
Door de arrondissements-regtbauk alhier, zijn, ter zake van
diefstal van goederenafkomstig van liet onder de gemeente
Wissenkerke gestrande schip St. Louis, 21 personen lol
gevangenisstraf veroordeeld van ééne maand lot éénen dag
Men schrijft Uil Zietikzcc, dat bet biet behoorlijk sluiten
der deuren bij het vallen van den avond, aan menigeen zijne
parapluic beeft gekost. Do just tic zich met dit ledigen der
.itarapluie-slaanders bemoeijende heelt eene vrouw inel haar
ihtertje gearresteerd, die eene gestolene parapluie hadden
pclit. Men waant zich evenwel thans niet langer voor
.^idiingers veilig met de deur op de kling le zetten
i
Dc kanlonregler le Gtoningen heeft in de Gron. Courant
openlijk geklaagd over den geweldigen last, dien hij en ook
de ingezetenen hebben van de activiteit der policie-bran.bton,
die hem in 1861 meer dan duizend zaken ter behandeling
hebben gegeven, en processen-verbaal opmaken over en bij
de minste aanleiding.
Te Dalfsen werd den 8 de notaris U. K door de bc-
moeijing van zijn ambtgenoot mr. J H. v. ft. te Zwolle
gearresteerd en in bet huis van burgerlijke en militaire ver
zekering gebragl, nadat oen dag te voren de inboedel van
den laatstgenoemde op last van den eersten werd opge
schreven
Aan de Vlr. Cl. wordt medegedeelddat eene klagte
is ingediend legen den boekbandelaar Mulder II le Amster
dam of liever legen het door hem uitgegeven jaarboekje
Asmodée, en zulks ter zake van liet daarin voorkomende
opstel, getiteld: Prins Johannes van Rossum.
Bij den burgerlijken stand le 's Hertogenbosch bad de aangifte
van een kind plaals, waarbij de grootvader tegenwoordig was
die slechts 37 jaren telde, de moeder was bij hare be
valling 17 jaren, zoodat de grootvader op 20 jarigen leeftijd
vader is geworden.
Op een Uireclus dorp had onlangs een geneesheer eene
bejaarde dame onder behandeling, die echter, trots alle ver
maningen], zeer ongeduldig was. Eindelijk verloor de doctor
zelf zijn geduld over deze onhandelbare patieuleen voegde
haar in drift toe: «Maar mijne beste mevrouw, ik kan u
loeli «niet in eens jong maken." «Dat verlang ik ook niet"
'antwoordde dc dame koeltjes «maar oud, docter, oud zult
ge mij met al uwe drankjes en pillen zeker niet maken."
Sedert eenige jaren wordt de stad Lytin 'kTinSlmatig van
water voorziendat uit de Rhone bóven de hoogste ge
deelten der stad wordt opgepompt on door buizen verder
wordt verspreid Dit water wordt behalve voor huisselijk
en fabrieksgebruik ook als beweegkracht aangewend. Men
kan daar name lijk in elk buis en op elke verdieping eene
waterkracht van 1 h 2 paarden haren Daarvoor is slechts
de plaatsing vun een klein horizontaal waterrad noodig dat
weinig geld kost. Van deze beweegkracht wordt veel ge
bruik gemaakt. Het meest gelezen dagblad van LyonLe
Salul public, o a. wordt op deze wijze gedrukt:
Op de volksvlijt to Amsterdam is door dhr. A. van
Eijk een wrrkend model van een schotsche waterrad door
ceDe waterleiding op zeer eenvoudige wijze in beweging gebragt.
Ons oudste weekblad, de Algemeene Konsl- en Letterbode,
die van 4 Julij 1788 tot 4 Januarij jl. werd uitgegeven,
en alzoo ruim 73 levensjaren telde, heeft, volgens liet be-
rigt der uitgevers, de Erven Loosjesle Haarlem, opgehou
den tc beslaan. Tot uit December 1800 verschoon liet in
4°, welke eerste reeks 25 deelen telt, waarhij in 1803
algemeene registers zijn uitgegeven. Daarna kwam het 8°.
formaat, dat met geringe wijziging tol het einde heeft voort
geduurd. De opvolgende geslachten van ncderlandsche schrij
vers hebben in de 138 boekdoelen een schal van bijzon
derheden en bijdragen neêrgelegd (U. if lijf. blad)
BUITEN LAN'DSCHE BERIGTEN.
AMERIKA.
Dc ongerustheid der gemoedeten aangaande de betrek
kingen met Engeland blijft aanhouden. Dc oorlogzuchtige
toon der engcische 'drukpers en oorlogsloebercidselcn in En
geland doen het denkbeeld de bovenhand houden, dal En
geland binnen kort zich van de blokkade of hel doen zinken
der schepen in de Zuidelijke havens als een voorwendsel
tot een oorlog met Amerika zal bedienen.
DUJÏSGHLAND.
Een inwoner van Berlijn beeft eene machine uitge
vonden om aardappeleti 'te neOijeu en ze im zakken te bor
gen vermeent «Cl dit wonderbaarlijk instrument op
één dag 1500 a 2000 roeden le kunnen rooijen en op
zakken.
Uit .Klagcnlurt wordt berigt, dat de scherpregler uit
Gratz voor eenige dagen ecrstgeme'lde stad tnet de diliger.ee
verliet. Onderweg vernamen zijne nrede-Temgere wie zich
met hen in den wagen bevond en noodzaakten hem niet
tegenstaande hij zich heriep op zijne hoedanigheid van lands-
ambtenaarhel tijtuig te verlaten.
De heer IVandel te Stokhoim heeft liet middel ge
vonden om photogruphien regtslreeks op den steen te maken
en zoodawig te toeren dal tajna behoorlijke behandeling,
als litbogeaphien kunnen gedrukt worden. Op, die wijze
wórdt 90 °/0 der'gewone ktfdteti uitgespaard.
Als hel middel waardoor de veldluigmcester Benedett
zich -de editing, het algebeele vertrouwen en de popula
riteit heelt weten te ■vmvervon, noemt «teil 'dat hij namelijk
eiken dag een kapiteincfcn luitenant, een onder-officier en
soldaat hij zich aan tafel noodigt en de soldaat legen hem
over laat plaats •nemen,
ENGELAND.
In de fhbriekdistridten heeft in de jongstverloopen
week eene betere stemming geheerschttengevolge van het
gunsiige nieuws uit Amerika en den verbeterden stand der
geldmarktenofschoon de bestellingen zich lol de on-
imddelijke behoeften beperkten, bestond er toch meer ge-
negenliéitl torn dó oude prijzen toe te Staan.
Uil Dublin wot tit gemeld, dat de hongersnood thans
bijna geweken isen wel zonder verlies van ten enkel
mcnschenleven. De voedingsmiddelen zijn goedkooper en over
vloediger dan het vorge jaar; er is meer werktengevolge
van hel gunsiige jaargetijdeen de gezondheid der bevolking
is over liet algenteten vWiYrtmélijk
Een londensch blad bespreekt het overlijden van een
schoon meisje in den jeugdigen leeftijd van 19 jaren.
Zij was werkzaam in het vervaardigen van kunstbloemen en
had het bijzonder ver gebragt in de nabootsing van bladen
waaraan zij I 6 maanden arbeidde. Helaas het arsenikzuur
koper, eene zelfstandigheid die daarvoor veel gebruikt wordt,
bleek bij do lijkschouwing in groote hoeveelheid bij hel slagt
offer zoo in lever als longen aanwezighare zuster stierf
weinige weken vroeger terzelfder oorzake. De bloemen,
eindigt hel blad, waarmede gij sclioonen u tooit, zijn die,
welke op hel graf van deze arme slagtoffers grocijcn.
FRANKRIJK.
Men spreekt te Parijs van ongunstige berigtcn, welke
uit Syrië zijn ontvangen
Volgens de laatste volkstelling bedroeg het getal in
woners van Frankrijk 37,282,225.
Fr is sprake van oen memorandum van hot Washing-
tonsclie kabinet aan de curopesclie mogendhedenwaarin
zal worden aangetoond dat alle moeijelijkheden met het
Zuiden binnea korten tijd zullen worden overwonnen.
De fransche vrijmetselaars hebben thans eindelijk een
grootmeesterdie door den keizer zeiven is gekozen. Vroeger
werd een grootmeester voor hel leven gekozenlater duurde
zijne betrekking slechts 7 jaar en thans 3 jaar. Iedere keer
zal de benoeming door den keizer geschieden. Maarschalk
Magnan was, wanneer men aan de geruchten mag geloof
slaanacht of tien dagen geleden nog geen vrijmetselaar
en hij doorliep dus met een stormmarseh de 31 graden
die lusschen leerling en grootmeester liggen.
Vele loges zullen legen de benoeming van den maai-
sclialk protesteren en zoo dit niet helpt, voor een paar
jaren de werkzaamheden staken.
Op aanvrage van den minister is door dc Societi
Impériale besloten, dat de gewoonte van een paard, om te
bijten of zich to verzetten tegen hel optuigen, of tegen het
doen van de dienst, waarvoor het is bestemd, voortaan zal
worden gerekend onder de gebreken, die den koop ver
nietigen
In de opera is eene belangrijke proefneming gedaan,
men heeft namelijk door middel van elektrisch licht een
groote volledige decoratie gephotografcerdde proef is vol
komen gelukt en men kan dus voortaan de photografische
verzameling der kostumen met de niet minder kostbare ver
zameling der decoratien vereeuigen.
De Moniteur Vniversel bevat een uitvoerig verslag
(door den heer Dumas) van de hoogst belangrijke ontdek
king, die onlangs door de beeren Bunsen en Kirchoff is
gemaakt, en die voor de wetenschap, en dus ook voor de
praktijk, reeds tot gewiglige uitkomsten heeft geleid.
Bet is bekend dat men het licht der zon, door middel
van een prisma, kan ontbinden in zeven kleuren. Wanneer
men de vensterluiken sluit en door eene kleine opening
waarvoor eene prisma is geplaatsthet zonlicht binnenlaat,
dan vertoont zich op den muur of op een stuk papier, in
de rigting van den binnen vallenden zonnestraal geplaatst,
een broeden band, waarop de zeven kleuren zich bevinden.
Beziet men dit beeld of spectrum zooals het in de weten
schap heet naauwkeuriger, dan bemerkt men lusschen de
kleuren ook een aantal zwarte strepen
Vangt men hel licht van de maan of der planeten op
dezelfde wijze op, dan verkrijgt men hetzelfde spectrum
met de zwarte strepen op dezelfde plaats, hetgeen ook na
tuurlijk isdaar zij haar licht van de zon enlleenen.
Met de vaste sterren is hel anders; zij vertoonen dezelfde
kleuren, maar de zwarte strepen liggen hij elke ster op eene
andere wijze.
Hel licht van eenig ander brandend voorworp, eene gal
vlam enz geeft ook een gekleurd spectrum, maar de strepen
die men er op vindt zijn niet donker, zooals bij de bemel-
ligchamen, maar schitterend helder cn gekleurd.
Bunsen en Kirchoff kwamen op het vermoeden dat dit.
verschil van ligging en kleur der strepen veroorzaakt werd
door verschil in zamenstelling der lichtgevende voorwerpen.
Zij namen proeven en ontdekten nudal alle metaalzou'ten
met eene vlam in aanraking gebragt in het spectrum heldere
cn gekleurde strepen deden ontstaan,
dat kleur en ligging der strepen veranderden naar male
zij gebruik maakten van een ander znut, en
dat elke hoeveelheid, hoe merkbaar gering ook, onmid-
delijk deze verschijnselen tengevolge had.
Wanneer men b v. een pond keukenzout ineen mihoen deelen
verdeelt, een dezer deeltjes nog eens in 3 mihoen anderen,
en een dezer laatste deeltjes zich opgelost in eene brand
bare stof bevindt, dan vertoont het spectrum onmiddelijk
de strepen van hel sodium, de basis van keukenzout.
Men heeft dus nu op deze wijze een eenvoudig middel
in de hand om de aanwezigheid van een metaal (duidelijks—
halve spreken wij slechts van metalen, maar dc methode
is op alle enkelvoudige ligchamcn toepasselijk) te ontdekken.
Zoo hebben Bunsen en Kirchoff reeds twee nieuwe me -
talen gevonden, waarvan men liet beslaan vroeger niet ver
moedde, alleen omdat zjj in sommige spectra een stelsel
van strepen zagen, wat aan geene bekende slof toebehoorde
Aan den anderen kant weer hebben zij ontdekt, dat sommige
ligchamen, die men hoogst zeldzaam geloofde, gevonden worden
in stoffen die overal voorkomen
Het is duidelijk van welk praktisch gewigl deze onldekking
reeds b. v. voor dc naauwkeuriger kennis der minerale
wateren is, om van dc belangrjjke ontdekkingen, die dc
wetenschap er aan te danken hebben zal, niet te spreken
Eénc zaak willen wij noemen om er een denkbeeld van
tc geven. Door de onldekking van Kirchoff cn Bunsen is
men in staat te weten of de hcmelligchamen uit dezelfde
stoffen zijn zamengeslcld als dc aarde.
Gesteld, men wil welen of er jjzer in de zon is Men