iN°. 94.
GOEMIIU
De uitgave deser Courant geschiedt Maandag en Donderdag
avond, uitgezonderd op feestdagen.
De prijs pe^ kwai-taal is f 1,75, franco per post f 1,90.
'I X, 'I-I'./ *.ij"
tl wr 1 v Gewone advertentiën worden a 20 et. de geplaa-st.
I POSHieS'.lïlf?' yeceinoer. Geboorte-, huwelijks-en doodberigtenva» j/f 1.2
^5 behalve het zegelregt. 1
De inzending van advertentiën moet geschieden vóór drie uren des namiddags.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De tweede kamer der staten-generaal heeft steeds de
beraadslagingen over de staats-begrooting' voortgezel Bij de
algemeene discussien over hoofdstuk IV dat zónder noe-
mens waardige verandering is aangenomen met 54 tegen
12 stemmen, heeft de minister van justitie medegedeeld dat
hij aan Z. M. den koning de ontwerpen tot herziening van
het wetboek van strafvordering heeft verzonden, ten einde
die aan de overweging van den raad van state te onderwerpen.
Door de heeren Delprnt, Poortman, Blussé, Dullert en
Ter Bruggen Hugenholtz, is aan de kamer voorgesteld het
houden eener enquête omtrent deze vraagpunten:
I. Welke zeemagt behoeft Nedcrtand?
II. Welke is de tegenwoordige toestand van het mate
rieel onzer zeemagt en in hoever beantwoordt dat
aan de behoefte?
III. Welke wijze van aanbouw van oorlogsbodems moet
gevolgd worden
De algemeene beraadslagingen over hoofdstuk Binn. zaken
zijn aangevangen. Vele sprekers handelden over het politiek
karakter en de handelingen van den minister; voorts over
den toon in de memorie van beantwoording. De minister
beeft breedvoerig geantwoord en de beschuldigingen weêr-
sproken. ilij verlangt dringend eene duidelijke verklaring
der kamer. Over de akademie te Delft zal bij bij de af-
deeling onderwijs, de sprekers beantwoorden.
Morgen ten half een ure voortzetting.
Op den 13 dezer zal aan het gewoon locaal te Middelburg
worden aanbesteed het driejarig onderhoud aan 's rijks groote
wegen in Zeeland met de telegraaflijnen. Deze aanbesteding
zal bij enkele inschrijving en opbod plaats hebbende be
stekken liggen ter gewoner plaatsen ter lezing.
Men schrijft aan de Utrechtsche Courant, omtrent de
staals-spoorwegen het volgende: Belangrijke aanbestedingen
in Noord-Brabant, aan het kanaal van Zuid-Beveland en bij
Zutphen zuilen eerstdaags aangekondigd worden.
In den avond van jl. maandag is op nagenoeg alle punten
van ons eiland een vuurgloed waargenomen, die aan een
hevigen brand deed denkenuit het westelijk gedeelte
zijn ook nog enkele spuiten uitgerukt, in de veronderstel
ling, dat die eene der zuidelijke gemeenten trof.
Reeds vroeg in den daarop volgenden morgen hoorden wij
dat Antwerpen dit lot had getroffen en eene suiker-raffinaderij
geheel was afgebrandde schade hierdoor veroorzaakt beloopt
millioenen francs, ook moeten eenige personen er het leven
bij verloren hebben.
Onder de omgekomenen wordt geteld de architect Stoop,
een ijverig, kundig en algemeen geacht man. Hij bevond
zich in het; entrepot bij den directeur Leenaerts, terwijl deze
druk bezig was de boeken en papieren van dat établisse
ment in veiligheid te brengen. Een oogenblik later, toen
de heer Leenaerts daarin gelukkig was geslaagd, zag men
den ijverigen Sloop eensklaps in een dikken rook gehuld
enhij was verdwenen zonder dat er mogelijkheid
bestond hem te naderen. De magazijnmeester van het en-
trepót met twee zijner werklieden zijn insgelijks als slagt-
offers der ramp omgekomenterwijl er nog vier haven
werkers en eenige spuitgasten vermist worden. Dit laatste
is ook het geval met niet minder dan 52 militairen. Er
bestaan evenwel voldoende redenen om te verwachten, dat
de meeste dezer manschappen te midden der algemeene op
schudding van de gelegenheid gebruik hebben gemaakt, om
zich ongemerkt te verwijderenzoodat zij welligt beschon
ken ziin geraakt en zich wat te lang hebben schuil gehouden
Eéne zaak was intusschen te bejammeren namelijk dat
er tijdens het verleenen van hulp zulk een verregaand mis
bruik van sterken drank werd gemaakt. Inzonderheid was
ditgelijk reeds uit bovenstaande blijkthet geval bij de
militairen. Immers het hoogst ergerlijk looneel heeft zich
voorgedaan dat een aantal soldaten door hun beschonken
toestand meer in den weg liepen en meer tot overlast dan
tot hulp strekkenja een rmliiairdie zich boven op ren
dak bevond, zou tengevolge zijner dronkenschap zeker ver
brand zijn, wanneer zijne kameraden hem niet aan een louw
naar beneden hadden laten zakken.
Een later berigt a zegt de Middelburgsche Courant, crv
17, een val ontstaan van ongeveer 150 ned. ellen lang,:
gei t nog c vo „en e ijzon er ie en. i waar(joor ou(je ?ee(jjjk js doorgebroken en thans het
Antwerpen werd m de laatste jaren door men,gen brand wa[er jn| (]iJk welke, jn 1859 |S
geteisterdmaar geen was zoo lievig als deze, roet uitzon- j c i
s ,-ooa gelegd geworden, ten gevolge van den val van den 5 Mei
dering van dien waardoor het oude entrepól m 1830 j
geheel vernield werd. Zoodra het berigt van de uitbarsting
zich door de stad verspreidde, was ieder van schrik als
verpletterd, want men wist dat de raffinaderij aan de eene
zijde aan het entrepot, aan de andere zijde aan een magazijn
van timmerhout grensde. Men zag dadelijk dat er aan het
behoud der raffinaderij zelve niet te denken viel, maar het
magazijnwerd spoedig ontruimd. Zeer onverwacht zag
men de vlammen uit de tweede verdieping van het entrepot
slaanmen wist dat zich daarin een aantal menschen be
vond, naar gissing minstens vijftig. Een kreet van ontzetting
weêrgalmde door de lucht. Wat zou er van de ongelukkigen
worden die zich op de bovenste verdieping, de zevende van
het gebouw, bevonden? Het treurige vermoeden werd bc-
•waarheideen gedeelte der arbeiders kon, door de vlammen
heen zich een weg banende, het leven redden, maar het aantal
slagtoflfers is groot, hoewel nog niet met juistheid bekend.
Ten 7 ure 35 minuten deelde zich de brand aan het
entrepot mede en 2 minuten voor 8 ure stortte de gevel
met een ontzettend gedruisch naar beneden. Een kwartier
uur was dus meer dan voldoende om een gebouw dat men
onbrandbaar had verklaard, totaal te vernietigen. De gehcele
omtrek van dok en haven leverde een schrikbarend gezigt
op: de masten en ra's der schepen waren met matrozen
bedektdie bezig waren de vonken en spranken te ver
wijderen. De schepen die het digst aan do kade lagen
beproefde men naar de overzijde te brengen. De hevigheid
der vlammen was zoodanig dat de rompen der schepen die
op dertig el afslands lagen, kraakten. Van het eene schip
stonden de zeilen reeds in vlaaivan een ander was men
bezig ze in flarden te snijden om aan de vlammen geen
voedsel te geven, maar door het keeren van den wind komt
er plotseling verandering Omstreeks 71/2 ure was de brand
in zoo verre bedwongen dat hij zich tot de beide genoemde
gebouwen bepaalde, en de omliggende als behouden werden
beschouwd.
Vermoedelijk is de brand ontstaan in het kantoor der
raffinaderij. Alleen aan de dikte der muren van de fabriek
is het toe te schrijven dat het houtmagazijn bijna geheel
gespaard is; het hout was echter op verscheidene plaatsen
verkoold. De vuurgloed was zoo fel dat men te Mechelen
duidelijk de torens van Antwerpen kon onderscheiden. De raffi
naderij was voor twee millioen bij onderscheidene maat
schappijen verzekerd het entrepot voor 7 a 8 millioen
hoofdzakelijk bij nederlandsche maatschappijen.
Omtrent den voorgenomen afkoop van den Scheldetol,
zijn de volgende bijzonderheden nog bekend:
Het Haagsche kabinet heeft zich in beginsel gunstig ge
stemd voor de voorstellen van het belgische gouvernement
ten aanzien van dien afkoop. De diplomatieke openingen
dienaangaande door het brusselsche kabinet aan de groote
mogendheden gedaan, zijn door deze evenzeer gunstig op
genomen. Rusland zou zich bereids verbonden hebben het
kapitaal voor zijn aandeel te betalen. Reeds nu zou de
Ooslenrijksche regering zich op dat punt even formeel ver
klaard hebben. Van den kant van Portugalde Vereenigde
Staten, Brazilië en Griekenland zijn voldoende verzekeringen
ontvangen. Tegenover Denemarken en Hannover is de vraag
uitgemaakt, daar deze staten vroeger er van hebben afge
zien om van Belgie zijn aandeel te vorderen in de afkoop
van den Sund- en Stadertol, tegen de belofte dat zij even
eens van iedere verpligting van dien aard zouden ontheven
zijnals hetzelfde beginsel van afkoop op den Scheldetol
zou worden toegepast. Zweden is gelijk men weet
minder goed gezind dan de overige stalen. Men zegt, dat
het zich onder anderen beroept op deze omstandigheid, dat
hel te vergeefs heeft gezocht deel uit te maken van de
Londensche conferentie in f 839 en dat het dus ook de
gevolgen niet te dragen heeft van hetgeen daar ten aanzien
van den Scheldetol kan zijn bepaald. Hoe dit ook zij, de
belgische regering koestert de hoop, dat zij, in de eerste
maanden van het volgend jaar, deze kwestie tot eene vol
doende oplossing zal kunnen brengen.
In den voormiddag van den 3 dezer, omstreeks 10 ure,
is er aan den zeedijk van den nieuwen Neuzenpolderin
de nabijheid van deze gemeentelusschen peilraaijen f 4 en
van dat jaar.
Uit eene goede bron verneemt men, dat bij gedeputeerde
staten van Noord-Brabant in ernstige overweging wordt ge
nomen om pogingen aan te wenden dat de jaarwedden
van de burgemeesters, wethouders, secretarissen en ontvangers
in dat gewestwelke in vergelijking met die van andere
provinciën en ook met het oog op de vele en steeds toe
nemende werkzaamheden en de verantwoordelijkheid aan die
betrekkingen verbonden laag zijn over het algemeen in
billijkheid worden verhoogd.
Jl. zaturdag zijn te Vlissingen in hechtenis genomen en
des nachts naar het huis van burgerlijke en militaire ver
zekering te Middelburg overgebragtde heeren J. P, S.
en zijn zoon, scheepscommissionnairs te Vlissingen.
Naar wij vernemen zou dit in verband staan met han
delingen, door hen als scheepsmakelaars gepleegd ten
opzigte van het in het voorjaar bij Breskens gestrande
barkschip Bollardkap. J. J. Kosterdat geladen was
met stukgoederen en van Antwerpen was bestemd naar
Buenos-Ayres.
Dezer dagen is door de rijks-ambtenaren te Venlo eene
nieuwe manier van smokkelen ontdekt. De vrouw van eenen
in de omstreken wonenden landman kwam gewoonlijk eens
of meermalen daags met hare groote tot aan den hals ge
vulde melkkan ongedeerd naar de stad tot dat zij op eenen
morgen door bedoelde ambtenaren werd aangehouden, die
eens wilden zien, welk vocht zich wel op den bodem dier
kan zoude bevindenen wat ontwaarde men nu van boven
in den engen hals was een blikken maatje aangebragt,
hetwelk met melk gevuld was, dit er uilgenomen zijnde,
bevatte de kan verder eenige liters gedistilleerd, welke na
tuurlijk aangehaald werden. Dat nu sedert dien tijd meer
dere melkboeren of boerinnen het zich moeten getroosten
om de hoedanigheid hunner melk aan de poorten van Venlo
te doen onderzoeken, laat geen twijfel en zal ook niemand
verwonderen.
De hooge raad der Nederlanden heeft uitspraak gedaan
in de bekende zaak van het Middelburgsche muziek-gezelschap
Uit Kunstliefde, waarvan de commissarissen door het hof van
Zeeland zijn vrijgesproken van de aanklagt van overtreding
der patentwet. De raad heeft dit arrest vernietigd en de zaak
verwezen naar het hof in Zuid-Holland.
Wij hebben opgemerkt dat er sedert korten tijd in En
geland eene wet in werking is gekomen, waardoor het
noodzakelijk is geworden, dat op iederen gasmeter door
een rijks-ambtenaar een ijk moet worden geslageneven als
dit het geval is met maten en gewigten.
Hijdie een meter gebruikt, welke niet vooraf door een
lijks-inspekteur is onderzocht en geijkt geworden, zal in ieder
geval eene boete van 5 pond moeten betalenen gevolglijk
zullen alle konlraktert, overeeenkomsten en verkoopen gedaan
met of gemaakt van eenen ongeijkten meter, hierdoor van
geene waarde zijn, terwijl de ongeijkte meters zullen verbeurd
verklaard en hijdie zich van dezelve bediend heeftzal
beboet worden.
De behoefte aan zulk eene wet is in Engeland sedert
lang reeds ondervonden, wijl er vele meters gevonden worden
die wel 25 a 35 en in sommige gevallen zelfs 50 pet:
meer gebruikte gaz aanleckenendan werkelijk wel gebruikt is.
liet zou ook in het belang onzer gaz-gebruikende land-
genooten zijnindien er bij ons gouvernement op zulk eene
wet wierd aangedrongen, daar veie gaz-gebruikers zich niet
gerust kunnen verlaten op de wijze van het bepalen en op
nemen der meters, zooals dit thans zonder controle of con-
kurrentie door kompagnicn geschiedt.
Er beslaat onzes inziens geene redfenwaarom de gas
meters niet even goed als do malen en gewigten moeten
geijkt worden, waardoor zij van gouvernenlcutswego een
bewijs van echtheid bekomen. Wij zijn maar al te zeer
proefondervindelijk overtuigd, dat ook bier te laude derge
lijke misbruiken beslaanredenen waarom zulks te meer
wenschelijk is geworden. Stoompost