WERKTUIGEN
Zaturdag
11 Augustus I860.
Tentoonstelling
N°. 62.
1860.
INTERNATIONALE WEDSTRIJD
GRJUNimiWERKTUIGEN
ADVERTENTIEN.
LANDBOUW VEREENIGING,
BUITENGEWONE GOIM1E COURANT.
VAN
IN DEN
WILHELMINA-POLDER bij GOES.
Op de algemeene vergadering der Algemeene Koninklijke
Landbouw Vereeniging, in Mei 11. te 'sGravenhage gehouden,
was bepaald dat een internationale wedstrijd van stoomploegen
en graaninaaijers zou plaats hebben; voor beide werden twee
prijzen uitgeloofd, 1200en f 500,als eerste, de
gouden medaille als tweede.
De noodige maatregelen werden genomen om binnen-
en buitenlands kennis van het voornemen te geven, waartoe
's konings gezanten bij de verschillende hoven welwillend
hunne hulp leenden. De prijzen waren van dien aard, dat
men meende op inzending te kunnen rekenenmaar ten
opzigte der stoomploegen zag men zich zeer teleurgesteld;
er kwam niet eene aangifte. Toen het bestuur de zekeiheid
daarvan bezat, werd dit in allerijl bekend gemaakt. Menig
een die het voornemen had opgevat in den Wilhelminapolder
te komen, zag er nu van af, terwijl het hoogst ongunstige
weder van den 8 en 9 Augustus er nog meerderen afschrikte.
Vier werktuigen waren inmiddels te Wilhelminadorp aan
gekomen; de beproeving zou den 9 Augustus plaats hebben,
het land was gereed en afgebakendde keurmeestersde
heeren P. A. Bakker Korff te Haarlem, van der Breggen te
Waddinxveen, J. Koert te Middelharnis en dr. W. C. H. Staring
te Haarlemwaren op bunnen postdoch de regen viel
den geheelen dag bij stroomen neder, de grond was door
weekt en onbegaanbaar ten gevolge waarvan betook
met den besten wil, onmogelijk was iels uit te voeren.
Na vergeefsche pogingen trok men onverrigler zake heen.
Tegen alle verwachting was het weder op den 10 gunstig;
des morgens ten 9 ure waren de werktuigen op een
tarweveld, ligten grond, aan de oostzijde van den haven, over
de meekrap-fabriek, aan den gang en werkten daar in het
bijzijn van vele belangstellende toeschouwersuit verschil
lende streken van ons vaderland zamengevloeid. Het werktuig
van doctor Mazierdoor den heer Peignat ingezondenge
raakte spoedig onklaar en nam geen deel aan den wedstrijd,
die ten 2>/2 uur, ten overstaan van keurmeesters, in de
nabijheid van het Katsche veer, op een tarweveldzwaren
grond, plaats had.
Kortheidshalve wordt naar het verslag der keurmeesters
verwezen dat van den navolgenden inhoud was:
Er waren vier werktuigen ter mededinging aangekomen;
een vijfde uit Engeland overgezonden isdoor nog niet
bekende omstandighedenniet teregt gekomen terwijl een
zesde werktuig, Hussey's Graamnaaijer, door Drag te Londen
verbeterd, reeds sedert drie jaren in den Wilhelminapolder
voorhanden, niet heeft mede gedongen.
De mededingenden waren
1 een één-paards-werktuig met eenen de schoven afharken-
den arbeider, ingezonden en bestuurd door Cuthbert,
firma R. Cuthbert O, te Bedale in het graafschap
York, zijnde dit werktuig een verbeterde Hussey.
2°. het bekende werktuig van Burgess Key, het werktuig
van Mac. Cormicz hetwelk zijdeling, door schroeven,
het graan in eene zwade nederiegt. Het werktuig werd
gevoerd door denzelfden werkman van de inzenders 1
dieop Rusthoek te Loosduinenden grasmaaijer
van Allan, van dezelfde fabrikanten, bestuurd heeft.
3». het werktuig van Wood in Amerika, door Cranston
te Londen ingezondenmet eenen der schoven af- j
barbenden arbeider, hetzelfde werktuig dat op Rust
hoek, als grasmaaijer, den derden prijs behaald heeft,
en dat hier door denzelfden Engelschman werd be
stuurd. De agenten in Nederland voor deze beide
laatste werktuigen zijn Kaiser en Schwerlz te
Amsterdam.
4". Het vierde werktuig was de één-paards-graanmaaijer
van Doctor Mazier in Frankrijkbestuurd door
diens agent te Amsterdam, Peignat. Rij de eerste
proeve beschadigde dit werktuig zoodanig dat het
verder geen deel aan den wedstrijd heeft genomen.
De aanhoudende regen van donderdag 9 Augustus belette
volkomen dien dag de voorgenomen proeven voor de keur
meesters en leden der Vereeniging te nemendie alzoo
uitgesteld zijn tot vrijdag namiddagterwijl er des voor-
middags voor het publiek gemaaid is, dat in groote hoe
veelheid was toegestroomd.
Bij de beoordeeling dezer werktuigen hebben de keur
meesters allereerst getracht om den prijs te bepalen waar
voor liet graan door hen gemaaid wordt
N°. 1
cuthbekt.
NO. 2
BURGESS
A KEY.
N°. 3.
- 1,50
- 1,50
310
420
84
- 2,10
- 2,50
- 1,50
310
De inkoopsprijs te Londen ge
leverd is 22, 42 scb. 10
en 35 off 264 510
Twintig ten honderd dezer
sommen zijn gerekend voor on
derhoud of vernieuwing in zes
jaar, en voor rente -52,40 - 102
40 dagen jaarlijks zal men de
werktuigen kunnen gebruiken
zoodat dan deze kosten dagelijks
zijn- 1,32 - 2,55
Cuthbert en Wood behoeven
elk twee, zich afwisselende, af-
harkers van 't graan, waarvan de
eerste zwaarder werk verrigten
dan de laatste3,
Burgess Key behoeven eenen
begeleider daags tegen
De voerlieden, daags - 1,50
De gemiddelde kracht door de
paarden aangewend, gemeten met
eenen krachtmeter van Becker te
Arnhem, bedroeg nederlandsche
ponden100
Terwijl het paard bij Cuthbert
in een lemoen trekt en met den
rug kracht uitoefent, kan deze niet
geheel door den krachtmeter aan
den knuppel gehecht bepaald
worden, zoodat deze bier geschat
is op ned. pond 150
Van een paard, tien uren daags
werkende, kan niet meer gevergd
worden dan eene krachtsaanwen
ding van 75 ned. pond., zoodat
de maaijers wissel-spannen zullen
noodig hebbenhetgeen daags
voor elk vordert
Alle deze sommen maken dus
eene dagelijksche uitgaaf van. f 9,82 13,55
De aan elk mededinger toege
wezen 20 ned. roeden te maaijen
graan zijn afgemaaid in minuten 46 40
Tegen 10 uur werkens gere
kend zou dit maken per bunder, f 3,77 f 4,52
maar terwijl hier bij eiken omgang
steeds de overhellende zijde van
het graan gemaaidde liggende
voorbijgegaan is, zullen werkelijk
die kosten omstreeks de helft min
der bedragen - 1,88 - 2,26
De beide werktuigen van Bur
gess Key en Wood hebben has
pels om 't graan op de zaag te be
zigen. Cuthbert heeft er geen.
Het gewigt der werktuigen is
ned. pond350 750
De breedte van het geheele
werktuig ned. el. 2,52
De breedte van de zaag of de
breedte der snede ned. el. 1,55 1,77
De maaijers hebben dienten
gevolge elk de 20 ned. roeden
afgemaaid in gangen 15 12
De beide eersten zetten de zaag gemakkelijk uit het werk
door eenen hefboom; bij Wood geschiedt dit moeijelijker.
Het ligten van de snijdende gedeelten geschiedt bij Cuth
bert met eene schroef aan het lemoen bij Burgess door
een' hefboom aan de buitenzijde en schroef aan de binnen
zijde bij Wood door een' helbooin aan de binnenzijde; bij
allen genoegzaam even gemakkelijk.
Burgess en Key maken het wenden gemakkelijker door het
wieltje aan de buitenzijde te kunnen verdraaijen met den hefboom.
De landen der zaag zijn gekapt bij Burgess en Key
met gladde snede bij de beide anderen.
Alle deze bijzonderheden zijn echter niet van dien aard,
dat zij aan een dezer werktuigen, de voorkeur verre boven
de anderen schijnen te moeten doen toekennen.
De lengte der afgemaaide stoppels was bij allen gelijk
en zoo kort als 't mogelijk is om met de zigt te maaijen.
Bij greppels in 'tland of tegen den grond liggend graan
bleven de stoppels bij allen wel eens langer, en allen over
wonnen zwarigheden, door den stand van het graan ver
oorzaakt, op gelijke wijze.
Alleen bestond er een aanmerkelijk onderscheid in de
wijze waarop het graan op 'tveld werd neèrgelegd. Bij
14,18
44
f 5,18
- 2,59
480
2,95
1,77
14
Burgess en Key kwam het graan hoogst regelmatig in eene
zwade te liggen zonder dat er eenige halmen in de stop
pels achterblevenen waarvan 2 bindersin 2 uur 24
min., 354 regelmatige schoven hebben kunnen binden; van
de 20 afgemaaide roeden namelijk.
Bij Cuthbert daarentegen lagen de schoven ongelijk ge
vormd en ruw daarhenen geworpen, terwijl er vele halmen
op den gang in de stoppels verspreid lagen, welke alzoo
niet opgebonden werden, welk gebrek eveneens, zoo niet
meer, bestond bij Wood. Bij Cuthbert bonden 2 binders in
2 ur. 14 min. 390 onregelmatige schoven, bij Wood
in 1 uur 45 min. 273 groote zeer onregelmatige schoven.
Het nederleggen van het graan was bij Burgess en Key
zooveel beter dan bij de anderendat zulksnaar het
oordeel der keurmeesters, ruim de meerdere kosten, 0,38
per bunder, die dit werktuig boven dat van Cuthbert ver-
eischl, vergoeden
Aangenomen dat de beide andere werktuigen op gelijke
wijze het graan nederleggen, zoo verdient Cuthbert de
voorkeur omdat hij f 0,71 minder dan deze per bunder
vereischt. Hieruit is van zelve voortgevloeid dat de keur
meesters hebben geoordeeld te moeten voordragen:
voor den eersten prijs van ƒ500, het werktuig van
Burgess en Key,
voor den tweeden prijs, de gouden medaille, dat van Cuthbert.
en voor eenen derden prijs, eene zilveren medaille, dat
van Wood door Cranston ingezonden.
Dit verslag werd heden morgen ten 10 uren uitgebragt
in eene vergadering, gehouden in de societeitszaal te Goes.
De voorzitter, Jhr. Mr. D. T. Gevers van Endegeestopende
haar met eene aanspraak, waarin hij doel en strekking der
Vereeniging uiteenzette hoe het steeds meer toenemende
gebrek aan handen bet gebruik van werktuigen meer en
meqr noodzakelijk maakte; hoe deze tijd en geld spaarden en
het alleen mogelijk zouden maken om op den duur de
mededinging met vreemden vol te houden, doch dat men,
door de ondervinding geleerd daarom toch niet behoefde
te vreezen, dat het immer aan werk voor de arbeiders zou
ontbreken hoe het gebruik van maaiwerktuigen in Enge
land Amerika en elders steeds toenam en beweesdat zij
in eene werkelijke behoefte voorzagen. Nederland was vroe
ger in zijnen landbouw verre bij de meeste andere natiën
vooruit geweest; het paste ons te zorgen, dat wij niet ach
teraan kwamen en, konden wij geene naburige volken over
treffen trachten moesten wijhen te evenaren.
Het voorstel om eenen derden prijs, de zilveren medaille,
uit te reiken werd door de vergadering goedgekeurd.
Na een woord van dank uitgebragt te hebben aan de
Zeeuwsche Maatschappij van landbouw en de regelings-com-
missiedie uitmuntende maatregelen genomen had
waardoor de zaak, naast het gunstige weder, voornamelijk
tot een goed einde gekomen was, begaf men zich, door
muziek voorafgegaan, naar de Stoofweide, waar jonge dames
de drie bekroonde werktuigen bekransten.
Verschillende werktuigen onderanderen van Richard, Gar
ret and Sons waren hier ten toon gesteld; met een stoom-
dorschwerktuig, aan den Wilhelmina-polderbehoorende, werden
voor de oogen van het publiek drie voeren gerst gedorscht.
Des middags ten 4 ure vcreenigden zich de leden der
Vereeniging, en andere Landbouw-Maatschappijen en de
inzenders aan eenen vriendschappelijken maaltijd.
Wij mogen dit verslag niet eindigen zonder met lof te gewagen
van de gulle zeeuwsche gastvrijheid, wederom zoo overtuigend
bij deze gelegenheid ten toon gespreid en van de beleefdheid
waarmede de leden der Sociëteit: «van ongenuchten vrij
hunne lokalen ten behoeve der vereeniging hebben aangeboden.
Bij de boekhandelaars F. KLEEUWENS ZOON te Goes,
is a 5 cents verkrijgbaar:
LIJST
DER
OP DE
DER
ALGEMEENE KONINKLIJKE
gehouden te GOES
DEN 11 AUGUSTUS 1860
MET OMSCHRIJVING EN PRIJSOPGAVE.
Goes. Drukkekij van F. KLEEUWENS ZOON.
