GOESSCHË
No. 77.
43ste Jaargang.
1850.
DONDERDAG 9 OCTOBER.
OPGMAHË V!ïlt(iAltEflli\(i
GEMEENTE-RAAD TE GOES,
I
De iiitgMc dezer Courant geschiedt Maandags en Donderdags
avonds, uitgezonderd, op feestdagen.
De prijs per k wartaal is f J.7Ó. franco per post f 1.00.
De inzending van udvertenticn moet geschieden
Gewone advertentten worden d 20 ets. de regêt^gc'pladf&t
Geboortehuwelijks- en doodberigteii. van J6 regels TT l' J,20
behalve het iegelregt.
óór drie uren des namiddags.
TAN BEN
DEN 2 OCTOBER 1856.
Vervolg en slot).
Door den voorzitter worden ter tafel gebrast twee dec!a -
ratien ten laste der gemeente, ingekomen van den beer
L. P. de Lantieë de Betrancourt, de eerste groot 13,80,
voor taxatie-loon der gebouwen en gronden aan bet rijk
afgestaan tot den bouw eener nieuwe gevangenis, de tweede
groot 99,75, voor bet maken van bestekken en bereke
ningen der verbouwingen aan de beine fransciie scholen.
Burgemeester en wethouders slellen voor, beide te vol
doende eerste uit den post voor kleine uitgaven, de laatste
uit den post voor kosten van onderwijs.
Waartoe zonder discussie besloten wordt.
De voorzitter deelt mede, dat de besteding van de ver
bouwing der jonge jufvrouwen-school beeft plaats gehad en
dat werk is besteed voor f 2980, zijnde 20 minder dan
daarvoor op de begrooting is uitgetrokken: dat bij de uit
voering evenwel is gebleken, dat de muur tusschen dit
gebouw en het huis van De Poorter geheel verleerd en het
fundament verzakt was, en dat de muren der keuken, die men
gemeend had te kunnen behouden, zoodanig waren gescheurd,
dat het onraadzaam was daarop en daartegen nieuw met
selwerk te brengen dat het werk geen uitstel gedoogde
en uit dien hoofde burgemeester en wethouders zich gedrongen
hebben gezien al het oude te doen wegbreken en een ge
heel nieuw werk te doen daarstellen: dat daardoor eerie
meerdere uitgaaf van circa 1000, zal gevorderd worden,
tot vinding van welke burgemeester en wethouders een
nader voorstel zullen doen.
Worden medegedeeld dat zijn ingekomen:
1°. missive van heeren gedeputeerde statenmet extract
uit Z. M. besluit van 13 Augustus 11., houdende verdaging
van hoogstdeszelfs beslissing nopens de voorgedragen heffing
van begrafenisregten.
2°. gelijke missive houdende goedkeuring der uitgifte van
grond op erfpacht aan j. B. Arentz.
3<>. gelijke missive, houdende berigt van,den ontvangst der
verordening op de mestvaalten enz.
Welke mitsdien afgekondigd is.
4<>. gelijke missive, houdende goedkeuring der voor 1857
toegekende subsidie aan het algemeen armbestuur.
5o. missive van den heer mr. J. L. Liebert, kennisgevende van
het aan hem verleend eervol ontslag als controleur bij'srijks
belastingen, en het gemeente-bestuur zijnen dank betuigende
voor de welwillende medewerkinggedurende 23 jaren in
zijne betrekking ondervonden.
Op voorstel des voorzitters wordt besloten den heer. Lie
bert met zijne rust geluk te wenschen en hem wederkeerig
dank te betuigen voor de wijze, waarop hij met het ge
meente-bestuur is werkzaam geweest.
6o. Request van A. van Leent, opzigter der gemeente
wegen en werken, dat hij door de afschaffing der betrekking
van architect, meerdere werkzaamheden moet verrigten en
om gelegenheid te hebben tot het maken van bestekken enz.
zich de kosten heeft moeten getroosten in zijn huis een ka
mertje te laten timmeren en van eene stookplaats te voorzien;
dat hij vroeger altijd genoot eene gratificatie ten bedrage
van 30,die nu ook heeft opgehouden; en dat hij
mitsdien uit overweging van een en afider verzoekt, dat
zijne bezoldiging eenigzins verhoogd worde.
Welk verzoek wordt gesteld in handen der commissie voor
finantienop rapport ter volgende vergadering.
en 7o. Eenige staatsbladen die worden gedeponeerd.
Op de vraag dés voorzitters, of iemand der leden nog iets
heeft voortestellenzegt de heet van de Putte nogmaals
te willen terugkomen op zijne vraag, ter vorige vergadering
aan de commissie gerigt, die belast is 'geweest mét hét rap
port en voorstel over de weide van den heer Callenfels.
De heer Soutendam, li$ dier corpirpssie, zegt dat de leden
daarover nog niet hebben gesproken en dus de zaak tot
nader zou behooren aangehouden te worden.
De heeren mr. de Knokke van der Mêuien en Smallegange,
leden dier commissie, achten dit niet noodig en geven hun
verlangen te kenrieri de zaak dadelijk af te doen; eeïstge-
melde voegt daarbij, dat de commissie in haar rapport aan
de waarheid is getrouw gebleven en het heneden hare waar
digheid acht het geschrijf van den heer Callenfels te beant
woorden of zich daaraan te laten gelegen liggen, met welk
gevoelen de beide andere leden dér commissie verklaren
iutestemmen.
De heer van de Putte kan zich daarmede niet vereenigen,
het stuk door den heer Callenfels in de courant geplaatst
is onderteekend en vordert z. i; beantwoording.
De heer mr. van der Meulen persisteert hij zijn gevoelen,
waarbij de Voorzitter voegt, het met de commissie volkomen
oeps tè zijndat dergelijke artikelen, als dat van den lieer
Callenfels met een verachtelijk stilzwijgen behooren voorhij
gegaan te worden.
Waarmede de vergadering zich vereenigt.
Daarna verzoekt de heer Smallegance het woord en vraagt
of burgemeester en wethouders in de mogelijkheid zijn hem
eenige inlichting te geven omtrent het tegenwoordig verschil
van 'den gedurig in de courant aangekbndigden broodprijs
en dien door de hakkers gevorderd
De Voorzitter antwoordt daarop, dat hij de berekening
in de courant opgegeven heeft nagegaan en in allen deele
juist bevonden; hij vermoedt mitsdien dat er eene coalitie
bestaat tusschen de hakkers in de gemeente, om den prijs
willekeurig oplevoeren. Ueeds heelt hijdoch zonder ge- j
wensclit gevolg, pogingen aangewend om de bakkers tot
andere gedachten te brengen en de billijke prijsberekening
der courant te volgen.
Mogt de raad goedvinden tot stichting eener brood-fabriek
over te gaan dan kan hij inededeelen dat daartoe bereids
eene aanbieding is gedaan door de heeren Colson en Comp.
te Brussel.
De heer van de Putte, zonder iets te willen afdingen op
de gemaakte berekening van den voorzitter, zegt gedurende
eene reeks van jaren te hebben opgemerkt, dat de bakkers
op de markt worden gedwongen tot het besteden van hooge
prijzen voor oude en voor de bakkerij geschikte tarwe.
Hij gelooft dus minder aan eene overeenkomst tusschen de
hakkers en acht de concurrentie tusschen hen eenen beteren
waarborg tegen monopolie dan de oprigting eener brood
fabriek.
Op uitnoodiging des voorzitters, geeft de heer Kakebbeke,
commissaris der koopmansbeurs eenige inlichting nopens de
wekelijksche opgaaf der graanprijzen door commissarissen der
beurs, en verzekert, dat er voor het graan der bakkerij altijd
ineer gerekend wordt dan den gewonen marktprijs, zonder dat
commissarissen evenwel de prijsberekening volgen van een
enkèh partijtje van een, twee of drie mudden, waarvoor een
der bakkers soms goedvindt eenen buitengewoon hoogen
prijs te besteden vermoedelijk inet het doel om daarnaar
den prijs van hel brood berekend te zientot dergelijke
praktijken leenen commissarissen der koopmansbeurs zich niet.
De voorzitter voegt er nog hijdat de billijkheid der
prijsberekening in de courant ook daardoor bewezen wordt
dat de bakkers ten platten lande het brood één cent minder
verkoopendan hij de prijsnotering in de courant wordt
opgegeven, waardoor de broodslijters in deze gemeente het
brood dan ook één cent per pond minder debiteren dan
de bakkérs.
De heer van den Bosch acht het best deze zaak aan de
concurrentie over te laten.
De heer v. d. Putte merkt nog op, dat de bakkers hier
ter plaatse hij die ten platten lande achterstaan, vooral hij
het léveÈen van bróód aan hehoeftigen die hier slecht of
in het geheel niet betalen terwijl in het land de bazen
voor de. betaling door de arbeiders zorgen.
Na welke discussie de heer Smallegange zich met de he
komen inlichtingen tevreden verklaart.
Niemand meer het woord verlangende sluit de voorzitter
de vergadering.
BINICENLANDSCHE_NIEFWSTIJDIirGEN.
GOES, 9 October.
Zoo als men weet is eenigen tijd na de oprigting
der armenbewaarschool alhierop voorstel van een der
raadsleden daaraan toegevoegd eene naai- en breischool,
ten einde daardoor te voorzien in eene behoeftedie
sedert jaren in vele gezinnen als eene eerste oorzaak
van armoede werd aangemerkt.
Al spoedig bedroeg het getal der leerlingen zes en
dertigdoch tevens deed zich herhaalde malen de
moeijelijkheid voor, om de reeds eenigzins gevorderde
leerlingenzonder al te groote onkosten aan het werk
te houdenwaarin van tijd tot tijd door de Z. B.
Dorcas, door het verschaffen van naaiwerk, is voorzien.
Dezer dagen is door oen onbekende ten geschenke
gegeven een stuk ongebleekt katoen met het noodige
band en naaigaren, om daaruit hembjes te vervaardigen
voor de meest behoeftige leerlingen der bewaarschool
daardoor bereikt de edele gever alzoo het dubbele doel,
de leerlingen der naaischool nuttig bezig te houden en
de behoeftige jengd van eeiie dikwerf ontbrekende ver
schooning te voorzien.
Mogt zoodanig voorbeeld van tijd tot tijd navolging
vinden zeker zou het voor de leerlingen eene ver
nieuwde prikkel, voor de ouders eene aansporing zijn,
om het schoolgaan meer en meer te bevorderen.
Omtrent den aardappelen-oogst kunr.en wij van
hier berigten: een overvloedig schotbij algemeen
goede kwaliteit en eene in evenredigheid van andere
producten goedkoope prijsmaakt voor den minderen
stand het vooruitzigt minder drukkend. Het in de
laatste dagen natte weder belemmerde het geregeld
rooijen en hield de prijs van 1,70 tot 2,het
mud, vrij aan huis.
Men schrijft uit Hulst van den 6 October
Heden is alhier voor het eerst eene jaar- of veemarkt
gehouden, welke voortaan jaarlijks op den eersten maan
dag in October zal plaats hebben. Hoewel dezelve
ook door belgische koopliedenzeer druk bezocht is
en er eenig vee tot hooge prijzen is verkochtis het
grootste gedeelte van het ter markt gebragte vee on
verkocht gebleven, uithoofde men niet die prijzen heeft
kunnen bedingen welke men zich had voorgesteld. Er
zijn in het geheel 157 stuks aangebragtwaaronder
87 stuks hoornvee en 22 paarden.
De gedenkdag aan Leijdens ontzetwerd den 3
dezer als gewoonlijk door de burgerij te Leijden gevierd.
Des morgens en des avonds werd godsdienst gehouden,
terwijl uit nagenoeg alle huizen de nationale vlag wap
perde. De bekende; pot werd weêr aan het publiek
vertoond en des avonds het ontzet van Leijden ten
tooneele gevoerd.
In de veronderstelling dat het onzen lezers aange
naam zal zijn iets omtrent het vinden van dien bewus-
ten-pot te weten, deelen wij daarvan het volgende mede:
Toen de stadsmuur ter zijde van de Koepoort, onge
veer ter lengte van 16 roeden instortte, bragt dit zoo-
danigen schrik onder de Spanjaarden, dat zij lafhartig
in allerijl de vlugt namenmeenende dat de vijand in
aantogt was waarin het donkere van den nacht hen
misleidde. In eene daar digt bij gelegene schans waren
eenige soldaten bezig den pot te koken bestaande in
vleeschaardappelen en wortelen die zij mede in den
steek lieten. Een weesjongen op de wallen zag de
wachtvuren of lichten verdwijnen en meende daaruit te
moeten opmaken dat de belegeraars waren afgetrokken,
welk gevoelen hij aan de krijgswacht mededeeldedie
hem eindelijk op aanhouden verlof gaf op ontdekking
uit te gaan. In de legerplaats gekomen zijnde vond
hij dien pot en deed zijne uitgehongerde maag regt
aan de welbereide spijs te goed. Het sein om hem te
volgen werd spoedig begrepen en daarna de pot in be
zit genomenwaarop door Pieter Cornelisze van der
Marsch het volgend rijmpje werd gemaakt
u Doen Godes hand, dreef den "Vyand
n By naeht uit Lammen schans
Creech Schaak deez Potriep aan Boizot
Gy moocht over Dammen thans.
Sedert bleef die pot door den vinder Gijshert Cor
nelisze Schaa/clang bewaard en werd telken jare op
den 3 October door hem en zijne familie daaruit gelij
ken kost gegeten. Na zijn' dood ging de pot over aan
zijne erven en kwam dezelve later in eigendom van de
staddie hem ook trouw op den gedenkdag aan de
burgerij vertoont. Sedert is het een stale wet gewor
den dat alle burgers op den 3 October huspot eten
bestaande uit aardappelen met wortelen of gele peen.
Uit Zierikzee meldt men ons, dat bij de directie
voor de inwijding der nieuwe concertzaal, van vele
zijden toezeggingen tot medewerking ontvangen wor
den, men noemt meesters en dilettanten uit Rotter
dam, Utrecht, 's Hage, Middelburg, Goes en Tholen;
het koor telde reeds 7 0 zangers en zangeressen. Bereid
willig zullen de ingezetenen de van elders komende
dames huisvesten, terwijl de directie der Maatschappij
van Stoomvaart en de Zierikzeesche Stoomboot-Onder
neming, vrije passage voor de medewerkenden hebben
toegezegd.
In de afgeloopene week stond voor de arrondis-
sements-regtbank te Middelburg te regt Jdriaan Baas
beschuldigd van brandstichting te Oostburg. Deze
persoon, noch slechts negen jaren oudwas door het
armbestuur besteed geworden bij een paar oppassende
lieden, die hem, naar hij ten onregte verklaarde, slecht
zouden behandelen. Terwijl deze naar hun werk waren,
besloot hij zich op hen te wreken ontstak een bos
stroo en stak daarmede het rieten dak in brand. Het
viel hem buiten bereik zijner krachten, om een daarbij
slapend kind van zes jaren uit de wieg te halen en
waren de buren niet toegesnelddit wicht zou eene
prooi der vlammen geworden zijn, even als de woning
zelve, en door welke nog een twintigtal andere, die op
kleine afstanden van elkander stonden groot gevaar
liepen. De jonge brandstichter die in verstand, boven
zijne jaren was ontwikkeld, is veroordeeld tot 10 jaren
gevangenisstrafte ondergaan in het gesticht voor
jeugdige veroordeelden te Rotterdam.
Bijna uitsluitend met bestemming naar Engeland
er. Schotland ziet men bij voortduring te Rotterdam
groote toevoeren van ooft uit Duitschland per stoom
boot aanbrengenhetgeen wat pruimen en kwetsen
betreft duizende manden telt. Ook appelen in ons
land zoo sohaarschworden van daar met honderde
mudden in vaten afgezonden en bij herhaling met
groote partijen aangeboden.
In wel onderrigte kringen te s' Hage verzekert
men, dat de tweede-kamer binnen kortna afloop van
het voorloopig onderzoek der staatsbegrootingvoor
