MIMHJZEN,
Ill
voornaamste feiten van hel leger en het oorlogslooneel,
in alle verschillende schakeringen, naar Parijs gezonden.
Op d ie wijze ontvangt het departement 7an oorlog
met de rapporten levens de tablaui in al hunne vol
komenheden,
Te Bouaan is eene proef genomen met een
mechaniek paardentuig uitgevonden door den heer
Leriche hetwelk ten doel heeft om de ongelukken
door het op hol gaan der paarden voor rijtuigen ge
spannen te voorkomen. De toestel bestaal in eene
guide de sureledie de koetsier onder zijn bereik
heeft en door behulp van welke "hij het geheele rne-
cbanieke paardentuig kan doen vallen, de paarden in
vrijheid stellen en aldus meester blijven van den dis el
ten einde hel rijtuig Ie besturen, lol dat de schok die
hel verkregen heeft heeft uitgewerkt.
VUnivers behelst een vijandig betoog, ten
aanzien van den russischen Czaar waarin onder an
deren te kennen gegeven wordt, dat Duitschland in
welks 'belang de oorlog in de eerste plaats wordt ge
voecd de meest,e bezwaren in den weg legt, onmo
gelijk langer onzijdig kan blijven.
De keizer verzekert bij herhaling dat hij St.
Cloud niet zal verlaten voor dat Sebaslopol inge
nomen is.
De fransche regering doel in Duitschland groole
aanknopen van aardappelen inzonderheid voor hel
leger in hel Oosten.
De stemming aan onze beurs is sedert twee
dogen de tolkdmene, spiegel der openbare meening
Men vreest hel ergste. De dépêches van prins Ment-
zikoff zijn de eenige waardoor men iets verneemt
en de regering zwijgt. Wal wonder alzoo dal de
meest verontrustende geruchten in omloop zijn.
De Sa/ut Public van Lyon deelt mede dat
het in de Krirn reeds gevroren en gesneeuwd heeft.
INGEZONDEN.
BROODZETTING
In hoeverre is eene wettige bepaling van hit
maximum der broodprijzen noodzakelijk
of wenschelijk
Steller dezes ineend, dat deze vraag ernstige overweging
verdiend, ook zelfs daar, waar de plaatselijke besturen,
desfwegens reeds eene beslissing hebben genomen, en acht
het daarom niet overbodig omtrent dit belangrijke vraag
stuk eenige wrijving van denkbeelden uit te lokken door
middel van dit blad.
,Zij 'die zich tegen eene broodzetting door de wet verkla
ren, doen dit in den regel, op grond hunner meening, dat
de weldadige werking der concurrentie ook bij den handel
in bróód voldoende zal zijn om de nadeelige werking van
bet monopolie te weereu.
De wetenschap der staatshuishoudkunde toch leert, dat
•er» geen krachtiger wapen bestaat om het monopolie te fnui
ken als eene yrijeonbelemmerde concurrentie, inmen
ging van het openhaar gezag in particuliere industrie wordt
door haar veroordeeld, de tussehenkomst van den wetge
ver is in den regel niel alléén overbodigmaar hoogst scha
delijk, daar waar het industrie geldt roept zij den wetge
ver op iedere bladzijde toe laisser f ai-e en gelukkig ons
vaderland, waar men sedert 1848 „meer en meer van de
waarheid dezer spreuk (zoo rijk in beleekenis) schijnt door
drongen te wórden'; ook steller dezes beaamt denzei ven 'in
al zijnen owning en treedt gaarne op ter verdediging van de
grondstellingen éener wetenschap, die, helaas! nog door
zoo velen wordt miskend-, door betrekkelijk weinigen wordt
beoefend en toch door allen iqoest geraadpleegd worden
die. geroepen in lands pi'ovinciale-so.f.plaalselijke besturen,
om hunne stemmen uit te brengen omtrent maatschappelijke
vraagstukken van den dag., en dit doen in strijd niet de
lessen der volkshuishoudkunde, duizenden en duizenden
schade berokkenen.
Schijnbaar hébben dus de voorstanders van de afschaffing
der broodzetting, de wetenschap op hunne zijde, door ook
voor dien tak van industrie hel laisser faire in toepas
sing te willen zien gebragt.
Ik zeg echter, schijnbaar en hoop mij deswegens te zul
le» kunnen verantwoorden.
Dé staatshuishoudkunde leert, en hel is eene onomstotelij
ke waarheid, dat het monopolie de strijd tegen eene vrije,
onbelemmerde concurentie nimmer kan uithouden, het mo
nopolie verdwijnt, waar een vrije concui en tie hare wel
dadige werking kan Hoen gevoelen.
Maar. ik vrage, kunnen er geerie oorzaken bestaan, die
de weldadige werking eener vrije onbelemmerde concuren
tie. uit den aard. der zaak zelve, onmogelijk maken en
zoo ja. is dit niet juist het geval met den handel in brood
Brood toch is een artikel van dageJijksche behoefte, dat
men niet even als Huizende andére artikelen in voorraad
kan inslaan en daardoor wordt juist de concurentie ver
laind en beperkt. Konde inen zich voor eenige weken pro
vianderen van goed brood, de concurentie zou ongetwijfeld
het monopolie, daar waar het zich,deed kennen, vernieti
gen, partikulieren zouden zich van elders voorzien, ener
zou spoedig een handel gedreven worden in brood, gelijk
dit gedaan wordt in alle andere artikelen van verbruik.
De onderlinge bijeenkomsten der bakkers, ter bepaling
aan welken prijs zij zullen goed vinden hun brood te ver-
koopenzou spoedig blijken tot hunne eigene schade uit te
loopen, immers, indien zij de prijzen hooger opvoerden als
volstrekt noodzakelijk is.
Het brood kan echter niet geregeld van elders worden
aangevoerd, en men dwaalt dus, als men in dezen, van
de concurentie, eene overwinning op het monopolie ver
wacht, de concurentie is in den regel beperkt binnen de
plaats onzer inwoning, waar ieder aanvoer van buiten bo
vendien nog belemmerd wordt door lastige formaliteiten
van aangifte enz.
In kleine gemeenten, waar bet gemeenschappelijk overleg
der producenten gemakkelijk kan plaats hebben, moet er
dus in mijn oog eene wet zijndie de belemmerde werking
der concurentie vervangt, wil men de ingezetenen vrijwaren
voor de mogelijkheid van een drukkend monopolie. Niet
dat ik beweren wil dat hier ter plaatse reeds nu monopolie
zoude bestaan, dank hebbe onze tegenwoordige bakkers i
en de edele strekking hunner gemeenschappelijke overleg
gingen ter onderlinge regeling der prijzen, maar wat niet
is kan zoo ligt komen, en als het eigenbelang in hunne
vergaderingen eens predomineeren mogt boven het algemeene
belangdan zoude het blaadje spoedig kunnen keeren en
daarom is de wet noodzakelijk en dient er te worden ge
waakt.
In gr-oate plaatsen kan het een punt van overweging uit
maken of de concurentie in eigen boezem soms voldoende
mogt wezen, maar ook dan nog meen ik te mogen bewe
ren dat het advies van de commissie uit den gemeenteraad
van 's Uage, onderdaags publiek gemaakt om te dier plaatse,
in geen geval lol de finale intrekking der broodzetting te
besluiten, zeer veel aannemelijks heeften betreur ik het alleen,
dat die commissie schijnt verzuimd te hebben, met een kort
woord op de oorzaak te wijzen waarom juist ten aanzien
van deu verkoop van brood, eene exeptie bestaat, en de
staatshuishoudkundige stelling van het laisser faire niet zon
der gevaar van schade voor het 'algemeen, kan toegepast
worden, in dat geval toch geloof ik dat haar advies, nog
meerderen zou hebben overtuigd.
Ik aarzel alzoo niet om te verklaren, dat naar mijne
overtuiging eene broodzetting van regeringswege aller nood
zakelijkst is, en hoop het bewijs geleverd te hebben dat
daarin slechts schijnbare strijd bestaat met de lessen eener
wetenschap wier grondregelen, toegepast op de maatschappij
de algemeene welvaart ongetwijfeld het meest bevorderlijk is.
/ij, die in dezen een tegenovergesteld gevoelen aankleven,
noodig ik beleefdelijk uit langs dezen weg van gedachten
Ie wisselen het betreft tpch eene zaak van algemeen volks
belang en ik verklaar mij gaarne bereid, hierop zoo noodig
terug te komen, of ter verdere verdediging mijner stelling,
of ter openlijke verklaring dat ik dwaalde.
Goes den 14 November 18f>4. X. X\
van de volgende artikelen te Goes,
tan den I tot den 15 November 1854.
met inbegrip der landelijke en plaatselijke
belastingen.
Tarwe f 13 00, Bogge f 9,80. Vroege Gerst f6,25
Late Gerst f 6 00. Boekweit f 0.00. Hater f 0,00.
Bruineboonen f 11,00. Wille Erwten f 0 00. Groene
Erwten I 1 I 30. Graauwe Erwten f 00 00. Tarwe
Meel f ,15,00. liogge Meel f 11,45. allen per mudde.
Boter if 1 10. Noord-ilollandsche Kaas 50 cl. Stolk-
sr.he Kaas 50-ct. Leidsche Kaas 50 et. Witte Brood
36 cs. Tarwe Brood 25 os. Kogge Brood 18 cs.
Ossen-Vleescli 60 cs. Koe tleesc.il 60 cs. Kalfs
Vleescli 60 cs. Schapen-Vleesch 50 cs. Lams-Vleesch
55 cs. Versch Varken-Vleesch 70 cs. Gerookt Var
ken-Vleesch 80 cs. allen per tied. pond. Vroege
Aardappelen f 3 00. Late Aardappelen f 3,60. de
mud. Jenever f 00 Oü per vat. Ypen Hout f 7,00.
Ksschen honl f 7 00 per wisse. Groote Takkebossen
f 14,00. Kleine Takkebossen f 7,00 de honderd.
Steenkolen f 37 50 de J500pond. Turf 60 dedubb.
muil. Kool Olie f 00 00. Lijn Olie f 00.00. het vat.
Koolzaad 00.00. Lijnzaad f 0 00 de mud. Kaarsen
75 cs. het ned, pond.
Getrouwd
Goes
den 15 November 1854.
C. A. SPRUIJT
en
P. A. van DALEN.
Heden overleed op het aller onverwachts
onze waarde "Vader en Behuwd-Vaderde heer JO-
1IANN1S de JONGE Gz.in leven mr. Koperslager
alhier,'in den gezegende» ouderdom van bijna 81
jaren.
Goes, J. de JONGE, Jz.
den 14 November 1854. uit aller naam.
Gelieve deze algemeene, tevens als bijzondere
kennisgeving aan te nemen.
Diegenen, die genegen zijn tot de leve
rantie van het benoodigde VLEESCH
voor de (Economische Spijsuitdeeling
te Goesin den aanstaanden Winter, gelieven daarvan
met opgave van prijs per Nederlandsch pond, schrif
telijke mededeeling te doen vóór of op den 22 Novem
ber, e. k., ten huize van den ondergeteekenden Lid
en Secretaris dier inrigting.
Goes, 9 November 1854.
P. J. A. VAN DAM.
Op Woensdag den 29 Novem
ber 1854, des morgens ten elf
urenzal men in de herberg
bij J. B. Aertsens te Biese-
publiek en aan de meestbiedende presentereu te
verkoopen
De npmbre van 9 bunders^3 roeden60 ellen
BiOKJWVfj/tlVi) gelegen; in den Willem-Anna-
Poldergemeente van Kappelle cum annexisin vijf
afzonderlijke perceelen, zoo als bij uitstaande biljetten
is omschrevenen om daarvan dadelijk op het gebruik
te komen.
Informatien zijn te bekomen ten kantore van den
Notaris a. Smallegange te Goes.
In de maand December eerstkomende, op
nader te bepalen dag, zullen, in de herberg
bij P. de Broekert te 'a Gravenpolder
worden geveild, eene aanzienlijke partij BUI
TENGEWOON ZWARE OPGAANDE OLMEN
BOOMEN, staande op het dorp van 's lieer
Abtskerke.
Informatien zijn te bekomen bij heereu Burgemees
ter en Wethouders van V Heer Ablskerke en ten
kantore van den Notaris Risseeuwte Goes.
Terstond een BROODBAKKERS-KNECHT
van de Hervormde Godsdienst benoodigdadres bij
de uitgevers dezer courant.
De heer J. P. KARTHAUS, te Haarlem, herigt ons in dato
2 Nov. 11. het volgende:
Een gunstig resultaat van het gebruik der fifcfö VAIjNjV-
TA. kan ik ÜEd. mededeel-en van eenen heer, die des zo
uiers alhier op eene buitenplaats woont. Zijn W. Ed. leed
aan de inaagen ingewanden, dit was zoo erg, dat ZEd. volstrekt
geene spijzen, zelfs geen rijslwater, meer kon verdragen
maar alles weder moest uitbraken; alle hóóp op herstel was
opgegeven, zoodat de dood werd te geinoet gezien.
Óp aanraden werd tot het gebruik der KKVAI«I5W-
TA besloten; reeds bij de eerste doos bespeurde ZEd. be
terschap en is na dezelve den geheelen zomer te hebben
gebruikt volkomen en even gezond als vroeger. Ju liet
belang der lijders aan zoodanige kwalen is Z. WKd, gaarne
bereid hierover informatien te geven.
De B&EVALiEftïTA 'S volgens geachte en beroemde
geneeskundigen een voedzaam en inwikkelend middel, dat
in vele ziektegevallen alle andere artsenijen overbodig
maaktzij is volgens medicinaalraad Dr. WURZER te Bonn,
verzachtend en versterkend voor de ingewanden en kan
met gunstig gevolg in diarrhaea, rood en loop, buikloop enz.
(Durehf'allen und Ruhren) aangewend worden. Zij werkt
gunstig op de spijsverteringsorganen op de ingewanden en
op geregelde functiën en oefent ontegenzeggelijk den meest
weldadigen invloed uit op den gezondheidstoestand van den
mensch.
De prijs der 11EVALENTA is 87*c., ƒ3.50, ƒ8,
16. zij is le verkrijgen in onderstaande dépots.
DU BARRY'S Boekjes worden gratis afgegeven.
Amsterdam, Verkoophuis. Axel, J. W. Verbeek Vrolijk.
Bergen-op Zoom. D. Pouwels en P. F. Appelboom. Goes, C.
VREEKE. Middelburg, A. Engeler Co., Mej. Auwer, W. P.
van de Kamer. Oostburg, Mej. Geelhoed. Vlissingen, A, M.
Kalbfleisch. Zierikzee, C. van Schaick.
En in de bekende dépóts in de andere steden.
De zalf en pil
len van HOLLO-
WAY, gebrnike
men voor zweren
en huidziekten.
De dochter van
mejufvrouw Far-
low woonachtig
in Londen in Co-
ven tgarden, had
sedert zes jaren verzweringen aan den regter arm en. ge
durende dien tijd was zij onder de behandeling van de
bekwaamste heelkundigen, doch wier pogingen zonder ge
volg bleven. Haar gestel verzwakte en men bad geene
hoop meer op genezing. Eindelijk echter beproefde de moe
der de zalf en pillen van HOLLOW AY, en dit onvergelijke
lijk geneesmiddel herstelde haar in dier voege, dat zij thans
de beste gezondheid geniét.
Door het vermeerderd debiet zijn de prijzen als volgt:
Doosjes pillen a f 0,80, f 1,85f3,00, f6,75, f 13.50,
f 20;50. Potjes zalf a f 0,80, f 1,85, f 3,00 f 7,05, f 13,85.
f 20.95. zijn op franco aanvragen a contant te bekomen
bij J. W. Verbeek Vrolijk, te Axel. J. P. Verlinden, te Ber-
gen-op-Zoom. Den heer J. Straatmanhoofd-depóthouder te
'sBoschalsmede te Londen Strant 244, HOLLO WAY'S éta-
blisseinent.
TIC GOES, BT.T F. KT.EÉUWKNB ZOQN.
