1853.
DONDERDAG 15 DECEMBER.
rOJVBELShVEHEElVMGMNG
De uitgave dezer Court nt geschied/ Maandags en Donderdags avonds, uitgezonderd op feestdagen. De prijs per kwartaal is f J 75, fratio»
i'. per post J,90. Gewone adverten/ien worden a 20 ets. de regel geplaatst. Geboorte-, huwelijks- en
doodbet iglenvan J6 regels a f d ,20 behalve het zegelregl.
- 1--
De COMMISSIE tot de (ECONOMISCHE SPIJS-
UITDEELING te GOES, geeft bij deze aan bare
medeburgers ter dezer stede lcennis, dat, uithoofde van
den thans reeds ingevailen Winter, zij hare bedeeling
vroeger dan in vorige jaren zal aanvangen en wel op
Woensdag den 2J December, e. Je.
Daar hierdoor de daaraan verbondene kosten aanmerke
lijk zullen vermeerderenworden diegenen die genegen
mogten zijn hunne inschrijvingen alsnog te verhoogen
beleefdelijk uitgenoodigdzich daartoe bij de commissie
te willen aanmelden, terwijl hunne verarmde natuurge-
nooten minzaam in bun aandenken worden aanbevolen.
Goes, 15 December 1853.
De Commissie voornoemd
J. W. van KERKWIJK, Voorz.
P. J. A. van DAM 1 Secretaris.
TE GOES.
Een aangename winteravond wordt wel nergens ver
smaad en zeker allerminst in eene kleine Stad waar
men zooveel genietingen mistdie grootere plaatsen
ruimschoots aanbieden.
Vondels- Vereeniging vergast daarop jaarlijks een aan
zienlijk deel harer stadgenooten, zij deed dit ook weder
jl. maandag avond.
Eene eivolle zaal bevestigde ds graagte waarmede de
gasten aan de beleefde uitnoodiging voldeden; het schoone
geslacht luisterde almede het auditorium op en
zoo wij vertrouwen, waren ook zij zoo talrijk opgeko
men, niet alleen om zich te amuseren maar om te
-genieten, in den zin zoo als de Vereeniging ons die
steeds en inzonderheid dien avond te genieten gaf.
Allen die met ons tegenwoordig waren, gaven herhaal
delijk te luide bewijzen van goedkeuring, dan dat wij
eene andere meening zouden durven koesteren
en eene herinnering aan het gehoorde en gevoelde, daar
onze gewaarwordingen bij afwisseling der voordragten,
door zang en pianospel aller aangenaamst werden op
gewekt, zal dan wel niet ongevallig kunnen zijn:Een
zoete droom toch over het genoeglijk verleden, wordt
vaak te spoedig voor ons afgebrokeneen terug
voeren daarin van den wakenden heeft dus het voor
deel van langeren duur, en daarenboven dat afwezigen
er als in kunnende deelen, het doel leeren kennen en
met ons waarderen.
Vondels gezelschap heeft zich daarop vernieuwde aan
spraak verworven, vertegenwoordigd als het werd door
zijne ijverige ledendie goede zaken goed hadden in-
Van daar de zeer goede voordragt van van Beers
gedichteene bloem uit de volksklasse door den"
heer H. S. Krol van der Hoek. Dé heeren Jan van
den Jiusscle, Qnakkelaar en de Beer stelden ons den
Karei de Groote, Ogier en den aartsbisschop van Tul
pijn in de twee vadehs van ten Kate waardiglijk
voorengeheel eigenaardig was wederom de luimige
voorstelling van het nut der zwemkunst of theunis
en betje eens onbekenden dichterdoor den lieer
Cromjongh.
In de tweede afdeeling waren het de heeren Henry
van den Buxsche en Schetsberg die ons de Manfredi en
Luigi in erancesca di rimini deden kennen en zich
daarbij zeer onderscheidden. Aangenaam werd II. J.
Schimmels ronde PUTjf.n door den heer G. lil,aanbeen
ons voorgedragenterwijl de laatste voorstelling uit
het blijspel //de neven, van P. T. Helvelius van den
lierghdoor de heeren van Dalen, van der Hoek en
Ilocharl op eene wijze werdt verrigt die indedaad allen
verraste.
En nu de zakendie waren niet minder goed. Wa
ren ons de namen der dichters a-priori een waarborg
voor hare degelijkheid de aard hunner vruchten kon
toch minder smakelijk zijn maar dat waren ze niet
ze waren goed en rijp, veel-soortig, doch goed gescha
keerd een beeld der reine onschuld uit de volks
klasse als het wezen der ware deugd, door nijveren
arbeid beschermd, tegenover dat der begeerte naar ij de
len tooi, een lokaas en prijs der verlijding, werd ons
zóó geteekend, dat hét tot nadenken moest uitlokken;
ook werd ons de Grootmoedigheid als do ware verwin
nares der wraak, en de Zelfopoffering door broeder
liefde, heerlijk geteekend. .Wist alverder de vond
des dichters partij te trekkenom ons de kracht der
reine min zelf in geestigen scherts voor te stellen,
een ander schetste ons in luimigen trant de heer-
schende kwelgeesfen in het maatschappelijk levenen
nog een anderin diepen eenvoudhet beeld der
zonde en bekeering door den gang naar het ronde
putjen of liever door de zegenrijke werking van
het geweten Dan genoeg, daar ons ten eenenmale
de kennis ontbreektom iets meer dan alles loffelijks
te zeggen van het dubbel bezet mannen-quartet, van
het gemengd koorder heerlijk uitgevoerde duetten
en wat al meer, waarvan de liefelijke toonen ons ge
moed gestreeld, onze zinnen bekoord hebben dank
zij den zangers en zangeressendank den leden van
Vondel die zich beijverd hebben en er rijkelijk in
geslaagd zijn, om ons een' génoegelijken en genotrijken
avond te schenken waarvan de strekking moet er
kend worden tot werkzaamheid, deugd en goede zeden
op te wekkenons hart daarvoor te stemmen en ons
gemoed tot rein genieten door beide voor bet goede
en schoone te openen ter bevordering van die eehte
beschaving die den mensch veredeldverhoogd en tot
zijne ware bestemming leid
Vondels vereeniging bloeije daartoe lang in ons mid
den ook tot voldoening barer stichters, en, gespaard
voor verliezen, zoo als zij er ditmaal een onder hare werk
zame leden te betreuren had E. P.
GOES. 15 December. Reeds ondervindt inen hier
door de ingevallene vorst het moegelijke van eene
gestremde communicatie, eenige sloomhoolen hebben
hunne vaart gestaakt; ook de post kwam heden ruim 2
uren later dan naar gewoonte aan.
Men schrijft uil Zierikzee, 13 December:
Dezer dagen had te Amsterdam een voorval plaats,
waarvan weinige een wedergade kennen. Op den 5
December 1845. had een welgesteld gezin het onge
luk hunnen zoon door den dood te verliezen, Nog
smartelijker was dit verlies daar het hun eenigsl
huwelijks pand was hun eenige jaren te voren ge
schonken Is het dus te vet wonderen dat het hart
der ouders eene wonde kreeg die nog heden niet
geheeld was. Op Si. Nicolaas avond ontving dé fa
milie per post een brief uit deze stad afgezonden.
W ie schetst de ontzetting tier ouders, toen zij inden
brief, die geen letter be'alle als St Nicolaas ge
schenk de advertentie vonden uil eene courant ge
knipt, waarin de geboorte en de dood van hun kind
werd bekend gemaakt.
Hoewel de legterlijke arm dergelijke misdadigers
niet kan bereiken zal echter ieder weldenkend mensch
met verachting op hen onderzien
De directie van den llijrr-spbordreg heeft wegens
den hoogen p'ijs der levensmiddelen eene gratificatie
van lOpCl. toegelegd en ineens uitbetaald aan ieder
ambtenaar wiens traclemen! minder dan 600
bedraagt eenigen tijd vroeger heeft zij eene toelage
geschonken aan enkele ambtenaren die meer dan
f 600 inkomen hebben en aan de arbeiders het
zoinerloon laten behouden.
liet Jusland bevat een reisverhaal van een
duitscher in nederlandsche dienst langs de westkust
van Sumatra, waarin de heldhaftige daad van eeneu
hollandschen sergeant wordt vermeld, die aan de op
offering vatt van Speijk herinnert. Bij het begin van
den opstand of oorlog van 1841 gelukte hel den in
landers, eerrige kleine bentings door overmagt Ie be
stormen. waarbij zij alies. vermoorden wat in hunne
handen 'iel. Zelfs vrouwen en kinderen vonden bij
de aanvallen der barbaren geerte verschooning en menig
afzonderlijk wonende liollandsche ambtenaar werd met
h.ijne larnilie gruwzaam vermoord. De ellendige horden
rekenden bel niet beneden zicli om de m hunne
handen gevallenekrijgsgevangenen op eene ijselijke wijze
ter dood Ie martelen Maar door alzoo als kanibalen
oorlog te voeren vuurden zij den wanhopigen inoed
der kleine, doorgaans slechts uit 50 lot 100 man be
staande bezettingen der in liet land verstrooide bentings
nog meer aan, Tegen een slechts door 50 man bezet
fort rukte de woeste, gedeeltelijk met schietgeweer,
groolendeels met sabel en lans gewapende scharen bij
duizenden aan. De bezetting hond slechts korten tijd
tegens'and doch bij bet inzien der onmogelijkheid
om de bestorming van bet fort door de talrijke vij
anden langer te verhinderen besloot de kominandant
naar die zijde been waar de vijanden bet minst tal
rijk waren, eenen uitval te wagen, om, zoo moge
lijk. den aftogt naar Padang Ie kunnen maken Maar
een gewond sergeant, wien zijne kameraden aanboden
te dragen sloeg dit aanbod af en verlangde in hel
fort te blijven. De bezetting trok bet poortje uit.
Nu stormden de vijanden in massa over den van ver
dedigers ontbloolen wal. Doch toen de benting met
de tierende schare gevuld was en slechts een klein
gedeelte van dezelve de uitgetrokken bezetting schoten
nazond had plotseling -eene vreeselijke uitbarsting
plaats die hen allen in dondelijke verdooving deed
nedervollen. Zij die de uitbarsting overleefden en
na eenige minuten ongedeerd ol ligt gewond weder
opstonden, zagen tot hunne verbazing alles rondom
zich heen in schrikkelijke verwoesting. De kruidtoren,
door den moedigen sergeant aangestoken was ver
dwenen, terwijl het puin van zijn muur- en hout
werk in en builen de benting, verstrooid lag. Dewallen
waren door den schok gescheurd en de grachten gevuld.
Vreeselijk was de aanblik der gedoode en zwaar ge
wonde menschen In verren omtrek zag men lijken
der Maleijers die deels door het buskruid vetbrand.
deels door stukken van liet muurwerk of door de in
den toren bew aarde kogels gelrolfen of door den schok
in de hoogte geslingerd weiden en meer of min be
schadigd op den grond vielen. Men rond geen spoor
san de overblijfselen van den sergeant, voor wien de
Hollanders een monument op de plaats zijner moedige
daad moesten opriglen. Ook zijn naam wordt niet
medegedeeld.
Onder de berigten door den overland mail
uit Indie tot October aangebragt, vind men in de
Singapore Free- Press, van 14 October uit l'rotne,
dat volgens rle jorislfc tijdingen in die streken, de
pokken onlangs vreesselijke verwoestingen hebbeiv
aangerigl zoodat bonderde kinderen overleden zijr,.
Uil tie hoofdplaats verspreidde de ziekte zich in de
omliggende districten onder de landbewoners. De
Kijans zijn zoo bevreesd dat de ziekte tot hen zal
komen dal zij de Barraru rivier hebben gesloten
en aan een ieder hebben verboden ze op te zeilen,
tot dat de ziekte verdwenen is Men zegt echter
rial een Uuropeeseli koopman van Laboan door het
Cordon zou zijn geslopen maar men weet nog niet
met welk gevolg.
Coevorden J2 December. Eergisteren werd op
de molen in liet Laar een 70 jarige grijsaard door
de roetien over de 30 voeten liooge zwikstelling
geworpen. De wind was niet sterk zoodat iiij niet
ver geslingerd werd. Hij was niet oogenblikkelijk
riood maar zoodanig van builen en binnen bescha
digd dat men zijn einde met elke minuut verwacht.