I *53.
DONDERDAG 3 NOVEMBER
OPENBARE VERGADERING
»i:ni]MTi>it iAn TE GOES.
i r .-
r
De uitgave dezer C
tirant geschiedt Maandags en Donderdags avonds, uitgezonderd op Feestdagen,
per Post f Gewone Jdvertentien worden a SO ets. de. re
Doodber iglenvan d6 regels a 1 .1,
De Pt
t rijs per Kwartaal is f d,75, Franco
''gel geplaatst. Geboorte-, Huwelijks- en
behalve hel Zegelregt.
VERVOLG DER
van den
DEN 27 OCTOBER 1853.
In behandeling wordt gel)ragt de Gemeente Begrooting
voor 1854.
De vaste commissie voor het finantie-wezenbrengt bij
monde van den heer van Kerkwijk, haar verslag uit, waar
bij wordt voorgesteld de ontvangsten wegens pachten te ver-
hoogen met 40,ten gevolge van eene na het opmaken
der begrooting nader gedane verpachting en overigens de
hegrooting te arresteren.
Niemand der leden eenige bedenking hebbende tegen de
algemeene strekking, wordt tot de artikels-gewijze behan
deling overgegaan te beginnen met de uitgaven.
Hoofdstuk 1, aiel. 1, art. 1. De jaarwedde des burgemees
ters ad 800,art. 2, die der wethouders 800,art. 3
van den secretaris 900,art. 4, van den ontvanger 800.
ai'd. 2art. 1 van de bedienden en ambtenaren der secre
tarie 1700,worden zonder discussie gearresteerd.
Bij art. 3 jaarwedde voor geneeskundigen ad 818,
vraagt de heer van den Bosch, waarom niets is uitgetrok
ken voor den geneesheer, belast met de zieken van den
algerneenen armenhetgeen wel het geval is met den heel
meester
Den heer van Kerkwijk licht dit toe en zegt, dat de ge
neesheer later benoemd en de jaarwedde van hem daar
mede toen dadelijk verhoogd is, blijkens zijne instructie.
Diensvolgons zijn dit art. en art. 5, jaarwedde van den
opzigter der gemeentewerken 400,art. 6, van den klok
kenist 200,art. 7, van de klokluiders 100,art. 9,
van den havenmeester en zijn knecht 850,art. 10, van
de ambtenaren der belastingen ad 2700,art. 11, van
de onderwijzers 3200,art. 12, van de marktmeesters
220.art. 13, van de waagmeesters 40,art. 14,
commissaris van policie 500,art. 15, de policiedienaars
620,art. 17, de nachtwakers 810,art. 19, den
agent van kazernering 150,art. 20, de stadsdrukkers
ƒ150, art. 21. de stadswerkers 624,art. 22, de poor
tiers 300,— art. 23, concierge beurs 50,art. 24
grafdelvers 80,art. 25, de boden der spuiten 20,
Afd. 3. art. 1, collecte loon voor het rijk 664,en art.
2 voor den ontvanger der begrafenisreglen 25.
HOOFDSTUK 2- afd.l, art.l, voor onderhoud van het raadhuis
150,- -, art. 2, aankoop van meubelen 100,Afd. 2,
art. 1, voor licht 110.art. 2, brandstoffen 350,
art. 3.-staats- en prov. blad 20,50 art. 4, registers bur
gerlijken stand 260,art. 5, bevolking-registers 50,
art. 6, schrijfbehoeften 470,art. 7, drukkosten 200,—
art. 8, zegelkosten 280,art. 9, kleine uitgaven 50,
worden alle zonder eenige discussie aangenomen.
HOOFDSTUK 3, afd. 1, art. 1, onderhoud van torens,
klokken en uurwerken. 1609,
haven- en kanaalwerken- 2400,
bruggen- 200,
riolen puttenenz- 500,
wegen en straten-- 900,
wandelplaatsen. - 300,
begraafplaats - 100,
Zamen6000,
Bij het ontbreken van specificatie van dal artikelvraagt
de heer van den Bosch of het de bedoeling isdeze som
als een post van crediet te beschouwen om daarop geene
uitgaven te doen zonder nadere autorisatie van den raad
De voorzitter antwoordt, dat zulks niet wel mogelijk is;
dagelijksche reparatien, die niet vooraf kunnen begroot wor
den, worden wekelijks in de vergadering van burgemeester
en wethouders behandeld, maar zulks altijd in raadsverga
deringen te doenzal wel niet liggen in de bedoeling der
leden.
De heer van den Bosch zegtdat het aanzienlijk bedrag
dezer som aanleiding tot die vraag heeft gegeven en komt
het hem wenschelijk voordat bij belangrijke werken de
daarvan op te maken bestekken en begrootingen aan den
raad worden medegedeeld.
De beer van Kerkwijk, belast met de fabrikagemerkt
opdat de voorgedragen som nagenoeg gelijk staat met die
van bet vorig jaar; toen is bij vernieuwing gebleken, dat
de gemaakte specificatie onmogelijk op te volgen isdaar
liet gedurende den loop des jaars meermalen blijkt, dat aan
het eene gebouw meer moét worden te koste gelegd dan
men vermoed had, terwijl een ander daarentegen veel min
der vereischt.
Intusschen heeft Je raad de bevoegheid het vaststellen
van bestekken, (wat in vorige jaren aan burgemeester en
wethouders is overgelaten) aan zich voor te behouden.
De heer Vader zegtdat dit bij den vorigen raad steeds
het geval was.
De heer van Kerkwijk antwoordt, dat dit volgens het
toen bestaande reglement verpligtend was.
De voorzitter brengt nog in het midden, dat er in deze
afdeeling weinig belangrijke bcstedingwerken begrepen zijn,
daar het zich meest bepaalt tot dagelijksche reparatien en
onderhoudskosten, en daar de raad vroeger aan burgemees
ter en wethouders zelfs de aanbestedingen heeft overgelaten,
is men te eerder evergegaan tot deze wijze van voordragt.
De heer van den Bosch verlangt geenszins het raadsbesluit
omtrent de aanbestedingen veranderd te hebben, maar zou
alleenlijk verlangen, dat vau belangrijke werken die voor
genomen worden vooraf aatfr den raad mededeeling gedaan
werd.
Hetwelk door burgemeester en wethouders toegezegd word t,
en het art. goedgekeurd.
Afd. 2. art 1 voor aanleg en beplanting der wallen ƒ400,
en art. 2. voor het aanleggen der grindwegen 4100,
worden zonder discssie goedgekeurd.
Bij art. 3. voor aankoop van straatkeijen en klinkers
1285,zegt de heer Vervenne dit nog al aanzienlijk te
vinden, boven de ƒ900,voor gewoon onderhoud van
straten en wegen uitgetrokken.
De heer van Kerkwijk licht dit toe door aan te voeren,
dat de hier gebragte som voor aankoop van nieuwe steenen
moet dienen, omdat de ondervinding geleerd heeft dat het
repareren der straten met ouden steen een werk is dat nooit
eindigt; op deze wijze berekent men in den loop van tien
jaren de hoofdstraten der gemeente te kunnen vernieuwen.
Dit art. alsmede art. 4 voor nieuwe ebdeuren aan het sas
2000,en art. 5, voor eene woning van den sas-knecht
f 600,worden zonder verdere aanmerkingen goedgekeurd.'
HOOFDSTUK 4, afd. 2, art. 12 en 3 voor belastingen
364,—.
HOOFDSTUK 5afd. 1 art. t voor renten van de ste
delijke schuld 3508,18-
Afd. 2, art. 1 2 en 3, voor aflossingen te zamen ƒ3372,
art. 4teruggave van hetgeen in 1853 uit de disponibele
fondsen is gebruikt ad 7660,
Afd. 3, art. 1, voor onafgehaalde intressen 502.98.
HOOFDSTUK 6, art. 1, voor kosten der kadastrale plans
en leggers f 15,art. 2, voor de kiesvcrrigling 60,
art. 3, voor de brandweer 300,art. 4, voor de kamer
van koophandel 130,art. 5. voor de geneeskundige
commissie ƒ50,voor afkoop tollen 188,12.
HOOFDSTUK 7, art. 1, kosten van de schutterij ƒ303,625
en art. 3vergoeding aan liet rijk voor het incasseren der
der gemeente-opcenten 65,58worden alle zonder eenige
aanmerking goedgekeurd.
HOOFDSTUK 8afd. 1art. 1toelage voor de teeken-
school 300,
De heer van den Bosch vermeentdat besloten was de
teekenschool op te heffen.
De heer van Kerkwijk zegt, dat dit punt nader moet ge
regeld worden, omdat het hem voorkomt, dat men het on
derwijs in het bouwkundig teckeneu heeft willen behouden
voor die aankomende ambachtslieden, welke van liet onder
wijs op de school van den heer van Hiele, in cijfer en meet
kunst, gebruik maken, om alzoo praktijk en theorie te doen
zamengaan.
De heer Vader is van hetzelfde gevoelen.
De heer van den Bosch vermeendedat de heer van
Hiele met het onderwijs in regtlijnig teekenen heiast zou
zijn. Sommige leden betwijfelen of hij daartoe in staat zal zijn.
Wordende deze post goedgekeurd ter nadere regeling door
den raait.
Art. 2, voor onderhoud van scholen 600,sclioolmeu-
belen 640,en school prijzen 100,zamen 1340,
Afd. 2, art. 1 en 2, subsidie aan het algemeen armbestuur
13,000art. 3, toelage aan de diaconie ƒ600,art. 4,
gift aan de spijskokerij 400, art. 5, kosten van bedelaars
in de koloniën 10Ó0,afd- 3, art. 1, pensioen aan J.
E. Loobeek 100,art 2, wachtgeld G. Zandijk 300.—:
afd. 4, art. 3, brand-assuranlie 160,05 art. 5. straatver
lichting 1740,art. 6, kleeding policie-agenten 150,
art. 7, voorschotten voor het lijk 40,art. 8, restitutie
van plaatselijke belastingen 1600,— art. 9, vervolging-
kosten 10,art. 12, begeleiding-kosten militie 20,
art. 13, zwanenvoeder 50,en art. 14, voor kosten van
gijzeling van onvermogende policie-overtreders 50,wor
den alle toegestaan, nadat alleen de heer van den Boson
nopens dezen laatsten post had gevraagd, of die uil gaaf wel
zoo zeer te voorzien is, daar dit toch in den regel huilen-
gewoon is? en de voorzitter had geantwoord, dat liet zeer
Vermoedelijk was, dat er zoodanige zijn zouden,
Alsnu brengt de voorzitter in behandeling het adies van
heeren kerkvoogden der hervormde gemeente te Goestol
behoud van de 300,jaarlijks, voor het gemis der hegra-
fenisregten, welke overeenkomst dit jaar vervalt, reden waar
om burgemeester en wethouders in afwachting van 's raads
beslissing daarvoor geen post op de begrooting hebben gebragt.
Hij leest dat adres en het daarop uilgebragt rapport van
de vaste commissie voor hel li nan tien wezen voor, welk
rapport strekt tot afwijzing van het verzoek, omdat de ge
meente regtens tot die betaling ongehouden is en de raad
niet verantwoord indien hij gelden, tot andere doeleinden
als de gemeente zelve aangaanuitgeeft.
De heer S. Vader liet woord gevraagd en verkregen heb
bende, zegt, dat z. i. de kerk volkomen in haar regt is met
haar verzoek om schadevergoeding, daar het besluit van den
23 Prairéal 12«le jaar, daarop bepaalde aanspraak geeft; en
daar de gemeente alles aan zicli heeft getrokken de begra-
fenisregten betreflendeis zij verpligt zoodanige schadever
goeding te gevenook .d kon zulks niet uit de begrafenis
regten gevonden worden, alsdan desnoods uit de bijzondere
inkomsten der gemeente.
De heer smallegange zou er groot bezwaar in zien dat
zoodanige vergoeding ten koste der gemeeute verleend werd,
maar vermeent, dat in zoodanig geval zulks altijd uit de
begrafenis-regten zou moeten gevonden worden.
De heer van den Bosch verwijst naar de bepaling van het
koninklijk besluit, waarbij het door den heer Vader inge
roepen decreet weder in liet leven is geroepen, en waarbij
uitdrukkelijk bepaald is, dat de schadevergoeding zou ver
leend worden wanneer de kerk daaraan behoefte heeftdit
laatste betwijfelt hij; omdat de kerk hare lasten kan bestrijden
uit de inkomsten en geregtigd is voor het te kort hoofde
lijke omslag van de lidmaten te hellen.
De heer van Kerkwijk merkt op, dat het overnemen van
de begrafenis-rekten door de gemeente, voor deze waarlijk
geen voordeel afwerpt, daar de kosten rniin de ontvangsten
absorberen zoodat het geene opoffering zou wezen de ge-
heele administratie aan de kerk over te laten. ZEd. wijst
overigens op de daarover gewisselde gevoelens in andere
gemeenten, onder anderen de te Haarlem uit gebraste regts-
geleerde adviezen, welke bet onhoudbare van het regt op
schadevergoeding duidelijk aanloonen.
De heer S. Vader voert daartegen aan, dat het niet afwer-
Ken van voordeel, niet aan de kerk te wijten is, maar aan
et tarief dat te laag is; bovendien wat hier alles afdoet,
de afstand is geschied onder verpligting tot schadevergoe
ding aan de kerk, en die verpligting kan piet weder naar
willekeur teruggenomen worden.
De heer Vervenne beaamt het aangevoerde in het adres
de schadevergoeding was een verkregeu regt en men kan
de kerk dat revenu nu niet ontnemen dat het tarief geen
voordeel afwerpt is niet de schuld van de kerk.
Den heer Verschoor komt het billijk voor de schadevergoe
ding te blijven betalenomdat het regt daarop nimmer ont
kend is.
Den heer van den Bosch kan zijne verwondering niet ont
veinzen, dat, wanneer het regt niet tegengesproken is, zoo
danig regt ook niet bij eene of andere wet geregeld is tij
dens in het belang der openbare gezondheid het begraven
buiten de gemeen ten, bevolen is.
De voorzitter merkt hiertegen aan, dat het begraven eene
zaak is van algemeen bestuur, tot regeling waarvan niet
eene wet maar een kon. besluit noodig is; in der tijd heeft
koning de schadevergoeding opgelegd en daarmede is de
latere gemeentewet in strijd; maar eveneens is het waar
dat beroemde regtsgeleerden, die het regt van de kerken op
schadevergoeding ontkennen, op gronden van billijkheid heb -
geadviseerd deze te laten voortduren.
Daarom zou hij wenschen in dezen eenen middelweg te
bewandelendoor de rente van het tot aanleg gebruikte
kapitaal, door de gemeente vroeger nimmer in rekening ge
bragt of genoten, met f 100, - af te staan aan de kerk
waardoor de gemeente-kas niet bezwaard wordt, hetgeen
door den heer Smallegange te regt als ongeoorloofd is aan
gemerkt.
De heer van Kerkwijk is van oordeeldat de bedoelde
renten wel in rekening mogen gebragt worden ten voordeel e
der gemeente, die de gelden heeft opgeschoten, maar niet
om dezelve uit te keeren aan de kerk, die aan dat kapitaal
niets heeft bijgedragen.
Dit wordt erkend door den voorzitter, doch vermeent hij,
dat het kon. besluit waarbij de schadevergoeding wordt voor
geschreven welligt is geschied met het oog op het door
de kerken verloren kapitaal, hij den primiliven aanleg van
begraafplaatsen in de kerken en op de kerkhoven gebezigd.
De heer Vervenne vraagt of er bezwaar bestaat om het
art. onderhoud der begraafplaats met 300,te vorhoogen,
door bijvoeging dezer som als schadevergoeding, en tevens
het tarief van de begrafenis regten tot dat bedrag te vei hoogen.
De voorzitter meent, dat daardoor de gemeente daadwer
kelijk de kerk zoude ondersteunen, hetgeen hij ongeoorloofd
vindt; maar hetgeen hij heeft voorgesteld zoude een pallia
tief zijnweinig bezwarend voor de gemeente.
De heer van den Bosch oordeelt het noodzakelijk eerst te
heslissen of men hel regt van de kerk ten dezen erkent, oin
daarna de wijze waarop dat regt dient geregeld te worden,
te bepalen.
De voorzitter acht het integendeel meer verkieslijk de
schadevergoeding te regelen en over hel geheel bij stemming
te besluiten.
De lieer Vervenne merkt nog opdat bij de in behande
ling zijnde hegrooting de ontvangsten der begrafenis-regten
zijn geraamd op f 500,zoodal er f 300,aan de kerk
zou kunnen uitgekeerd worden en f 200,voor de andere
kosten overig blijven
Waartegen evenwel de heer van Kerkwijk aanvoert, dat
die raming op liet tegenwoordig tarief berust, hetgeen moet
herzien en geregeld worden volgens de gemeente-wet.
Niemand verder het woord verlangende, brengt de voor
zitter in omvraag zijn amendement op het voorstel van de
commissie voor liet li nan lie- wezen
Om de f 100,als rente van hel primitief tot aanleg ge
bezigd kapitaal te doen wegvallen en in de plaats daarvan
gelijke f 100,— te brengenals schadevergoeding aan de
kerk niet als een erkend regt maar op grond vau de hiI-
lijkheid.
Dit voorstel in omvraag gebragtwordt met 7 tegen 3
stemmen aangenomen, (tegen do heeren Vervenne, S. Vader
en van Kerkwijk.)
Zoodat onder de 4 afd. deze post als art. 15 iu uitgaaf
wordt gebragt.
Het hoofdstuk 9 onvoorziene uitgaven, niet voor behan
deling vatbaar zijnde, alvorens de ontvangsten zijn vastge
steld wordt daartoe overgegaan, en
HOOFDSTUK 1, art. 1, goed slot der rekening 1851 ad
f 12404,311aangenomen zonder discussie.
HOOFDSTUK 2, art. 1, inkomsten van eigendommen, wordt
conform de opmerking der finanliele commissie gebragt op
j f 1691.43art. 2, de grondrenten ad f 364,27', art. 3, jagt
j en visscherij f 103,art. 6, renten f 735,art. 7, winst
der bank van leening f 125,-
HOOFDSTUK 3, afd. 1, art. 1, 15 opcenten op de grond-
lasten der gebouwde eigendommen f 1250,80, art. 2, 10 dito
op de ongebouwde f 303,90, art. 3, 525 dito op het per-