GOESSCHE
mmrn^mmwrnrnmrnT^
DONDERDAGS 9 JANUARIJ.
TWSFWSÜMMT
jy B o
it#
I jfcv
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags en Donderdags avonds. l)e Prijs per Kwartaal is f J,75 Franco per post J ,90.
Gewone Advertentien worden a SO ets. de regel geplaatstGehooide-, Huwelijks- en Dovdberigten
van J6 r.
<X f -1 .SO behalve het Zegelt egt.
Hp aarde Sladgenooten
Er bestaal eene inrigting binnen deze Stad, welke
schaarseh de aandacht tot zich trekt daardoor wei-
ligt den drang tot milde ondersleuning derften
echter in waarheid op beiden ruime aanspraak heeft.
Bij een stillen gang, en hoe onopgemerkt dan ook,
valt intusschen het nut niet te betwisten hetwelk
zij slicht en de overtuiging daarvan is dan ook de
eenige prikkel, die het Bestuur derzelve voortdurend
aanspoort tot hare instandhouding tijd en moeiten
veil te geven, onder reikhalzend uitzien naar de ge
legenheid tot uitbreiding, om daardoor meerder en
grooter nut te stichten.
Ken droombeeld toch is het otn de armoede te
willen verminderen alle aangewende pogingen en
geldelijke opofferingen daartoe lijden steeds schipbreuk
en op den geest veler armen en behoefligen en op
derzelver aanwas buiten verhouding tot de toene
mende bevolking der iniubehoefligen en tneeivenno-
genden ook onder ons.
Heteenig overblijvend en erkend .aanwendbaarmid
del, in dien droeven toestand der maatschappij is en
blijft dan slechts alzóódanig, als waardoor de armeri-
bevolking minstens kan worden terug gebragt in
eene meer gunstige verhouding tot de algeineeue en
gestadige vei meerdering van ingezetenen.
Daartoe werd onze heilzame inrigting, de Spaarkas
voor den armen en behoefligen alhier opgerigt en
later hersteld thans nog met goed gevolg in gang
gehouden.
Door hare gezegende werking wordt spaarzaamheid
bevorderd; door deze, orde en zedelijkheid in de
woningen der behoefligen en wat meer is de anders
onvermijdelijke steeds toenemende aanvragen tot on
dersleuning aan de openbare Armenkassen aanmer
kelijk verminderd of tegengegaan.
Verkwisting em lediggang, als de onzalige moeders
van zooveelonzedelijk en maatschappelijk kwaad,
worden er legelijktijdig door bestreden en beteugeld.
En wie zal dan het vreedzame doel en de heilzame
werking der Spaarkas niet als een eerst Maatschap
pelijk nut. als een waar Christelijk werk beschouwen,
die op algemeene medewerking en ruime ondersteu
ning deugdelijk aanspraak hebben.
De toestand van het fonds, hij gemis van voldoende
beantwoording aan vroeger ingeroepen hulp, en vooral
met het oog op eene zoo wenschelijke uitbreiding
dringen Bestuurders thans een meer, zoo zij hopen
afdoend beroep op de Christelijke liefdadigheid hun
ner mede-ingezetenen door dezen te doen.
Mogt dat beroep niet te vergeefs zijn en de ge
vraa;de inschrijving, van uwe nooit verzaakte mild
dadigheid, ook thans gunstig getuigen; dan voor
zeker zal dit eerste algemeen aanzoek na een drie
jarig bestaan der Spaarkas, niet spoedig behoeven te
worden vernieuwd en het Bestuur er zich in zijne
werkzannmheid niet minder door aangespoord blijven
rindci); - dan de redelijke en nijvere arme eri be
hoeftige om door naauwgezet gebruik maken dezer
inrigting, het eerlijk löon zijner spaarzaamheid dank
baar te genieten, en et zich in te verheugen, minder
of in het geheel niet armlastig te zijn.
Goes, den 31 December 1850.
Hel Bestuur van de Algemeene Spaarkas
te Goes
P. A. DOCH ABT, Foorz.
J. F. van de PUTTE Advis. Lid.
N. J. F. VE11SCH00R.
Mr. P. J. van VOORST VADER.
J. van 11 EN TEH GEM de FOOW.
S, de JONGE MULOCK HOUWER.
Mr. P. J. A. van DAM Lid en Seer.
tegen aanstaanden maandag.
Geachte Friend!
Slechts met een paar woorden kan ik door tijd
gebrek, op uw biljet antwoorden, opzigteljjk bet be
roep door de Bestuurders der zoo weldadige Spaarkas
binnen deze Stad op de zeker nimmer of zeldzaam
verzaakte milddadigheid hunner Sladgenooten gedaan.
Aanstaande Maandag inden voormiddag zullen,
naar ik verneem die ïïeeren het zich getroosten in
persoon de-uitgereikte biljetten -ter inschrijving af
of, voor zooveel verlangd, de te verleenen bijdragen,
tegelijk op te halen.
Er is reeds zoo veel over het nut der Spaarkassen
gezegd en geschreven dat gij daarover geen nieuw
betoog vergt laat mij alleen U nog opmerken dat
het nut van dien aard is, dat men in tegenstelling
der Spaarbanken, die hun oorspronkelijk doel ner
gens bereiken, nu en dan failliet gaan of aanzienlijke
Rijks- of Plaatselijke ondersteuning vorderen, de
Spaarkassen zelf in Frankrijk, in Parijs te mid
den van de beroeringen der jongste omwentelingen,
met aandrang en kracht heeft in het leven geroepen
en ijverig gaande houdto;ndat daardoor zedelijk
nut onder de behoefligen en weldenkende armen wordt
gesticht omdat geen Spaarkas kan bankroet gaan,
en juist voor hen. waarvoor ze werkt, de Spaarkas
is bewezen hel ware doel te treffen,
Ben ik wel onderrigtdan is de Spaarkas te
Parys en in vete andere steden van ons Faderland,
een gevolg van deze Nederlandsche Instellingzoo
niet van die Ie Goes opgerigt.
Men verbindt er elders tol opwekking middelen en
voordeelen, ook te Parijs ain, naar het gronddenk
beeld hier bij hare oorspronkelijke daarsudling beoogd.
Als daar zijn: 1°. het nut van wijk-of algemeen arm
bezoek 2°. het uitreiken van aalmoezen aan bede
laars, te verwisselen met geschenken aan de Spaar
kas, en, het verwijzen der ambachtsgezellen en dag-
looners en armen daarhenen 3°. pogingen lot het
(laarstellen van bewaarscholen voor behoeftige en ge-
alimenteerde kinderen 4°. aansporing lot burgerlijk
en godsdienstig onderwijs onder de lagere, volksklassen,
tot vorming van redelijke en zedelijke armen, als een
eerste stap ter vermindering.der armoede, en 5°. de
daarstelling eener Spaarkas voor dienstboden
waaruit zij bij ziekten of ongeschikt worden eenigen
onderstand kunnen genieten, in plaats van armlastig
te worden.
Vriend Oordeel rui zelve over deze doeleinden;
let vooral nog op dal laatste anngegevene als
waar omtrent nu naar ik met zeer veel genoegen
verneem, tie tienkbeelden hij Bestuurders der Spaarkas
tot meerder rijpheid gekomen, dan ook het voornemen
is opgewekt om, zoo immer doenlijk, eerlang zoodanige j
heilzame Inrigting voor de Dienstboden in Goes daar
te stellen bij aldien zij Bestuurders in huil gedaan
beroep niet beschaamu maar door iijjme gillen in
hunne beiarigiooze pogingen door u, door mi) dooi
alle onze Sladgenooten tniklelijk ondersteund worden.
En no genoeg voor ditmaal doe Gij Maandag
weder wat wèl is zeg dit ook aan andereu aan
rijken en gegoeden aan vrienden en bekenden het
geldt toch de opbeuring der armen en minvermogen
den, en het lot der dienstbaren. Vergeet het niet
en geven wij dan nu waar eens weder goed en niet
karighel zal zijn loon wel vinden.
Uw toegenegen Friend
Goes, 9 January 1851. F.
GOES, den 6 Januari).
Gelijk uit 's Jlage wordt berigt zijn de geruch
ten omtrent de eventuele opvolging van den heer
Bruce, te onbestemd, om er voor als nog eenigge-'
loof aan te slaan. Wij vernemen dat de berigten
hier en daar opgenomen alsof iri verband tot deze
aangelegenheid een ministerial! j zou zijn gehouden
en dat er reeds gelijk lieden een Belgisch blad uit
'sJlage meldt, bepaalde personen zonden zijn aange
wezen waaruit eene keuze zou geschieden -ten
eenemale van grond en waarheid ontbloot zijn, even
zeer als de tijding nopens de reis van den heer Pots.
door het Zondagsblad verspreid, en naderhand ge
bleken eene welonderrigte logen te zijn.
De heer Dr. Suijnk sprak Vrijdag avond in
het natuurkundig genootschap te Utrecht. Hij kwam
op tegen hel denkbeeld, dat onze voorouders kraeh-
tiger gebouwd en sterker van inborst zouden zijn
geweest, of zelfs hoogeren ouderdom zouden hebben
bereikt, dan thans het geval is met het inenschelijk
geslacht. Integendeel meende spreker, dat de ge
zondheidstoestand over het algemeen beter was dan
vroeger 't welk hij bovenal toeschreef aan de meer
dere zorg, welke tot behoud der gezondheid wordt
aangewend en aan de vorderingen der .wetenschap
die er de meest geschikte middelen toe aangeeft. Na
deze inleiding wijdde hij zijne rede aan de opgave
van 't geen. hij 'tuoodigst voor den mensch oordeelde,
om hein kracht en gezondheid te bezorgen. Hij be
schouwde daartoe in de eerste plaats het voedsel, het
vleesch en de eijeren ais de meeste eiwitslof bevat
tende de granen hoewel grootendeels bestaande uit
zetmeelnoemde hij vervolgens als meest voedend
daarna de groenten waaronder de erwten en boonen
de eerste plaats innemen; ten slotte de aardappel, die
zoo weinig geschikt is het inenschelijk ligchaam Ie
onderhouden en die toch zoo" overvloedig gebruikt
wordt.— Bij dedrankeu plaatste hij het water bovenaan;
het water, dat het voornaamste bestanddeel uitrnaukt
van het bloed; daarna de melk, die zooveel voedings-
deelen bevat (waarhij bijna 85 deelen water) dat
ze alleen voldoende is. om den jonggeborene te ont
wikkelen de thee, koHij, chocolade, bier en wijn,
alle geschikte dranken mits ze in geringe hoeveel
heid worden gebruikt eindelijk de sterke dranken,
die slechts kunnen leiden tot verzwakking van 't lig
chaam tel ondermijning der gezondheid. Nog sprak
dr. Suijrk over de verzwakking der kinderen door
bakering en roostering hoven dm vuurmand, over de
reiniging van 't ligehaaiii klcev.ng verwarming,
inrigting der woning behrtelie toi licht en lucht
enz.; hij besloot met de opgave van eenen leefregel,
die hij als geschikt voerde» mensch durfde aanbevelen»