openbare rn
IIÖDIS.
J. B. M. FEIJEX.
ken der daken. Geen stad, geen dorp meer, waar de
buitengewone voorzieningen in de behoeften der nood
lijdenden des winters niet reeds tot regel ziin gewor
den noodlijdenden, wier gespierde arm geschikt is voor
den arbeid, maar waarvoor de kwijnende industrie geen
werk kan geven en die nu de platte hand, die de spade
kon hantereut uitsteken om aalmoezen te vragen.
De armoede kweekt onzedelijkheid en onze gevan
genissen zijn te klein geworden voor hare.bevolking
volgens staten, die van regeringswege worden uirgege»
veii, bedraagt de afwisseling der bevo'king der gevan
genissen jaarlijks 16 a 20,000 Nederlanders, en als dat
/ai voortgaan dan zal in ij eeuw de gelieele Neder-
landsche natie hefgevangenhuis bezocht hebben. De
zucht tot landverhuizing wint veld bij den dag.
Honderdvoudig grooter zoude daarvan de uitwerking
zijn indien de kosten der overvaart de meesten niet
dwongen in het land te blijven.
Legt veren aan op New York, en de overbevolking
zal spoedig ophouden.
Wanneer wij vaders en moeders zien verlaten den
vaderlandschen bodem, waar hunne wieg stond, waar
de graven liggen van hunne kinderen; wanneer wij ze
weemoedig zien henentrekken om aan de boorden van
den Missisippi en de Ohio brood te zoeken, dan moe
ten daarvoor wel overwegende redenen bestaan.
[s het wonder, dat onder zulke omstandigheden liet
volle zucht en smeekt om verandering?
Onze staatsbegrooting is gestegen tot het reuzencij
fer van meer dan 70 millioen die gevonden worden
door belastingendie belastingen worden nog oneindig
hooger door de lasten der provinciën, der gemeenten,
der po'dersder armen.
Zij drukken door haar bedrag, maar nog meer knellen
zij door hare vormen.
Die vormen zijn gelijk ijzeren boeijen geslagen om
de lendenen der industrie en belemmeren hare bewegin
gen liare ontwikkeling.
Men roept om verligting door verandering en men
waantdie te zullen vinden in de verandering van de
Grondwet.
Aim volk! gij zulr u bitter bedrogen vindenwant
de veranderde Grondwet zal 11 geene verligting aan
brengen
De voorgedragene Grondwet beeft de strekking niet
om de lasten te verminderen door cene afdoende be
zuinigttig, zij heeft de strekking niet om de beginselen
vast te stellen voor eene krachtige bevordering van de
welvaart der natie, om de bronnen van ons volksbestaan
milder te doen vloeijen.
De huishouding van Sraat zal op denzelfden kostbaren
voet Worden voortgezet, wij zullen onze vestingen,
ons budget van oorlog, wij zullen onze commiesen
wij zullen onze belastingen behouden, alles zoo als
het was.
Hoelang
Tot dat de middenstand is uitgeput, tot dat de ge-
meene man niet langer kan betalen
En dan?-.... Waartoe zoude het dienen, Edel Mog.
jleeren, u schrikbeelden te schetsen?
Ik wil alleen de vraag doenwat zal dan de betee-
kenis zijn van de woorden: „De Grondwet waarborgt
de staatsschuld
Wij leven in Nederland als de inwoners van eenen
polder zorgeloos voort, terwijl bet water wast en de
vloed reeds staat aan de kruin der dijkenzuilen wij
ons laten verzwelgen door den vloed
Zoude de herziening der Grondwet zegenrijke vruch
ten dragenzoude zij beantwoorden aan de verwach
ringen van de nane, dart moest het hoofdbeginsel der
veranderingen zijnbezuiniging en bevordering van
volkswelvaart.
Uit dat oogpunt beschouwd, doet het mij zeer leed,
dat het inkonien van de Kroon niet is verminderd, en
dat de Koning niet heeft kunnen goedvinden, daartoe
zelf het voorstel te doen. Dat inkomen sraat in geene
de minste verhouding tot de krachten der natie en
wanneer men zegtmen moet de Kroon met glans om
ringen, dan kan men zulks nier tneenen, want het is
eene bittere bespotting van de armoede des volks.
Ook alleen uit het oogpunt van bezuiniging had ik
gewenscht dat de Rattd van State was vervallen.
Ik doe hulde aan de uitstekende talenten, aan de
trouw en vaderlandsliefde van vele leden van dien raad,
maar, de ervaring getuigedie raad was ook de wijk
piaats voor onbruikbare graven of baronnen, die ten
koste van het land moesten leven. Ik weet zeer goed,
dat ik geéne parlementaire taal spreek, maar ik spreek
de waarheid, en die wilt gijimmeis hooren in deze zaal
Uit dit oogpunt had ik gewenscht de Eerste Kamer
der Staten Generaal te zien wegvallen. Ik zie er vol
strekt geen nut of noodzakelijkheid in het eenige wat
daarvoor wordt aangevoerd is, dat zij zoude zijn een
bolwerk vöor den troon.
Ik geloof dat het een bol wei k is zoo als de Bottr-
tange en Koeverden bolwerken voor Nederland zijn tegen
Duitscbland. Zij zullen den vijand nooit zien, en kwam
die opdagen, dan trekt hij die bolwerken voorbij.
En zoo heb ik dan Edel Mog. Heeren ter gele
genheid van de grondwets-herziening mijne denkwijze
doen kennen; op mij rust nog liet tweede gedeelte
mijner taak, om, in navolging van de sprekers, die
mij zijn voorafgegaan, mijne geloofsbelijdenis te dom
omtrent de voorgestelde verandeiingen. Hoort mij daarbij
1103 aan met hetzelfde geduld, waarmede gij degeen
die. mij voorafgingen hebt aangehoord.
Omdat de voorgedragene Grondwet mij niet bevre
digt wijl zij het land niet redden zal, wijl zij de
ontevredenheid niet zal wegnemen; omdat ik niet krijgen
kan wat ik wenschte, zoo zal mij dat geene vrijheid
gevenhet goede dat mij wordt aangebodente ver
werpen al zie ik ook /0111 de woorden te bezigen
van eenen der vorige sprekers, dat hei schip eenen
verkeerden koers houdtal zie ik ook in het verschiet
de klip waarop liet vergaan zal, toch zal ik helpen
pompen.
Ik ben voor liet regt van vereeniging en vergade
ring. Maar ik ben ook voor het regt van beperking
in her belang der openbare orde. Die de orde wil
kan daar niet tegen zijn. Want die het doel wil kan
het middel niet a(wijzen.
Ik ben voor de directe verkiezingenik koester geene
de minste vrees voor hare werking en voorspel daarvan
betere uitkomsten dan ons tegenwoordig kiesstelsel heeft
opgeleverd.
In de openbaarheid van de vergaderingen der Pro
vinciale Staten zie ik eene groote verbetering.
Ik ben voor een homogeen en verantwoordelijk mi-
nisterie.
Ik ben voor de ontbindbaarheid der Kamers van de
Staten Generaal.
Ik ben voor de vrijheid van godsdienst en onderwijs
zoo als die wordt voorgedragen.
En ik verheug mij in de bepaling, dat men later
op eene meer eenvoudige wijze veranderingen in de
Grondwet maken kan.
Er is nogtai'S ook veel in de voordragten, hetwelk
ik anders gewenscht had; maar ik za!daarvan zwijgen,
omdat wij'net niet kunnen veranderen, en omdat ik de
nieuwe Grondwet niet wonden wil bij hare geboorte.
Ik zal stemmen voor alle de wets ontwerpen met
uitzondering van een enkeiwaaromtrent ik mij zal
verklaren, wanneer dar ontwerp aan de orde zijn zal.
Koninklijke Ncderlanclsclie Loterij.
1 PRIJZEN VAN IOOC EN DAAR DOVEN.
Tlékking der Tweede Klasse.
is'e Lijst. No. 15704. een prijs van/20.000. No.
17036, een ptijs van 2500. No. 1790, 1238,
17777 e11 19646. ieder een prijs van 1000
2de Lijst. No. 17308, een prijs van f 5000. No,
18635, een prijs van 1250. No. 13024, 19294 en
16393 ied<r ven prijs van f 1000.
3de Lijs». No. 15626, een prijs van f 1250. No.
13280 en 11931 ieder een prijs van f 1000.
AD VER']'ENTTEN.
t Getrouwd
M. de JONGH,
Luitenant Ier Zee.
en
Goes. J. M. PILAAR.
12 October 1RT8.
Goes, den 12 October 1S48.
Mijne geliefde Eehtgenoote C. J. de FOUW,
beviel heden van eenen ZOON.
J. G. 1USSEEUW.
Eenige Kennisgeving.
de IIAND te KOOP:
'jene Kapitale HOLSTE"
UIT
1°. E
beslaande in WOONHUIS,
SCHUUR en verderen Timmer,
staande en gelegen in de Gemeente van Kruiningen,
in den Oost-Inkelen-Poldermet 34 Bund. 85 R.
76 EU. HOF. BOOMGAARD, WEIDE en ZAAI
LANDEN, en 3 Bund. 86 Roed. 73 EU. WEIDE,
gelegen in de Gemeente van Schore en Flake, en
dus te zaïnen38 B. 72 R. 49 E.
Verpacht aan BENJAMIN KOKtot 25 No
vember 1850 cn 1 Maart 1851 ten prijze van
f 1263,22 den hoop in het jaar.
De Grondlasten bedragen 140,45
Erfpacht37,62i
LFaterpenningen 494,58*
672,65J
2". Eene ^VEIDE, gelegen in de Gemeente
van Schore en Flake, groot 2 B. 87 R. 30 E.
In Pacht bij JACOB MSUBASte Schore,
tot 25 November 1854, ten prijze van f 87,86
den hoop in het jaar.
De Grondlasten daarvan bedragen, f 8,00
De fFalerpenning en 23,48
f 31,48
3°. Een HechtSterk en zeer Logeabel
1VOON3IUIS en El^VE, staande en
gelegen aan de Oostzijde van de Groote Markt
te GoesWijk C. N°. 63om daarvan met
November eerstkomende op 't gebruik te ko
men.
4. Een STAL en ERVE, staande en gele
gen in het Achterstraatje aldaarachter het
Woonhuis van den Heer Mr. P. J. van
Foorst FaderWijk B. N°. 49* op hel
gebruik te komen als 't vorige Perceel.
iMk 5°. Een WOO&XgUlS en ERVE,
fffol! slaanl^e en gelegen in de Voorstad te Goes,
feL-M Wijk E. N°. 87 Verhuurd a 1,10 per
weekaan ANTISBNIE S»ffiTTER.
Informatien zijn te bekomen hij de Heeren C. P.
Soetebier en G. T. Calleneels te Goes,
alsmede ten Kantore van den Notaris A. Smalle-
gange aldaar.
Op Woensdag den 25 October
1848 en volgende dagen telkens
des morgens ten 10 ure, zullen de
Kinderen en Erfgenamen van Mejufvrouw de Wed.
van den Wel Edelen Heer JAW SBETEBIEK
in de Zaal van de Sociëteit van Ongenuchten F rij
te Goes, publiek en aan den meestbiedende presen
teren te verkoopen een aanzieniijken en zindelijken
E&BQESISL, bestaande in onderscheidene
BEDDEN en ToebelioorenKABINET, SECRE
TAIRE, BUREAU, CHIFFONIÈRE, CANAPÉ,
Vierkante-, Ronde-, Lade- en Speel- TAFELS,
eene PENDULE eene SPELENDE HUISKLOK
STOELEN met en zonder KussensHOEK- en
BOEKEN-KASTEN, extra fijne PLATEN met VER
GULDE LIJSTEN. SPIEGELS. PORCELE1N
GLAS en AARDEWERK, Verlakte en andere SER
VIEZEN KOPER, TIN,'METAAL, eene groote
partij Tafel- en ander ZILVER; TAPIJTEN, VLOER-*
KLEEDEN en -wat er meerder zal worden opgezeild.
Informatien zijn te bekomen ten Kantore van den
Notaris J. Sjhallegasge te Goes.
De Ondergeteekende heeft de eer zijne geëerde
begunstigers bekend te maken, dat hij weder ont
vangen heeft eene uitgezochte partij der nieuwste
MOÖE-SVOFFEN volgens de laatste Journalen,
zoo als: DRAP de BERRY, CASTOR PANTA
LON- en VESTENSTOFFENenz.
L. 30HL.
M De Ondergeteekende, door het vertrek van
J. J. SAMPONdiens affaire hebbende overgeno
men beveelt zich bij zijne Stad- en Land'genooten
aan lot het PARUIKMAKEN HAARSNIJDEN,
BAARDSCHEREN, OPMAKEN van TOEREN en
wat verder tot dit vak behoort.
Goes, 12 September.
Korte KerkstraatA 117.
Bij J. E. DE JOODE, Gead-
mitteerde Debitant der Koninkl. Ned.
Loterij in de Rozemarijnstraatis gelrokken op
No. 1S635, een Prijs van f 125©alsmede een
Prijs op een Half Lot'4©« op No. ©3«4.
Ik heb mij niet beklaagd
evies ik wat gewaagd.
Bij hem zijn te hekomen voor de 3de Klasse
HEÉLE en 'GEDEELTEN van LOTEN volgens
Prijs-Courant.
Te Gof.s, b'h F. Kleeuwens Zoon.