JV1. 82.
GOESSCHE
COCRAMt,
Donderdag 12 October.
/fr
Ts
j9e uitgave dezer Courant geschiedt Maandags
en Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal I
isf J,75; Fianco per Post f .1,90. J
1;-^
i
f" Gewone Advertentiën worden a 20 ets. de regel\
geplaatst. Geboorte-, Huwelijks- en Doodbexigten
van J óregels a f J.20, behalve hel Zegclregt, J
KI IS U W ST IJ DIN C S K N
NEDER LA
'sGravenhage, den lo October. Gistereh avond
hebben de ministers weder eene langdurige vergadering
gehouden.
Men verwacht nog deze weekonmiddelijk na
afloop der werkzaamheden van de Eerste Kamerde
Sluiting van de gewone zitting van 1847 1848. Daarna
zal op Maandag aanstaande de opening pLats hebben
van de gewone Kamersdie tot op de bijeenkomst
der nieuwe, ten gevolge van liet voorloopig kies regle
ment zamen te stellen, in functie zullen blijven; even
wel zal de Maandag te opene Vergadering zich alleenlijk
bezig houden rnet eenige voorloopige werkzaamheden,
en welligt met eenige aan te bieden wets-ontwerpen
bij welker afhandeling spoed is, doch daarop, dadelijk
uiteen gaan. De plegtige opening der 'nieuwe Kamers
door Z. M. den Koning, wordt in December te gemoet
gezien, als wanneer de anderen van regtswege ontbon
den zullen zijn.
De twee nieuw benoemde leden der Eerste Ka
mer, de heeren van Sevens tem en van Bij landt, heb
ben heden morgen in handen des Konings den gevor
derden eed afgelegd.
Thans nu de zaak der grondwets-herziening bin
nen eenige dagen haar volkomen beslag zal erlangen
js de aandacht zeer gevestigd opliet te vormen defini
tief ministerie. De geruchten deswege in omloop
zijn te onbepaald 0111 er beteekenis aan te hechren.
Rottrdam den 11 October. De Eerste Kamer
der Staten-Generaal heeftin hare zitting van
heden, al de ontwerpen lot herziening der grond
wet AANGENOMEN.
Utrecht den 6 October. Wij vernemen met
genoegen, dat de lioogl. Ackersdijk dezer dagen eenen
cursus, over de beginselen der staatshuishoudkunde
geopend heeftten behoeve der schoolonderwijzers
binnen deze stad. Naar mate liet volk meer invloed
erlangt op het algemeen bestuur, is het meer vvensche
lijk, ja meer noodzakelijk, dat reeds bij het opkomend
geslacht vooroordeeleti bestreden en juiste begrippen
gevormd en ontwikkeld wordenomtrent de volks»
en staatshuishoudkunde. De onderneming doet zoo
wel den onderwijzers eer aan, die de behoefte gevoeld
hebben, als den hoogleeraar, die dezelve tracht te
v.rvullen. De bijeenkomsten hebbenindien wij wel
onderrigt zijnalle veertien dagen op een avond-uur
plaats. Het voorbeeld verdient navolging.
Assen, den 5 October. Gisteren heeft de arrond.-
regtbank alhier vonnis gewezen in zake tegen Eledzer
Davids Keizer, en daarbij den beklaagde van het aan
hem te last gelegde feit vrijgesprokenop gronddat
het onderzoek geen wettelijk bewijs zmi hebben gele
verd, dat hij op den oogenbiikdat hij, door den
kollekteur Sotnerzich het tiende humlut heeft doen
afgeveneene stellige wetenschap zou gehad hebben,
dat hetzelve eene hooge waarde, en wel bepaaldelijk
die van ƒ8500 had; naardien hij dit enkel'ontleend
had uit de geschrevene of gesteendrukte lijst, niet
afkomstig van het bestuur der loterijen en alzoo
hoezeer dan ook meestal te vertrouwen echter geen
officieel karakter bezittende. Men verneemtdat het
Qpenbaar Ministerie hooger beroep zal doen aantee-
kenen.
Daarna is behandeld de zaak van het Openbaar Mi
nisterie tegen D. P. van Rhijndebitant der Kon.
Ncd. Loterij te Meppel, beschuldigd van aan li. van
Dijk, bakker aldaar, op eene arglistige wijze een tiende
huur'ot van no. 17894 van de 105de loterij te hebben
ontfutseld, nadat hem debitant bekend was geworden,
dat op dit nommer de prijs van 100,000 was geval
len. I» deze zaak zt)n dertien getuigen charge en
k decharge gehoord. Het Openbaar Ministerie eischte
veroordecling tot gevangenisstraf van eetr tttt vijf jaren.
Een talrijk opgekomen publiek getuigde, dat deze zaak
de algemeeue aandacht had getrokken.
Middelburg, den 11 October. De storm en on
weers-vlageu, die gisteren ui( het noord-westen over dit
eiland woedden, hebben bijzonder de gemeente Dom
burg gctrnfLn. Omstreeks elf ure in den voormiddag,
sloeg de bliksem in den kerkrorendie weldra in vol»
len vlam stond en wiens spits op het kerkhof tot eene
aanmerkelijke diepte in den grond nederstortte; de vlam
men deelden zich, voor men zulks verhoeden kon, aan
het kerkgebouw mede, dat geheel is uitgebrand. De
felle wind joeg de glimmende vonken en rookkolommen
ginds en herwaartswaardoor ook de schuur van de
weduwe van der Mettien. vlam vatte en geheel is uit
gebrand, eene andere, die ook feeds begon te branden,
werd nog in tijds behouden.
Negen brandspuiten zijn er uit onderscheidene gemeen
ten toegesneld en werkzaam geweest, maar zij kondert,
bfj de zware windvlagen, den voortgang van den brand
bezwaarlijk bedwingen. Wij vernemen dat de kerk
bij de Tielsche maatschappij voor./cto.000 tegen brand
schade is verzekerdmaar niet de m- en. De schuur
is bij de Zierikzeesche maatschappij gewaarborgd.
Daar achter de kerk de plaats was waar de Neha-
lennia en andere beelden als oudheidkundige gedenk
stukken werden bewaard hebben ook deze bij den
brand geleden. Bijzonderheden rfeswegens zijn ons nog
niet bekend; zoo wij ze nader vermeldenswaardig mog
ten vinden, zullen wij ze aan onze lezers mededeelen.
(Midde/b, Cour.')
Goes den 12 October. Deelden wij in ons vorig
Nomnter hoofdzakelijk mede, de redevoering door den
Heer Kr oef, uitgesproken in de zitting van de Dubbele
Kamer der Staten Generaal van den 2 October, wjj
kunnen niet nalaten thans liet voornaamste over te ne»
men uit eene redevoering in de vergadering van den 4
October 1.1. gehouden door den Heer van Roijen
afgevaardigde uit Overijssel
Ik zal spreken niet tegen, niet voor de Grondwet,
maar over de Grondwet.
Omdat ik mijne denkwijze wil openleggen over de
behoeften van het volk en den invloed dien de Grond
wet daarop zal uitoefenen.
Omdat ik de Regering en de gewone wetgeving
wijzen wil op de toekomst; op de onweders, die in
het verschiet dreigend zamenpaklcen en waartegen de
0 iderwerpelijke Grondwet geen afleider zijn zal.
Omdat ik van de gevaren wil spreken, die ons dier
baar vaderland boven het liooffl hangen, met de stille
bede, dat de goede God aan den Koning, aan de Mi
nisters, aan de gewone wetgeving de nood tg e wijsheid,
lusten kracht moge schenken, om door tijdige en doel
matige middelen ze af te wenden.
Er bestaat noodzakelijkheid tot herziening van de
Grondwet
De Koning zegt het! dit zeggen de ministersl dit
zegt de Tweede Kamer i dit zegt ook de Eerste Kamer
Maar wat oneindig meer dan dit alles beteekenr, dit
roept de geheele natie
Dia stem was zoo algemeenzoo luide, zoo door»
dringenddat indien zij niet spoedig verhoord ware
wij welligt reeds de barricaden hadden gezien in onze
steden.
Wat die woorden beteekenen, dit leeren ons met
bloedig schrift Frankrijk. Duitschland, Oostenrijk, Italië.
Ik zeg veel, maar niet te veel, Edel Mogende Hee
ren want ik moest mij zeer bedriegen, wanneer het
ook in Nederland niet eenmaal gestaan heeft op het
punt eener uitbarsting.
De Koning begreep hetzijn besluit was snel geno
men tot hervorming langs den wettigen weg. Dat be
sluit werkte oogenblikkelijken door dat besluit beeft
Willem //meer lauweren verdiend, dan door het winnen
van metiigen veldslag.
Er bestond noodzakelijkheid om onmiddelijk over te
gaan tot herziening der grondwettot hervorming van
onze staatsregeling, daarom, voor alles, omdat daarin
alleen her toovermiddel lag om orde en rust in Neder
land te bewarenterwijl geheel Europa in wanorde
lag ei alles 0111 ons heen woelde en moordde.
Maar waarin, vraat? ik nu. heeft die algemeene be
geerte eener grondwets-herziening zijnen grond bij hec
volk
Welke veranderingen wil men dan in de Grondwet?
Ik spreek niet van de meer beschaafden in den lande,
die zich hebben kunnen stellen op de hoogte van het
onderwerp, en die met kennis van zaken kunnen oor-
deelen over de zamenstelling eener staatsregeling.
Maar ik bedoel de groote menigtehet volk in het
algemeen. In wat opzigtvraag ik haakt dat naar
verandering
Wil men een anderen regeringsvormwil men de
republiek O neen Zij die dat droomenverraden
eene diepe onkunde omtrent den geest der natie.
De gedachte aan eene republiek geloof ik is zelfs
niet opgekomen in het hoofd van den grootsten woel-
geesr.
Geene poging daartoe zoude ergens eenigen bijval
vinden. Zij zoude afstuiten op het gezond verstand
van liet gansche volk.
Die ze wilde, zou men voor krankzinnig houden.
Dat volk weet zeer goeddat de constitutionncle
monarchie de eenige regeringsvorm is, die aan ons
land past.
Die vorm is de eenige waarborg tegen onderdrukking
en overheersci.ing van een talloos heir klein despoten.
Heeft nren iets tegen den Koning of het regerend
Stamhuis
O neen Wel deel ik het gevoelen niet van die
vromen, die in den Koning zien eenen gezalfde des
Heeren, of eenen Vorst, regerende door de gratie Gods,
een gevoelen, dat in de middeneeuwen te huis behoort.
Maar wie wijst mij bet land, waar de Vorst en zijn
Huis zoozeer als in Nederland aan zijn volk is ver
bonden door historische herinneringen
De band die Nederland en Oranje aaneensluitis
geenblonte klank, die alleen in poëzij te huis behoort
hij is gevlochten door de geschiedenis van ons vader
land, maar die band is niet van staal of ijzer, die on
verbreekbaar zou ziin; hij is van fluweel; men waclue
zicli wel hem te scheurien, want hij zou ligtelijk kun.
nen breken.
Op rekening van den tegenwoordigen Koning stelt
het volk ook zijne grieven niet! Het Huis van Oranje
is ons dierbaar, maar het is wat duur
Wil men dan verandering in de inrigting van ons
staats bestuur P
Begeert men eene andere inrigting van de wetgevende
magr, van de regterlijkemagt, van liet uitvoerend gezag.
Voorzeker wil men algemeen eene verandering in
het staats-bestuuromdat men algemeen gevoelt den
druk waaronder men leeft.
Maar duidelijke en heldere denkbeelden heeft men
in het algemeen daaromtrent niet.
Het is noch de regeringsvorm, noch de Koning, noch
het regerend Stamhuis, noch de inrigting van het staats»
bestuur, het is niet de algemeene zucht naar staatsbur
gerlijke regtenbet is niet het gemis van burgerlijke
of godsdienstige vrijheid, die bij de natie zoo dringend
den wensch heeft doen ontstaan naar eene verandering
in de Grondwet.
Het is geheel iets anders! Met volk meent, dat ver
andering van de Grondwet hetzelfde is als vermindering
van belastingen en uien heeft in dien geest niet zelden
op hel volk gewerkt.
Het volk kan niet langer leven
Bij gemis van genoegzame winsten, bij gebrek aan
voldoende middelen van bestaankunnen de meeste
huisgezinnen zich niet staande houden in hunnen stand.
De meeste takken van ons volksbestaan verkeeren in
eenen kwijnenden toestand.
De voordezen in Nederland zoo krachtige middenstand
wordt jaar op jaar zwakker
Duizenden uit de middenstand dalen af tot dien der
hulpbehoevenden
Het getal der armen en bedeelden neemt bij voort
during op eene verontrustende wijze toe.
De bedelaars gestichten zijn opgevuld tot in de nok»
