GOESSCIIE
COC R A T.
Donderdag
Februarij.
De uitgave dezer Courant, geschiedt Maandags
Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal
is f d,75; Franco per Post f .1,90.
f Gewone A dverlenti'én worden d 20 ets. de regel\
f geplaatst. Geboorte-, Huwelijks- en Doodherigten 1
i
van J 6 regels a f J ,20, behalve het Zegelregt.J
JSl IS U YVSTIJDING KN
ITALIË.
Rome den 28 Januarij. De bergbewoners, be
kend onderden naam van YValdenzen, die liet gebergte
tnssclien Frankrijk en Piemont bewonenhebben aan
Koning Karei Albert een verzoekschrift ingediend
ten einde de herroeping van de edicre» te vet krijgen,
waardoor ten hunnen opzigte verscheidene burgerlijke
er. staatkundige bezwaren blijven bes'aan.
Men weet dat deze liedendie hunnen naam ont
leenen van den stichter hunner godsdienst, in de mid
deleeuvven aan vele vervolgingen zijn blootgesteld ge
weest; en hoewel hun lot, onder het bestuur van het
huis yanSavoije, in later tijd aanmerkelijk is verbeterd,
waren desniettemin eenige zeer bezwarende bepalingen
len hunnen opzigte blijven bestaan en wel de volgende
De YValdenzen konden geene onroerende goederen
buiten hunne dalen bezitten. Zij konden geen' akade-
mischen graad bekomen en gevolgelijk ook geene amb
ten en bedieningen, waartoe een akademischen graad
vereischt wordt. Zij mogren buiten hun regtsgebied
noch notarissen, noch geneesheerennoch bouwkun
stenaars. noch landmeters zijn; mogten zich niet bui
ten liur. land met der woon vestigen en konden hunne
godsdienst niet buiten hunne dalen uitoefenen, geene
godsdienstige bijeenkomsten houden of openbare of
bijzondere scholen openen.
Men zegtdal de afgevaardigden der Waldenzen
zeer gunstig ontvangen zijn en dat de gelijkstelling van
dit lang verdrukte volk op handen is.
DU1TSCHLAND.
Frankfort, den 2 February. De volgende daad
zaak geelt eene bijzondere bijdrage tol de geschiedenis
der zeden te Berlijn. De nood dreef in deze dagen
eenen man tot een zonderling hulpmiddel. Mij begaf
ziclt in de diergaarde en maakte toebereidselen om
zich aan eenen boom op te hangen toen hij etn naar
liet uiterlijke vermogend lieer zag naderen. Terugge
houden, verhaalde hij, dat hij wegens eene schuld van
5 rijkbd. tot dezen wanhopigen stap gekomen was.
Hij verkreeg die som; maar hoe verbaasd was de mensch-
lievende gever, toen hij, eenige dagen daarna, aan eene
andere plaats denzelfden man dezelfde manoeuvre iag
verrigten en dezelfde geschiedenis vernam. Bij nader
onderzoek bleek dat dit middel reeds eenige malen en
Telkens met goed gevolg was aangewend. Hij werd
door de policie gevat, maar men bevindt zich in eene
zekere verlegenheid, onder welken regtstitel men hem
straffen zal. fin Londen geschieden dergelijke opligte
rijen dagelijks.)
FRANKRIJK.
Parijs, den 6 February. Men schrijft uit Digne,
dat de wolven zich op verschillende punten van het
departement steeds dreigenden uitgehongerd blijven ver
toonen. In den naclu van den Dosten tot den sisten
Januarij werden drie jonge lieden die zich van lleiz
naar Digne begaven, op de vlakte van Poumoisson
door vier dezer dieren aangevallen er bleef hun geen
ander middel tot redding overdan op de bonmen te
klimmen, die langs den weg staan. De uitgehongerde
wolven posteerden zich echter aan den voet dezer hoo
rnen geduldig den uitslag hunner aanval afwachtende
en ongevoelig blijvende voor het geschreeuw, waarmede
de jongelingen hen trachtten te verdrijven en voor de
voorwerpen, met welke zij naar hun wierpen.
De diligei.ee van Marseille kwam een uur later op de
plaats aan; de postiljon meende inde verte vier man
nen te ontdekken, die op den weg post gevat hadden.
Zijne dwaling duurde kort; de reizigers, die bemerk
tin waf er gaande was, hieven een luid geschreeuw
aan en wierpen met brandende voorwerpen naar de
wolven. Al hunne pogingen konden deze nieren slechts
tijdelijk hunne plaats doen verlaten; zij kwamen tel
fcens weder onder de boomen terug. Eerst na een lan
gen nacht in angst en vrees doorgebragt te hebben,
konden onze van koude verstijfde jongelieden hun ver
heven standpunt verlaten, aangezien de wolven bij het
aanbreken van den dag de vlugt genomen hadden.
Van eene andere zijde verneemt men nog, dat de
wolven zich midden op den dag niet ver van de ge
mcer.te Sièyes vertoond hebben. Een herder, die on
bezorgd zijne kudde weidde, zag dezelve onverhoeds
door een ontzaggelijken wolf aangevallen, die verschei
dene schapen doodde en kwetste; waarna her beest de
wijk naar het bosch nam, zonder dat men zich tot dus
verre meester van hetzelve konde maken.
De Suddie te Marseille verschijnt, zegt, dat
bij de rivier Nerthe, in eene grot in eenen heuvel, eene
werkplaats van valsche munters is ontdekt. Deze zijn
allen Piemontezen en het is der justitie gelukt hen in
hechtenis te nemen. Zij sloegen echter geen fransch eel-.',
maar zilverstukken met het borstbeeld van koning Karei
Albertdie zij vervolgens in Piemont in omloop bragten.
Te Parijs komt een nieuw middel van bestaan
op. In de Rue de Lanciy leest men op eene deur:
Imbroise For tinveertiende. Deze jonge mensch
houdt zich namelijk, van 6 tot 8 uren des avonds
wél gekleed, gereed, om bij eiken maaltijd re verschij
nen waar hij genoodigd wordtom het getal 13 te
vermijden. Hij heeft goede zeden, kent ai het nieuws
van den dag en gedraagt zich met waardiahei I en b -schei
denheid. Hij laat zich door zijn' gastheer niet betalen,
maar wel door de wijnhandelaars, wier wijnen hij aan
beveelt.
NEDERLANDEN.
's Gravenhage, den a February. Aangenaam is
het te kunnen melden, dat de jongste berigteit nopens
den gezondheidstoestand van Z. K. H. Prins Alexan
der der Nederlanden gunstiger luiden.
Amsterdam, den 4 February. Naar wij verpe
men, heeft Z. M. in de door d n heer dr Sarphali
ontworpene Maatschappij, ter bevordi-iing van Land
bouw en landonrgiiining in Nederland, doen inschrij
ven voorde aanzienlijke som van tien duizend guldens,
uitzijn bijzonder vermogen. Wij hopen, dat dit voor
beeld vele navolgers vinden za'. Bij elke gedegenheid,
dat over armoede en annenbtdeeling gesproken wordr,
komt deze veelbelovende Maatschappij in onze gedachte
terugen het is jammerdat zulk eene onderneming
zoo weinige ondersteuning gevonden heeft. Aanstaan
de Donderdag zijn de inschrijvers bijeengeroepen en
zal waarschijnlijk het lot dezer Maitscluppij worden
beslist. Het is te hopen dat alten die tot dit plan
voorloopig zijn toegetreden, niet ongenegen zullen zijn,
zonder vreemden, liet verder wélslagen daarvan te hel
pen bevorderen.
In de Rotterdamsche Courant leest men het
volgende
Naar wij vernemen is door den heer F. L. de Ri/y
ter, alhier, een luchtschip uitgevonden, van een veel
belangrijker aard dan dat van den heer Mantemayorte
Madrid, doordien de machine van den heer de Ruyter
van zoodanige constructie zal zijn. dat zij zich, zon
der het bezigen van ballons, door hare eigen kracht en
werking, met eenen last van 200,000 ned. ponden,
in de lucht verheft en met eene onrzagchelijke snel
heid naar iedere rigting kan bestuurd worden.
De heer de Ruyter zal eerlang eenige proeven doen
plaats hebben met een klein model, ter breedte van 1
el 57 duim en ter lengte van 3 el 14 duim (5 en 10
rijnlandsche voeten).
Alhoewel wij de constructie van het luchtschip nog
niet kunnen bekend maken, kunnen wij evenwel de
principen mededeelen, waarop de heerste Ruyter zijne
berekeningen steunt, en die op het volgende neder-
komen
Het daarstellerr eener hichtmachine, om daarmede de
aimospheer in iedere hoogte en rigting naar willekeur
te doorkruisen, moet steunen op een drievoudig ver
mogen, en wel op eene verheffende, voortstuwende en
besturende kracht. Deze kracht moet geheel en al af
hankelijk zijt; van den wil des bestuurders der machine,
zoodat hij die kracht ten allen tijde naar believen kan
beperken of vergrooten, en deze krachrsvermeerdering
moet zich zoo ver uitstrekken, dat zij in staat is iedere
kiacht van tegenwerking, welke de machine zou kunnen
ontmoeten, te vernietigen, ten einde alle hindernissen
en de daardoor ontstane gevaren voor te komen. Uit
dien hoofde za! nier slechts het heflingsvermogen (zoo
als va» zelfs spreekt) veel grooter moeten zijn dan de
zwaarte der machine, maar ook her voortstuwingsver
mogen moet zoodanig kunnen aangewend worden, dat
de machine zelfs tegen de hevigste orkanen met groote
snelheid kan opstevenen. Het besturingsvermogen moer,
ten einde een goed resultaat op te leveren, geheel on
afhankelijk zijr. van den wind, en den invloed, dien
deze op hetzelve mogi hebben, zelfs kunnen tegen
werken. Eindelijk nog moet de machine, 0111 door
een of ander toevallig gebrek aan dezelve aan geen ge
vaar blootgesteld te worden, van een veiligheidsmiddei
voorzien zijn.
De kracht dezer machine wordt gevonden door den
vveèrsiand der lucht op een in dezelve bewogen wor
dend ligcltaam. Deze weérstand der lucht (of persing
van den wind) is, blijkens de proefondervindelijke na
tuurkunde, gelijk aan her vierkant der snelheid, waaruit
ziclt de volgende tafel laar opmaken.
Benaming
der
W i nden.
3 w
-vj c
t o
0
5 3 w
0 s "2
6C~"=.ÏÏ
c t-
3
ê-t
0-
Snelheid
van 1 uur
gaans in
uren, mi
nuten en
seconden.-
Een zuchtje
0,5N.el
0,03IN" P.
3 5 10
Eene fiaauwe koelie
1
0,12
1 32 35
2
0,48
46 17
5
3
13 31
Gereefde marszeilskoelle.
10
12-
9 15
gereefde marszeilsk.
IS
27
6 10
Rukwinden.
20
48
4 38
Storm.
'25
3 42
108
3 5
Orkaan
S3
147
2 39
Vernielende orkaan
45
243
2 4
Voor zóó verre de gronden waarop de heer de Ruym
ter bouwt, en wij zullen, zoodra de omstandigheden
zulks toelaten, in staat gesteld zijn, eene volledige be«
senriiving der machine, hare weffdng, berekening van
kracht snelheid, enz., mede te deelen.
rOLKSFOEDING.
(ingezonden.)
De Hoogleeraar G. J. Mulder heeft den geen,
die in de vervulling der stoffelijke en daarmede in
naauw verband staande inteliectueele en moreeie behoef-
ren des volks belangstellen, aan zich verpligt door zijne
verhandeling over de voeding in Nederland in verband
tot den volksgeestmaar ook bijzondere opmerking
verdient zijne latere verhandeling over de voeding van
den Neger in Suriname. Dadelijk treft hetgeen in de
inleiding voorkomt
„Met meerendeel der menschen op de aarde zijn be-
hoeftigen, die niet veel keuze hebben, die men voed-
scl verschaft, of aan wie althans geene gelegenheid
„gelaten is, of gegeven wordt, om veel keuze te heb-
ben in hetgeen zij ajs spijzen zullen nuttigen. Ik
zou de voorvechters van de gelijke regren der men»
scfien onderling, de strijders voor de gelijkheid van
allen voor de wet, wel wenschen af te vragen, of
zij in hunne plannen van bevordering dier regten
van den mensch ook niet het eten en het drinken
„van het mensch lom zouden opnemen; want zoolang
„de een stevig voedsel, de ander we! veel, maatslecht
„voedsel bekomt, is er ongelijkheid in regten, in den»
ken, in gevoelenhet bloed van den eenen stroomt
krachtig voort, van den anderen kruipt hethet hoofd
van den eenen is vrij, omdat de maag slechts op te
nemen heeftwat kracht geeft aan het organismus,
maar het hoofd van den anderen is dof en dommelig,
„omdat de maast overladen wordt tnet veelal nuttelooze.
stoffen. Al konden wij op eenen koeijenromp een
„schrander ntenschenhoofd plaatsen, aware er verbanJ
