jv'. 48.
goes s cue
coiiranT»
Donderdag 17 Jump
NIEUWSTIJDING KNi
De uitgave a
I en Donderdags
y'if .1,75; Fro
De uitgave de%er Courant gese/iiedt Maandags\
avonds. De Prijs per Kwartaal J
ranco per Post f J,90. J
i-JJH
V
XJ
Gewone Jdverlenli'èn worden a °20 ets. de reeftJH
geplaatst. Geboorte-, Huwelijks- en Doodheriglen
van J 6 regels a f J ,20, behalve het Zeg el regt.
DUITSCHLAND.
Berlijn den 6 Junij, Met eene gronte spanning
ziet men alhier het begin van liet grnote Polen-proces
te gemoet. Het lokaal voor de openbare zittingen
hiertoe bestemd, is zeer groot, en alleen in de zoo
genoemde bank der aanklagers zijn 300 zitplaatsen. Ook
de stenographen hebben eene afzonderlijke plaats. De
inleiding tot de akte van beschuldigingwelke als een
meesterstuk geroemd wordt, beslaat niet minder dan
50 vellen druks en geeft eene uitvoerige geschiedenis
van den laatsten opstand der Polen. De kosten in dit
reuzenproces zijn ontzettend grootmaar ook zijn er
van Staatswege niet minder dan voor 12 millioenen tha
le rs aan goederen, enz., ten gevolge van dezen opstand,
in beslag genomen.
Frankfort, den 7 Junij. Te Kroonstad zijn van
den 13 tot den 29 Mei, 556 schepen aangekomen en
men verwacht nog meerderein gêer.e 30 jaren heeft
men daar zoo vele schepen gezien. Al het verscheep»
bare graan en mee! wordt op 6 millioenen tzw. begroot.
Bijzondere brieven uit Petersburg bevestigen, dat
het weder daar den laatsten Mei nog zoo ruw en koud
wasdat men bestendig pelsen droegen nog geen
spoor van bladeren aan de boomen te zien was. Men
berekendedat 800 h 1000 schepen noodig zouden zijn,
om den dkitr aanwezigen voorraad van granen te laden.
Hanover den 10 Junij. Sedert 17 Aptil zijn hier
42 paarden, na behoorlijke keuringgeslagt en gegeten.
Daags voor pinksteren alleen werden vier paarden ge
dood en verkocht. Sedert de kostelooze spijsuitdeelingen
zijn opgehouden haalt de onbemiddelde klasse dagelijks
ongeveer 1000 pond zure ragout, tegen 4 gr. her pond.
De paarden worden dooreen met 5 tot 30 th. betaald.
Meestal zijn het onbruikbaar geworden kavalerie of
boeren-paardenwelke wegens een of ander uitwendig
gebrek of uit gemis aan voeder verkocht worden.
In de herbergenwaar veel voerlieden komen worden
de eigenaars van onbruikbaredoch overigens gezonde
paarden, bij aangeplakte biljetten uitgenoodigd, dezelve
te verkoopen.
FRANKRIJK.
Parijs, den 13 Junij. De stedelijke raad heeft
eene som van 700,000 francs toegestaan, voor de brood-
bons gedurende de eerste veertien dagen der maand Junij.
In den avond van den s8sren Mei is de sacris
tan der gemeente van Chevanceaux, kanton van Mont*
lires, door den bliksem gedood geworden; Hij dacht
het onweder te doer, bedaren door de klok te luiden
doch begreep niet, dat hij daardoor juist de electrieke
vloeistof tot zich trok. De bliksem sloeg door liet
gewelf van de kerk heen en doodde den sacristijn, ter
wijl zijn zoon, welke zich daarbij bevond, hevig werd
gewond, en de derde ldokkeluider, op eene wonder
bare wijze gespaard, zoo spoedig mogelijk de plaats
des ongeluks ontvlugtte.
BELGIE.
Brussel, den 14 Junij. Heden heeft de zetting
van het brood alhier weder eene nieuwe verhooging
ondergaan.
LI. Zaturdag, tusscben 8 en 10 uren des avonds,
hebben er te Antwerpen talrijke zamenscholingen voor
de winkels van verscheidene bakkers plaats gehad, Eene
menigte lieden eischte met vreesselijk misbaar en groot
geschreeuw brood tegen de zetting van den dag, want
het was eerst den volgenden morgen dat eene nieuwe
en hoogere zetting van het brood in werking zoude
komen. Daar de bakkers echter niet zoo veel brood
in voorraad haddenbegonnen de verzamelde lieden
hoe langer hoe onstuimiger te worden glazen in te
werpen en bedreigingen uit te schreeuwen. De bur
gemeester, benevens verscheidene agenten van policie,
kwamen op de plaats aan, waar de meeste lieden hijeen
waren en noodigde hen uit om zich rustig naar huis
re begeven hen verzekerende dat de broodzetting
niet verhoogd zou worden. Maar dit was alles vruch
teloos het volk begon weder uiet steenen te werpen
en wilde niet uiteengaan. Eindelijk kwamen er ver
scheidene gendarmes te paard aanzetten, doch het volk,
op het gezigt dier militairen nog meer opgewonden,
begon de steenen uit de straat te halen en daarmede
te werpenzoodat een der gendarmesaan de slaap
van het hoofd zwaar gewondvan het paard stortte.
Er werd nu order gegeven, dat de militairen, in geval
van wederstand, zich van hunne wapenen zouden mo
gen bedienenhetgeen dan ook ten gevolge had dat
twee der oproermakers gewond werden. Eerst na twaalf
uren des nachts ging de menigte eenigzins uiteen, doch
verscheidene bakkers, welke geen brood meer in voor
raad haddenhebben den ganscheii nacht en gisteren
den geheelen dag door gebakken.
Op last van het stedelijk bestuur zijn de prijzen der
drie minste broodsoorten niet verhoogd geworden.
Sterke patrouilles en vele agenten van policie heb
ben gisteren de stad doorkruistmaar de rust is niet
weder gestoord.
Verscheidene gevangennemingen zijn reeds bewerk*
stelligd.
NEDERLANDEN.
'sGravenhage, den 13 Junij. Allerwege in den
omtrek dezer residentie staat de oogstvoornamelijk der
aardappelen, v«oi treffelijk en is er een zoodanige over
vloed derzelve gepoot, dat men algemeen verzekert de
zelve dit jaar steeds voor f 1,50 het Ned. mud te zullen
kunnen-koopen. Hier ter stede (*s Hage^ verkoopt
men de vijfkop nieuwe aardappelen reeds voor 40 ets.
Amsterdam, den 14 Junij. Gisteren avond is alhier
het eerste marktschip, gevoerd door schipper van Keen,
uit het Westlandmet eene lading nieuwe aardappelen
aangekomen, inhebbende ongeveer 70 mudden, waarvan
eenige verkocht zijn voor 15. Het schip was bij zijne
aankomst met vlaggen versierd. Men verwachtdat
nu spoedig meerdere ladingen van de langgewenschte
nieuwe vrucht zullen volgen.
Amsterdam, den 15 Junij. In de vorige week
mogten wij aankondigendat liet bronzen standbeeld
van Willem den Zwijger, met liet gieten waarvan men
in liet etablissement der Heeren P. van Vlissingen en
Dudok van Ileel, in den. aanvang dezer maand een
begin bad gemaaktuit den vorm losgemaakt werd.
Wij konden er toen bijvoegen, dat het beeld, zoo verre
hei zigtbaar wasaan de verwachting beantwoordde.
Thans hebben wij het genoegen "e kunnen melden
dat het sedert eenige dagen geheel van den vorm ont
daan, uit den gietkuil geligt en in een der loodsen van
gemelde fabrijk opgezet is en dat het in allen deele,
wat betreft den uitslag van hetwerk.de meest gespan
neii verwachting overtreft. Ofschoon het nog eene
beschavende hand vercischt om hier en daar een aan*
kleefsel van klei, of een spoor der naden van den
vorm weg te nemen, en de schakeringen in de kleur,
door het vuur veroorzaakt, weg te wisschen, staat
het nu reeds daarprachtig ontzagverwekkend en
sierlijk tevens. Geen wonder, dat onze kunstlievende
Koning, toen Z. M. laatstleden Vrijdag het standbeeld
bezigtigde, ruim een half uur voor het gedetikteeken
van zijnen grooten voorzaat vertoefde en herhaaldelijk
met innig welgevallen de vervaardigers zijne bewon
dering te kennen gaf.
Zoo is de grootsche conceptie van onzen Roijer op
eene waardige wijze verwezenlijkt, De edele houding,
de sierlijke golving der ploovjen, de fijne teekening van
alle deelendes ligchaams, maar bovenal het verhevene
gelaat en de ernstige, diepe blik schijnen leven te geven
aan het brons.
Het is bekenddat het nog geruimen tijd aanhou.
den zal voor men het beeld op de daartoe bestemde
plaats te 'sGravenhage zal kunnen oprigten. Bij de
aanbesteding van het voetstukwelke -onlangs heeft
plaats gehad, is-toch als voorwaarde gesteld, dat het
werk in Maart 1S4R gereed zoude moeten zijn.
Wij hopen echier dat de Ileeren van Vlissingen en
Dudok van Heel, de beminnaren der kunst reeds vroe
ger inde gelegenheid zullen willen stellen om dilutees*
terstuk te bezigtigen en te bewonderen.
Rotterdam, den 11 Jumj. Gisteren iverd alhier
door een werkman aan de Handelmaatschappijin de
Boompjes, een bankbiljet van 1000 frs. gevonden; de
eerlijke man heeft er dadelijk aangifte van gedaan zon
der dar de eigenaar tot nog toe hetzelve is komen terug
vorderen.
Als tegenhanger van dezen eerlijken vinder, is
het volgende alhier gisteren mede gebeurd. Een mo»
lenaar, bij een-' bakker op den dijk meel afladende, ver*
loor onder het uitreiken van het geleibiljet eenige munt*
biljetten dit zag een gaauwe vriend en zette den voet
er op: dezelve opgeraapt hebbende, verwijderde hij
zich. Toen de molenaar later zulks ontdekte, en men
daaromtrent nasporingen deedgaf eene oude vrouw
genoegzame aanwijzingen, zoodat de policie dezen on-
vriendelijken kwant al spoedig uitvonddie met dit
bedrag alreeds een' handel in dekensten gerflve der
landverhuizers, begonnen had; doch door de tusschen-
komst van deze kreeg nu de deken-leverancier het goed
terug en de muntbiljetten werden aan den eigenaar we
der ter hand gesteld*
De Arnhemschc Courant deelt het adres mede
tot afschaffing der tienden, hetwelk uit den boezen*
van het dezer dagen te Arnhem vergaderd geweest
zijnde Iandhuishoudkundig congres aan den koning is
opgezonden
Aan Z. M. den Koning.
Sire
De ondergeteekenden, ter gelegenheid dat zij al$
Landhuishoudkundig Congres te Arnhem zamengeko*
men waren om de belangen van den landbouw te be*
spreken, levendig getroffen door de onoverkomelijke
bezwaren, welke de voortduring van het tiendregt der
ontwikkeling en uitbreiding van den landbouw in den
weg legt, meenen zich verpligt, roet gepasten eerbied,
Uwer Majesteits aandacht op deze lioogstbeiangrjjke
aangelegenheid te moeten inroepen.
In het tijdperk dat wij beleven, waar de aanwen
ding van elk middel, dat aan ledige handen arbeid etl
aan eene behoeftige bevolking brood kan verschaffen,
door de menscltlievendheid, evenzeer als door voorzig-
tigheid, wordt aanbevolen, is het meer dan immer piigt
ook den weg te bereiden, die daarhenen kan leiden.
Dat het tiendregt werkelijk een beletsel is voor de
uitbreiding van den landbouw, dat het des te zwaar
der drukt, naarmate de landbouwer ijveriger en onder
nemender is, dat het moedeloosheid te weeg brengr,
waar inspanning van krachten vereischt wordt, en in
stilstand den eenigen waarborg tegen schade doet vin
den, dit alles is reeds herhaaldelijk zoo onomstoo*
telijk bewezen en door de daadzaken bevestigd, dat
elk verder betoog overbodig mag heeten.
De ondergetekenden verlangen, Sire 1 dat dit belet
sel worde weggenomen zij wenschen vrijheid voor
den landbouwer, zoo als die aan alle andere ingezete
nen, bij de uitoefening van hun bedrjjf, is verzekerd;
zij beschouwen die vrijheid als eene, aan de landbouw
verschuldigde vergoeding, wegens de onlangs ingetrok
ken bescherming, maar zij verlangen niets, dat niet
tevens vereenigbaar is met eerbied voor den eigendon*
of toepassing van het heilige beginsel van billijke schade
vergoeding, waar hei algemeen belang onteigening mogt
vorderen.
Dit tweeledige doel is reeds sedert lang, id bijna
alle staten vali Europa bereikt, en Nederland vindt,
in dit opzigt, zelfs in Spanje en Portugal een voor
beeld. Overal zijn hebzucht en eigenbaat geweken
voor billijkheid en staatsbelang; nergens is het regb
een voorwendsel gebleven tot onregtvaardigheid.
Wat elders gebeurd is, kan ook in Nederland ge
schieden voorgelicht door de ondervinding van ande
ren, is de laak des nederlandschen wetgevers met wei
nig moeite te volbrengen. Gebiedend gevorderd door
de dringende behoeften der landbouwers, zal eene wet
tot afschafing der tienden, met geestdrift, met W65
juicliing, door de bevolking worden ontvangen.