- KOOR»—AMERIKA.
ALLERLEI.
zien in der. staar. Heden zijn, zonder uitzondering,
alle bestaande gezindheden gelijk, worden, des verkie
zende, door den staat gesteund, en nu spreekt men
van gebrek aan vrijheid van godsdienst. Is het wel
geoorloofd zich te bezondigen aan het eenvoudige men
schen verstand
Vrijheid, gelijkheid of de dood klonk het eenmaal
door Europa, en de regeringende stille burger, sid
derden. In onze eeuw roept de sicten- en priester
heerschappij aanhoudend: Men moet Gode meer ge»
hoorzamen dan de menschen." De God dien zij be
doelen, dat zijn zij en hun aanhang; de menschel),
's lands wetten en instellingen, in zoo \erre die ande
ren regten verleenen te beschermen. En de vorsten
en volken Zij sidderen niet. Door den vromen en
zalvenden toon belezen gelijk de onnoozele vogel dooi
de giftige slang wordt betooverdstaan beide niet oh-
gedekte hoofdenen zien eerbiedig toeboe seCten-
en priester heersch zuchtmet langzamen maar vasten
gang, het staatsgebouw ondermijnen en tut d n grond
toe sloopen. Op Java hadden de afgescheidenen zich
willen vestigen, die naar Amerika zijn vertrokken.
Her is hun niet vergund, want wat zou nog wenke.le
lijker zijn, dat die bezittingen aan een' anderen staat
overgingen, dan dat zij liet tooneel werden van secten
en priester heerschappij? Het eene gelijk het andere
zij verre van ons! maar liet laatste was het grootste
ongeluk, omdat, van alle overheersching en geweld,
die van secten en geestelijken de meest drukkende is.
Red li, Nederland! red u, ontruk u aan de ketenen
van den sectendwang .en priester-heerschappij.-
Gewigtig blijft de vraag, afgescheiden van de zaak
der onrustige secten er. landberoerders, maar in verband
meq de belangen des vaderlands en der overbevolking
wat partij is er te trekken voor eene wijze kolonisatie
van de Nederlandsche Oost-Indische bezittingen
Men meldt uit Elberfel.lt dd. 6 Jan, j!.; dat onder
'scheidene .gegoede burgers zich vereenigd hebben tot
een plan ter verhuizing naar Amerika, en zulks noch
om godsdienstige redenen, noch wegens oogenblikkelitk
gebrek maar aileen wegens gemoedelijke overtuiging,
dat het overbevolkte Europa de grootste ellende te ge
moer gaat. Wij gelooven nier, dat de goede Eiber
felders het tafereel kennen ons door Dickens van
't Amerikaansche Eden opgehangen. Wij zeggen met
Horatius, dar het des wijzen is zich over niets :e
verwonderen. Nogtans met verontwaardiging lezen wij,
dat het beruchte handelshuis te Duinkerken, Delrue
F-n Coiup. steeds voortgaat in Duitsciiland den gruwe
lijks ten ntenschenhandel te drijven, en door zijne agenten
alonimeciiculaires verspreiden laat, om den onkundigen
groote schatten voor te spiegelen ten einde hen rot
de landverhuizing naar Brazilië over te halen. Eene
gansch andere gewaarwording, die des mededoogens
gevoelen wij, nu ons wederom in de Couranten wordt
aangekondigd Reglement der Ned. Vereeniging tol
vet huizing naar de Vtrcenigdc Staten, Amst25 C's.)
Wij zesgen met den Tijdspiegel (1846, 12de Allev.
Biz. 335 vv.) dat de drijvers in deze eene groote ver
antwoordelijkheid op zich laden en wij gelooven ins
gelijks, ook al werd ons in den beginne Diet Gerefor
sneerde Thrnhnt aan de Mississippi als een aarts vaderlijk
paradijs geschilderd dat de Winterswijksche boer nier
spoedig in een' Amerikaansch-Nederlandscïien engtl
herschapen zal zijn. Reeds Schiller zeide in zijn
Klokkenlied
Gevaarlijk is ,l den leeuw te wekken
Ben tijger tol een vrooi te strekken
Maar veel verschrikkelijker nog
De mènsch verblind door zelfsbedrog.»
KtsrkelCour.)
te spreken cn vertrouwde hemdat hij eene onweder.
staanbare genegenheid voor dit portret had opgevat en
hij zich wel had willen opdringen dat deze hartstogt
dtvaashei 1 was maar hij wilde weten, of deze vrouw
lcrfde of gehuwd was, met één woord, alles, wat
haar betrof. De jonge planter besloot, na gehoord te
h. bb.-n, ivat de kunstenaar hem mededeelde, met het
e- rs'L'sd ip naar Hamburg te vertrekken hij verzocht
den sc i dermet hem te gaan en bood hem vrije reis
aan. Hier gekomen, zochten zij de waschvrouw met
bare dochter op die zij in eene armoedige woning vor;-
d n. Ib-t meisje nam ile haar aangebodene hand gaarne
aan, eu met bet laatste schip vertrok de Amerikaan
■zijne schoonmoeder en zijne jonge vrouw, die nu een
paar n.i;,i lenen bezit, dooF den schilder vergezeld, naar
Rio ter-ug.
Een Engelschntan deed onlangs aan de commissarissen
van hei inkomentax de volgende opgave. Hoewel in
de 3 laatste jaren mijn inkomen ongeveer 150 p. sr.
was zoo zal dit in 't vervolg zeker minder wezen
daar de man gestorven is, van wien ik dit geld leende.
Naar luid van uit Engeland medegedeelde statis ieke
opgaven, is het verbruik van tabak voor eiken per
soon it- Engeland 13 oneen (engelschejin Be'gie
22 oneen; in Nederland 54 oneen; in Duirschlapd
48 oneen, en in de Vereenigde Staten van Noord Anie.
rika 84 oneen.
Uit naauwkeurige statistieke opgaven Wijkt, dat bet
aantal spillen in de katoen-fabrieken, óp de navolgen ie
wijze in de voornaamste staten van Europa, in No
vember van liet afgeloopene jaar 1846, verdeeld wa-
ren: in Frankrijk 3,500.000; Duitscbe Staten van liet
Tolverbond 815,000; Oostenrijk en Italië 1,500,000
Zwitserland 650,000; Belgie420,000; Rusland700,00
gezamenlnk voor het vaste land van Europa een getal
uitmaken ie van 7-585,000 spillen.
In de verenigde Noord-Amerikaansche Staten telde
men destijds in het geheel slechts 2, 500,000 zooda»
nige spillen.
In Groot- Brittannie is het aantal spillen over de drie
voorname deelen van dat Rijk verdeeld, als volgt: in
Engeland 15,554,619; Schotland 1,729,878; Ierland
2,5'5°3 5 tel1 gezamenlijke bedrage van 17,500,000
spillen, en alzoo meer dan het dubbele getal der spiL
len, welke op het vasteland van Europa in werking zijn.
Voorts blijkt uit het dienaangaande medegedeelde ver,
slag, dat men in 1834 Engeland bijna 11 millioehen spil
len telde, welke 150 millioenen kilo's boomwol jaarlijks,
bewerkten. Door het tegenwoordige aantal spillen
wordt nagenoeg de dubbele hoeveelheid grondstof ver
arbeid.
ADVERTENTIES.
FAILLISSEMENT!
Bij vonnis der Arrondissemens-Regtbnnk van Goesy
uitgesproken den cen-en-twintig-sten Jannuarij 1847,
is, AteüAISAM £)©SRWE1LÏSKoopman en Petten
maker, wonende te Goes, verklaard te zijn in staat
van Faillissement aanvang genomen hebbende den
Negentienden Jannuarij J800 zeven-en-veertig
met benoeming van den Edel Achtbaren Heer Mr.
1'. J. van VOORST VADER tot RegterCommissa-
ris en Mr. J. L. II, LIEBERT Advocaat te Goes,
tot Curator.
Goes 23 Jannuarij 1847.
De Curator in voornoemd Faillissement,
J. L. II. LIEBERT, Adv.
zigtigheid den rand van bet gat en had het geluk door
het uitsteken zijner hand, hem van eenen anders wissen
dood te redden. De geredde is de zoon eener behoeftige
weduwe, welks tweede zoon voor ongeveer 2 jaren,
zijnen dood in het water vond. De beradenheid, kloek-
beid en menschlievendheid van dezen knaap hebben aan
spraak op onze hulde: het ongeval leere op nieuw voor-
ziatigheid. Daar het voorval elders niet in die bij
zonderheden is vermeld, achteden wij deze mededeeling
niet overbodig.
r 1 - 1 1 1 1 1 - - -
LANDVERHUIZING
zoo als anderendit liefst w Hl'en ver staan hebben,
V 0LKSVERI1UIZING.
De lirentsche Volks-Almanak voor 1847 bevat een
stuk over deze zaak, in hetwelk eerst met liet oog op
dit onderwerp de geheele geschiedenis wordt doorloo
pen, en dan besloten met de volgende algemeene be
schouwingen, die om nieer dan ééne reden wel onder
d,e aandacht van het groote publiek mogen gebragt
worden. Altijd speelt hetzelfde tooneel" geldt 111
volle mate ook van land- en volksverhuizing. Ze zijn
een noodwendig bestanddeel in de huishouding der
menschen en volken hier op aarde. Gereedelijk erkent
true wijsgeerige beschouwing der wereldhistorie hier
eene hóogere leiding, een hooger doel't is hem als
t>f Noord Amerika door de Voorzienigheid is b.-stemd
om de kiem te kweeken voor een nieuwen staat der
volken, wanneer, eenmaal na eeuwen, zich in dat land
alle nationaliteiten, raien en tongen, secten en eert-Htens-
ten, zullen hebben zamengesmolt'en, en zich oplossen
in ééne algemeene menschen-maatschappij en Christen
Staat.
Hoe verheffend deze algemeene beschouwingen
w- zeti mogen, voor ons leven en werken zijn ze geen
maatstaf. Niet tot bespiegelen, maar tot 'handelen Jüjn
wij-geroepen liet pragmatische der geschiedenis ligt
in de eerste plaats op onzen weg. Uit dir oogpunt
de voorgestelde nekken beschouwende, moeten wij tot
dé b paalde overtuiging komen van deze waarheden.:
i°. Hoeveel oi.tmoedigends er 11102e lianen inden
totand des vaderlands, de tegenwoordige landverlnii-
zit gén, a's zoodanig bewijzen hieromtrent volstrekt
j:his. Ze waren iets zeer gewoons in de bloeijendste
tijden vat) den staat, toen Nederland tien alleenhandel
dreef der wereld, en de bevolking, jaar op jaar, door
duizenden van elders werd aangevuld, maar ook moest
aangevuld worden, om geene handen gebteft té hebben,
ïnrogcndeel: bet is heden hoogst natuurlijk en wijs,
dat, mt een land gelijk het onze. het bevolktsre van
den aardbodem,, met eene oppervlakte, in alles, van
omtrent 600 CU mijlen en eene bevolking van nagenoeg
3.0Ó0 000, alzoo van 5000 zielen per mijl, velen een
goed heenkomen zoeken naar mi land, waar tot heden
nog geen 200 zielen per CR mijl worden geteld.
e°. Er bestaan hier te lande geene vervolgingen
om de godsdienst. Her beletten van bijeenkomsten
vaii meer dan ao, moge al of niet het imvloeisi! zijn
van pransche qverweldiging, vast gaat het, dat de af
gesclieidemn, die daarin volharden, vervreemd zijn van
1 en gt est des Christendoms en der eetste Christen
genietuten. Op hun aanzoek kunnen ze erkend wor
den, zoodra ze willen, maar zij schijnen twist en ge
rttcht te verkiezen boven vrede. Onder den schijn
van godsdienstvrijheid, willen zij zeiven heerschappij
voeren over de conscientien hunner mede-irgezetetien.
Zij willen, even als de ultramontanenT eerst het bur
ger-schoolwezen're niet doen, 0111 zoo, langzamerhand,
al verder, kerkgezag te stellen in plaats van staatsbe
windzij-willen, even gelijk de ultra katholieken, dm
staat brengen onder de kerk. Heden hebben zij be
zwaren tegen de inenting, morgen kunnen zij bezwaren
hebben tegen de bliksem afleiders, tegen hét afweren
vnrde pest of gele koorts. Het ongerijmdste is mo
gelijk misschien strijdt het éénmaal tegen hunne over
tuiging, den dollen hond te dooden. Schijnt de tijd
niet reeds gekomen, dat men zelfs verleiding en moord
dadige aanslagen, met der daad, tor priesterlijke regten
wil verklaren," en door oproer der geregtigheid liet
■zwaard ontrukken? Getroost moet clan de rest der
ingezetenen al die tampen, onheilen, gruwelen, dragen?
God behoede het land, waar zulke vorderingen vrijheid
van godsdienst worden genoemd. Nederland, de oude
republiek, was twee eeuwen lang een toonbeeld van
verdraagzaamheid, eene toevlugt en wijkplaats voor
alle gezindheden. Als zoodanig is het aan de geheele
wereld bekend. E11 waarin nu bestond de godsdienst
vrijheid dier dagen Niemand werd om zijne gods
dienst vervolgd, de eene gezindheid openlijk, de an
dere oogluikend toegelaten, maar alle, behalve de her
vormden, uitgesloten van de regering, van eer en aan
Eene ongewone aanleiding tot land
verhuizing.
Te Hamburg wordt de volgende gebeurtenis verhaald,
die, hoe wonderlijk zij luidt, toch voor waar doorgaar.
Een jonge Hamburger Daguerreufypist, die geen werk
genoeg vond, nam het besluit, om naar Brazilië te gaan
en zich daar met zijne kunst bezig te houden. Om
proeven zijner kunst te kunnen toonen, verzocht hij
eene menigte bekenden, dat zij zich zouden laten af
beelden,, ook de zeer fraaIje dochter zijner waschvrouw.
Met zijnen toestel en de proeven zijner kunst scheepte
hij zicli in, en naauwelijks te Rfo-Janeiro gekomen,
maakte hij met ziine kunst fortuin daar zij voor de
Brazilianen geluel nieuw was. Op zekeren dag kwam
een jonge planter uit den omnek van Rio, met verzoek,
hem onder iedere voorwaarde en voor eiken prijs het
vertoonde vrouwenportret over te laten waartoe de
kuustfna^r gaarne overging Na eénigen tijd kwam
1 hij terug, w.nsclue den kunstenaar onder vier oogen
Met Mei eene HEUKEMMBID benoodigd,
die goed met de Pot en Wasch kan omgaan, J>ï
Mevrouw van DEINSE te kVolfaartsdjk
GESCHIKTE GELEGENHEID TOT DEN OVER-
TOGT NAAR
Te Zierikzce ligt in Lading, het Nieuw gebouwd
en snelzeilend Schoener Schip Luctor et Emergo,
groot 240 ton gevoerd door Kapitein G. A. van
R 'i' NT ERG H li U uitmuntend geschikt tot ver
voer van Goederen en expresselijk ingerigt tot ver
voer van Passagiers. Het vertrek is bepaald van
20 28 Februari).
Nadere iui'ormatien te bekomen bij den Gezagvoer
der en bij .Doctor C, A. van RENTERGHEM, te Goes.
Te Cues, bij F, Kleeuwens' Zoon.