Donderdag 13
v- '<- .-A'S,
9t.
CJ
fv/'j L-
GOESSCHE
Be uitgave deze7' Courant geschiedt Maanda.
I en Donderdags avondsJ9e 'Prijs per Kwarto
\is f d,75; Franco per Post f JSO.
COURANT*
11 1 1 1 -u
Gewonè Advertenfiën worden a 20 ets. dé ?*egA\
geplaatstGeboorte-, Huwelijks- en Doódberigten 1
t«2 J 6 regels a f behalve hei Zegelregti t
- ip-
*J'b
n
NIE U WSTIJ DINGEN.
Rome den 20 OctoberOnder de voorvallen, tot
welke de sterk bewogen toestand der gemoederen, on-
'riariks het veranderde .regeringstelsel in den Kerkelijken
Slaat nog altijd aanleiding geeft, moet ook gerekend
worden hetgeen in de eerste helft dezer maand te Faënza
gebeurd is. Toen aldaar op Zondag, den n dezer,
ettelijke jonge lieden, die van de jagt terugkeerden, al
zingende door de voorstad redèn, werden zij er met
snaphaansehoten vervolgd. Dit terstond bij de stede
lijke policie aangegeven Zijnde, zond deze een detache
ment Zwitsers derwaarts, dat door vele burgers ge
volgd werd. Ook deze werden met snaphaansehoten
ontvangen, zoodat een Zwitsersch soldaat en een .bur
ger sneuvelden, terwijl verscheiden anderen gekwetst
werden. Middelerwijl had de pastoor .de stormklok
doen luiden, om de landbouwers te hulp te roepen.
Toen nu des anderen daags door den Confaloniere (liet
hoofd van het stedelijk bestuur) niets gedaan werd om
de schuldigen gevangen te nemen, ontbrandde de gram
schap veler burgers, die den Confaloniere, daar hij uit
de voorstad geboortig was, voor eenen Getiturione.
scholden en erge verwoestingen tn zijne woning aan
rigteden. Den derden dag (13 Oct.) kwam de Graaf
Lovatclli dal Cornodie dé plaats van eenen prole
gaat te Ravenna bekleedt, naar Faënza. Hij, die een
officier is, welke vroeger met onderscheiding buiten
's lands gediend heeft, deed re; stond militairen met ka
non tegen de oproeriger) Uitrukken. He: viel den troe
pe.n niet moetjelijk, den 14 de voorstad te bezetten,
eene algemeene ontwapening te bewerkstelligen en ruim
50 peisonen uit de stad en uit de voorstad in hechten s
te nemen. Daar de stedelijke regering zich bij "net ge
het le geval zeer traag, en nalatig getoond heeft, is zij
voorlohpig van hare ambten ontzet. Men verhaalt,
dat de Pu ós de mededeeling van het gebeurde met
smart vernomen, maar daarbij reverts gezegd moer heb
ben, dat de openbare vijanden veel minder schadelijk
waren dan de vermomde en verborgene, welke men
niet zoo ligt bereiken kon.
ZühtttecMAtib.
Frankfort den 3 November. De baron von
Rothschildhet hoofd van het stamhuis van dien naam,
viert overmorgen zijne gouden bruiloft.
(SmjCÏ.Ittb,
Londen den 4 NovemberHeden nacht heeft
een hevige brand het Garrick Theatereen der meest
bezochte schouwburgen door de mindere volksklasse
der hoofdstad, geheel in de asch gelegd.
De bekende mad. Weiss met hare 48 jeugdige
danseressen uit YVeenen, die, gelijk men weet, met de
Great Brittain schipbreuk had geleden, is gisteren
aan boord van bet paketschip Torkshire naar Noord-
Amerika vertrokken.
De degen van den admiraal Nelson is door lord
Saije voor 100 guinies gekocht en aan het hospitaal
van Greenwich geschonken.
J~caufivitFi.
Parijs den 4 November. Allerwegen worden gel
den ingezameld, ten behoeve van de slagtoffers der
oveistroondngen van dt Loire. De schade, welke daar
door aan openbare werken is toegebragr, wordr op 45
millioenen berekend. Die welke de bijzondere perso
nen hebben geleden, is waarschijnlijk veel belangrijker,
maar nog niet genoegzaam bekend. Tijdtns hun kort
stondig verblijf te Tpurs hebben de hertog en de her
togin van Movtpcnsier voor 25,000 fr.ten behoeve
der noodlijdenden ten gevolge van deze ramp inge
schreven.
Onder de menigvuldige giften, hier te stede inge.
zaroeld, wordt ook eene som van iooo fr, genoemd
van de beroemde Rachel
Eene vrouw in de gemeente Tourch (Fini.stère>
is dezer dagen bevailert van 4 kinderen, als 2 jom>e.s
en a meisjes.De moeder was welvarende. De 2 jon
gens hadden slechts 4 dagen geleefd, doch de a meis
jes waren gezond.
De Prinsen en Prinsessen der Koninklijke familie
zijn, naar men verneemt, voornemens, aan hunne nieuwe
zuster, de Hertogin van Montpensier als geschenk
een album aan te bieden bevattende teekenin'gen van
de hand aller titans levende voornaamste Fransche mees
ters. Deze kostbare verzameling zal uit drieënveertig
stukken bestaan, waarvan de meeste met uitgewerkte
schilderijen gelijk gesteld kunnen worden.
fier blad Ia l'resse meldt, dat zijn Confrater,
bet Journal des Dt'bais besloten heeftzijnen lezereit
in zijn blad geene romans meer op re dissehen, noch
als feuilletonnoch op andere- wijs,
Iscfgfc*
Brussel, den S NovemberBij het ministerie Vart
binnenlandsche zaken is eene nieuwe afdeeling geplaatst
voor de belangen van den, landbouw. De heer Belh~
froid, hoofdredacteur van het voornaamste blad dol'
geestelijkheid, is aan het hoofd van dezelve geplaatst!
De abt Bernardprincipaal van een der leuvensclte
collegiëtt, is hoofd-inspecteur geworden van de Athenea
en Collegien.
In Antwerpen en in de nabijheid begint men
gebrek te krijgen aan put- en welwater.
ülcbctriAtsbcu.
Vervolg cn Slot van ons vorig Nommcrd)
'sGravenhage den 4 November. Betrekkelijk
het gewigtige vraagstuk'van-Borneo geeft de Minis
ter volmondig toe, dat de Ovtrzeescite Bezittingen,
en de regten van Nederland tegen alle aanrandingen
moeten worden verdedigd. Op dit oogenblik bestaat
er nog eene wisseling van nota's tusschen de kabinet
ten' .van 's Hage en Londen. Het zou strijden met'
de parlementaire gebruiken, daaromtrent thans uit te
weiden, men moet zich echter wachten, eeltige ver
keerde uitlegging aan het verdrag van 1824 te geven.
Elke onderhandeling tusschen een' sterkeren en zwak
keren heeft hare eigenaardige moeijelijkhedeijdoch
die vermeerderen indien de zwakke zich niet wacht
met onhoudbare stellingen Voor den dag re komen.
Het traktaat van 1824 is zijn oorsprong verschul
digd aan de botsingenwelke er tusschen de beide
natiën waren ontstaan. Het gemeenschappelijk bezit
van Sumatra heeft botsingen te weeg gebragtwelke
zeer ernstige gevolgen hadden kunnen opleveren. Er
bestond slechts één middelom zoodanige botsingen
voor het vervolg te voorkomen. Dat middel bestond
hierin om alle gemeenschappelijk bezit te doen ein
éigen. Engeland heeft dan ook afstand gedaan van
al onze posten op her vaste land van Iitdië, 15- be
stonden op dat oogenblik geene andere meerder.' gron
den, die tor gemeenschappelijk bezit aanl'ei ling gayn.
De bedoeling van het traktaat is misschien gew etr
om alle gemeenschappelijk bezit te doen ophouden.
Deze bedoeling van het traktaat is aan geen twijfel
Tmderhevig en daarom is inen dezerzijds tegel) het in
bezit nemen van eilanden in die streken opvekonten.
Reeds sedert langen tijd zijn twee dei den van Borneo
door de Nederlanders bezet. Het komt der Neder-
lanósche Regering voor, dat het tegen de bedoeling
van het traktaat zou zijn indien de Engelschen het
andere derde gedeelte in bezit namen, want juist daar
door zou ontstaan dar gemeenschappelijk bezithet
welk men bij traktaat heeft willen voorkomen. Van
den kant van Engeland wordt beweerd dat het ten
deze door het traktaat van 1824 niet gebonden is,
daar het bedoelde eiland nier in de termen van bec
verdrag zou vallen. Het heeft er echter nog bij ge
voeeddat er voor het oogenblik geen voornemen be
staat om het in bezit te nemen. Z. Exc. vertrouwt
dar Engeland zich aan die verklaring zal houden. Hij
meent, dat hef aangemerkte voor hei oogenblik vol
doende isen acht het ondoelmatig thans over deze
z -
War het vraagstuk van kerkelijken aard betreft, jS»
Exc. had gewenscht, dat dit in deze Kamer onaange
roerd ware gebleven. Nu echter meent hij dienaangaande
te moeten opmerken, dat niét uit liet oog verloren moet
worden, dat de drie voornaamste eilanden onzer Oost-
Ind. bezittitigen bewoond worden door in'iilioenen Ma-
homedanenwelker onverdraagzaamheid steeds doof
hunne priesters wordt aangevuurd, en om welke in rust
te houden men zelfs den schijn moet vermijden vati
godsdienstige bekeeringen to Willen bevorderen
dat de Regering, sedert meer dan twee eeyWen dit
beginsel vasthoudende, de bedienaars der Christelijke
Eerediensten in die oordengelijk heeft geacht met
hare ambtenaren en op deze Wijs waarborgen heeft
gevorderddat de voor liet bcnoud van die hoogst
belangrijke volkplantingen zoo onvermijdelijke rust, nooit
in de waagschaal ntogt worden gesteld-*• dat de
.Regering nog geene bepaalde uitspraak beeft gedaan
maar overtuigd is gewordendat de botsing ook in
Rome een' pijnlijken indruk heeft gemaakt 5 dat
de Regering in Indië, even als elders de 'godsdien-
stige vrijheid wil en zal handhavenmaai' Van het
eenmaal aangenomen hoofdbeginsel niet kan afwijken
zonder de rust en hel behoud vatt de volkplantingen
op het spel te zetten; - dat zij hiertoe moet weten,
welke de bedienaars zijn van de onderscheidene gods
dienstige gezindheden en wat zij verrigten 4 etl
dat hij, Minister, eerder zijne betrekking zal neer
leggen dan van het vasthouden van dit beginsel af
stand doen.
De Heer van Sasse van IJsselt verklaart, dat hij tegen
bet ontwerp stemmen zal, niet om de voordrage zelve,
maar om daardoor een bltjk van afkeuring te geven
wegens het door Z. Exc, aangevoerde.
Z. Exc. de Minister Van Koloniën herhaalt, dat
de 'Regering geen de minste inbreuk wil maken op de
Godsdienstige vrijheid, Hij beschouwt helechter niet
a's invloed op die vrijheid, dat de Regering "het toezigü
wil houden over de leeraars van alge godsdienstige ge
zindheden. Het aankleven van dat beginsel is van het
uiterste belanghet behoud der Koloniën en de mate-
viële welvaart van Nederland zouden daarvan kunnen
afhangen. Veeleer zou hij zich verpligt. rekenen zijne
portefeuille neder te leggen, dan 'een beginsel op te of
feren dat hem voorkomt van het hoogste gewigt te
zijn.
De beraadslagingen worden geslotenhet ontwerp
wordt in omvrage gebragt en aangenomen met eend
meerderheid van 27 tegen 13 stemmen.
'sGraveni-iage den 7 November. Het Prov*
Hof in Zuid HollandTweede Kamer, heeft heden
deszeifs arrest gewezen in de zaak van den Heer C,
A. Thieme, uitgever der Arnhemsche Courantwelke
zaak door den Iloogen Raad, bij arrest van 13 Junij
jl. naar het Hof was verwezen. Bij dat arrest wordt
overwogendat de beklaagde en geïntimeerde heeft
erkend re zijn de drukkeruitgever en verspreider van
No. 221 der Arnhemsche Courant van 4 November
1845, waarin voorkomt een artikelmet een opschrift
Vreemde Dingenen geteekend met de leiters D. D.
dat hij, zoowel vroeger als thans, geweigerd heefi
den schrijver van dat stuk op te geven en dat hij
de verantwoordelijkheid daarvan op zich genomen heeft*
Na eene ontwikkeling van den voornamen inhoud van
het vervolgde artikelen na de hoofdpunten van ver
dediging te hebben opgenomenheeft het Hof onder
anderen overwogen dat bij art. 1 der wet van 1 Junij
1830 gehandeld wordt over onderscheidene misdrijven,
zoo als de aanranding van de waardiglteid of het ge
zag van den Koning, of van de regten van liet Ko
ninklijk Stamhuis, of van her smaden, honen of laste
ren van den persoon des Kon in esdat de Wetgever
door de uitdrukking: persoon des Konings ker.nelijlt
heeft bedoeld den hoogen persoon (individu) de9 Ko
nings, die tijdelijk de Kroon draagt, en dien men tegen
alle persoonlijke aanranding heeft willen waarborgen;
dat de wetgever, door liet gezag van den Koning, op
het oog heeft ""had. den zedelijken petsoon des Ko.
