OPENBARE VERMENG.
■V' r 1
held staveti van hetgeen liet vroeger beweerd ha-\
Nogtans werd de Times veroordeeld omdatvolgens
de Engelsche wetten liet niet alleen ongeoorloofd ié,
iemand in een openbaar geschrift te lasteren, maar
het evenzeer verboden is de waarheid van hem te zeg
genzoodra die waarheid hem in zijne e r kan kren
ken. De veroordeeling evenwel kon als eene over
winning beschouwd wordenomdat de Jurij aan den
klager slechts een' penny tot schade en interest toe
wees.
Ondertussclien waren de proceskosten buitengewoon
hoogdaar de Times geene uitgaven ontzien had
om het artikel van zijn' correspondent te bevestigen.
De aanzienlijkste kooplieden van Londen oordeelende
dat het onbillijk zou zijn dat het dagblad de schade
zou dragen yan zijn' ijver voor het algemeen belang
opende daarom eene inschrijving om hem te vrijwa
ren waaraan de eerste huizen van Europa deel na
men. Aangezien echter de eigenaren van de Times
al dadelijk verklaard hadden alle geldelijke vergoeding
te zullen weigerenhebben de leden van het comité
voor de inschrijving besloten liet bedrag der inge
schreven geiden aan te wenden tot het stichten van
twee beurzen aan een collegie te Oxford, ten behoeve
van twee leerlingen, te kiezen, den een in de school
van Christ Hospitalden anderen in die van de City,
en voorts dar er twee marmeren platen de dienst
door den Times bewezenvermeldendezouden ,ge
plaatst wordtn, de eerste op eene der meest in het
oog vallende plaatsen van de beurs de tweede boven
de deur van het huiswaarin de Times wordt uitge
geven.
Deze beide platen zijn onderdaags geplaatst, en bij
die gelegenheid is door de voornaamste bankiers en
kooplieden van Londen een prachtigen maaltijd aan de
•eigenaars en de redacteurs van de Tip es aangeboden.
In de Zwolsche cour. wordt berigtdat er ern
stig aan een plan gedacht wordt, ©m de Zuiderzee
droog te maken en den bodem in 4 500,000 bunders
vruchtbaar land te herscheppen. Zeker een reusachtig
plan, maar hetwelk niet onuitvoerbaar wordt gerekend.
Goes, den 24 September. De behoeftev;n drink- 1
water voor mensch en vee is in het eiland thans zoo
groot, als immer te midden van den zomer. Men
kruit het water rot drenking van het vee uit onze
Stadsvest zelfs van 2 en 4 uren halen j alle putten
hoe diep uitgegraven, h bbcr. geen wafer meer.
Algemeen heerschen de koortsen, even gelijk ook in
av ere streken van ons landdoch dezclven zijn van
geenen ontrustenden meer aard.
De thans vallende regen is zeer welkom.
ALLERLEI»
Bij de plegtige inzegening van den Noorder spoor,
weg heeft de Aartsbisschop van Kamerrijk eene re
devoering uitgesproken opmerkelijk door groote wel
spiekendheid maar vooraf door den geest van Chris
telijke liefde, die'daarin doorstraalde. Wij deelen
hieruit het volgende mede.
De weldadige tussehenkomst der Voorzienigheid
doet de menschhekl op vaste tijdstippendoor hare
oneindige wijsheid bepaaldvoorwaarts treden op den
weg die hen voert naar bet doeldat door hare
eevige raadsbesluiten is aangewezen. Zoo zien wij
dan ook den oorsprong van de gewigtigste uitvindin
gen als in eenen raadselachtiger) nevel gehulden als
men aan de geschiedenis den naam van den eersten
uitvinder vraagt dun zwijgt pf dan weifelt de geschie
denis en het geheim behoort alléén aan God.
Wat nu beeft de godsdienstdie dochter des Hemels,
van de werken der Hemels te vreezen? Kan zij aan
nemen dat hare goddelijke Stichter haar zal onder
werpen aan beproevingenwaartegen zij niet bestand
zoude wezen De kracht van den stoom toegepast
op onze schepen toegepast op onze voertuigenzal
voorzeker spoediger het kwaad eh het goed versprei
den de leugen zoowel als de waarheid. Voorzeker
even ais de uitvinding van de Boekdrukkunstzal de
stoom liet slagveld vergrootenwaarop het geloof
en het rationalismus elkander aanhoudend bestrijden
maar de overwinning kan niet twijfelachtig zijn. God
zelf heeft daartoe zijn woord verbondenen de waar
heiddie uit God isbestaat tot in der eeuwigheid
Door den loop te bespoedigen van hetgeen men
de nieuwe denkbeelden noemtleent nien tevens vleu
gelen aan het Ëyangeliede gang des Apostels zal
niet minder snel zijn, dan de gang van den vrijdenker
en vvelligt zal liet zich bevestigen dat die niactige
werktuigen waarin, de geleerde slechts eene gelukkige
uitvinding zag van het genie en de staathuishoudkun
dige eene nieuwe bron van welvaart voor den alge?
1 1" i ui-I ie 'ij"
meenen rijkdom waarin de wijsgeerdie het ongeluk
heeft geen Christen te zijn slechts een middel zag
om de zuivere rede weldra te doen zegevieren over
de overblijfselen van verouderde geloofsbegrippen
welligt zal bet zich bevestigendat zij middelen zijn
geweest in Gods hand om bet rijk van Jezus Chris
tus uit te breiden en om al de volkeren te vereeni
gen door eenen algemeenen band van broederschap door
hetzelve geloof en door dezelfde liefde
Aan welk geloof zal de mensch en de maatschap
pij die vereeniging vragen Wat kunnen wij gelooven
neven en boven het Christendom Verwachten wij
nog meerder lichtwanneer de middagzon ons beschijn',
of eene nieuwe openbaring na die openbaring., die al
les heeft aangevuld en beëindigd? of wel zullen wij
een nieuw ik weet niet welk Christendom te gemoet
zienverkondigd door de wijzen der eeuw., die er de
Leeraars en de Priesters van zullen zijn? Maar wie
onzer weet het nierdat de Godsdienst dan alleen
eene ernstige zijde heeftdat zij dan alleen haren in
vloed uitoefent op onze harten wanneer wij beden*
kendat zij berust ©p beginselen .boven het hereik
der menschen verheven en dat die keten Ojimagtig
zoude zijn om de aarde te dragen wanneer deszelfs
eerste schakel niet in den hemel was vastgehecht
En nugaatsnelle boden gaat onder de be
scherming van God en onder het oog zijner Voor
zienigheid Brengt naar de vier hemelstreken de men?
schende koopwaren en de denkbeeldendoet de
schatten van den geest en de schatten van den bodem
uit de landschappen raar de hoofdstedenen uit de
hoofdsteden naar de landschappen terugvloeijenMo
gen de banen waarover gij glijden zultgelijk zijn
aan de slagaderen die het bloed terugvoeren naar het
harten uit het hart aan de meest verwijderde deelen
van her organismuskracht en leven doen toevloeijen.
Dat geen hinderpaal u moge stuiten in uwe vaart
dat geen onheil u moge bejegenen op uwen weg I
Ontleent aan den bliksem die in uw binnenste
verborgen isalleen de snelheid zijner vurige vleu
gels geene bergengeene dalen geene vloeden zul
len ti stuiten. Spreidt uwe vertakkingen uit van de
eene tot de andere zee, en ook de diepten van het
grondelooze meer zullen u niet afschrikken. Andere
toestellen zult gij bezigen gij zult u eenen weg ba
nen over den oceaan om werelddeelèn met elkander
te verbinden. Gij zult door het gevoel van gemeen
schappeliik belangvan gemeenschappelijke behoeften
en van broederlijke liefdedoor het aanlokkelijke van
de Christelijke beschavingvereenigen en te zamen
brengen de zoo zeer verspreide leden allen de goede
tijding verkondigendieachttien eeuwen geleden
bij de wieg des Vei lossers, werd gehoord: Eere aan.
God in het hoogste der hemelen en vrede op aarde.
Het gezamentlijk getal der omnibussen welke thans
de straten van Londen doorkruissen bedraagt 1490, die
4000 menschen werk verschaffen. De opbrengsten
dezer middelen van vervoer zijn zeer verschillend daar
zij op eenige lijnen tot op 4 c£ dagelijks en anderen
echter slechts bet cijfer der opbrengst neemt, dan blijkt
daaruit dat voor omnibus ridden in en nabij Londen
dagelijks 2950 of jaarlijks 1,087,000 uitgegeven
worden.
Te Leipzig is een werkje uitgekomen van von Mat-
sper, getiteld das verkleinerte Grnndteigenthumwaar
in de schrijver aan toont dar de zeer groote grond
bezittingen en boerderijen (gelijk die vooral in Meck
lenburg gevonden worden) eene van de oorzaken van
de armoede en vernedering van zeer vele ingezetenen
en dien ten gevolge grootendeels schuld zijn van de
landverhuizingen, welke jaarlijks uit Duitschland plaats
hebben. Hij wil liet grondbezit kleiner en hierdoor
algeraeener maken en enkele kleinere fabrieken door den
landbouwer of veehouder tevens uitgeoefend hebben.
Hoewel dit hier te lande niet zoo gevonden wordt,
zouden echrer kleinere hofsteden veel kunnen bijdra
gen tot meer al ge me ene welvaart, en goeden landbouw.
Met het kapitaal, dat nu te weinig is, voor eene groote
boerderij, zoude men eene kleinere voordeeliger drijven
en naar evenredigheid meer van het land trekken.
Gelijk bekend is, heeft zich sedert eenigen tijd te
Parijs eene Societé générale des annonces gevestigd
die haren werkkring tot vier dagbladen de Débats
den Constitutionnelde Preste, ,en le sièclebepaalt,
terwijl zij openlijk aankondigtdar die vier dagbladen
l,oo, 000 abonnés tellenterwijl de overige 22 dagbla»
I den der|.hoofdsrad slechts22.000voorde nijverheid
voordeelige abonnementen hebben. De National beeft
toen aangetoond, dat deze opgaven onnaauwkeurig
waren 5 bij die gelegenheid is, volgen*. de officiëJ^OP»
-4-
gaven van liet zegelkantoot., gebleken,.dat in de-maand
Julij 11., het getal der rbonnementen van verschillende dag»
bladen was a's voigt
National4516, Epoque 11129Univcrs 4750 Esprit
public 3538, Patrie 2581 Commerce 3774. Gazet-
1 te de France 2903 Qnolidientie 3.129. Es'nfttte
3800, hroit 2308, Charivari 2903, Gazttn des
Tribunanx 1923 Echo Frangals "sr<$i,,,'Eni Facte
1935 Democratie 1871 Monitcur Parisien 1935- Re*
forme 2000. France 1613 Cour riet Francais aooo,
Messagtr 645; te zamen '61V840 abonnementen lie,
vier dagbladen van den heer Charles Duveyrier Imteti
in diezelfde maand 98 032 exemplaren zegelen.
Het getal der Staten van de Amerikaansch.e Unie
bedr.-eg slechts 13 in 1776 en is in den tijd vm 70
jaren tot 30 aangegroeid. In dien zelfden tij i is het
cijfer der bevolking van 3 tot 20 millioenen gerezen-
de Staat van New-York -alleen heeft nut eene',bevol
king, die bijna zoo ta'rijk is, ais die .van al de V>r»
eeliigde Staten voor 70 jaren. De stad Now York
telt, met Brooklyn, dat er slechts van gescheiden fis
doof een' arm van den Hudson, een half millioeu in
woners; de geheele Unie telde, toen zij zich onafhan
kelijk verklaarde, slechts zes maal meer burgers,
De jaarboeken dej geschiedenis leveren geen voor
beeld op van dergelijken wasdom, die, om zoo te zeg
gen, niets te danken heeft aan overwinningenwant
de aanhechting van Texas heeft slechts 200,060 in
woners bijgevoegd, en die Staat trad overigens slechts
tot de Unie terug, die het vroeger had verlaten 0111
een vruchtbaar grondgebied te bebouwen, waar de Ma.'
xicanen ter naauwernood een' voetstap hadden gezet.
Qötpcrtcultcu.
t lieden verloste zeer voorspoedig vtfti een
ZOON, N. de LANNÉE de BÉTRANCÖURT
geboren van Ham.
Goes, den 22 September 1846.
Op Dingsdag den 6 October 1846, des
lljjjjjjjil avonds te 7 urenin het Logement de A
teiibeUrs binnen de Stad Goes:
1. Ygfi Een HechtSterk en Welbetimmerd
WOONHUIS, ZO MER H IJLS en
ruime ERVE staande en gelegefi in ie
LangeVosstraat te Goes, Wijk C.No. '23 L
nagelaten door Mevrouw de weduwe NO 1-,
2. VaneenSPËELHOFmetZOMUf -
HU iS, staande en gelegen aan de westzijde
van tien Cingelbuiten de 's Heer-Ifendriks-
kinderenpoort dezer Stadgroot volgens het
Veidboek 18 Roeden, 70 Ellen en Kadastraal
Sectie C. No, 427 en 428 groot 17 Roeden,
47 Ellen, behoorende tot den Boedel en N -
latensehap van den Heer C. HARINCK,
ïnformatien zijn te bekomen ten Kantore tan den
Notaris AS31A LEE GANGE te Goes
Dingsdag den 20 October 1846)
des avonds te zes urenin het Loge
ment de Zoutkeet binnen de Stad (lees:
1Van Eene Kapi t.ale HOEST I) be
staande in WOONHUIS, SCHUUR, BAK-
KEET en verderen TIMMER, staande en gelegen
in de Gemeente van Waarde, metdenotnbre
van 33 Bunders, 88 Roeden, 20 Ellen HOF,
BOOMGAARD, WEIDE en ZAAILANDEN,
thans bewoond bij B. Buise.
2. Yan Eene dito HOFSTEDE bestaande
in WOONHUIS. SCHUUR, WAGENLTS,
BAKKEET en verderen TIMMER, staande en
gelegen in voorsclireve Gemeente van Waarde
met 30 Bunders 07 Roeden, 40'Ellen, HOF
BOOMGAARD, WEIDE en ZAAILANDEN,
bewoond, bij C. J. Bit.
ïnformatien zijn te bekomen ten Kantore van' deö
Notaris A. SMALLE GANGE te Goes.
t Uit de HAND te KOOP, eene Brekkers
BUIL, zoo goed als Nieuw. Te bevragen bij
de Uitgevers dezer.
-—=^==BSS' 1 ITU, .Ti
Te Goes, bij fè Kl.beüwens<Se Zwn.