LEIS BIB!
MANUFACTUREN*
FINALE UITVERKOOP,
Utrecht, den 9 Augustus. Het onweder van
vrijdag den 7 dezer, is vooral voor Rheneti noodlottig
geweest. De hagel of ijsregeu heeft niet alleen al het
gewaste velde, maar al de glazen vernield. Vanhier
is veel glas derwaarts ontboden. Zie deswege het
volgende verslag:
Koninklijke Nederlandsclie Loterij.
N. M. BOSDIJK.
Ueinkenszand M. BOSDIJK.
É'ijn t riet alleen voor hen die den Staat bestoren
maar ooft voor hen die bestuurd worden. AIS zoo
danig prees hij aan de beoefening der Slaais of Volks
huishoudkunde wei onderscheiden van hetgene men
Staatkunde noemt, en vatbaar voor eene populaire be
oefening, noch te hoog, noch te droog zelfs''voor de
geringere standen.
De spreker besloot met den vvenschdat Nederland
nog eenmaal wederom gelijk vroeger, aan de overige
Siaten van Europa ten voorbeeld mogt zijn als eene
door kennis, ware verlichtingdeugd en tevreden
heid uitmuntende Natie.
De openingsrede werd vervolgd door de voorlezing
van het Algemeen Verslag van den toestand der Maat
schappij en hare verrigtingensedert de laatstgehou-
dene Algemeene Vergadering.
JDaarbij werd o. a. vermeld
i°. Datjtij het gering verlies der Departementen
,l Zand en Aal tende Maatschappij zich mogt ver
heugen in de oprigting van 6 nieuwe Afdeelingen, als
Bloemtndaal (Prov. Noord-Holland), Zuidbroek (prov-
G rollingen)Varssevcldt (Prov. Gelderland). Uit
huizen (Prov. Groningen), Oost ZaatnJPtov. Noord-
Holland) en Breukelen (Prov. Utrecht). Het aan
tal barer Departementen is alsnu geklommen tot 273»
waarbij liet opmerking verdientdat de 10 jongst
verloopen jaren den niet onbelangrijken oogst van ruim
6.0 Departementen hebben aangebragt. Wat het aan
tal Leden betreftde slotsom daarvan verschilt wei»
nig van die in de laatst-voorgaande jaren verkregen.
De Maatschappij heeft gedurende het afgeloopen jaar
bestaan uit 14289 gewone éïi honoraire leden dona
teurs en donatrices.
2°. Dat, in plaats der als zoodanig.aftrcdende Hoofd
bestuurders, de Heeren IV. J. C. van Hasselt en J.
Vfitt Gilsedoor de Departementen eekozen waren de
oud Hoofdbestuurder IV. II. Suringar en de Hoog
Leraar P. J. Veth, 30, Dat tot Voorzitter voor de
Algemeene Vergadering 1847 was benoemd en zich
tot de aanvaarding dezer taak had bereid verklaard
de liter Dr, J. P. Ik. je. 40. Dai bij afwezigheid
der in het vorig jaar bekroonde Schrijvers de hun
toegewezen Ëereblijben bereids zijn of nog zullen toe
gezonden worden.
5°. Dat ais Schrijvers van de 4 Prijsantwoorden voor
het Natuurkundig Schoolboekaan welke in het voriae
jaar Gouden Medailles waren toeeedacht, zijn bekend
geworden de Heeren G. K. Timmer te Arnhem
A. G. Oudemans te Leijdcn, O. GleunsJr. te
Groningenen P. Ii. van der Weijde te Zierikzec.
J)e vervaardiging van het bedoelde Schoolboek is als-
mi onder toezigt van Hoofdbestuurderenaan eenen
deskundigen opgediagen.
6°. Dat de onderscheidene Commission zich, het af-
gploopen jaar onledig hadden gehouden met de behan
deling der belangrijke onderwetpen aan hare zorgen
toevertrouwd.
7°. Dat door het Hoofdbestuur ernstige pogingen
waren aangewend tot de invoering van Kunstmatige
Ligchaamsocjcningen bii liet Lager Onderwijs. Bij
sommige Departementen kwamen reeds Gymnastische
oefenplaatsen tot standbij anderen werd de zaak in
gc/.crc overweging genomen.
8°. Dar de benioeijingen omtrent de verbetering
van het Volksgezang aanvank' lijk eene meer gunstige
liftkcinist hadden opgeleverd. Het getal Voïks-zang-
scholen was meer dan verdubbeld. Vele Depnrtemen»
tip benverden zich de oprigting. daarvan te bewerk
stelligen anderen trachtten in de gewone scholen het
Zjing-owierrigt in te voeren of te verbeteren. De
jonge Regering had zich ge li eind betoond de pogin
gen der Maatschappij in dezekrachtdadig te onder
steunen.
9°, Dat de Maatschappij aan 105 personen, welke
alk if meerdere of mindere mam zich door Edelmoe
dige Bedrijven onderscheiden hebben, Eereblijken Rad
u.Vgekend, waarvan de uitreiking den Departementen
blijft aanbevolen.
io°. Dat, ingevolge vroegere uitnoodigingbij het
Hoofdbestuur waren ingekomen een groot aantal zeet
meikwaai dige opgaven en mededeelingen, omtrent den
siaat van liet Lager Onderwijs in den kring der De-
parlementen waaruit het Hoofdbestuur zich voorbe
hield, later een algemeen overzigt te doen vervaardi
gen en alsdan de maatreuelen te overwegenwelke
bliiken zouden der zake dienstig re zuilen zijn.
1 t°'. Dat op nieuws onderscheidene Liefdadige In
stellingen zich tot het 1 loofdbestiiur hadden gewend
ter bckomiug van de werken der Maatschappij-, en
.iaauian gereedeipk was voldaan.
12°. I rat de staat dergelJmi kielen van de Maatschappij,
over liet algemeen hoogst gunstig was te achten, zijnde
daardoor de gelukkige gelegenheid voorhanden, om aan
verschillende nuttige instellingen der Departementen,
aan hunne tïerhalingscholcn. Zangscholen en Bewaar»
scholen eene geldelijke ondersteuning uit de algenteene
kas te verschaffen.
Na eene korte tusschenpoozing werden de werkzaam
heden des middags ten een ure hervat.
In de eerste plaats werd verslag gedaan wegens de
uitgeschrevene Prijsvragen. Hieruit vernam de ver
gadering o. a.
a. Dat er geene Antwoorden waren ingekomen op
de Prijsvragen 110. 3 en 4.
b. Dat er Antwoorden waien ingekomen doelt gtene
bekrooning had plaats gehad ten aanzien der Vra
gen 1, 2, 6 en 7.
c. Dat er Antwoorden waven ingekomen en bekroo
ning had plaars gehad ten aanzien der Prijsvraag
no. 5 Eene verzameling van kleine gedich
ten. enz., waarop waren ingekomen 14 ant
woorden.
Door de meerderheid van Beoordeelaars was aan het
Stuk No. 3, geteekend met de spreuk Gelukkig
dat er onder de vele kinderen der Armen, zoo weinig
arme kinderen zijn,"" de uitgeloofde Gouden Medaille
toegewezen.
Bij opening van het hierbij behoorende Naambriefje,
bleek daarvan schrijver te zijn de Heet Dr./. P. Heije
te Amsterdam. s
De bekroonde, in de Vergadering tegenwoordig, ont
ving den gelukwensch des Voorzitters en beantwoordde
dien op eene gepaste wijze.
Na het benoemen der Commissie, belast roet het
zamenstellen der dubbeltallen van Beoordeelaars, ging
de Vergadering over tot de keuze eener nieuwe Prijs
vraag. Daarbij bleek, dat deze keuze zich b paalde
tot No. 36 uit de tweede Lijst van Ont werp-Pnjsstof-
fen, luidende:
Üe verontrustende uitbreiding van het Pauperisme
ook in ons Vaderland, doet velen thans ijveriger dan
vroeger ontzien naar nieuwe middelen van bestaan
voor de behoeftige volksklasse. Bij eenzijdigheid in
tusschen, in de keuze dier middelen, loopt men ge
vaar meer kwaads dan goeds te stichten. De fabriek
matige nijverheid, die aan sommigen het gereedste mid
del schijnt, heeft ook haie nadeeleu. Ontegenzegge
lijk toch is her, dar liet doen vervaardigen van voor
werpen, waarvan geen voldoende aftrek te voorzien is,
slechts kapitalen verslindt en de armoede verplaatst,
zonder ze weg te nemen.
Inmiddels ontsnapt het aan veler aandacht, dat een
zeer groot deel van ons Vaderland nog onbebouwd
ligt, er> dat die uitgestrekte gronden schatten gouds
bevatten, meer dan voldoende, om al onze armen te
voeden en «ie meeste tot welvaart te brengen.
Met liet oog op deze omstandigheden wordt ge
vraagd
Welke gronden, voor ontginning geschikt, zijn in
ons Land nog voorhanden (Ligging, omvang en aard
van den grond.)
Op welke wijze zou de ontginning met de minst
mogelijke opofferingen kunnen ondernomen worden, en
welke landhuishoudkundige en administrative beginselen
zijn daarbij in acht te nemen
Welke maatregelen zijn er te treffen, om de be
hoeftige volksklasse, thans voornamelijk in de steden
zamengepakr, allengs naar elders te verplaatsen
Op welke wijze zouden Diakoniên en Liefdadige
Stichtingen tot zulk een plan kunnen medewerken
Ten slotte werd geraadpleegd en besloten op liet
rapport omtrent den Dienstbodenstand.
Het Hoofdbestuurder Maatschappij werd gemngtigd
i°. Om pogingen bij cïe Ilooae Regering in re stel
len ten einde eene gewenschte verandering in de Be
lastingwet op de Dienstboden tot stand te doen brengen.
2°. Om een geschrift te doen vervaardigenwaarin
de Heeren en Vrouwen de verpligringen worden aan
gewezen omtrent het toezigt over het gedrag en het
bevorderen van het waarachtig heil hunner Dienstboden.
30. Ont van tijd tot tijd mededeeliögen van de De
partementen te verlangen, welke zouden kunnen strek
ken ter verbetering van den dienstbaren stand en tot
vorming en opleiding van brave Dienstboden.
Meden middag werd cmze gemeente cïoor eene
noodlottige ramp getroffen 3 tegen vier ure pakte een
zwaar onweder boven de stad te zamen en ontlastte
zich weldra- op de verschrikkelijkste wijze. Hevige
bliksemstralen en donderslagenvergezeld van eenen
hageldie meerder op liet nedervallen van stukken Ijs
geleek, barstte weltlrelosde hevigste' ontroering
maakte zich van alien meester, zoodat de vrees voor
levensbehoud en voor verlies van have en goe i zicli
gedurig afwisselde. Het oogenbHk was verseiriiVkf-
Ujk de angst op ieders gelaat te lezen. Te vijf ure
bedaarde de woede van het natuurverschijnsel. Maar
mogt men zicli verheugen in het behbud des levens»
met smart ontwaarde men, in zijne tijdelijke bezittiti»
gen de grootste schade geleden te hebben. De
eenige oogcnbükken ie vorenzoo heerlijke en veel
belovende velden waren als afgemaaidde schoonste
vooruit zigt en van den nijveren landman als met éénen
slag vernietigd. Boekweit- en aardappelvelden hadden
aanmerkelijk geleden maar de tabaksplant, een hoofd-
bestaan der arbeidzame klasse opleverende, was lener-
lik vei-tiietigu. Men moer ooggetuige geweest zijn
van de verwoesting, die was aangerigt, 0111 er zich
een denkbeeld van te kunnen maken. De schade wordt
bi'gmoi op pins minus ƒ80,000, welke moet gedragen
wnrdvn «foor eene bev dkir.g van circa 2000 zielen.
De bekende liefdadigheid 01 Zit landgenooren wordt
daarom voor 'deze ongehikkiiten irigero'pen.
Goes den 13 Augustus. In eenen min re Kit»
tenilijke staat eene aardappelplant, geteeld var. eenen
boveniandschen aardappel, welke (gemeten 5 Augustus)
1 7 Ned. cl diameter, 5.338 El. onttrek en 2 vierk.
el. 26 vierk. p. 86 vierk. d. en 50 vievk. strepen
oppervlakte heeft; twintig bloemstengels zijn op de
zelve geweest, waaraan men over de honderd bloemknop
pen heeft gereld: sommige dezer knoppen hebben zich
ontloken en eene witte bloem vertoonddoelt de meeste
knoppen zijn afgevallen, dat wel aan de buitengewone
droogte toe te schrijve 11 is. De plant staat nog in
gioei, waarom er over her schot nog niet geoordeeld
kan worden: evenwel zal hiervan opgave geschieden,
zoodra de aardappelen rijp zijn.
PRIJZEN VAN IOOO EN DAARENBOVEN.
Trekking der Vijlde Klasse.
iste Lijst. No. 20079, een PrÜs van f 1000.
2de Lijst. Geene.
3de Lijst. No. 3359 en 10545, ieder een Prijs van
1000.
Qbuei'tciificu*
t Ondertrouwd
I. G. J. VAN DEN BOSCTL
TVedu evenaar.
Zwolle en
6 Augustus 1846 II. M. RAZOUX.
Eenige Kennisgeving.
Den 11 Augustus 1846, overleed te Lel
den, ouze geliefde Moeder-Vrouwe A. W. VER-
KOUTERE?» geboren Ossewaakde.
Familie, Vriendenen Bekenden in dit Eiland,
gelieven zulks voor Algemeene Kennisgeving
aan te neinen.
den 12 Augustus 1846. geb. Yerk.outep.en.
door verandering van Affaire en scheiding van Com
pagnieschap van eene groole partij
welke lot ver heneden inkoopsprijs worden uitver
kocht door de firma
M. S. SPEIiLIAN en CO MP.
van Rotterdam
bestaande hoofdzakelijk in een groot assortiment
FRAlNSCHE en ZWTÏ'SERSCHE KATOENEN; DA
MASTEN en LINNEN SERVETGOEDEREN, in
vele patroonen en kwaliteitentot verwonderend
goedkoope prijzen alles verder in hunne rondgezon
dene Biljetten vermeld.
Door aankoop van eene groole partij,
door Heeren Visiteuren te Rotterdam
aangehaalde goederen, zijn wij in de gelegenheid ge
steld, dezelve meer dan 80% beneden Fabrieks prijs
af te leverenen op aankoopen boven de 20 gulden
nog 4% extra-rabat toelestaan.
UitgepaktKerkstraatLett. C N°. 25.
Te Goes, Bit T. IvlEeuwens Zoon.
r
