GOESSdHE
1846.
GOÜRAMT.
N°. 19.
Donderdag 5 Maart.
JNIE U USTIJOING Ki\.
ALLERLEI.
Wij deden hieronder eenige merk
waardige gezegden of grondbe
ginselen van vroegere en latere
Bestuurders en Regenten in ons
Rader land mede.
De uitgave dezer Courant, geschiedt. Maandags
e« Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal
is f .1,75; Franco per Post f J,90. J
■SM 30)
Gewone ddvertentïèn worden a 20 cis. de
Geboorte-, Huwelijks- en
van J 6 regels d f J ,20, behalve het i
w*
53uit0CÏlÏAU&.
Frankfort, den 24 Febrnarij. Volgens brieven
nit Petersburg, van den 14de» dezer, heerschte aldaar
strenge konde van 220 tot 250 R. Er viel zoo veel
sneeuw, dat de pleinen voor de buizen eenige keeren
daags moesten opgeruimd wordenom den toegang
tot dezelve vrij te houden.
CmgcLinb.
Londen den 25 FebruariSir John Ross de
beroemde Noordpoolvaarder, verkeert in onaangtpame
omstandigheden hij is namelijk geJagvaard, als niet
in staat zijnde zijne schulden te betalen. Die schul
den beloopen 10,000 pd. sr., terwijl zijn actief slechts
600 pd. bedraagt. De 3000 pd,welke sir John,
door het faillissement van den boekhandelaar IFcbstcr
die zijne reis van 1834 uitgegeven heeft, verloor,
benevens 1000 pd.die hij opgenomen heeft voor
zijne uitrusting tot dien togt, hebben hem voorname
lijk in deze verlegenheid gebragr. Sir John heeft 13
wonden op zijn iigchaam, waarvoor hij (ieder lid van
een' zeeman of soldaat wordt in Engelsche dienst ge
schat) 150 pd. srerl. trekt; verder trekt hij 400 pd.
halve soldij als zeekapiteinen 500 pd. jaarlijks als
Zweedsch consul-generaal. Men vertrouwt, dat de
dankbaarheid der natie den beroemden man niet in die
verlegenheid zal laten.
jHebcvÏAmbciu
Haarlem, den 3 Maart. Men wil weten, dat
het roofdier, hetwelk onlangs in Noordholland zulke
verwoestingen onder de schapen heeft aangerigt, en
welks spoor men bij de daarop gehouden jagt verlo
ren had thans in de omstreken van Wassenaar zich
zou ophouden.
Volgens bijzondere berigten uit Stuttgardt alhier
ontvangenzou in den omtrek dier stad een los of
lijnx gevangen zijndie veel schade onder liet vee
aangerigt had. Slechts zeldzaam worden die dieren
meer gevonden, zoodat het aanral van nieuwsgierigen,
oui dit exemplaar te zien, zeer groot is geweest.
Uit het Tijdschrift ter bevordering van nijver
heid nemen wij het volgende over:
Over ons geheele rijk is de gemiddelde jaarlijksche
opbrengst van tarwe, 1,272,225 mudden; rogge,
3,015,639; gerst, 1,174,124; haver, 2.342636;
boekweit, 9x2,233; koolzaad, 438,628; andere olie
zaden en granen100,985 mudden terwijl van het
spelt slechts uit Noord-Braband, Gelderland Utrecht
en Limburg opgaven worden medegedeeldalwaar
derzei ver opbrengst in 1844 respectievelijk 2,898.695.50
en 2,439 mudden bedroeg. Voorts is de jaarlijk
sche productie van vlas 4,642.977 Ned. ponden
hennep, 1,089,673 Ned. ponden; erwten. 152.277
mudden; boonen, 537,38a; aardappelen, 13,269,300;
van de overige gewassen, waarvan er sommige slechts
in eenige provinciën verbouwd worden, zijn de op
gaven te onvolledig, om daaruit een gemiddeld resul
taat voor het geheel op te makenofschoon derzei-
ver teelt in sommige gewesten van veel belang is.
Zoo levert onder anderen Gelderlanddoor elkan Ier,
1,888,235 pond tabak op, en Utrecht 868,008 pond.
Noord-Brabrnd 404,054 pond. Zuid-Holland 770,576
pond. Zeeland in 1837, 11,804 vaten in 1842 slechts
6,oio vaten meekrap. De veestapel telde in 1844,
1,000,670 runderen205,904 paarden en 556,962
schapen.
De Nedcrlandsche Stoompost meldt, dat met
liet beait) der aanstaande maand April, de electro-
magnetische telegraaf, langs de geheele spoorweg linie
tusschen 'sGravenhage en Amsterdam, zal gereed zijn
en in werking gebragt kunnen worden.
Men verneemtdat op gisteren namiddag twee
militairendie eene gevangene uit Leiden herwaarts
hadden gebragt, op eene deerlijke wijs op de Gevul-
degracht zijn mishandeld geworden en gewond ge
raakt; die militairen zijn onmiddelijk naar het Rijks
hospitaal vervoerdde wonden turn am het hoofd
toegebragtziin voor alsnog niet gevaarlijkde po-
licie houdt zich onledig, de misdadigers te ontdekken.
Utrecht, den 3 Maart. Op de gewone vasten
avond paardenmarkt van gisteren zijn 669 paarden ter
markt gebragt. Door Fransche opkoopers was de markt
levendig de meeste paarden zijn dan ook door deze
voor redelijke prijzen gekochren naar Frankrijk vervoerd.
Een der reusachtigste kunststukken der Engel
sche spoorwegen zal de viaduct zijn, welke men over de
Tweed zal aanleggen voorden spoorweg van Berwick
naar New-Castle. 128 bogen zullen haar schragen.
Die van de brug, 11 in getal, zullen 66 voeten, en de
minste boog 25 voeten wijdte hebben. De kosten daar
van worden geraamd op 200,000 p. sr. (f 2,400,000.)
Eene zes en zestigjarige vrouw, Mrs. Shce
echtgenoot van een winkelier te Enr.iscostley, is dezer
dagen voorspoedig bevallen van eenen zoon. Haar
oudste kind is 47 jaren oud.
Bij het graven van een putte Franklin in Ten
nessee, vijftig voeten onder den gro id, is een menschelijk
geraamte gevonden van de lengte van achtrtien voe
ten. Tot op eene kleinigheid na is het geraamte vol
ledig. Het schenkelbeen is vijfvoeten, en men rekent
uit, dat de persoon, die daarmede gewandeld heeft,
eene lengte van twintig voeten moer gehad hebben
Naar men verneemt, heeft zich in Rijn Pruis-
sente Viersen een comité gevormd van de aan
zienlijkste kooplieden en fabrikanten dier industriële
Jandstreektot het aanleggen van eenen spoorweg,
om te Venio in verbinding met den Zeeuwschen spoor
weg te worden gebragr, en welke zich te Viersen
aansluit aan de spoorwegen van Aken naar Ruhroort,
Dusseldorp Keulen enz.
De tijdingen uir Suiiname tot 15 Januarij vermel
den, dat in deze onze Kolonie eene zoo groote droogte
heerschtdat men voor den oogst der bananenhet
dagehjksch brood der inlanders, beducht is. De baron
v. Raders had een ambtenaar naar Curacao gezonden,
mei last om te Sr. Thomas aankoop van levensmid.
delen te doen.
Goes den 5 Maart. Met genoegen kunnen wij
berigten, dat er ook in onze stad, waar reeds zoo veel
gedaan wordt voorde vorming en opleiding der jeugd,
een aanvang is gemaakt met het zoo nuttig onderwijs
in Gymnastische Oefeningen voor jongelieden.
Regenten van het weeshuis hadden reeds lang de
noodzakelijkheid ingezien en lier verlangen gekoesterd,
0111 hunne weezenwier opvoeding en verzorging zij
als vaders behartigenzoodanig onderwijs te verschaf
fen en hadden slechts op de gelegenheid gewacht
nm dit te kunnen verwezenlijken. Daarvoor bij den
onderwijzer op de weezejt. en artnen-school, eene bij
zondere lust en geschiktheid opgemerkt hebbende,
werdén er in November jl. bereids eenige proeven ge
nomen en het onderwijs aangevangen. Hieruit opma
kende, dat men bij goede voortzetting, op een ge-
wenscht gevolg zou kunnen rekenen werd aan ge
noemden onderwijzer opgedragen om in Belgie eenige
der voornaamste inrigtingen van dien aard optenemen,
en zich met de beste wijze van onderrigt en 0 fenin
gen bekend te maken. Aldaar niet de grootste welwil
lendheid en beleefdheid tot de lessen toegelaten zijnde,
en alle verlangde inlichtingen ontvangen hebbendewerd
daarop, in door het Armbestuur afgestane localen
onder zijne leiding het onderwijs geregeld aangevangen
en voortgezet. Men is reeds van de noódige werk
tuigen, remediëermachines enz., voorzien.
Aanvankelijk belooft deze inrigting goede uitkomsten.
Weldra zal er. behalve voor de weezen ook voor
andere jongelieden gelegenheid tot onderrigting en oefe
ning geopend wordenen wij twijfelen nietof hier
van zal door velen gebruik gemaakt worden.
Toen toch, ten voorleden jare, bestuurders van het
Departement tot Nut van ,t Algemeen alhierhierop
de aandacht der leden vestigdenen de onderwijzers
op de tusschen-scholen eeu gutistig verslag over de hun
ter hand gestelde handleiding van Rijkcns hadden 11.it-
gebragt, was de wensch algemeen dat er hiertoe ge
schikte gelegenheid mogt gevonden worden en open
baarden7 vele ouders hun verlangen, dat hunne khidsreti
hierin zich zouden mogen oefenen. Wij verheugen
ons daaromdat hieraan thans kan voldaan worden,
liet een biedt alzoo het ander de hand. Bij de ont
wikkeling en oefening der ledematen er. ligchaamskrach-
ten wordt de gezondheid bevorderdde moed opge
wekt der jeugd eene nuttige ontspanning bezorgd
en door haar iets aangeleerddat allerlei arbeid gemak
kelijk maakt en bij voorkomende ongelegenheden zeex*
dienstig kan zijn. Deze oefeningen hebben bovendien
invloed op de vrije werking van den geestop eene
opgeruimde gemoedsstemming en bij gevolg op hec
welzijn der maatschappij.
Men verneemt, dat deGijmnastische School ge
opend is.
Maandag nam. van 4-5 uur ^voor jonge heeren en juf-
Donderdag nam. van 4 - 5 uur yfers bened.de 12 jaren.
Woensdag nam. van 3-4 uur j voor g jonge heeren bo*
Zaturdagmorg. van X2-1 uur^ven de 12 jaren.
Woensdag nam. van 2-3 uur voor jonge juffers bp-
Zaturdag nam. van 2-3 utir j ven de 12 jaren.
Ook is er gelegenheid voor privaat lessen.
Goes den 5 Maart. Ook hier staan de kersen»
boomen in vollen bloei.
n-owjinwii"—
't Gaat zeeker, dat het regeeren en beregten der ge
westen van Holland met West-Vriesland en Zeeland*
sint agt honderd jaaren herwaarts, gestaan heeft aan
Graaven en Gravinnen.
Zij hebben ook hunne magt met zulk een besrhei-
der.thcid en ingetoogentheid gebruikt, dat zij (hoewel
doorgaans met wijzen Raad van Edelen en inboorlin
gen der Landen) nooit over zich naamen Oorlog aan
te vangen of pais re maaken, schattingen te heffen,
ofte iets anders, dat de gemeente zaaken betrof, te
beschikken zonder goeddunken ten bewilligen derStaa-
ten, die 't elke maal daarop bescbreeven en vergadert
werden. Zij gaven hun, bovendien, al 1'allen tijden
gunstig gehoor, volkome geloof, en goede resoluties
op alle vertoonde zaaken, die den welstand der Lan
den eenigsinrs mogten raaken. Deeze maniere van
Regeren, zoo wettig als ooit eenige andere, gedaagc
tot zeldzaam heil der Vorsten ende Volkeren.
Resolutie van de Staat en van Holland16 Julij, 1587.
Niemand mag een' last aanvaarden, welke met zij
nen eed sirijdig is.
Gezegde van Prins Willem I., bij de teregt-
stelling van eenen ambtenaardie zich meende
te kunnen verantwoorden met een besluit der
Vroedschap.
En indiende Vorst daer iets teeghen eenigh besluyc
neme, niemandt zij aen dat besluyt gehouden, niet da
delijke straf dergenen, die de Vorstelijke magt mis
bruikt hebben. Oude Privilegiën
Groote zaken zonder omslag af te doen, en ondec
de genietingen van het verkregen geluk bedachtzaam
te blijven op de bevestiging en vermeerdering van het
zelve, d. t is de oude Hollandsche deugd en deftigheid.
Simon stvl.
De Fransche geest laat alies uitgaan van den minis^
ter en tot hem terugkomen, en vandaar die kostbare
centralisatie, die ook bij ons bestaat.
van Hogendorp,