dere af te stooten. Door de Akademie van Veten-
schappen was eene commissie benoemd geworden.
Het geval is niets anders dan eene erbarmelijke mysti
ficatie. De voorwerpen worden noch voort,geworpen
noch tegen den muur geslingerdgelijk men heeft
willen voorgeven. - Alle uitwerking houdt op alle
magnetische ontstrooming of invloed wordt geneutra
liseerd, zoodra men vordert, dat het bewuste sub-
jekt de handen zamenvouwt of de armen gekruist
houdt. Het overige is van dezelfde waarde. Zie
hier waarin, naar men zegt, het kunstje bestaatdat
zij oefent. Zij moet rokken aan hebben, wijd genoeg
om een oogenblik de beweging harer handen te ver
bergen en het is door den rand eener rafel te grij
pen op het oogenblik dat zij met kracht gaat zitten
of opstaatdat zij de voorgegeven afstöoting waar
omtrent men zich een oogenblik bedrogen heeft, te
weeg brengt." (Je Commerce Beige.
Goes, den 25 Februarij. De Ev. Kerkbode deelt
in zijn No, 8. nadere bcrigten wegens het bezoek van
den Czaar bij den Paus medewelke geheel anders
luiden, dan de tot nu toe in de dagbladen opgenomene.
IVien kan er uit opmaken, dat al de gegevene berigten
of fautief zijn, daar er misschien niets is uitgelekt
van dat gesprek tusschen die beiden, of dat de Czaar
anders gesproken heeft, dan vermeld is. - Wij beve
len de lezing van dit Nummer zeer aan, als et'11e bij-
tfrage z«o wel tot de kennis der hedendaagsche jour
nalistiek als tot de beoordeeling dier beide hoog ge
plaatste mannen.
Goes, den 26 Februarij. De 11. Dingsdag gehou-
dene, nieuw ingestelde voorjaars veemarkt alhier, is
vrij wel bezet geweest en schijnt aan het doel, ten
nutte des landmans, voor 'tvervolg te zullen beant
woorden.
liet als eene merkwaardige bijzonderheid uit
Breda vermelde is ook in Zeeland aangetroffendaar
in een tuin te Wolfaartsdijkop een van de eerste
dagen van Februarij, reeds bij het omspitten een vol
wassen Meikever is gevonden, die zich nog in goeden
welstand bevindt.
(Dit is geene zeldzaamheid en had ook in andere
winters plaats.)
ALLERLEL
Vervolg en slot van eenige geschiedkundige
herinneringen omtrent den oorsprong
den opganginvloed, enz., der Loterijen,
in verschillende landen van Europa.
III.
In 1644 matigde zich de kardinaal Mazarin, wien
men eene groote liefde voor het geld verwijt, hut regt
aan er twee te laten trekken, de eene in 1664, de an
dere in 1666en maakte er een voorwerp van specu
latie van. Ilij kocht eene zeer groote hoeveelheid koop
waren, die slechts schijn van waarde hadden, en maakte
er loten van. De koning, de koningin, de hovelingen
en al de hooggeplaatste liedennamen loten van den
minister. Deze loterijen bragren bem 300 voor 100 op.
In 1685 gedurende de viering van het huwelijk van
tien hertog en de hertogin van Nantesgaf de mar
kies van Stignelai een feest aan den koningdie er
bem een wedergaf, waardig aan eenen vorst, welk feest
met eene loterij eindigde. Voj.tatre (in zijne eeuw
van Lodewijk XIV, hoofdstuk XXVII) beschrijft dit
feest alzoo. Men plaatste in de zaal van Marly vier
winkels gevuld met hetgene de arbeid der werklieden
te Parijs als het rijkste en uitgezochtste had voortge-
bragr. Deze vier winkels waren met evenveel voor
treffelijke versierselen opgetooid die de vier jaargetij
den voorstelden. Mev. de Montespan, hield er eene
met Monseigneur en hare mededingster, mev. de Main-
tenon hield er eene met den hertog nu Maine. De
twee jong-getrouwden hadden elk -de hunne. De ge
noemde dames en heerentrokken bij het lot de edel-
gesteentenwaarmede deze winkels versierd waren.
Eindelijk gaf de koning geschenken aan het geheele
bof, op eene wijzeeenen koning waardig. De loterij
van den kardinaal was minder kunstig uitgedacht en
minder schitterend. Deze loterijen waren eertijds in
gebruik gesteld door de Romeinsche Keizers; maar
geen hunner zette er zoo veel galanterie bij."
Sèdert dien tijd was de loterij steeds in Engeland in
zwang, doch eerst in 1694 vestigde zij er zich bepaal
dclijk. Het Parlement Het ze na lange debatten toe.
Deze toelating werd voornamelijk bewerkt, omdat het
gouvernement gebrek aan geld had, om oorlog re voe
ren. Men stemde voor eene loterij van 1,200,000 pd.
sT'rljngs, die in minder dan 6 maanden vol was. Aan
'de ware patriotten, die zich hieróvev beklaagden, voerde
pen tegemoet: Houd u stildeze loterij is de ko
ningin van alle loterijenwant zij heeft Netmur ge
wonnen.''''
In 1609, kwam de loterij, die sedert 1609 binnen
Engeland was bepaald, in de nabmige landen.
De stad Amersfoort vormdeop het voorbeeld van
Engelanden zonder ander voorwendsel dan de winst
(regt op bet doel aan)het plan der eerste loterijdie
in Holland gespeeld is. De dwaasheid der Hollanders j
grensde aan die der Venetianen. Men rigtte in de
meeste steden of gewesten loterijen op. Men verdrong
eikanderen om loterij-briefjes te krijgentrien nam er
om te verkoopen en er winst trede te behalen zoo als
dat niet onnatuurlijk was onder een volk dat van er,
door handel leefde Van den grooten koopmandie
zijne schepen over zee zondtot den armen jood, die
snuisterijen uitvent. Het hoofd van geleerden en gees
telijken draaide er van. Indiep er zich iemand van
weerhield, dan legde men hem onverschilligheid voor
zijnen naasten ten laste, als verzuimende dit middel,
om hem welligt uit zijnen nood te redden Mijne
beste vrienden," zeide Gregorie Leti „houden
mij voor een ontaard vader, omdat ik niet cenige loterij
briefjes voor mijne dochters nam."
De /oterij vond vyeldra bij alle volken ingang. Men
was overeengekomen om de vorsten te beduiden dat
de loterijen de belastingen te hulp kwamen en de
Staatsschulden verminderden.
In 1700 werden zij echter in Frankrijk verboden,
maar de naar Holland uitgewekene Franschen, wisten
door loterijente BrusselLeuven en Maastricht
velen hunner landgenooten er in te betrekken.
De loterij verschafte hierna aan Frankrijk vele voor
deden.
Uit de opbrengsten der loterijen zijn Pont Roijal
de kerken van St. Louis en St. Rodihet algemeen
hospitaaldat van LyonReims ToursRouaan
BeeauaisAgenOrleans én Marseille gebouwd.
Koning Lodewijk XIV, gaf uit de opbrengsten der
loterij aan Parjs 12 pompen, en stelde er een corps
van 50 pompiers van in.
In 1721 bouwde men de koepel van het Pantheon,
de Militaire School en de Kerk van St. Sulpiceer
van op. Later speelde de loterij ten voordeele van deze
militaire schoolvan godsdienstige gestichten en onder
Lodewi]K XVI, voor het vondelingen huis.
Van tijd tot tijd werd echter de loterij wegens de
misbruiken en nadeeligen invloed op het volk, vevbo.
dm, maar telkens weer ingevoerd. Zoo was her in
alle landen. Men was genoodzaakt eigene loterijen op
te rigten0111 te voorkomendat het volk in vreemde
speelde.
In het laatst der vorige eeuwwerden er vele zoo
genaamde galante loterijen in Frankrijk gedreven. De
vrouwen namen er vee! deel in. De prijzen waren
puntdichtenzuchten wenschen liefdesverklaringen,
enz.welke niet verrijkten maar toch vermaakten.
In 't begin dezer eeuw vestigde zich de onzedelijke
Brusselsche loterijwelke velen geheel te gronde hielp,
even gelijk het spel aan de farobanken.
In de meeste landen zijn thans staatsloterijen, die geld-
premien gevenwelke zeker beter zijn dan de parti
culiere van landgoederen enz.maar altijd velen met
ijdele hoop strelen en eene vrijwillige belasting te
noemen zijnwaarvan de staat echter niet meer trekt,
dan van eene belasting', waarop de smokkelarij veei af
dingt.
In Frankrijk wordt thans jaarlijks nagenoeg 10 mil-
iïoen franken verspeeld.
Journ. de Statistique Universale.)
ASPHALT-SPOOR.
Onder dezen titel heeft de heer C. Soetens dezer
dagen eene in de Fransehe taal geschrevene brochure
in het licht doen verschijnen vermoedelijk bestemd öm
ook buitenslands de aandacht op deze zaak re vestigen.
Het werk is verdeeld in drie hoofd-afdeelingen, han
delende:
I. Overeen aanteleggen Aspbalt-spoor van Amsterdam
naar Haarlem waarvoor bereids aan den heer Soetens
concessie is verleend. Volgens het hier uiteengezet
plan zullen de reizigers op elk uur van den dag, van
's morgens 6 rot 'savonds io ure, van uit het midden
der eene tot in het midden der andere stadmet rij
tuigenverdeeld in vier klassen, kunnen worden ver
voerd en zal er daarenboven gedurende de nacht ge
legenheid zijn om van dit middel van vervoer gebruik
te maken.
De schrijver berekent het minst mogelijk dividend
dat deze onderneming aan de aandeelhouders zal ople
veren op ruim 9 ten honderd.
II. Over een Asphalt-spoor, verdeeld in drie afdee-
liügena. van Antwerpen tot Rotterdam b. van Rot
terdam in regte lijn, over Alp hen, tot Amsterdam, en
c. van dgze laatste plaats over Zaandam en Alkmaar
op den Helder en het Nieuwe Diep, waarvoor door
den Heer Soetens concessie is gevraagd.
Volgens de berekening van den schrijver zou langs
gezegd spoor de reis van Antwerpen naar Rotterdam,
in den tijd van 4 uren en 50 minuten geschieden, en
voor eenen prijs van 3,50.
Van Rotterdam naar Amsterdam zou de gelegen
heid tot overtogt tien malen daags worden geopend en
de reis binnen één uur minder tijds, en voor eenen
minderen prijs dan langs de geprojecteerde ijzerbaan
kunnen worden volbragt.
Wat de v/eg van Amsterdam naar den Helder en
her Nieuwe Diep aanbelangt, zoo wil de Heer Soe
tens de reizigers langs deze lijn in drie uren dertig
minuten van het één tot her andere punt vervoeren,
voor den gemiddelden prijs van 2,50.
III. Over eene ontginning van 3000 bunders duin-
grond te Schevenipgen, Terheide, Katwijk, enz., in
verband met een Asphalt spoor van Rotterdam, in
regie lijn over 's Gravenliage op Schevenihgen, waar
voor door den Heer Soetens mede autorisatie en con
cessie is gevraagd.
Volgens den ontwerper, vordert de kolonisatie van
3000 bunders duingiond, 600 woningen met stalling
voor 600 kolonisten. Aan elk dezer moet 5 bunders
grond en eenig vee ter behandeling worden gegeven.
De ber.oodigde mest boven die welke de kolonie op
levert, zal langs het Asphalt spoor, in verband met
een land Asphalt-spoor, welke langs de woningen dei-
kolonisten over de geheele lengte der kolonie zal loo-
pen, worden aangevoerd.
Elk der kolonisten zal verpligt zijnom van zijne
vijf bunders aan de administratie jaarlijks duizend mud
aardappelen, tegen één gulden het mud te leveren. Welke
aardappelen, volgens liet plan des ontwerpers, naar de
steden Rotterdam, 's Gravenhage Delft, enz., pet-
het Asphalr-spoor, zullen worden vervoerd en aldaar
tegen 1,50, jaar in jaar uit, verkocht. Van de 50
centsdie het verschil tusschen den inkoop- en ver
koopprijs uitmaken, zullen 25 cents aan de maatschappij
voor de transportkosten worden te goed gedaan en de
andere 25 cents strekken tot het daarstellen van een
reserve-fondshetgeen bij misgewas zal moeten dienen
om aan de bekende en ingeschrevene verbruikers der
kolonie-aardappelen hunne jaarlijksche hoeveelheid ook
in dat jaar voor den vastgestelden piijs van 1,50 te
kunnen leveren.
Door middel van het geprojecteerd Asphalt-spoor van
Rotterdam naar Scheveningenzullen de reizigers ge
legenheid hehben om 20 malen daags, tegen betaling
van 70 cents, van de eene plaats naar de andere te
vertrekken.
Wij onthouden ons van alle aanmerkingen op of
aanbevelingen van deze plannen maar hebben de aan
dacht onzer lezers op dezelve willen vestigen. Zij
die er meer van begeeren te weten, nemen de brochure
zelve in handen.
In 184445 zijn in Engeland uitgeklaard, 21,928
schepen, waarvan 14,081 behoorden tot het Vereenigde
Rijk en onderhoorigheden, en welke gezamentlijk meet-
ten 3 087,437 tonnen. Irt 184546 telde men 23,859
schepen met eenen tonneninhoud van 5.023,588. Uit
geklaard zijn er in diezelfde jaren21,042 en 23,771
schepen metende 3,680,066 en 4,309,197 ton.
In 1841 voeren van Hamburg uit, 6,309 groote
schepen. Het bezit er zelf 221. In Bremen, waar
zich de scheepvaart in de laatste jaren mede zeer heeft
uitgebreid, zijn in 1841 uitgeklaard: 3,800 groote
schepen, waarvan 198 daar 'thuis behoorden.
De landbouwkundige nijverheid op zich zeiven, brengt
in Frankrijk op 3,851,000,000 fr. Hierbij kan men
voor de huisdieren rekenen 550,000,000. Totaal
4,401,000,000. De nijverheid der fabrijkenlevert
slechts 1,400,000,000 opdus kan men gerustelijk
zeggendat die van den landbouw viermalen zooveel,
als alle takken van nijverheid in de steden te zamen
opleveren.
CtbueHcnRciu
Mijne geliefde Echtgenoot, CORNELIA
VERVENNEbeviel heden voorspoedig van eenen
welgeschapen ZOON.
- Ouü-Beijerland A. de RONDE BRESSER.
23 Februarij 1846.
1 Te Goes, bij F. Kleeuwens N Zoon.
