Maandag 5
DE NIEUWEiAAKSDAG
Vervolg uit cle Beginselen van Ne-
derlandsch Staatsbestuur.
1
18'
UH.U..I I J .I1»"
GOESSCHE
Be uitgave deze?' Courant geschiedt, Maandags
en Donderdags avonds. De Prijs per R wartaal-
is f -1,75; Fianco per Post f d ,90.
CO tïRAKT.
- k'
worden a 20 ets. do reget
welijks- en Doodberigten
behalve het Zegelregt
sL*'
is voor kinderen, ook daarom, een dag van vreugd
omdat als dan, doorgaans, door Ouders, Nabestaanden
cn Vrienden, geschenken worden uitgedeeld, en hun
nen Spaarpot, bij die gelegenheid, mag worden nage
teld en met den nieuwen voox'raad vermeerderd. Bij
velen, ^is dezen schat, een gezamentlijk Eigendom,
en het bezit daarvan, aangenaam, en in zoo ver nut
tig, dat de kinderen tot Spaarzaamheid worden aan
gezet, en reeds vroeg leeren beseffen en ziendat
eaiien gering n Spaarpenuing wèl bewaard door ge-
durige bijvoeging, aangroeit, en met er tijd groot wor
den kan.
De Weeskinderen in deze Stad, mistten tot bier
toe, zoodanigen gemeenen ol' gezamentlijk.cn. Spauiv
pot; en indien bij Nieuwejaar of andere gelegen
heid, lien, van vrienden of bekenden, eenige gift te
beurt mogt vallen weinig werd er aan gedacht, om
deze -voor de toekomst te sparen.
lieden, is voor hen in het Weeshuis, ook zooda
nige gelegenheid geopend, en bezitten zij, onder de
benaming van Gemeene Schotel, een Spaarpot of
Spaarkas, aanvankelijk met eene kleine bijdrage be
giftigd, voor welke ieder Weeskind daartoe instaat
ol in staatgesteld wekelijks eene kleinigheid zal af
zonderen, om, onder een zorgvuldig beheer, te slrek-
kt' i, ter vermeerdering van hun uitzet bij liet verla
ten van bet Gesticht.
Terwijl te gelijk maatregelen zijn vastgesteld, vol-
gens welke, ieder kind, afzonderlijk, deszelfs bijzon
dere Spaarpenningen in het Gesticht, in bewaring
zal kunnen stellen, om, op eene. betamelijke wijze,
ter hunner beschikking en ten bunnen behoeve aan
gewend, of door hen hesleed te worden. Waardoor
dan ook, het dienstbetoon van bloedverwanten en be
kenden, om der weeskinderen spaarpenningen lmiten
het huis, in bewaring te nemen waarvan wel eens
nadeelige gevolgen en verliezen ondervonden zijn,
mpi meer zal behoeven of zal kunnen worden toege
laten.
Man rekent daarom op de medewerking van alle
vveldenkenden, ter bevordering van laatstgemeld doel,
en vermeent te mogen verwachten dat daaraan, nü
en in het vervolg, zal worden beantwoordt. Ook zij,
diê Weeskinderen in hunne bedrijven of werkplaat
sen in dienst nemen worden tbij deze gelegenheid
ten vriendelijksten en met nadruk uitgenoodigt het
verdiende loon, geheel aan de administratie uit te
reiken. De kinderen verkrijgen daarvan een gedeelte,
raar mate van hunne verdiensten, voor zich en,
door eene afwijking van dezeii regel, loopen zij zoo
ligt gevaar, ondeugden aan te nemen en aan te kwee
ken, welke op dien leeftijd verderfelijk zijn, en hen
voor altoos zouden kunnen ongelukkig maken.
Hoe loffelijk het -is, Weezen te lie'pen en te on
dersteunen want, dank zij deze edele milddadig
heid onzer voorvaderen, daardoor genieten onze Wee-
zei al het goede, waarin men zich nog verheugen
mag, zoo schadelijk, werkt verkeerd medelijden
daarom: Stadgenooten cfie dit mogten betwijfelen,
komt en ziet, boe onze Weezen gehuisvest 'zijn, ge
voed, 'gekleed, onderwezen en behandeld worden,
en dan vieren wij ons, zal aan ons reglmatig verlan
gen worden beantwoord.
En gij, Lieve Kinderen van vermogende of meer-
gegoéde Oudersuwe Broeders en Zusters in het
Weeshuis (gij wilt hen immers wel zoo noemen?)
hebben nu ook hunnen Spaarpot. Wilt gij hen een
bezoek geven des Zondags middags van half
twaaliWot half een ure, zult gij in de Regentenkamer
van 1; et Weeshuis, er aantreffen, om u te ontvangen.
Zij viagen u geen aalmoes en behoeven dit niet
maar, voelt gij uw kinderlijk hart gedrongen, om
mededeelzaam te zijn, en iets van hel uwe, voor hen
af te zonderen, gij meogt zulks doen en Hij,
die de beste vriend der kinderen is, zal uw liefdewerk
4 Jnnuarij 1846.
Regenten en Regentessen over
het Weeshuis te Goes.
Velen willen, in plaats van eene verdeeling in elf
Provinciën, eene in vier of vijf Departementen zij
meepen daarin eene grogte schrede tot eene eenvou
diger en zuiniger huishouding van Staat te zien.
Wij eelooven de geheeie vernietiging van de provin
ciale verdeelingen strijdig met Nederiandsche begin,
selen, cn niet bevorderlijk tot meerdere welvaart. Wij
erkennen gereedelijk, dat eene vereeniging der Provin
ciën daarenboven hoogstmoeijelijk zoude zijn, wegens
de provinciale schulden, aan kanalen en wegen ten
koste gelegd. Maar bij de erkentenis, dat eene ineen-
smelting van Provinciën door den Grondwetgever, of
den gewonen Wetgever, tegen den wil der Provinciale
/Staten, naar Nederiandsclte beginselen, niet anders be
schouwd zoude kunnen worden dan als eer. revolulion-
naire dwang, door den Staat aan bestaande zelfstandige
zedelijke ligchamen aangedaan, rekenen wij bet toch
billijk, dat elke provincie de kósten dra ge, die haar
provinciaal huishouden verwekt. Het is onbillijk, dat
het algemeen offers moet brengen, opdat Drenthe zal
oloeijen. Evenzeer als de provinciale begrooting voor
vvcgen, enz., ren laste der Provincie komt, moet zulks
mede plaats hebben ten opzigte van het huishoudelijk
bestuur. Dit zou de provinciale zelfstandigheid in
-provinciale zaken, waarop men zoo te regt hoogen
prijs srejr, niet verminderen, maar vermeerderen. En
werd nu, door dit dragen van de kosten voor eigene
provinciale huishouding, bij sommige Provinciën de
aandrang geboren, om, ter verligting van lasten, zich.
vrijwillig met naburige gewesten tot ééne provinciale
huishouding te vereenigen, dan moet de Grondwet
hierin geen beletsel zijn. De Grondwet moet regten
handhaven, maar geene vrijwillige schikkingen ten ge-
rijve der ingezetenen in den weg staan. Wil men de
zelfstandigheid der Provinciën eerbiedigen en tevens
den weg openhouden, eenige van haar in haar eigen
belang en met hare vrijwillige toestemming te vereeni-
gen, dan moet de Grondwet geene opnoeming - der
Provincjen bevattenma'ar het veranderen en wijzigen
van de bestaande indeeling des Rijks, met overleg en
onder toestemming der Provinciale Staten, aan de Wet
gevende Magt overlaten. -Dit is het natuurlijke begin
seldat gehandhaafd moet worden; het lag ook bij
de ontwerping der Gi oud wet rot grondslag; alleen in
baar eigen belang zijn de Provinciën gebleven bij het
bezit barer oude grenzen. Haar in perpetuum te
noodzaken', tegen haar belang de thans bestaande ver-
deeding te behouden, is evenzeer snij lig met het regt,
als haar van de tegenwoordige grenzen te berooven.
Zelfstandigheid der Provinciale en Plaatselijke Bestu
ren, is een bij- uitstek Nederlandse!] beginsel, inzonder
heid wanneer zij door een roezigt der hoogere Staats-
magten nimk-n de juiste grenzen wordt gehouden, en
tegen uitspattingen wordt bewaard. De tegenwoordige
Grondwet e/kenr dit beginsel, en toch is het voortdu
rend in onderscheidene opzigten miskend geworden.
Het bestuur van den Waterstaat is een plaatselijk
bestuur, voor eene bijzondere aangelegenheid. Dezelfde
hoofdbeginselen moeten,bij hetzelve gelden. Onbelem
merde, krachtige werking van het Algemeen Bestuur
bij alle werken, die een. algemeen belang voor het ge
heeie Rijk hebben, vrije en onbelemmerde wa
iting der Provinciale Wetgeving eri van het Provin
ciale Bestuur in al die zaken, welke voor ééne Pro
vincie uitsluitend van belang zijn, onder toezigt der
Aigenu.epe Regering, en vrije en onbelemmerde
werking eiiuei.jtv v.u d:c Polderbesturen en Heemraad*
schappen, waar rie belangen'louter plaatselijk zijn, on«
der toezigt der Provinciale Besturen, met handhaving
van regten door de Wet, dooi Provinciale Reglemen
ten of Polderkeuven, naardat er algemeen? of provin
ciale of eenvoudig plaatselijke regelen gevo'derd worden.
(Voor Zetland mag men wel eene uitzon iètibg ma
ken, gelijk men ook doet. Daar het ten bolweik voor
andere gewesten tegen de zee verstrekt, mag door den
Staat iets bijgedragen worden voor de defensie.)
JVIËU WSTM m N G K N
italic.
Napels, den 16 December. In de vorige week
heeft in de kerk van Giroloniini alhier, in de sacristy
zelve, ten der geestelijken eontn anderen met een scheer
mes den hals afgesneden. De kerk is gesloten, de
heiligdommen zijn er uit weggenomen en er moet eene
zoen-reiniging gehouden worden. De dader is aan her.
geregt overgeleverd.
Berlijn, den 31 December. Op 25 dezer, over
leed alhier, in den lioogen ouderdom van 89 jaren, de
kapelmeester William Bachlaatste afstammeling van
den grooten meester Sebastiaan Bachop wiens com
positum zijn Duitsch Vaderland roem kan dragen.
William Bach was vroeger in Engeland gevestigd
en kwam daarna te Berlijn, alwaar hij in dienst van
wijlen de gemalinnen van F reder ik Willem II en III
getreden is.
Frankfort, den 30 December. Te Heidelberg,
de oude hoofdstad van de Pakzmaakt men toebe
reidselen tot het vierenop den 4 Jnnuarij des vol
genden jaars, van het derde eeuwfeest der Hervorming
aldaar, die onder de belangrijkste gebeurtenissen inde
geschiedenis der Protescantsche kerk van Duitschland
te rangschikken is.
Trente, den 20 December. Dezer dagen is bier
gevierd het derde eeuwfeest van het beruchte Concilie.
40,000 personen hebben er deel aan genomen. Men
zal lier feest noa al wat kunnen rekken, indien men
lier zoo lang wil vieren, als de Kerkvergadering ge
duurd heeft.
Het onlangs uit Konstantinopel medegedeelde
berigtdar thans de Koning van Pruissen eenen bis
schop van Jeruzalem zal benoemen, in plaats van den
-overleden bisschop Alexanderwordt uit Beriynals
or.gemond regengesproken met bijvoeging der aan.
nirrking. dar ook ditmaal de Engelsche episcopale
kerk voor de vervulling dier betrekking zal zorgen
en dat bet betwijfeld wordt, of het Pruissisclie be
wind wel verder een werkzaam aandeel zal nemen aan
de maarregelen der Engelsche kerk voor bet Profes»
tantismiis in Palestina, welke tot dusver zoo weinig
vruchten hebben gedragen.
Londen, den 30 December. Volgens den Courier
du Brdsil van 5 November, trekt de diamantmijn vau Sin-
cure uie voorleden jaar door een neger is ontdekt,
de algeinc-ei.e aandacht tot zich. Duizenden gelukzoe
kers stroomen derwaarts, ten spijt van het Braziliaan»
sche gouvernementdat niet tijdig genoeg troepen
derwaarts heeft gezonden, om de mijn '111 bezit te
nemen, die reeds voor 9 millioen guldens aan diaman
ten heeft opgeleverd.
BcIgïc.
Antwerpen, den 30 DecemberDe springvloed
van Zaiuruag' was veroorzaakt-, deels door eenen ruk
wind uit het west-noord-westen deels door het af-
vloeijen van het menigvuldig regenwater. Te Oos
tende beeft iiet water eenige oogenblikken óver dea
grnoHTi zeedijk gestroomd. Ook cp onzen zuidelijken
spooru eg is de di 11st der treinen door het hoog ge
wassen water afgebroken.