Donderdag 2© November, 1845» G©ESS€IIE COIJRAMT, N". De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags en Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal \is f d,75; Franco jper Post f J ,90. Gewone Hdvertentièn worden a SO ets. de regel geplaatst. GeboorteHuwelijks- en Doadberiglen van J 6 regels a f J ,20, behalve het Zegelregt, D NIEU WSTÏ BI KG EN. ffttt-fcije. Smirna den 29 October. Naauwelijks zijn er vier maanden verloopen sedert den geweldigen brand, die deze stad geteisterd heeft, of ran de Dardanelles ontvangt men het berigt van eene dergelijke verwoes ting. Den 25sten 11., 's morgens omstreeks ix ure. open baarde zich aldaar brand in /iet huis van eenen Griek, en, door den sterken win.! aangeblazen, verspreidde dezelve zich weldra in alle rigtingen. Van al de Grieksche huizen zijn er slechts 40 en van al de Joodsche slechts een enkel overgebleven. Voorts zijn er nog 40 Turksche eri 70 Armenische huizen afgebrand behalve een aantal pakhuizen en winkelsalsmede de synagoge en twee moskeen. De Grieksche en Armenische kerk zijnals door een wonderbehouden geblevenverscheiden men- schen zijn zwaar verwond geraakt en één is er bij omgekome,n. Uit. Mitilene wordt geschrevendat men er se dert der, nden tot op den sasten» bijna dagelijks aard» schuddingen op het eiland had, waarvan men de oor zaak vermeent re moeten toeschrijven aan het nog altijd werken van eenen, anders sedert Jangen tijd uitgebran- denvulkaan. 2Duitscftfrmfr» Hamburg, den 8 November. Gisteren avond om» Streeks Jiali 9 ure, doofden plotselijk alle gazlichten uit, op eenige weinige na, die armzalig bleven flikke ren. Heden heeft de gazkompagnie den verbruikers doen weten, dat de groote gazomeier op de Grasbrook geheel was weggezonken, en dat gedurende de eerste zes weken geene verlichting door middel van gaz zal kunnen plaats vindenmen is dus genoodzaakt ge weest de oude lantaavnen wederom voor den dag te halen. Breslau, den 9 November. Heden werd het ex-communicatie-vonnis over den voormaligen doctor der Kadi. tlieol. en leeraar v. Theiner en dm vroege- ren leeraar Nilschke in de kerken alhier afgekondigd. Gitgcïattb. Londen, den 8 November, Door de bestuurders der Schotsche Kerk is aan die der Duitschjiaiholijken te Berlijn en op andere plaatsen een aanbod gedaan, o n hun een groot aantal bijbels over te zenden, het» geen ,roet dankbaarheid is aangenomen. Londen, den f5 November. Londen lag gisteren in eene dikke donkere wolk of mist gehuld. Gedu rende verscheidene uren werd het rijden der omnibus sen'en andere voertuigen gestaakt; men kon geen hand voor de dogen zien. Des avonds kon men de straten niet zonder toorts of lantaarn passeren. Verscheidene stoombooten zijn tegen elkander gestoomd. Eene stoomboot is gezonken; men beeft met moeite de menschen gered. Men heeft in Engeland de berekening gemaakt, dar, wanneer al de rot opzoeking van Guano uirgeloopene schepen met volle lading terug keer en, in Groot Brit» tanje boven 'de 500,000 csr. van deze mest ingevoerd zouden worden; een voorraad, toereikende om 4 jaren lang eene vlakte van 10.000.000 acres f5 acres staan gelijk aan 8 morgen) akker of weiland daarmede vrucht baar te maken. Par-ijs, den 14 November. De gedrogrelijke grootte, tot welkesedert her gcbiuik der stoomkracht, de meeste fabrhken aangegroeid zijn, levert, nevens groote voordeden, ook niet minder gewfgtige nadeélen, welke het thans de taak wordt van ijver en menschelijkheid om zoo veel mogelijk af te wenden, Behalve de mis schien niet vermijdbare opeenhocping van het werkvolk, is een dier voornaamste nadeelen de uitgestrektheid dei verwoestingen, welke lucht, water en vuur in die reus achtige gebouwen kunnen aanrigien. Wij hebben hiervan dezer dagen te Rethel wéder een allertreurigst voorbeeld gehad. Den 11 Novemberomstreeks half negen ure 's avonds,- ontstond er brand in de groote spinfabrijken der heeren Four nivalHotteGomaijcr en Reit Ca- robinen Fluotwelke -etablissementen op paalwerk jr> de rivier de Aisne gebouwd warenen in minder dan drie uren tij is hadden vuur en water voor eene waarde van twee tniilioer.en aan gebouwen, machinen, waren en meubelen verzwolgen, eo omstreeks duizend werklieden bevonden Zich bij het naderen van dezen zoo dreigenden wi: tertijd zonder werk en brood. Het eenige dat nog troost geeft isdat er geene menschen- levens verloren zijnslechts enkele personen zijn ge kwetst en deze niet zeer gevaarlijk. De plaatsing der fabrijk maakte de pogingen "tot redding bijna- vruchte loos echter is men toch nog geslaagd een deel derzelve door het omverhalen der gebouwen, die den brand voortgeplant zouden hebbente behouden. De oor zaak van den brand is nog niet bekend. War de schade betreft, zoo verzekert men, dat de gebouwen en ma chinen bij onderscheiden /compagnieschappen verzekerd waren. - De winsten die het Huis Rothschild in den laatsten tijd in Spoorweg'actiën gemaakt heeft, zijn buitengemeen groot, men berekent die op 120,000,000 frar.es. De actiën vin den Noorder Spoorweg heeft het met eene winst van 300 pCt. verkocht. - De heer Vanni heeft aan de Akademie van Wetenschappen bekend gemaakt, dar hij beeft uitge vonden, om zuivere lcvvik hard en gedegen te maken, zoodat men er medailles uit kan slaan. Parijs, den 16 November. H. K. H. de herto gin van Aumals is gisteren avond op het paleis van St. Cloud van eenen prins bevalien, aan wien de ko ning den naam van prins de Condi heeft gegeven, lieden avond zal de dooppiegtigheid plaats hebben. De prins de Condi is de elfde kleinzoon des konings. liet kasteel Ferneij-Voltairc is den 12 dezer publiek verkocht voor 456.000 frs. aan den heer Grig- noletfabrikant van Shawls te Parijs die een vermogen- van 20 millioen oezit. Bij gelegenheid van het op den 10 dezer vol trokken huwelijk van Mademoiselle de Berry met den erfprins van Lucca te Weenen, hebben de geestelij ken in de 12 arrondissementen van Parijs elk 1000 fr. voor de armen ontvangen. Men spreekt sedert eenigén tijd over het voor nemen van het gouvernement, 0111 de Markiezen ei landen te óntniimen. De bevolking van Parijs bedroeg in de 13 eeuw 120,000 inwoners; onder Hendrik II, 210,000; on der Lodcmjk XIV, 492 000; onder Lodcwijk XVI 610.000; onder het Keizerrijk 714,000, en in 1841 reeds 912,033, waarbij de militairen en reizigers niet geteld waren. Nadere berigten begrooten thans de schade, door den braud te Rethel veroorzaaktniet op twee maar op drie millibenen. O 'k zegr het Journal des Débats dat men, r.a het blusschen van den brand, onder het puin het deerlijk verschroeide lijk van een mens'ch een van de opzigters der fabrijk gevonden heeft. Dit blad meent o/erigvns, dat de schade min der is dan zij eerst opgegeven was. llcbjcrffttibcit. 's Gravenhage, den 14 November. Heden is 'beraadsRagd over het ontwerp van wet tot wijziging en uitbreiding der wet op het zegel. De heer IVichers verklaart zich tegen dit ontwerp. Hij oordeelt, dat hetzelve eene nadeelige strekking heeft en op een verkeerden grondslag berust. Deze wer toch is gerigt tegen de kleine" dagbladenmen keurt de strekking dier blaadjes af, en wil ze daarom door het zegel bemoeijelijken. Dit is dus eene belas tingwet, om een staalkundig doel le bereiken eene gelegenheidswet. Ziju dan op eens de strafwet ten krachteloos geworden,? Uit hoofde van behoefte der schatkist is de voorgedragene wer, waarbij het on* belaste belast zou worden, niet noodig. De heer van Heemstra spreekt in gelijken geest, en meent, dat' het doel., hetwelk men zich yoorstelr, toch niet zal "worden bereikt. De heer Corycr Hooft meent, dat, nu het doel is de verspreiding van kleine blaadj ?s tegen te gaan, en dus de drukpers eenigermaie te fnuiken, de zaak van meer belang wordt. De Regering had, indien zij zulks noodig keurde, anders moeten, handelen; dan had zij een voorstel nopens de verantwoordelijkheid van schrij vers, druk men ze vervolgen; zijn zij schuldig, dan «toeten ze gestraft worden. Nu zal men vragen,- of de officieren van jusiitie hunnen pligt niet doen; of, waartoe is anders deze wet'noodig? De kleine blaadjes met eene zegel wet te bestrijden, bp lat zij verkwijnen en re nier gaan, dit is niet edel, noch der Regering waardig. Bovendien, door het uitgeven van kleine blaadjes, 't welk men nu wil tegengaan» kan ook vïel goeds gesticht wordenook welgezinder) kunnen daarvan gebruik maken, om een tegengift tegen het: kwaad van anderen te verspreiden. Voor de mindere klassen, voor welke de groote couranten te duur zijn, zijn de kleine nieuwsblaadjes van veel belang. De groote couranten worden zeer zwaar door de belastin van het zegel gedrukt. Deze belasting belet hen o der anderen ook, om de handelingen der vertegenwo digers van de natie behoorlijk medetedeelen. In constitutioneel land stelt men in zoodanige inekerf uitgevers moeten doen, maar ze niet zijdelings de zegelwet bestrijden. Hij is er voor, dat met. voor zijn gevoelen uitkome, en daardoor licht pog verspreiden. Hij wil echter de buitensporigheid drukpers niet verdedigen. Daartegen te waken is z een dringende pligt. De heer Luzac vindt hier de belangen der scha kist in geenen deelebetrokken het vraagstuk is, door de uitlegging der Regering, van staatkundigen aard ge worden. Het hoofddoel van de wet acht hij nadeelig voor het palladium onzer .vrijheid, beieedigend voor de regteili'ke magt en de justitie, en sllezins beneden de waardigheid der Regering. Al kon hij liet doel goedkeuren, dan nog houdt hij het middel voor on voldoende, schadelijk en onstaatkundig. De spreker wijst op art. 225 der Grondwet, waarbij bet palladium der vrijheid wordt gewaarborgd. Wie zal ontkennen, dat het doel der wet Is, om de vrijheid te beperken en de publiciteit te verminderen. Hij wil niet ont veinzen, dat ook de groote. dagbladen zegel betalen; maar het is alleen om den nood der schatkist, dat hec zegel op de groote dagbladen werd gesteld, zeer tegen den geest der natie aan, daar vóór 1795 alle zooda nige publieke papieren vrij van zegel waren. Zijn de kleine blaadjes ondeugend, dan moet dedeeliug al gemeen belang. Voor het overige acht de spreker de voordragt op zich zelve ongerijmd want, indien men de zegelwet had willen herzien, dan had men de geheele wet van hare leemten moeten zuiveren. De heer Uytwerf Sterling verklaart, dat hij tegen de voortlragt zou zijn, indien hij er eene beperking van de vrijheid van drukpers in vond. Hij wijst voorts op verschillende verbeteringen, die de zegelwet zou kunnen óndergaan. De lieer van Gohstcin zegt, dat de wetgever zeer te regt de kleinere blaadjes had vrijgesteld, omdat de, groorere voor de meer welgestelden bestemd waren. Het is de pligt der Regering, voor het onderwijs der geringe standen znvg te dragen. Hij vindt de voor- dragt strijdig n et de vrijheid, een nieuw bezwaar voor de dagbladen, en leidende tot onbillijkheid. De heer de llempenaer verwondert zich, dat een lid der Kamer ei- aan twijfelen kan, dat het hier iets anders gekit dan de uitbreiding van het zegelregt en de vernietiging der dagblaadjes. Hij meent, dat, zoo lang de staatshuishouding op eenen te kostbaren voet blijft, zoo lang de belastingen te zeer drukken, en men aan geene h rzien'u g der Grondwet denkt, er Sietds klakten zuilen geuit worden, en dat uien dit

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1845 | | pagina 1