v
Natuur kundige Merk waardigheid.
Eene Nieuwe Rekenmachine.
Engelsche Harddraverijen
rf.rl.inih
ÜÏC&CVÏftübCM,
'sGravenhage den 20 September. De Staats-
Courant van lieden bevestigt de treurige berigten uit
Suriname, vervat in een ingezonden stuk in ons vorig
nummer. In gemelde courant leest men
„Berigten uit Suriname, kiepende tot 27 Julij dezes
jaars, behelzendat zenuwzinking- en galkoortsen zich
onder de aldaar aangekomene kolonisten hebben geopen
baard waaraan een dertigtal hunner waren bezweken,
terwijl nog een aantal anderendaaraan bedlegerig wa
ren, Onder de eerstgenoemde# betreurde men het ver
lies van den herder en bestuurder Ds. Copijn
De algemeen ongunstige weersgesteldheid in Surina
me veroorzaakt door eene sterke hitte en opvolgende
vele regenshad op deze pas uit Europa gekomenen,
en nog niet behoorlijk gehuisveste kolonisten, een en
zeer schadelijken invloed uitgeoefend. Het strekt mij
echter tot innig genoegen zegt de officieële berigtgever,
dat zoo wel uit de nadere tijdingen van Ds. van den
Brandhoffals uit een later rapport van den officier
van gezondheid", van der Monde.mag worden opge
maakt, dat de ziekte' onder de kolonisten eene Kunsti
ger wending schijnt te nemen, zoodat de hoop bestaat,
dat weldra een der rooeijelijkste tijdperken voor de kolo
nisten zal zijn doorgestaan.
's Gravenhage, den 11 September. Uit verschil-,
lende gedpne mededcelingen blijkt, dat in Stlezte en in
vele streken aan, de Oostzee de aardappelenoogst goed
is uitgevallen.
Dezelfde berigten worden uit de omstreken van Ber
lijn medegedeeld.
In Denemarken doet zich die oogst onder de gun
stigste uitzigten op.
In Wuriemberg, Messen, het Groothertogdom Ba
den, enz» heelt de aardappel bijkans niet geleden.
Hij is er niet duurder dan verleden jaar.
In Hannover staar de graanoogst gunstig. De regen
is niet zoo menigvuldig geweest in het Nooulen van
Duitsehland,rals aan de Rijnsteden, en de prijzen,
welke iets gestegen waren, dalen weder.
De aardappelenziekre vertoont zich in Oostwiêsland
met dezelfde kemeekenen als in Nederland en Belgie.
Men denkt, dat een vierde van den najaarsoogst zal
verloren zijn.
In de Rijnprovinciën heeft zich de ziekte minder
bedenkelijk dan in Belgie vertoond.
Nassau en alle bergstreken hebben minder geleden.
In het Groothertogdom Baden is de aardappelenoogst
overvloedig, en dit voortbrengsel zelfs zeer laag in prijs.
In Engeland heeft de ziekte zich ten Noorden en
en Westen slechts flaauw vertoonden in eenige graaf
schappen in het geheel nier.
In Ierland zal de aardappel een vierde en zelfs een
derde meer dan in 1S44 opleVeren.
In Schotland rekent men op eencn gewonen Oogst.
De ziekte heeft zich in beide laatstgemelde gewesten
in het geheel niet vertoonden de prijs der aardappe
jen is er laag.
De graanoogst doet zich als gunstig kennen. Dezel
ve zal niet minder dan in een gewoon jaar zijn. Het
koren is van eene goede qvialiteit.
De vooiraad van koren des veriedenen jaars is nog
te aanzienlijkom eene aanmerkelijke stijging van de
prijzen te vreezen.
De jongste berigten luidendar de oogst op de
voordeeligste wijs inkomten de graanprijzen hierop
zelfs merkelijk dalen.
In Zwitserland is de aardappelenoogst volkomen
geslaagd. Die vrucht is er overvloedig en laag in prijs.
In Frankrijk schijnt de oogst, over het- algemeen,
goed te staariV De aardappelenziekre heeft zich ver-
toond in het. Noorden, in een deel van het Oosten en
aan de Kuststreek, maar noch in het Zuiden noch in
het Westen. In de'Vosges beeft de ziekte zich niet
vertoond. Men rekent er op een' gewonen oogst.
In Italië en op Sicilië is de oogst gunstig, c-n voor
een deel zelfs zeer voordeelig.
De berigten uit de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika luiden mede gunstig.
Dit alles- zamengenonren doet voorzien, dat de aan
voeren, vooral van graan, in ruime mate zullen kunnen
zijn, en de raadgevingen van hen, ook hier te lande,
om aan de eene zijde gepaste maatregelen re nemen,
maar aan de andere zijde zich aan geene ©verdrevene
bezorgdheid over te geven, alle behartiging verdienen.
Utrecht, den 19 September. De Nedeiisndscbe
minister van buitenlandsche zaken, de heex de la Sarraz,
heeft op den Johannis-berg prins Metternich bezocht,
hief is te moeijeltjk en gevaarlijk de aanleidende reden
daartoe te willen doorgronden en openbaren. Met streelt
evenwel ons nationaal eergevoelons te vlei jen dat
deze zending den hoon betreft, ons door her Turijn,
sche hof aangedaan. (Avondblad.')
Haarlem, den 19 September. Omtrent de wer
king van den Leeghwaterwaarvan wij dezer dagen
melding maakten, berigt de Staats Courant nader bet#
volgende
Nadat er met het groote stoomwerktuig tor droog
making van het Haarlemmer-meer, den Leeghwatcr,
voorloopig eenige proefmalingen waren gedaan, endaar
aan enkele gebreken hersteld, is dit stoomgevaarre op
Maandag den 15 dezer, in bijzijn der commissie vau
beheer en toeztgt, niet denbesten uitslag nader be
proefd.
Het werktuig heeft vijf uren achtereen, zeer ge
regeld met al de elf pompen geloopenen daarmede
in iedere minuut, met 5 6 slagen, ruim 300 kubiek
ellen, water opgebragr. Het gebouw is vroeger en nu
gebleken, tégen de werking dezer groote kracht volko
men bestand te zijn, De deugdzaamheid van het be
ginsel is hiermede bewezen, en er bestaat gegronde
hoop, dat dit groote stoomtuig in allen déele dan de
verwachting zal voldoen, ook wanneer de stoomkracht,
welke dusverre gematigd is, lot geheele ontwikkeling
zal zijn gebragt."
Groningen, den 15 SeptemberDe zorg over de
treurige gevolgen, der mislukking van den aardappelen
oogst, werd in de vorige maand niet Weinig vermeerderd,
door het ongunstige weder op den graanoogst. Voor
ruim veertien dagen echter is zulks gelukkig veranderd;
het weder is sedert allergunstigst, en heeft de landman
de nog overgeblevene zomèrgersr, alsmede reeds ver
reweg liet grootste gedeelte der tarwe, boekweit en
haver in besten staat kunnen opschoten; zelfs heeft
men reeds een gedeelte der paanieboonen te huis ge
bragr. Dit geeft nu wel een gunstig yooruitzigt voor
de toekomst, maar deze buitengewone drukte met den
oogst, verhindert, de landlieden" om nu reeds de nieuwe
granen te dorschen en ter markt te brengen, waardoor
ér zeer weinig ter verkoop wordt aangeboden."" Indien
alzoo partikuüeren, gemeente- en armbesturen, mits
gaders die van weldadige inrigtingen, of welke ver-
eenigingen ook daargestelcl mogen worden, om den
toestand der nrinveimogende» te lenigen, bij het treu
rige vooruitzigt van den aardappelenoogst, zich nu
reeds trachten te doorzien van heigeen men eerst later
benoodigd heeft, zoo zoude men daardoor het lot der-
genen, welke zich bij matige prijzen nog zeiven zou
den kunnen redden, zeer verergeren, ja stellig het ge
tal der ondêrstenning-bfhoevenden aanzienlijk vermeer
deren, e.n alzoo juist 'het -tegenovergestelde bewerken
van hergene men zich voorstelde, Men overijlc zich
dan niet, maar geve den tijd voor het dorschen eil
voor zooverre noodig. voor het verwerken der granen,
en bij den zoo ruimen oogst van rogge, boekweit, zo-
uiergerst, haver en'paardehoonen, is aan geen gebrek
te denken, of is bij de algemeen bekende weldadigheid
in ons land ook 'daarin wel te voorzien, hoe zeer ook
bet gemis der aardappelen in alle standen gevoeld mogè
worden. (Prop. Gron. Cour.)
\s Hgrtcgenbosch den ió SeptemberWie zou
het gelooven Van goedérband zijn wij ondeirigt, dat
nog .dezer dagen twee ladingen boekweit uit deze stad
naar Engeland zijn, overgebragt en een derde lading ge
reed ligt. Wij willen niet noemen maar zulke han
deling diende openlijk aan c!e kaak gesteld te worden.
Is her niet schande, dat welgezeten koopliedeninde
zen tijd van algemeenè bekommering, zich nog aan
eenen onedelen speculatiegeest overgeven de markten
opjagen en op eene ongehoorde hoogte houden; zelve
tegen hooge prijzen inkoopen en dan, tot overmaat,
de ingekochte levensmiddelen naar vreemden bodem over
brengen terwijl eigen'bodem aan gebrek, zoo niet aan
hongersnood bloot staat 1 Nogmaalswij willen niet
noemen maar zulke handelingen brengen wij onder het
oog der regering, en vragen dan ernstig, of het geen,
tijd wordt van handelen«a;l krachtdadiger handelen
Goes, den 22 September. Met genoegen verneemt
men, dat in sommige landgemeenten de boeren aan de
arbeidende klasse dezen winter werk zullen verschaffen,
door gronden, die anders geploegd zouden worden, te
laten omspitten, alsmede dar zij tegen eenen gemiddel
den prhs voor dezelve eene zekere hoeveelheid graan
beschikbaar zouden stellen.
tn Qtbrninistraftait»
jfiïöf if ie.
De STAATSRAAD GOUVERNEUR van de
Provincie Zeeland
Brengt bij deze ter kennis van de belanghebbenden,
dat door Zijne Excellentie den Opperhoutvester, met
overleg van Hun Edel Groot Achtbaren de Gedepu
teerde Staren, is bepaal idat in déze'Provincie, voor
dit jaar, de Groote Jagt zal geopend zijn op Woens
dag den i October aanstaandemitsgaders datmet
betrekking tot de Lange Jagtop het publieke Jagf-
veld in het iste, 3de, 4de en ede District, is vastge»
steid-
a. Dat dezelve slechts tweemaal 'sweeksals: in
het iste District des Woensdags en Zaturdags
in het 3de District des Maandag; en Vrijdags
en in het 4de en 5de District des Dingsdags en
Vrijdags zal mogen uitgeoefend worden
b. Dat niet sneer dan vier hazen telken reize zullen
mogen gevangen worden
cDat geene vereenigde Jagt met lange honden zal
mogen gehouden wordenen dat degenen welke
die Jagt uitoefenensteeds 1000 ellen of onge
veer ééne Nederlandsche mijl van elkander,ver
wijderd zullen moeten zijn.
Dat voons-'.niet zal mogen worden gejaagd op gron
den., waarop nog graangewassen of peulvruchten re
velde staan, en de oogst nog niet zal zijn afgeloopen;
wordende de eigenaren van Privatieve Jagt en, grenzende
aan de zee of rivieren, aandachtig gemaakt, dat dezelve,
.mede aan de zijde van die wateren, belmore» afgepaald
te worden en wijders de belanghebbenden onderrigt,
dat degenen, die wild zullen wenschen te vervoeren,
paar provinciën alwaar de Jagt nog niet is geopend,
zich, tot bet bekomen van consent-biljetten, tot dat
einde bij de Houtvesters zullen kunnen vervoegen.
Deze Notificatie zal in het Provinciaal blad geplaarsf»
en-ipf den gebruikelijke» vorm aan de Plaatselijke Be
sturen ter Sffixie toegezonden worden.
Middelburgden 15 September 1845.
De Staatsraad Gouverneur voornoemd,
VAN VRE DENBURG H.
ALLERLEI
Ook ter gelegenheid van de laatste Paasehmis te Leip
zig lieten zich de 3 meisjes weder zien welke', in
plaats van haarschaapswol op het hoofd dragen.
De wol is helder, verlengt zich allmgs in lange dunne
haarbosjes valt eindelijk af en wordt door nieuwe ver
vangen weike in der. beginne weder in kleine lokjes
verschijnt. -- Proever, van geweefde stoffen uit deze
wol worden vertoonden aan de zaak valt niet te twij
felen.
De Israëlierische borojogiemaker S-ZTAEfel in War
schau heeftna eene moeite va# tien jaren, eene
Rekenmachine uitgevonden', welke alle tot nu toe be
kende rekenmachines in volkomenheid overtreft. Zij lost
niet slechts alle opgaven der gewone rekenkunde od
maar trekt óok de eerste kwadraatwortels met breuken.
Bij den laatste wedloop te Epsomin Engeland
heeft dé'heer Gully, door de nederlaag van ztin.paard.
Old-Engeland, 90,000 ponden sterk in éëne wedding
schap verloren. Op den eersten dag won het paard
Merry Monarch 7000 ponden; op den tweeden dag
het paard Refractor den prijs van óooo ponden.
In deglasscliilderij-inrigting te Munchen, wordt ijverig
gewerkt aan vier groote kerkvensters, welke de koning
ten geschenke heeft bestemd voor den dom te Keulen.
Dezelve zullen meer dan 40,000 gulden kosten. Zij
moeten in 1848 de domkerk van Keulen versieren,
wanneer bet 600 jarig jubileum der eerste steen-legging
plegrig zal worden gevierd.
QbucvtcuMctu
Ten Kantore van J- P. ÏMJ R. G-E R
in de Voorstad te Goeszijn voor de aanstaande
197ste Koninkl. Nederl, Loterij te bekomen HEELE
e.n GEDEELTEN van LOTENvolgens Prjs»
Courant.
EIS3' De Trekking der Eerste Klasse begint op
Maandag den 20 October 1845.
:In den loop dezer week in Lossing Puike
EWföEESCÏIE- en zuiver brandende CHA.I6L.E*
RÖSSCME M.1.AT-M.©:LEMvoor rekening van
W. BE FÖUW, WZ.
T>e Goes, bij F. Klef,uwens Zoon.