Leeuwarden, den 4 September. Men verneemt,
dar sommige verkoopers van Gortzich niet zouden
ontzien,'om, ten einde de maat of het gewigt daar
van re vermeerderen, de Gortvóór den verkoop,
tot eene zekere mate te laten weeken, en daarna, om
de blanke kleur daaraan te hergeven, met gestampt of
gemalen wit krijt te vermengen, en dat de heer Staats
raad Gouverneur dezer provincie, hiervan onderligt,
de aandacht der plaatselijke besturen op deze kwade
praktijken, waardoor dit levensmiddel ook aan spoedig
bederf onderhevig zonde zijn, heeft gevestigd; opdat
de ingezetenen daarmede bekend zouden worden, en
}iet bedrog, waar het binnén de provincie most wor
den gepleegd, door de middelen, daartoe ten dienste
staande, wórden verhinderd en tegen gegaan.
ALLERLEI,
gut-rfiw
wordt aan de school zelve pegeven, zoo dat de leer*
lingen niet veel in de stad komen, maar geheel voor
het landleven worden voorbereidde grond te Zeist
is niet zeer dankbaar, zoodat de wetenschap er best
kan toonen, wat zij boven de empirie vermag.
Rotterdam, den 8 September. Men verneemt,
dat aanstaanden Woensdag, den 10 dezer, de strat
van geeseling en brandmerk zal voltrokken worden
op den persoon van Karei Winkelsvoeger horologie-
maker alhier, wegens het snceijen van zilveren natio
nale muntspeciën, en zulks na reeds eenmaal ter zake
van eene dergelijke misdaad door het hoog militair ge-
regtshof te zijn veroordeeld geweest, Gelijk men
wt et, was deze persoon, wegens zijne laatste misdaad,
door hetprov.-geregtshof van Zuid Holland veroordeeld
tot de straffe des doods, welk vonnis door Z. M.
in die van geeseling en brandmerk, benevens 20 jaren
tuchthuisstraf is veranderd. (iV. R. C
Volgens het artikel Middelburg, is de spoorweg,
uitgaande van Middelburg, met eenen zijtak naar Vlis-
singen, door de provincie Noordbraband en het Her
togdom Limburg, waavan zonder twijfel een zijtak
naar Dusseldorp zal uitgaan, geconcessioneerd.
Indien deze spoorweg tot stand komt, waaraan
trouwens niet te twijfelen vak, dan mogen Nijmegen
en Tie) zich te meer verheugen over de geprojecteerde
stoombootvaart tusschen die beide steden en 's He.rto
genbosch, ter bevordering van handelsverkeer, door
welke stoombootdienst onze stad niet alleen de over
brengster zal blijven der Duitsche koopmansgoederen,
maar waardoor zij op eene vermeerdering van éxpe
dirie mag rekenen, voor zoo veel zij door deze stoom
bootdienst, dagelijks, van hier, in den korten tijd van
vier uren, naar ys Hertogenbosch, alle Duitsche en in-
ïandsche goederen, bestemming hebbende naar Noord
braband, Zeelanden België, meer expediet zal kunnen
overbrengen, en, omgekeerd, alle goederen int Jklgie
en Noordbraband, bestemming hebbende naar onze
noordelijke landprovinciën en Duitschland, spoediger
zal kunnen ontvangen.
Weshalve wij gemelde stoombootdienst, tot 6e»
boud van onzen handel en transito, volstrekt noodza
kelijk achten, waarvan wij dan ook des te meer de
vruchten zullen leeren kennen, als de Rijnspoorweg
tot over de grenzen, en de gemelde Noordbrabandsche
spoorweg zullen zijn gelegd."
(Nijmeegsche Cour.
Bath der. 10 September. Gedurende de maand
Augustus 1845, zijn aan het kantoor van in- en uit-
klaring, expeditie en betaling alhier, de navolgende
schepen 1
Ingeklaard: 5 met vol- en potaarde, 2 met boek
weit, 1 met gerst, 16 met hout-en houtwerk, smet
houtskolen, 5 met'huiden 3 met kalk 1 met manu-
facturen 3 met meubelen, 1 met passagiers, i?T met
rogge, 1351 met hard-, straat-, zink- en puinsteen
79 met steenkolen, 38" met stukgoederen, 2 met ijzer
werk-, 1 met zaad en 42 ledige schepen. Te zamen
358 schepenwaarvan 263 onder Nederlandsche94
onder Belgische en 1 onder Pruissische vlag, alsmede
388 ledige visch - en mosselschcpen en 27 stoombooten.
Uitgeklaard: 3 met aardewerk, 10 met boonstroo»
en haar.d-asch10 met biezen1 met boomen en plan
ten, 2 met bloemkoolen, 3 met gerst, 4 roet hout- en
houtwerk, 1 met lutiden, 9 met hooi, 7 met hoepels,
7 met kaas, 3 met ongesponnen katoen, imetkoffij,
2 met kool- en lijnzaad-koeken 3 met meekrap 3 met
meubelen, 2 met liet, 4 met secreet-mest, 26 met
stukgoederen, 20 met tarwe, a met tufsteen, 5 met
vaatwerk, 6 met drooge visch, 5 met wol, 8 met zaad
en 230 ledige schepen. Te zamen 377 schepen waar
van 28a onder Nederlandsche en 95 onder Belgische
vlagalsmede .370 geladen visch- en mossglSchepen en
27 stoombooten.
De titel van het stukje Hongersnood of wat staat
0?is anders voor de deur bij het mislukken van den
aardappelen-oogstklinkt wel wat oproerigmaar is
het toch in de daad niet. Hetzelve is niet geschreven,
om gelezen te worden door het volk, of de mindere
klasse, maar wel ten behoeve van dezelve. Eene korre
inhoudsopgave kan dit staven. De schrijver zegt onder
anderen:
Geneesheeren vorscben naar den aard en de oorzaak
der krankte; zij geven derzelver kenteekenen op en
zoeken naar middelenomèn de kwaal krachteloos
te maken èn derzelver wederkeeren te voorkomen. Hun
voorbeeld volgende, wil ik de verschillende opiniën
van verscheidene der zake kundige mannenhetzij in
hun geheelhetzij met verkortingen mededeelen zoo
wel wat betreft de oorzaak der epidemie onder de aard
appelen als de middelen om dit allernoodlottigst ver
schijnsel, zoo veel doenlijk, in deszelfs uitwerksel krach
teloos te maken. Dit gedaan hebbende, zal ik de denk
beelden van mij zeiven en anderen mededeelen, wat
gedaan moet worden, om behoeftigen en armen dezen
winter te Ini'p te komen in den nood, die groot zal zijn."
Hij handelt nu I over de oorzaken der aardappelen-
ziekte; middelen tor stuiting der kwaalvoorzorg
maatregelen voor een volgend jaar. Dit een en-ander
is ontleend uit het beste, dat hierover tot nog toe ge
schreven is, en is voor landbouwers van belang. Dit
beslaat de helft van het geheele stukje. Er wordt
om iets van belang te noemenzeer aangedrongen, ter
wering van het bederf voor 't vervolg, op het verbran
den van het besmette loof en de aatigestokene aai Jap-
polen. In de Ilde plaats, wordt de vraag op den
titel mede vermeld, beantwoord, wat moet er in deze
gedaan worden P Du is bijna geheel overgenomen uit
eenige artikels, voorkomende in de N. Rotterd. Cour
en bevat vele wenken voor de regeringvoor burger
lijke en armbesturen. Wij bevelen aan deze dit gedeelte
zeer aan. Wij eindigen met het slotwoord des schrijvers
over te nemen
De Nederlandsche milddadigheid eischt geen prikkel
om den lijdenden landgenoot ter hulp te komenzij
zal de wonde verzachtenmaar hier moet eendragtig,
moet met veerkrachtmoet tijdig moet met spoed en
schrander overleg die milddadigheid in werking worden
gebragt. Te twisten en te haarkloven ol bet gouver
nement dan wel het gegoede gedeelte der natie zich op
den voorgrond moet plaatsenleidt tot niets goeds. Er
moet gehandeld worden, met overleg, met besef van
den grooten omvang van het kwaad met liefde tot den
naastemet onbekrompenheid en ter zijde stelling van
alle baatzuchtige bedoelingen. Dan alleen zullen wij,
zullen de behoeftigen en armen, met een minder beklemd
hart liet naderend barre jaargetijde te gemoet zien en
Gods zegen moge rusten op een hulpbetoon, dat zei
den dringender vereischt, dat nimmer beter konde be
steed worden*
Wij vestigen in de tegenwoordige oogenblikken de
aandacht op een stuk, voorkomende in her 3de deel van
bet Tijdschrift ter Bevordering van Nijverheidwaar
in 61. 142 v. v., door Mr. G, Wttewaal gehan
deld wordt over de middelen welke kunnen worden
aangewendwanneer eene buitengewone duurte der
Granen aanleiding geeft om voor gebrek te vreezen
I11 dit stuk wordt: i°. het verbod van uitvoer beschouwd
als een zeer onbillijk en ondoelmatig middel, en zulks
geschiedkundig toegelicht. 20. het uhloven van pre-
mien op den invoer als nutteloos ja schadelijk voor
gesteld. 3°. wordt bewezen dat de aankoop van gra
nen voor 's lands rekening, altijd meerder duurte ver-
oorzaakte, en in het gebrek niet kon voorzien. 40.
wordt het verbod tegen opkoopen van granen en 50.
het- dwingen der landlieden 0111 hunne gransn voor re
delijke prijzen 'te verkoopen mede als nutteloos en
nadeelig afgeschetst, eii eindelijk liet aanleggen van
magazijnen voor rekening van den staat,' met duchtige
bewijzen afgekeurd. De slotsom is deze
„Uit het bovenstaande blijkt 'genoegzaam, dat bet
beste middel 0,111 gebrek voor te komen, besraat in de
nooit genoeg geroemde Vrijheid van Handel.
Indien de handel vrij is, en dan door den uitvoer
van granen de prijs tot eene aanmerkelijke hoogte mogt
gestegen zijii-, dan zullen dadelijk kooplieden gevonden
worden, die zelfs van verwijderde plaatsen koren zul
len aanvoeren-, en dit zal zoolang plaats hebben als
de prijzen na aftrek der transportkosten, voordeelen
zullen opleveren.
Bij eencn vrijen handel bestaat er ook geen reden om
bevreesd te z-ijn dat de inlandsche opkoopers en land
bouwers de graanprijzen te hoog zullen houden of op
jagen want het vreemde ingevoerd wordende koren
dwingt hen om hunnen voorraad niet duurder te ver
koopen. dan her vreemde koren kan gelden, terwijl zij
ik g altijd in hun voordeel zullen hebben, dat zij voor
geene trarispottkOsten behoeven te zorgen...
Wanneer men in schaarschheid zich van andere vol
ken wil afscheiden en den uitvoer verbiedendan zal
men wel den sluikhandel begunstigen, doch daardoor
geene lagere prijzen bekomen. Door den handel te
stremmen vergroot men slechts den nood, en de hooge
prijzen in een naburig land, zullen de prijzen ook in
die landen doen rijzen waar men den uitvoer verbo
den heeft, men doe wat men wille.
Nier ten onregte verwonderde het dan den beroem
den Albrecht Thaer dat vele anders bekwame
lieden, zoodra er duurte ontstaat, en men voor gebrek
begint :e vreezenOver de middelen ter afwering zoo
geheel verkeerd kunnen oordeelen
Bedriege ik mij niet, dan kunnen wij uit al hei bo
venstaande drie gevolgtrekkingen afleidenwelke door
de ondervinding volkomen worden bevestigd.
1. Wanneer in alle tijden de graanhandel zoo wel bij
den uitvoer als invoer geheel vrij is, dan zal geen wezen
lijk gebrek zich doen gevoelen.
2. Wanneer de oogst ongelukkig is uitgevallen, dan
zal een verbod van uitvoer den prijs der granen niet
doen dalen,
3. De duurte der granen en de ellende zullen altijd v
toenemenzoodra prohibitive maatregelen worden aan
gewend.
Wij houdendat de eenige wegom gepaste be*
langstelling bij de stemgeregtigde burgers op te wekken,
isom aan hen mederfeeiing ie doen van hetgeen op
hunne stemming is gevoed. De stemgeregtigden die
met naauwgezetlieid hunne biljetten hebben ingevuld,
hebben regt te wetenhoevele stemmen diegenen heb
ben erlangd, wier namen zij hebben ingevuld. Weten
zij dat niet, dan verrigten zij elk jaar een blind werk;
weten zij het, dan kunnen zij er zich een volgeiid jaar
naar rigren. Wat verhindert de regeringna afloop
der stemmingpubliek te maken het getal der stemge
regtigden het getal van hen die de biljetten heb
ben ingevuld, en de namen van hen die stemmen
hebben erlangd, met vermelding van her getal stemmen,
welke ieder hunner hebben verkregen?
[Tijdgenoot
(Wij voegen hierbij. Alsdan zouden veler oogen
opengaan. Men zou welligt inzien, dat men het al
gemeen belang opoffert aan partijgeestwelke door de
onverschilligheid der groote meerderheid zoo kunnen zé-
gevieren. Wij houden het er voor, dal, wanne, v er
algemeene belangstelling was, er dan op de besten, op
de gematigden, op de nicest, onaf hankelijken de meeste
stemmen zich vereenigen zouden.)-
Het is eenzijdig, dwingelandij alleen bii de regerin
gen te zoeken. De ergste dwingelandij is misschien die,
der door oppervlakkige dagbladen gevormde publieke
opinie. De eerste wordt ten minste meestal nog met
eenige vastheid en regelmaat uitgeoefendde laagste ver
volgt en verguist niet alleen allen, die haar mishagen,
maar is ook vaak trouweloos jegens hare vrienden. Dia
heden door de dagbladen als een belangeloos volksvriend
wordt opgehemeld wordt den volgenden dag niet zel
den als een baatzuchtige voorgesteld» De ware vrijheid
moet van allen invloed onafhankelijk zijn en geene -
andere stem volgen dan de stem. van eigene .overtui
ging, op Godsdienst en regt gegrond. Het is de vrij-
heid die aan een verlicht tnan èn naauwgezet Chris
ten betaamt. Tijdgenoot
Xvontuïilnfce 11icbct*ï«t!t&5cïic £otevQ.
prijzen van iooo en daarboven.
Trekking der Vijfde Klasse.
25ste Lijst. No. 1235een Prijs van 1000.
26ste Lijst. No. 14859 en 20657, ieder een Prijs
van f 1000.
27ste Lijst. No. 5564een Prijs van f 1000.
28ste Lijst. No, 12665, de kapitale Prijs van
f 1004000. No. 7388 een Prijs van f 1250. No.
11787 een Prijs van Liooo.
29ste Lijst. No. 14226, een Prijs van 12.500,
30ste Lijst» Geene.
Qtbircvteutijftn
Bij D. VERVENNE, is,
altijd, geene andere dan de Zuivere
©IilE-ZEËP te bekomen, tegen dë gewone prijs.
Opregt Hamburger ©ËZOJVI>aiKia>§-
ki.ixkk-bittkkbij JOH. DE
JU.Mii'., GZ.
Te Goes, bij F. Kleeuvvens Zoon.