ïïcl$ie*
N". 50. Maandag S3
GOES S CHE WM§&Ê&r COURAN
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag s\
en Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal I
is f .1,75; Franco per Post f' J,90.
Ge wone Mdvertenti'èn worden a 20 ets,
geplaatst. Geboorte- Huwelijks- en D
van J 6 regels a f J,20, behalve het Zeg
NIEUWSTIJDINGEN.
Jtefic.
Rome den \<z Junfi'. Terwijl de Paus bijna in alle
staten van Europa door zijne kerkelijke beambten in-
vloed uitoefentis het bestuur in zijne eigene staten
zeer gebrekkig. Men klaagt zeer over de personen,
die met het beheer der zaken belast zijn, over gebrek
aan welvaart en godsdienstigheid.
Hamburg, den 13 Junij* De heer Scott van Lon
den wiens plan tot het weder opbouwen der Nieolai-
kerk bekroond werdis thans ook tot bouwmeester
benoemd, onder de. uitdrukkelijke voorwaarde echter,,
dat hij op elke tien arbeiders niet meer dan éénen En-
gelschman mag aannemen en dat de kosten niet boven
1,400,000 mark zullen mogen gaan. De kerk op zich
zelve zal waarschijnlijk in vijf, maar de toren wel eerst
in 9 of 10 jaren voltooid zijn.
Heden heeft de te Frankfort gevestigde Duitsch-
Katholijke gemeente hare eerste p'egtige godsdienstoe
feninggehouden, in de daartoe afgestane kerk der Her
vormden onder cie leiding van den leeraar Kerblcr.
(gfrigclattb.
Londen den \6 Junij. Men spreekt dikwijls van
de zaagvisch en van de kracht waarmede hij een schip
kan treffen. Er is zeker nog nooit zulk een voorval
gebeurdals wij opgegeven vinden in een dagblad der
Saiidwiché-eilanien {the FriendIn de lente van
184a was namelijk een Noord-Amerikaansche wal visch-
vaarder, genoemd William Vennvan de Sand wiel is-
eilanden vertrokken en na eers,t eenige dagen in zee ge
neest te zijn, vertoonde zich reeds een lek in het schip,.
Het schip ging, om te herstellen, naar de Societeits,
eilanden. Bij lier onderzoeken vónd men in de kiel
des schips de zaag van zu'k een' vischdie tien en
een halve voet in het schip ingedrongen was. liet
stuk van de zaag bieef in het schip en was door 1
duim koper, 3 duim belegsel, 4 duim eikenhout,
2i duim sCheepshout éi 1 duim kromhout heenge
drongen.
Jfratifcvwft»
Parijs, den 16 Ju nip. De dagbladen en zelfs vele
personen, gewoon zich met de politiek te bemoHjen
(gelijk daartoe heden srof oplevert de afstand van Don
Carlosliet tractaat wegens den slavenhandel' en deont-
trooning eener Koningin m de gewesten van den stil
len oceaan,) spreken alleen over spoorwegen fabrikan
ten, arb iders, opvoeding der geestelijkheid enz: Men
zegt, dat alles alzoo eene rigting tot het materialismus
krijgt. Wij zien dit er niet in; genoemde onder
werpen zijn toch gedeeltelijk van anderen aarden wel
degelijk van politiek belang.
Men weet reeds, uit onderscheidene berigten,
dat het voorjaar ook in de zuidelijke streken van Europa
buitengemeen koud geweest is. Hiervan verneemt
men weder een zeer treurig blijk uit het hart van Spanje,
welks middendeelen, we! is waar, gelijk men weet,
zeer hoog liggen en dat zelfs tor in de zuidelijkste pro
vinciën door koude bergketens doorsneden is. Van
Burgos wordt geschreven, dat viit boerinnetjes, van
18 tot zo jaren oud, alle in "het bij Burgos gelegene
dorp Pfado Luenzo dienstbaar, den ioden Mei des
morgens, vroeg naar hare geboorteplaats Vizcaïnos ver.
trokken zijnde, om er het Pinksterfeest te .vieren, al
daar niet aankwamen. Toen men nazoek deed, vond
men haar op een' bijweg tussehen Pineda en Vizcaïnos
in een' kring op den grond liggen. Men wilde haar
opluffen, maar vond dat zij alle dood waren, bezwe
ken door de geweldige koude.
Antwerpen, den 17 Junij, Het volgende pro
gramma vindt men in onze dagbladen. De stijl en
spelling leveren, in vergelijking met het Nederduitsch,
nog al eenig verschil op
„De Koninglylte Maetschappy totaenmoedïgingder
schoone kunsten te Antwerpen, komt de drey volgende
onderwerpen voor de pryskampen van het jaer 1846
voor te stellen
„Beeldhouwkunde. Cain door Gods stem
getroffen, beeld van ten minste een meter. De
prys is een eerepenning en eene begiftiging van 600
franks.
Klassieke Bouwkunde. - Voornaamste statie
Voor tenen yzeren weg bij eene grootc koopstad. Be
halve het algemeene pian van al de gebouwen, zullen
de mededingers ook een byzonder plan van de voor*
naemste moeten inleveren. De prys is eeneerepenning
en eene begiftiging van 500 frs. Een accessitbr-
sta end e in eene begiftiging van 250 frs.zal kunnen
toegewezen worden.
Bouwkunde (in den styl der Renaissancetyd~
stip van Medicis, Valeis Paviljoen voor dtn Graef
van Vlaetideren. De mededingers moeten een alge
meen en een byzonder planen eenen voorgevel inle
veren. De prys is een eerepenningen eene begiftiging
van 500 frs.
Üc&crÏAttfceu.
's Gravenhage den 18 Junij. De Minister van
buitenlandsche zaken heeft over het gebeurde te Tu
rin gesp oken, hoewel Z. Exc. het wenschelijk ge
acht had, dat deze zaak hier niet ware behandeld.
Daarbij komt toch het hoogste belang, de godsdienst,
in aanmerking. Moeijclijk is het, om in dit land,
waar de verschillende gezindheden volkomen gelijk ge
steld zijn, en in deze vergadering, waarin leden van
onderscheidene gezindheden zitting "nebben, van deze
zaak te spreken, zonder iemands overtuiging te kwet
sen. Nogtans zal hij nachten, zoo veel mogelijk,
aan den geuiten vvensch tot het bekomen van inlich
ting, te voldoen.
Een Nederlander dan, slechts kort te voren Neder
landse!! gezant aan het hof van Sardinië, die daar
steeds met de grootste achting was behandeld, die daar
alle onderscheiding had genoten, verloor op het on
verwachtst zijn kind, dat hem vrijwillig verlaten had,
0111 tot de roomsen katholieke kerk over te gaan.
Een Nederlander werd alzoo in zijne teederste belan
gen gekrenkt. Dit was voldoende om deze zaak met
de grootste belangstelling te-onderzoeken en te behan
delen; hetgeen onmiddellijk van de zode van het Ne
derlandscii gezantschap te Turin en .1.11 den kant van
het Ncderlandsch kabinet met den grootsten ijver ge
schiedde. Uit liet gehouden onderzoek is het geble
ken, dat deze handeling het werk is eener magt, die
in Sardinië zijne bijzond re regren, zijn eigen gezag
en wetgeving heeften die aan de regering van dat land
ge ene verantwoording schuldig is. liet is de tuagt
der roomsch-katholieke geestelijkheid aldaar. Men lette
wel op, dat de roomsch-katholieke kerk aldaar is de
kerk van den staat met uitsluiting van alle andere gods
diensten. Uit geen der ingekomen mededeelingen is
het gebleken, dat eenig burgerlijk persoon betrokken
geweest is in de ontvlugting van het kind; dat de
geestelijke magt hier alleen schijnt gewerkt te hebben,
snoet men ook opmaken uit eenen brief van den aarts
bisschop, waarin de redenen worden blootgelegd, die
haar tot deze wijze van handelen geleid hebben. Alie
middelen, om het kind te bekomen, of om de geeste
lijke magt, zoomogelijk, ter verantwoording te roepen,
leden schjpbreuk. De Sardinische regering verklaarde
onbewimpeld, dat zij onvermogend was, hier tussehen
beiden te treden. Men zij indachtig, dat de waarbof
gen voor vreemdelingen in zoodanige rijken gelijk staan
met die hem zijn toegekend, zelfs tegenover de inge
zetenen van het rijk, en dat zijn pligt hem voorschrijft,
geen andersdenkende, ooit af re wijzen, of die tot zoo*
danigen gewigrigen stap is overgegaan, ooit uit re le
veren. De aarts bisschop vervulde alzoo 'zijn pligt.
Het overgegane kind liad de wijk naar een heilig toe*
vlugtspord genomen. Geene were'cüijke magt mom:
den drempel van du heiligdom betreden. Groot is
voorwaar net onderscheid tussehen dé staatsregeling
van daar en van hie maar wij hebben dezelve niet
te beoordeélen. Dit is zeker, dat de kerkelijke wet
ten door de regering van dat land zonder eenige be
perking goedgekeurd zijn en zij vérpffgt is dezelve
te eerbiedigen. De Sardinische regering heeft dus op
alle vertoogen de onmogelijkheid en hare onbevoegd
heid te kennen gegeven, on. zich deze zaak verder
aan te trekken. En elke andere poging, om op de
geestelijke magt ré werken, zou geheel nutteloos ge
weest zijn.
De heer Schooneveld gaat na wat er nopens de
dochter van den gezant in Sardinië gebeurd is, eil
meent dat de regering zich ten deze met groote laatiw»
heid heeft gedragen. Hij vergelijkt daarmede het ge
beurde met Pritchardwaarvoor Engeland tot een
oodog met Frankrijk zou 'zijn overgegaan, indien her
laatste niet had toegegeven.
De heer Kniphorst meentdat de reden van den
eersten spreker van heden uitgaat van het begrip, dat
er in Sardinië kinderroof is gepleegd, en dan zou het
volkenregr opgaan. Maar het was geen kinderroof.
Onzes inziens doet de opmerking van den Heer
Kniphorst niet af en is onjuist, en blijft die van den
Heer Schooneveld geheel geldende.
Amsterdam den 19 Junij. Op den 18 dezer
werd de gewone jiaihjksche vergadering van den raad
der Nederlandsche Handelmaatschappij, hier ter stede
geopend, met eene aanspraak van den heer president;
naar jaarlijksch gebruik, een overzigt behelzende van
den gang der werkzaamheden, zaken en betrekkingen
dier belangrijke nationale invigtifig vveiker bestaan en
werking op nieuw, en 111 toenemende mate zelfs, ge-
bkken is, voor de belangen onzer volksaangelegeniie-
d 11 van. handel, scheepsvaart en nijverheid hoogst nut
tig en gevvigtig te zijn. Haar aandeel in de verliezen,
w.lken den handelin InJië door wanbetalingen en bank
breuken leed, was niet gering, doch zij werd daardoor
miec onvoorbereid getroffen. Zij zet den lijnwaadhan-
del, onder aanvankelijk verbeterde omstandigheden,
voort en is aan de belangen der inlandsche fabriekma
tige nijverheid, door hare uitzendingen, grootelijks be
vorderlijk. Die uitzendingen, van welken het katoen-
fabrijkaat het voornaamste artikel uitmaakte, bedroe
gen in 1844, met inbegrip van specie en goederen ten
dienste van het Indische bestuur, ruim 9,600,000.
De door haar, in dat jaar, aangevoerde producten
bleven voor zoo veel koffij en suiker betreftiets be
neden den aanvoer van 1843, doch overtroffen dezen,
met opzigr tot specerijenJava thee en Banka tin.
liet totaal der door haar, gedurende al den tijd van
haar bestaan tor op ultimo December 11., aangevoerde
koffij, bedraagt 9 880 542 balenen 18,171 vaten; dat
der suiker 1,941,565 kauassers of kvanjangs61,886
kisten, 1,834 L'n 42,592 zakken of balen en dat
der indigo 67,722 kisten.
Zij bezigde tot haren aanvoer in 1844, 178 sche»
penwelk getal dat van elk der vorige jarenalleen
1841 uitgezonderd, overtreft.
De hoeveelheden der in 1844 verkochte producten
gaan, voor zoo veel de koffij en indigo betreftdiein
1843 te gelde gemaakt, aanmerkelijk tebóven, en zoo
is liet ook met de gezamenlijke opbrengst van al Iiec
verkochte welke ruim drie en eest kalf millioen gul
den meerder is geweest, dan in 1843. Voor nage
noeg vijf en veertig millioenen gulden werd door haag
in 1844 aan Oost-Indische producten, op de Neder
landsche markten te gelde gemaakt, en in de vijf eerstet
maanden van 1845 reeds voor circa vijf en twintig
mildoen gulden. Zij betaalde in 1844 aan scheeps-
vrachten 11,361,083.22; welk cijfer deze betaling nim
mer in eenig jaar te voren bereikte en aan assurantie-
premien 741,206,11 V
Deze aan de aanspraak des presidents ontleende
daadzakenkunnen mede ten bewijze verstrekken
dat deze zoo echt nationale inrigting zich noch immer,
met kracht, 111 den haar aangewezen werkkring beweegt
