N#. 47.
Donderdag IS Junij.
TENTOONSTELLING
GOESSCHE
^5
COVRANf.
VEESLAG
TWEEDE ALGEMEENE VERGADERING
maatschappij tot bevordering
LANDBOUW EN VEETEELT
op 10 en 11 Junij ,j.l.
Reeds in de vorige week waren er door de onder
scheidene commissien met zorg en ijver toebereidselen
gemaakt, welke aan onze burgerij kenbaar maakten,
dat men eene voor 't algemeen belangrijke zaak behar
tïgde. De burgerij toonde zulks te begrijpen: en reeds
in den vroegen morgen van Dingsdag had onze stad
een feestelijk aanzien. Van de stads-gebouwen niet
alleen, maar uit de meeste woningen der burgers en
van de schepen in onze haven wapperde de Neder-
landsche vlag, zoodat degenen, die uit dit gewest zoo
wel als ui: andere provinciën van ons rijk onze stad
binnenkwamen her bewijs ontvingen dat meil op
vaderlandsche wij^e gestemd was tot een volksfeest.
Tot de ontvangst en huisvesting van dezen was de
daartoe benoemde commissie allezins geslaagdwaartoe
de gastvrijheid veler ingezetenen vooral had medege
werkt.
Ten io ure werd in de Concertzaal, welke, gelijk
mede het geheele Sociëteitsgebouwbeleefdelijk ten
gebmike was aangebodendoor den Voorzitter der
maatschappij voor een aanzienlijk getal leden eene re
devoering gehouden waarin voornamelijk werd behan
deld eene beknopte beantwoording der vraag: „welken
invloed de wetenschappelijke kennis op de beoefening
„van den landbouw hebben kan en in hoeverre de toe
„passing daarvan noodig is op d?n Zeeuwschen land-
„bouw?" Op eene duidelijke en allezins overtuigende
wijze werden hierbij denkbeelden ontwikkeld en toege
licht, welke om derzelver belangrijkheid en waarheid
algemeene toesremming verwierven, zoodat het daarom
te wenschen is, dat dezelve behartigd en veiwezenlijkt
feiogen worden. Wij deelen van die redevoering welke
op veler verzoek zal gedrukt worden, daarom den hoofd -
Zakel ijken inhoud hier slechts mede.
Dewijl de gronden niet meer zijn, wat zij eertijds wa
ren, werd er vooral aangedrongen op eene meerdere bemes
ting door middel van eenen vermeerderden veestapel: werd
herinnerd, door welke beproefde wijze van land bebou
wing zulks geschieden kan en welke gelegenheden ten
voordeeligen verkoop van vee er reeds waren geopend.
Verkeerdheden, zoo als overdrevene gehechtheid aan de
oude manier der vaderen werden aangewezen en be
streden. Er werd opgemerkt, dat onze voorvaderen
niet gewild haddenda: hunne wijze van landbebon-
wing voor altijd geldend zou worden beschouwd, daar
zij zelve hadden getoond vooruitgang te willen, door de
voor hunne behoeften ware verbeteringen in den land
bouw te volgen. Kortelijk wees de redenaar, aan welk
eene wetenschappelijke kennis de gewone landbouwer
zich daartoe kan eigen makenen hij drong er sterk
op aan om die bij de jeugd op de scholen te bevor
deren waartoe de maatschappij reeds middelen had
aangewezen. Een hieruit voonvloeijend later in tie
vergadering geopperd voorstelom daartoe bij de be
voegde autoriteiten pogingen in het werk tc stellen
vond algemeenen bijval.
De redenaar gewaagde er voorts van, aan welke vruch
ten, er vooral thans meerdere zorg behoorde besteed te
worden. Voor bet ocrgenblik onaangeroerd latende,
w 11a 'gewassen met goed gevolg nog zouden kunnen
verbouwd worden als tabak hop en hennep bepaal
de hij -/icii bij drie voorname vruchten, welke op Zee-
LiUifc grend worden gekwakt, de farwe, het vias tn
de meekrap. Hij herinnerde, dat de Zeenwsche tarwe
haren alouden roem op de vreemde markten verloren
had, en wees als reden daarvan mede aai, de mindere
zorg aan de zuivering der tarwe besteed, waardoor
de Zeeuwsclie graanhandel groote schade had geleden.
Ten opzigte van het vlas, werd de geheele berei
ding van hetzelve in Zeeland zelve aangeraden, gelijk
hierop reeds in eene der afdeelmgen de bijzondere
aandacht gevestigd was geworden, en vooral werd er
aangedrongen op het winnen van goed zuiver lijnzaad.
En wat het laatstgenoemde gewas, de meekrap betreft,
welke de concurrentie met de vreemde thans niet kan
doorstaan, daaromtrent bragt de redenaar zoo veel in
't midden, 't welk hij nog later in eene bijzondere me
morie toelichtte, dat men op deze vergadering nog be>
sloot eene Commissie te benoemen ter onderzoeking
van een en ander, 't welk tot opbeuring van de Zeeuvv-
sche meekrapteelt, derzelver bereiding en handel strek
ken kan. Uit die districten, waar de roeede geteeld
wordt, werden deskundigen, allen leden der maatschappij
hiertoe gekozen die in den loop dezes jaars of voor'
de volgende vergadering verslag zullen uitbrengen.
Om tot den redenaar terug te keeren ZijnEd. eindigde
met eene hulde aan het bestaande plan van verbinding
van Zeeland, N.-Braband en Limburg met Duirschland
door middel van ecu Spoorweg, waarvan Zeelands land
bouw roote voordeelen genieten .kan, indien Zeelands
bewoners, op de hoogte van den tijd zich plaatsende
alle krachten aanwenden om er partij van te trekken.
Hierna werden de handelingen der vorige algemeene
vergadering door den Secretaris voorgelezen en werd
er kennis gegeven dar het getal der leden van de
maatschappij van óoo reeds tot ruim Soo geklommen
was: dat de tot honoraire leden benoemde HH. Baron
Schimmelptnninek van dei Oij\ Minister van Binnen-
landsche Zaken, en F. baron van Braktl tot den Engh
zich met die benoeming vereerd rekenden, terwijl uit
den naam des eerstgenoe'mdengelijk mede van wege
den Heer Gouverneur onzer Provinciewerd berigt
dat hunne Excdler.iien tot hun leedwezen werden ver
hinderd deze vergadering, bij te wohri. Vervolgens
werden op voorstel des hoofdbestuurs tot honoraire
leden aangenomen, de HH. G. J. Mulderhooglee
raar te UtrechtC. J. Bergsmahoogleeraar te
Utrecht, H. C. van Ilali, hoogleeraar te Groningen,
E. C. Enklaardirecteur van het Landhuishoudelijk
Instituut te ZalkR. A. van Echten van Ho!the
President der maatschappij tot bevordering van Lan i
bouw en Veeteelt in Drenthe en G. Oibbsgroothan
delaar in zaden te Londen.
Er werd kennis gegeven dat in navolging van Zee
land eene dergelijke maatschappij in Drenthe was op-
gerigt, welke nagenoeg dezelfde statuten als de Zeeuw
sclie had aangenomen, terwijl hierover in Gelderland
ernstig gedacht werd.
Eindelijk werden van twee der 12 afdeelingen, tot
eene p'Oevede verslagen harer verrigtingen voorgele
zen, terwijl van de overige berigt werd, dat zij in
denzelfden-geest werkzaam waren: al hetwelk getui
genis gaf, dat de maatschappij op den ingeslagen weg
met ijver voortging en alzoo een der hoogste belangen
van Nederland en wel bijzonder van ons gewest krach
tig poogde te bevorderen. Nadat dé volgende alge
meene vergadering in het toekomende jaar werd be
paald, als te houden in het ade district en wel waar
schijnlijk te1 Zierikzee, werd ten slotte aan ieder der
aanwezig zijnde leden een exemplaar ter hand gesteld
van de verhandeling van den hoogleereer C. A. Bergs
ma over den Turnips bouwvoor deze maatschappij
overgedrukt uit de berigten en mededeelingen door
het genootschap van Landbouw en Kruidkunde te
Utrecht. Daar in deze verhandeling het hoog belang,
de voordeelige invloed op den Landbouw en de wijze
van den turnipsbonw beknoptelijk worden aangewe
zen, was dezelve den leden thans hoogst welkom,
omdat in den namiddag, op eenen daartoe bestemden
akkerdie tumipsbouvv aanschouwelijk zou worden
gemaakt.
Onder begunstiging van het fraaiste wederverza
melden zich de leden ten 4 ure op eene met olmen
hoornen beplantte weide bij het, mede in feestelijken
dosch getooide, Wilheltnlnadorp, uur van hier geit -
gen. Op het aar. deze weide palende stuk bouwland
werden onderscheidene werktuigen beproefd, terwijl
op de hofstede Goenfe nog eenige andere ten toonce-
stelJ en in werking gebragt werden. Hieronder trok
ken VOO al de aandacht: Een Engel che Handltarn.
die bij de eenvoudigheid der zamenstelling zeer doel.
matig scheen; een snijmolen voor wortelgewassen
en een handwerktuig ter breking van boonen erwten,
haver enz.waarmede in één uur, door één man5
mudden haver gebroken wordenen waardoor alzoo
het voeder in mindere hoeveelheid ten meesten nutte
wordt aangewend.
Naast deze hoeve, op den genoemden akker, die rot
de onderscheidene proefondernemingen vooraf in den
doelmatigsten toestand was gebragt, zag men allereerst
in werking een ondergronds'ploeg door zes paarden
getrokken, waardoor de ondergrond 18 duimen diep
wordt oaigewoeldzonder boven geworpen te wor
den, voorafgegaan van eene gewone zware driepaards
ploeg; vervolgens een ondergronds ploeg naar het
Zeeuwsch modtl bewerkt, voor 2 of 3'paarden, een
diepgang hebbende van io| duim voorafgegaan door
een ploeg als voren een Uleycultivator of schof-
felploeg met 7 scharendie mede algemeen voldeed
een ijzeren kluiten-breker, een waleploeg en eenlv
Zeeuwschedriepaards-ploegter onderlinge vergelijking
een ploeg met 2 scharen voor 2 paarden, om eene
dubbele veur te maken ter vervanging van het gewone
twee ven ren met dubbel gespan een Engelsche
ijzeren ploeg ter bewerking van het land, in het bij
zonder voor de bedden ter turnips kuituur; ver
schillende zaai werktuigen waaronder bijzonder uit
muntte een met a gegotcnen ijzeren rolblokjes, om de
bedden eenigzins te effenenmet 2 zaaibakken en een
ijzeren rol blok over 2 bedden tegelijk loopcnde endetv
bezaaiden grond vastdrukkende cultivators of wie-
deploegenom lier onkruid in de veuren wegtenemen
en den tyond los te maken ploegen met één paard
getrokkenom aardappelen aanteaardeneen dito ont
graan tc bewerkenen een handploegje om wegen tc
effenenDeze 3 voorwerpen welke door eenvoudig
heid en doelmatigheid zich [aanbevalenwaren aange
voerd door den heer van Brakcl, die zelf, gelijk ook
de HU. van den Bosch en A. Kakebeeke bij de proef
nemingen tegenwoordig waren, om inlichtingen re ge
ven. Eindelijk zag men het verdunnen van de'ge
zaaide en goed opgekomen turnips.
Met groote belangstelling werd een en ander, voor
al door de landbouwers, gadegeslagen en men mag zien
vlcijendat het hiermede beoogde en op zulk eene
uitmuntende wijze ten toon gespreide doel zal worden
bereikt, dat men het goede nieuwe zal overnemen en
naar behoeften en omstandigheden toepassen.
Belangwekkend was alzoo het schouwspel dezer proef
nemingen 't welk door eene menigte meffschen van
allerlei stand en jaren werd aansraard, zonder dat zulks
de minste belemmering gaf. Na den afloop dezer
werkzaamheden verzamelden zich de leden, in gezel
schap van eene aanzienlijke vrouwenschaar, welke
door hare tegenwoordigheid dit landelijk feest sierde,
andermaal op de genoemde weide, alwaar in eene ruime
tent ververschingen verkrijgbaar waren gesteld. Bij
liet vallen van den heerlijken avond keerden allen stad
waarts terug, met zich nemende de aangename herin
nering van eene in dc geschiedenis van den Zeeuw
schen landbouw merkwaardige gebeurtenis.
Den volgenden morgen, waarop de stad bij vernieu
wing een feestelijk aanzien had, werden reeds vroegtijdig
de voor', de [tentoonstelling aangegevene werktuigen
zaden en vee, uit Zuid-Beveland wel het meestmaar
ook uit andere Districten van Zeeland zelfs uit andere
Provinciën aangevoerd, naar de daartoe bestemde en
uitnemend geschikte plaats gebragt. De zoogenaamde
dezer Courant geschiedt Maandag
s avonds. Be Prijs per Kwartaal
*anco per Post f J ,90.
d 1
f Ce tv one Advertentiën worden d 20 ets. de reget
f geplaatst. Geboorte- Huwelijks- en Doodb&rtg/en
\yan J óregels a f J,20, behalve het Zegelregi.
VAN D E
EN
VAN DE
VAN
m ®eesjAN»
GEHOUDEN BINNEN goes EN IN DEN OMTREK,