11 .m f m mmiwpuffir \\mt\iiamm*BmamammmtamuaimmK*m*
Dit geheel nieuw op te trekken gebouw zal
Worden ingerigt volgens her stelsel van afzonderlijke
opsluitingwaarbij liet den aangeklaagdenbesciuiin
tflgden of veroordeelden ren eer.en male verhinderd
wordt eenige onderlinge verstandhouding of gemeen
schap te hebbeflof met elkander in aanraking te
komendoch waarbij het ontvangen van bezoeken en
toespraak van geëmployeerden of met liet moreel en,
administratief beheer in verband staande personen, ja
zelfs, onder de noodige voorzorgen, van hunne vrien
den of nabestaanden, aan de gevangenen wordt verleerd
en toegestaan. Hetzelve is bestemd om ruim twee
honderd personen te kunnen bevatten van beiderlei
sekse, waarvan dc plaatsing genoegzaam Van elkander
gescheiden zal zijn en zal hoofdzakelijk uit drie af-
deeiingen bestaan namelijk een tngangs gebouw een
administratie-gebouw en de ei,gelijke gevangenis die
uit drie vleugels bestaandemet de tweede afdeeling
rene kruisvormige gedaante daarsteltwaarvan het mid
den eene centrale hal vormt, waaruit hetgcheele bin
nentuin) bn worden overzien.
Het ingangs-gebouwtot woning van den cipier
een tweetal gevangen-bewaarders en den portier be
stemd za! b 'vatten de hoofd-poon, die-den toegang
op liet binnenplein verleentwaarop de ingang van
het administratie gebouw, en de toegangen tot de kel
derverdieping gevonden zullen worden. ï3ii admini-
st larie - gebouw is bestemd voor alles, wat met het
beheer over, en de huishoudelijke dienst van het
gesticht, in verband staat, alsmede voor de noodige
werkzaamheden van de regterlijke magr. Hieruit zal
eene binnendeur geleiden tot de eigenlijke gevangenis,
waarvan de voor de opsluiting bestemde cellen op
drie verdiepingen ter wederzijde van open corridors
in het midden van eiken vleugel zullen worden aan*
gvin-fFen. Iedere cel zal voorzien zijn van een vast,
door water te zuiveren, privaat, een waschbekken
een stoel en tafeltje, eene hangmat en verdere kleine
benoodigdheden alsmede van een scheltrekktropdat
ieder gevangene tn de gelegenheid zij te kennen te geven,
wanneer hij het een of ander inogt verlangen', en
waai van de inrigting zoodanig zal worden getroffen,
dat de gevangenhewaardvrs in een oogwenk kunnen
weten, in welke cel hunne tegenwoordigheid verlangd
wordt.
Ter bevordering van de gezondheid der gevan
genen zal lier geheele gebouw, ol' iedere cel afzonder
lijk behoorlijk van vcrschein den winter tevens
verwarmde lucht, woulen vooizien waartoe de noo
dige toestellen in de kelderverdieping zullen worden
geplaatst en aangebragr, terwijl de vereischte zorg zal
Worden gedragen om de onderlinge verstandhouding door
middel van de lucht kanalen geheel te voorkomen.
Het geheele gebot w zal worden omgeven door
cenen ringmuur, waar binren de wandelplaatsen zullen
gemaakt worden die eene zoodanige inrigring zullen
bekomen, dat onder behoorlijk toezigt verscheidene
gevangenen gelijktijdig beweging in de open lucht kun
nen nemenzonder dat het hun mogelijk zij elkander
te zien of te herkennen. Deze wandelplaatsen liggen
ilaanoe rondom een gemeenschappelijk middendeel
waaruit een bewaarder alle gevangenen kan gadeslaan
tn zijn onderling door muren als stralen op het mid
den pnrit uitloopemie, gescheiden, terwijl aan de beide
finnen van ieder wandelplaats de lucht, door opene
jjzeren hekken, vrijen toegang heeft.
Door- een en ander zal er voor het iigchamelijke
welzijn der gevangenen de noodige zorg gedragen wor
denen hij al datgene genieten, wat hij billijker wij
ze kan verlangenin zijne cc\ kan bij zich met lec-
tuur of eenige andere bezigheid onledig honden, en
zullen de cellen eene genoegzame grootte hebben om
daarin ook handenaroeid te kunnen doen verrigren
te meer daar de hangmat, des morgens opgeruimd,
geene plaats in dezelve wegneemt. Van den anderen
i ant zal bet gebouw eene genoegzame zekerheid moe-
:n bevatten om alle poging tor ontvlugting tot on
derlinge kennisneming, óf eenige andere tegen de goe
de orde en tucht strijdige handelwijze zooveel mo
gelijk te verijdeffn en te voorkomen, waartoe de
zaniensteliing van het geheel en de bijzondere deelen
wat het beginsel aangaatzal worden ingerigt volgens
de laatste Engelsche voosbeelden die door de onder-
dervinding als liet meest doeltreffend zijn aangewezen,
én waardooi dc meeste zoo niet alle bezwaren wor
den uit den weg geruimd die tegen het stelsel van
afzonderlijke opsluiting (naar de oudere, soms hoogst
ondoelmatige, en sedert veel verbeterde Amerikaansche
voorbeelden vroeger en soms thans nog verkeerd be
oordeeld) uit gebrek aan genoegzame zaakkennis wor
den aangevoerd Alleen eene, volgens genoemd stel
sel doelmatig gebouwde gevangenis, kan aan alle ver
tt senten voldoen, waaraan een zoodanig gebouw moet
beantwoorden en dié zich laten za men vat ten in de
navolgende.drie hoofdpunten, namelijk i°. dat lj«t g«»
nu ii -
bouw eene voldoende zekerheid bevatte tegen alle po
ging ter ontvlugting; 2°. dat de gevangenen op eene
mensclicliike wiize kunnen behandeld worden en hun
geene mishandeling worde aangedaan boven en behalve
de straf, hun door de wetten opgelegd; 30. dat geen
misdadiger, of vaak onschuldig bevonden gearresteer
de, de gevangenis slechter verlate dan hij er ingeko
men is."
(Men ziet uit het bovenstaandedat de zoo lang
gewenschte verbeterde mvigting. onzer gevangenissen
tot stand komt, en' het is te hopendat-zulks alge
meen mag worden ingevoerd, daar sommigeja de
meeste gevangenissen nog veel te wensclien overlaten.
Intusschen mogen wij hierbij nier onopgemerkt laten,
dat er in den loop der tijden hierin reeds vele goede
veranderingen gebragt zijn. Wij herinneren slechts,
om een denkbeeld te geven van den staat onzer ge
vangenissen in de 17de eeuw 'dat te Geervliet eemn
gevangenen dc voeten afvrozen. De man was gevan
gen gezet ter zake van eene in drift toegebragre wonde
bij een twist tusschen scheepsgezellen en bleef ten
gevolge van des Baljuws dood, den gansclien winter
zonder leregtstelling. Toen men hem eindelijk in dien
deerniswaardigen toestand vond en zijne zaak behan
delen zou, gaven de Staten hem vrij pardon.)
Dagelijks worden in de opvoeding straffen gebezigd,
die dikwijls meer kwaad dan goed doen zoo is bij
voorbeeld het gebruikom de kinderendie men kas
tijden wil op te sluiten gevaarlijk. Is de plaats
donker, dan maakt men het kind bang; en zelfs de
indruk, die de eenzaamheid, in een gesloten vertrek
op de kinderen maaktkan verderfelijk worden. Hunne
verbeelding wordt verhit, en men kan niet weten,
waar heen die leidtmogelijk tot eene ondeugdmo
gelijk tor eene wanhopige daad. Eene-vrouw heeft
mij verhaald dat zijtoen zij eens een kind zijnde,
door de kindermeid werd opgeslotenen uit die plaats
waar zij zathare jongere zusters in den tuin zag
ropdloopen en spelenwanhopig werdmen opende
gelukkig de deur in den oogenbliktoen zij juist ui:
een venster, dat twintig voet hoog was, springen wilde.
Voor eenige jaren had e'en koopman te Parijs zijnen
tienjarigen zoon gedreigd, dat hij hem streng zou kas
tijden als bij nog eens. op liet einde van de week
uit zijne kostschool een slecht getuigschrift medebragt.
De zaturdag kwam en liet briefje van den leermeester
is nog verl erger dan liet voorgaande. Het kind gaat
i)3ar Groot Caileau ontkleedt zich bindt zijne klee
deren in zijnen overrok maakt aan denzelvcn bet briefje
van zijnen leermeester vastonder welke hij geschre
ven had: ik heb het niet durven wagen, dit slechte
getuigschrift mijnen Papa te joon en ik wil liever
stervenspringt daarop in het water en verdrinkt.
Schoolbode
Tlierraomeferisclie Waannemingen
Tc Groningen in den Occonomischen Hortus gedaan
gemiddelde thermometer stand.
8 u. vut. 2 u. rui). 8 u. 'sav.
December 22*50 28*15 25*63
Januari) 32*85 35c'55 3*°84
February 22*22 29*94 23*19
110 Maart 15*75 29*75 i9°7Q
Des nachts,
gemiddelde laagste stand, laagste stand.
December ""%0o30 ^9°50
Januarlj 30*18 ao°oo
Febrnarij 17*51 r°25
1 13 Maart 11*23 2050
De waarnemingen waarvan de gemiddelde uitkoms
ten uitgedrukt in Fahrenbeitsche graden, in de drie
bovenstaande kolommen zijn opgegevenzijn met een
goed geplaatsten en zeer dengdza men thermometer van
Newman (zoogenaamden standaard-thermometer) ge
daan. De overigen met een index-thermometer, ins
gelijks door Newman vervaardigd.
Viermalen in dezen winter is hier de thermometer»
stand onder het nulpunt geweest,
den 11 February, te 8 ure voorm. 1*25 F.
van den eS Feb, op t Maart, te middérn i°oo
den 6 Maartte 7 ure voorm. 2*00
den 13 Maart vóór 7 ure voorm. 2*50
Ofschoon hier re lande sedert meer dan eene eeuw
dagelijks de thermometer is waargenomen bestaat er
geene aantekening Van zulk eene koude in de maand
■Maart.
Sedert den 30 November tot den 13 Maart, heeft
het gevrozen
des nachts te8.it. vm. tC2U.nm.
89 67 56 malen.
In deu feilen winter van 1709, telde men in Hol
land <5i vorstdagen; in dien van 1740, 77. In 1709
lagen de Amsterdamsche trekschuiten gedurende 10 we
ken in het ijs bekneld; in der. winter van 1830 gedu
rende 80 dagen. De winterkoudedie thans nog met
zulk eene voorbeeldelooze gestrengheid heerscht en se
dert November onze binnenlandsche scheepvaart ge
stremd houdt, is misschien de langdurigstewaarvan
de heugenis in ons land is bewaard gebleven.
Drukfeilen in ons vorig No.
Bk 1 kolom 3 regel 10 v.o, staat bezoekenlees bezoekers
BI. 2 kolom 1 regel 3 v. 0 staar onvermijdelijklees
onvermijdelijke.
BI. 2 kolom 2 regel 15 v.o. staat ligtlees legt.
BI. 2 kolom 3 regel 15 v. 0. staat oefeninglees oefe
ningen.
Qibiiet'fctUtctu
De Commissie tot de (Economische Spijsuitdeeling
binnen deze Stad maakt dankbaar melding van de na
volgende nog bij haar omvangend Giften, te weren:
2,60, 50 c. en ƒ1,40; benevens 50 TON
NEN LANGEN TURF, welke door Schipper II. J.
Heersma zijn bestemdter bedeeling aan de Armen
alhier, welker behoefte aan zoodanig eene buitengewone
ondersteuning indezen langdurigen Winter, hij, hoe
wel van hier verwijderd, te regt heeft gevoeld, en
waarvan de uitdeeling morgen zal plaats hebben.
Ook kan de Commissie niet onvermeld laten dat
dezelve, op gisteren, bij gelegenheid van de bedeeling
van Brood, uit den opbrengst'van het vroeger vermelde
Concert;waarbij de Leden dezer Commissie voor
eigene rekening hebben gevoegd eene once Witte Kaas
per Brood, alleraangenaamst is verrast door eene gift
van 318 oneen Koffijdoor eenige Dames te dezer
Stede geschonken, om te gelijk met het Brood en de
Kaas te worden uitgedeeld. Aan welk vereerend ver
zoek voldaan en aart ieder huisgezinnaar rato van
deszelfs sterkte, uitgereikt is een once of eene halve
once-Koffij; terwijl het vrij aanzienlijk overschot,over
eenkomstig de intentie van de edele geefsters, ten ge
schenk/ gegeven is aan de opgenomenen in het Gasthuis.
De God der liefde zie met welgevallen néder op
deze daden van menschlievendheiddoor welke de
•Armen stoffe tot dankbare vreugde op dit Paaschfeest
gegeven is.
Goes, den 25 Maart 1845.
H. C. PILAAR, Lid Secret
Aan de Leden der Afdeeling Goes van de
Maatschappij: tot Bevordering der Toonkunstwordt
bij deze kennis gegeven, dat de tweede SOIREÉ
MUSICALE zal plaats hebben, op Woensdag 14
Mei e. k.
Namens het Bestuur der Afd. voornoemd,
R. B, van den BOSCH,
Secretaris.
VERKOOPIKG
VAN
De Oppef-Strandvonder Bewesten Schelde, zal op
Donderdag den e/sten Maart 1845, in den Zuid
Kraaijertop de Hofstede bewoond door J. Slab
BEKOORN des voormiddags ten tien uren door het
Ministerie van den Notaris L. LANK1IOR.STte
Goes om Comptant Geld doen verknopen
ai GREINEN PLATEN, 12 EIKEN PLANKEN,
GREINEN en EIKEN RIBBEN en PALEN, een
WATERVAT en SCHEEPS-AFBRAAKliggende
aldaar eene SLOEP en 16 EIKEN PLANKEN
liggende te Wolpha'artsdijk2 stukken GREINEN
HOUT, lang ieder 6 90 elliggende te Ellewouts-
dijk2 VATEN, liggende te Schoreeene BOOT,
liggende ie Waardeen eene GREINEN GORDING
of KIEL, lang 22 el, en 3 EIKEN BALKEN,
lang ieder 7,22 el.
Alles breeder bij plakbiljerten vermelden door een
ieder te zien op de plaatsen van ligging.
De Opper strandvonder voornoemd
Mr. G. A. FOKKER.
De geannonceerde Verkoopingeii van het
HUIS vatt H. L. CLER.CQ te Goesen van het
HEERENHUIS van Jonkvrotiwe M. L. CllATE-
LAIN te 's Gravenpolderzijn tot nader tc bepalen
tijd uitgesteld.
Te Goes, bij F. Kleruwens Zoon,
