Donderdag 23
1845.
GOES8CHE
COURANT.
NIEUWSTIJDINGEN.
ALLERLEI,
Het Spel.
N°.
j De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags\
I en Donderdags avonds. De Prijs per Kwartaal
f .1,75; Franco per Post f J,90. J
(Gewone Advertenli'ên worden d 20 ets. de rege/\
geplaatst. Geboorte-, Huwelijks- en Doodberigten j
van J 6 regels d f .1,20, behalve het ZegelregtJ
SDuitecftfattb»
Keulen den 18 Jamtarij. Eene geschiedenis,
die veel van een roman heeft en toch in het 'wezen
lijke leven is voorgevallen geeft aan de inwoners van,
Munchen stof tot onderhoud. De vrouw van eenen
kleermaker Hilpcrtis plotseling vorstin geworden. De
zaak is deze: Een rijk Romeinsch vorst leefde met
zijne jonge gemalin te Brussel zonder eenen mannè-
lijken erfgenaam te verkrijgen. Toen de vorstin we
der moeder z'oude worden, werd zij met verstooting
bedreigdindien het geen zoon zijn zoude. Zij bragt
eene dochter ter wereld; doch re gelijker tijd beviel de
vrouw van eenen joodschen koopman H. van eenen
Zoon, en de beide kinderen werden door de vroedvrouw,
mei voorkeunis der moeder, verwisseld. De jongen
stierfin zijn zesde jaar en het meiïje werd naar Munchen
gebragtalwaar het door de ondersteuning der moeder
fatsoenlijk opgevoed werd. Intusschen stierf de vors
tin met haren dood hield de ondersteuning van het
kind op. Het trouwde met eenen joódschen koop
man Sch.die zich van haar liet scheiden. Zij werd
vervolgens huishoudster bij den kleermaker IHlpert
die haar, nadat zij Christin geworden was, huwde
en twee jongens bij haar verkreeg. Intusschen stierf de
vroedvrouw, nadat zij een geestelijke de gansche geschie
denis, haar nog alleen bekend, bekendgemaakt en de
bewijzen die in hare handen waren overgegeven had.
Sedert drie jaren werden nu alle mogelijke nazoekin
gen gedaan en reeds heeft de nog levende vorst d *ze
vrouw als dochter erkend en de beide kinderen als erf
genamen van zijnen onmetelijke^ rijkdom benoemd,
CEfUgCÏthUb.
Londen, den n Januarij. Dadelijk nadat de brief
van Daniel O' Connellte Dnbhn openbaar was ge
worden, waarin deze re kennen gaf, dat de aanmaning,
door den Paus aan de R.-K. geestelijkheid in Ierland
gegevenom -zich van alle staatkundige woelingen te
onthouden, geen kanoniek gezag had en dns nietig en
van onwaarde washeeft de R.-K. aartsbisschop van
Armagh primaat van Ierland een antwoord daarop
in het licht gezonden.
Londen, den 18 January. In eene volksverga
dering den ii Jan. te Dundalk onder voorzitterschap
van den vicaris generaal van Armagh, is het volgende
besloten
Wij besluiten, dat, terwijl wij, a's katholieken,
voornemens zijn, steeds met de naauwgezetre trouw
der onderwerping, het wettig gezag van den Heiligen
Stoel in alle geestelijke aangelegenheden te eerbiedigen,
het tevens ons vaste voornemen is, om, als trouwe
onderdanen en Ierenelke poging van den Paus of
van eenig ander vreemd Vorst te verwerpen of te
weerstreven om zich in de staatkundige aangelegen
heden van dit Rijk te mengen.
Volgens berigten uit Dublinvan den r6:len
Januarij, is daar een brief van .den onderkoning van
Ierland aan den r. k. primaat openbaar gemaakt, waarin
de onderkoning verzekert, dat bij het Britsche ministerie
met de minste bedoeling heerschr, om met den Paus
over het sluiten van een'concordaat te onderhandden.
Te geliik is er een briefin het licht gekomen van der.
heer O'Connell aan dienzelfden hoogen geestelijke
waarin hij zijne gezegden over het gemis van kanoniek
gezag van de bekende aanmaning van den Paus tegen
staatkundige woelingen weder intrekt en die aanmaning,
als geheel overeenkomstig met den geest der Kerk
hoogpJijk roemt.
Een- onzer op de westkust van Afrika gepiaat
ste kruissers, kreeg een verdacht schip in het gezigt;
de scheepskadet Tottenhamgir-g in eene boot met 4
róeijers en een marinier ter verkenning; nader bij ge
komen, vond hij het vermoeden gegrond: maar in
plaats van terug te keeren, besloot hij den slavenhaler
zonder hulp te overmeesteren. Hij opende een geweer
vuur en zette het alieen ao minuten voortterwijl de
marinier bezig was eender beide aan boord zijnde ge
weren te laden. Nadat, aan boord van het slavenschip,
4 man gesneuveld waren, werd dit eene brik van
aoo tonnenlastvoor 1000 slaven inge Lt door de
bemanning verlaten, die dus voor cenetischeipscliutter
vlugtte. Tottenham is door H. M. tot luitenant be
vorderd.
ücberUinbctL
Amsterdam, den 20 Januarij. Naar men ver
neemt, is bij besluit van Z. M. bepaald, dat den 17
Februarij 1845, te Amsterdam zal worden geopend,
eene geldleening van ten millioen guldenstegen den
intrest van 4 pCt.zijnde de derde serie tot goed
making der kosten van droogmaking van bet Haarlem
mermeer.
Tot bet kerkelijk nieuwsin genoemde dagbla
den vervat behoort bet besluit van den ring der
Kaapstad, tot vestiging van eene nieuwe Nederduir-
sche gereformeerde gemeente aan Fransc'hcfioe'k. Uit
eigen -middelen was eene kerkmet een predikantshuis,
gebouwden de we! eenv. lieer P. N. Ham als
■1 eeraar aangesteld, die, zoodra bij zijn ambt had aan.
vaard eene zondagschool heeft geopendwaarin ge
regeld 130 -personen verschijnen, als mede eene ca-
thechisatie, waarin 50 kinderen geregeld persoonlijk
onderwijs van hem ontvangen.
Deventer den 16 Januarij. Op heden is door
126 notabele ingezetenen dezer stad aan de Tweede-
Kamer der Staten Generaal een adres ingezonden, hou
dende verklaring van hunne .belangstelling en goedkeu
ring van het ontwerp tot herziening der Grondwet der
heeren Thorbecke c. s. Hetzelfde is uit Leijden, Rotter
dam, Arnhem, Zierikzee en andere plaatsen geschied,
's P/ertogenbosch, den 17 January. Naar men
verneemt, zoude in onze omstreken weder een moord
gepleegd zijn op een jeugdig meisje, in de gemeente'
Niste'rode hetwelk voor haren vader de gelden was
wezen halen voor een geleverd koebeest, ren bedrage
van /"90. Eenige oogenblikken te voren had zij aan
twee haar ontmoetende marechaussees medegedeeld
dat zij angstig was, 0111 langs den weg alleen te gaan,
waarop deze haar zeiden dat zij maar langzaam vooruit
zoude gaan, en zij onverwijld haar zouden volgen,
terwijl zij,in de naburige woning bij een' kastelein
moesten zijn. Deze keerden spoedig terug, en op
den weg, die het ongelukkige meisje konde of moest
zijn gegaan, haar niet ziende, baarde zulks verwondering
en maakte hunne opmerkzaamheid gaande. Na eenige
oogenblikken zoekensj vonden zij baar vermoord in
eene sloot liggen en op den kant van den wal een
mes. Dadelijk keerden zij naar de herberg terug, en
vroegen aan de vrouw des huizes of zij dit mes kende
Zij antwoordde bevestigende; en verklaarde liet. het
bare te zijn. Eenige oogenblikken later kwam de man
te huisen op hem presumptie makendedoor de
ontkenning, dat het mes niet tot de zijne behoorde, werd
hij gevisiteerd, en in de laarzen, welke hij aanhad,
de ƒ90 gevonden."
Goes, den 21 Jamtarij. Z. M. heeft bij conti
nuatie benoemd tot leden der commissie van landbouw
in Zeeland de heeren C. VisC. van den Stolpe
I. G. J. van den Bosch en J. IV. Vader.
Goes den 22 Januarij. Omtrent eene brand
stichting welke op den namiddag van Zondag 11. op
de hofstede van Willem Molte Ovezande gepleegd
is, meldt men de volgende bijzonderheden:
Het i4jarig zoontje van genoemden landmanin
de Schuur bezig zijnde met het voederen van het vee,
ontwaarde eene sterke brandlucht en weldra eenen aan-
merkelijken vuurgloed tegen het aan het einde der
schuur opgetaste hooi en boonstroo. Hiervan in al
lerijl zijne moeder, (welke zich alleen-met de dienst
meid en hare nog jeugdige kinderen te huis bevond)
onderrigtendespoedde deze zich naar binnendoch
bevond reeds het gandsche gebouw in vollen rook,
en meende dat alle pogingen tot blusschen vruchteloos
zouden zijn. Zich derhalve beijverende om maar da
delijk al het vee uil de schuur' te verwijderen, is zij
hierin door hare voorbeeldige beradenheid geslaagl,
en had zij het geluk hare have gered te zien. Oolc
zijn de gebouwen en verdere goederen bewaard ge»
bleven. Twee voorbijgangers die op het zien dat
de rook reeds het dak uitsloeg re hulp snelden zijn
niet de meeste inspanning van krachten door het wer
pen van water en" het dooven van het vlammende
hooihet vuur meester geworden.
Ware dit ongeval slechts één enkel oogenblik later
ondekt gewordengewis zoude alle blussching on«
denkbaar zijn geweesten de vernieling der gansche
hofstede voor een eerlijk en braaf gezin met tien kin
deren de noodlottigste gevolgen gehad hebben.
Deze brand blijkbaar door moedwil ontstaan zijnde
heeft de justitie zich op de eerste aangifte van he-c
gebeurde derwaarts begevenen is bereids heden
nacht de daarvan verdachte in bet huis van arrest al
hier opgebragtzijnde een herderdie tijdens het
ontstaan van den brand bij en rondom de schuur zijne
schapen weidende wasen in stede van 'gehoor re ge
ven aan het geroep om hulp, zich heimelijk van daar
verwijderdeen overigens zich zeer verdacht moet
gedragen hebben.
uit DTsraeli's Curiosities of Literature.
Spelen schijnt een algemeene drift te zijn. Sommi
gen hebben beproefd desze'.fs algemeenheid te ontken
nen zij hebben zich verbeeld dat dezelve voorna
melijk Ireerscbende is in koude klimaten waar zifk:
eene drifr zeer geschikt is om de koele zinnen hunner
bewoners te bezielen en bun genoegen te verschaffen.
Doch de noodlottige geneigdheid tot spelen, lean uien
zoowel ontdekken onder de bewoners der koude en ver
zengde luchtstreken als onder die der zachtere klima
ten. De wilde en de beschaafdede ongeletterde en de
geleerde, zijn te gelijk ingenomen met de hoop, om
rijkdommen te verkrijgen zonder de moeite van nij
verheid.
Barbeijrac (1) heeft eene uitvoerige verhandeling
over het spelen geschreven, en wij hebben twee ItwartQ
deelen van C. Moore over den zelfmoordhet spe
len en het tweegevecht, welke naast Barbeijrac mo
gen geplaatst worden. Alle deze werken zijn uitmun
tende redevoeringen, maar redevoeringen voor een speler,
een duellistof een zelfmoordenaar. Een dobbelhoreu,
een degen en een pistoolzijn de eenige dingen die
eenig vermogen op deze ongelukkige menschen schijnen
te hebbenvoor altijd verdwaald in een doolhof van
hun eigen maaksel.
Ik ben zeer ingenomen met het volgende denkbeeld.
De ouden," zegt de schrijver der Amusements séricues
ct comiqueskwamen zamen, om hunne gladiators (29
„elkander te zien dooden; zij plaatsen dit onder hunne
spelen l Welk eene barbaarschheid.! Maar zijn wij
minder 'oarbaarsch wij die een spel eene bijeenkomst
„noemen, die elkander aan de farotafel ontmoeten,
0111 elkander te verderven In beide deze gevallen
mag de wijsgeer welligt, hunnen oorsprong in de on.
verschillige staat van ennui (verveling) vinden, een on-
(1) John Barbeijrac, een beroemd regtsgeleer de y
geb. te Beziers 1674, f1729. Hij was cenigen tjd
Ploagleeraar te Groningen. Zijn Traité du jeu, wc id
in 1737 in 3 dl. 120, voor de tweede maal uitgegeven.
(2) De gevechten der gladiators 'slavenopgevoed
in de kunst om het zwaard te handtcreti] werden cer>t
geleverd vertoond~\ bij de magtige cn doorlmhtjga
personen te Romeen naderhand in het amphithent<. r
tot vermaak van htt volk. Eenige honderde1 vehigt
dtiiztndc slachtoffersvielen jaarlijks door dit onmen-
schelijk spel. Het werd door Keizer Honorius anno
404geheel afgeschaft.
