N°. 103.
Maandag den 23 December.
1844
GOESSCHE
C O U K A N T.
NIEUWSTIJDINGEN.
De uitgave tlezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Don
derdags avonds. De Pres per Kwartaal is_/"i,75; franco per Post I.Qo.
1
Gewone Adverteutien worden a 20 ets, de regel geplaatst Geboor
te-, Huwelijks- en Dondherigler" van 1 (5 regels a 1,20.
SwitscrJaiib.
Berlijn, den 14 December. Heden, des morgens
vroeg, is de hoogverrader Tschechter dood gebragt.
Gisteren namiddag was hem door den president van
den kamer - geregtelijken -crimineel -senaat, Heer van
Kletstvergezeld door den kamergerigtsraad van Al
vcnslcbendie het onderzoek bestuurd haden van
den predikant Bult man 11het door Z. M. bekrach
tigde doodvonnis bekend gemaakt. De crimineel-se
naat van het karoergerigt had namelijk den 19 Septem
ber in eersten, en de opper-appèls senaat den 26 Oc
tober in tweeden aanleg uitspraak gedaan dat Tschech
als schuldig aan hoogverraadmet verlies der nationale
epearde verlies van alle burgerlijke eer verbeurdver
klaring van zijn vermogenen met den dood te straf
fen was; dat hij naar de- regtsplaats gesleept en .aldaar
met het rad van boven af ter dood gebragt moest wor
den. Z. M. de Koning had den 10 dezer maand het
vonnis met deze verzachting bekrachtigd, dar, met weg
lating van het naar de regtplaats slepen de misdadiger
met de bijl ter dood gebragt zou worden. Heden mor
gen ten vier ure is Tschech uit de gevangenis der Huis
voogdij, onder geleidde van kavallerie en gendarmen,
naar Spat.dau vervoerd, en het vonnis aldaar aan hem
ten uitvoer gebragt.
De reden waarom het vonnis te Spandau en niette
Berlijn waar de schuldige gevangen zat en waar de
misdaad gepleegd geworden was, ren uitvoer gelegd
is, wordt in een berigruitPotsdam opgegevenwaar
in aangemerkt wordtdat reeds voor verscheiden jaren
bij uitdrukkelijk bevel Ixpaald geworden was, dat
voortaan gcene doodstraffen meer in de residentie uit
gevoerd mogten worden. Uit Spandau zelf wordt
onder dagteekening van den 14, (in de Dnsseldorfer
Ziitung) her volgende geschreven.
Tschcchs dochter was voor cje uitvoering der dood
straf niet meer van haren vader weg te brengenzij
was in de havtstochtelijkste gemoedsbeweging de va
der daarentegen toonde de koelste gelatenheid. Toen
liet meisje in het noodlottig tijdstip aan zijnen hals
g.klemd hing, zeide hij: „Wij zien elkander weder,
Bertha.'''' Ten 8| uur is de doodstraf, in tegen
woordigheid van ettelijke honderd menschen, voltrok
ken. Tschech beklom met afgemeten stappen het scha
votkalmte en bedaardheid lag in de uitdrukking zij
ner gelaatstrekken; hij zelf ontkleedde zich zonder te
dulden, dat de bedienden dés beuls hem naderden leg
de zelfs liet hoofd op het blok en op deze wijs boet
te hij, volgens uiispraak van den tijdeliikcn regeer,
eene vreeslijke misdaad met zijn leven. God, de al-
baimhanige zij zijner ziele genadig!"
Keulen, den 14 December. De Heeren Joest en
Zonen groothandelaars alhierhet aanzienlijkste han
delshuis der Rijnlanden., zijn inderdaad voornemens,
om., niet het volgende jaar, eene rcgtstreeksche ree-
derij naar de West Indien te openen en wel voorloo
pt slechts mer twee schepen. Of dit voornemen uit
gevoerd zal worden, hangt alleen daarvan af, dat ons
ministerie van financiën den ondernemers zekere tol-
begunsttingen op de door hen in te voeren ruwe sui
ker bewillige en dit voir'oopig slechts voor 10 jaren,
of hun toesta eene som tot schadeloosstelling in eens
af, waartoe zij aanvraag gedaan hebben.
Trier, den 3 December. De Pacha van Egypte,
die door alle mogelijke middelen den Europeschen land
bouw in het Óósten tracht in re voeren zekerheid
bekomen hebbende, dat het Arabische paard hoe uit
muntend ook onder het zadel te zwak is voor de
werkzaamheden van den landbouw, heeft uit Europa
16 hengsten van het schoonste ras ontboden, om niet
alleen paarden van weelde te verkrijgen maar ook eene
soortdie geschikt is 0111 den grond te b-nverken.
Ten gevolge ran onderhandelingen inct den Biron von
Tanbcnlutmopperstalmeester van den Koning van
Wurtemberg, daarover aangeknoopt, zullen die heng
sten naar Alexandrie vertrekken.
België»
Brussel, den 18 DecemberDe Koninklijkeaka-
demie van wetenschappen en schoone letteren alhier
heeft den t4 dezer, hare gewone jaarlijksehe verga
dering gehouden, waarin de medailles voor de bekroonde
prijsvragen zijn uitgedeeld, als: de gouden medaille
aan den heer Verlorente Utrecht, wegens zijne ver
handeling over den bloedsomloop bij de insecten.
- De Sociélé de Médec'tne pratiquete Antwer
pen, heeft, in hare zitting van deze maand, tot cor
responderend lid benoemdden beer J. J. Sasmed.
doctor en officier van gezondheid der eerste klasse,
te Amsterdam.
Voor drie dagenzoo meldde eergisteren een
blad, beeft men drie soldaten uit de policie-zaal der
kazerne van St. Elisabeth moeren halenuit hoofde
der hevigheid van de koude. Een der drie was van
koude gestorven. De andere twee zouden ongetwij
feld hunnen'wapenmakker gevolgd zijn, hadden zij er
nog vier-en-twiniig uren moeten verblijven. De straf
moest vier dagen duren.
^cbcvifttibett»
Amsterdam den 19 December. Met genoegen
verneemt men dat onze stadgenootde Heer Pieter
Schelt etnaPhil. Theor. Magistr. en Litt. Human
Doctorop den 10 November dezes jaars benoemd
is tot Lid van' het Oudheidkundig Genootschap van
Griekenland, te Athene.
Gorinchem, den 18 December. Gisteren morgen
is de bouwvallige en uit dien hoofde sedert eenigen
tijd buiten gebruik gestelde hervormde kerk binnen
deze stadnadat alvorens het fraaije en welluidende
orgelbenevens de banken en stoelen daaruit waren
genomen, in liet openbaar aan den meestbiedende voor
afbraak' verkocht en voor eene som van zes duizend
een honderd en tien gulden toegewezen aan Frans
Meertmr. metselaar en aannemer binnen deze stad.
Onder dezen koop waren echter niet begrepen de p- e-
diksmel de koperen koorhekken en de grafsteden van
de Hij. van Arkclvan Pu Jen rode en van der Does^
welke, naar wij vernemen weder in de nieuw te hou
wen kerk zuilen geplaatst worden. De afbraak en
opruiming zal met half April aanstaande moeten vol-
bragt zijn.
De nu af te breken kerk is een zeer oud gebouw
als zijnde, naar men wil, in het jaar 1263 door
Jan van Ar keibijgenaamd de Sterke, gestichtden
derden Zondag na Paschen van dat zelfde jaar inge
wijd, en aan den H. Martinusbisschop van Tours,
en den H. Vincenttoegeneiligd. Het gebouw rust
van binnen op zeventien pilaren, en is voorzien van
eenen tamelijk hoogen en dikken torenop welken
de kap eerst in het jaar 1517 gezet werd. Deze
laatste zal echter niet afgebroken maar de nieuwe
kerk vermoedelijk daartegen aangebouwd worden.
Men vindt de kostbaarheden welke deze kerk voor
de hervorming bevatte als anderzins vermeld in net
Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden
door A. J. van der Aa Dl. IV. bl. 67S 681.
Groningen den 20 December. Men nvldt uit
Ezinghe van den 18 December:
Eene treurige berinnering van hef ijs heeft dezen
dag onze dorpgenooten getroffen, door het vinden van
het lijk van Jan Bernardus Lasthuisknecht van den
grutter G. H. Smith alhier. Deze jongeling, oud
bijna 18 jaren, ging den 5 dezer maand jl.des ach
termiddags omstreeks 3 uur, op schaatsen met eene
slede naar het nabijgelegen dorp Garnvvertom aldaar
eenige bestellingen te doen. Op reis zijnde, had hij
nog het geluk van een kinddat door ijs geraakt
was, mede te helpen redden. Dit voorval hield hem
cenitren tijd open het ging dns verder tegen den
avond. Hij zette echter zijnen togt voor, en kwam
zonder verder oponthoud te Garmvert aan. Het ijs
was toen hij ons anders vrij sterkmaar er waren
veel rogt- of windgaten Cwakken) en wel voornamelijk
aan den oostkant van het Aduardtrdiep. Op zijne reis
moest hij hier tnsschen door, 't geen herin bij het heen
gaan gelukte, maar op de terugreis is hij in een van
die windgaten geraakt, en heeft alzoo zijn jeugdig leven
moeten eindigen..
Goes, den 23 December. Li. Zarurdag in den
voormiddag, omstreeks elf ure, heeft het volgend
treurig ongeluk plaats gehad aar. het veer tusschen
YVolfaartsdi'k en Cortgene, ondanks de koene bera
denheid daarbij aan den dag gelegd.
Op het evengeutéld tijdstip was de veerboot van
VVolfaartsdijkbeladen met houtwaren en bemand met
twee knechts van den veerman.Cornells 1'olhoek, zijnde
Digru/i van de Kreekeoud 22 jaren en David Verreeke
oud 18 jarenvergezeld van Adriaan Klcmkerkc
oud at jaren, oudste zoon van den timmerrtian Go-
vert Klcmkerkcalhier woonachtig de haven van
VVolfaartsdijk uitgeroeidde sterke oostewind en nog
gaande vloed, bij vrij hol water, drongen de boots-
gasten om aanvankelijk onder den Zuid-Bevelandschen
wal uit te roeijenom daarna den oversteek te doen;
doch bij of onder het afhouden, rolde het waterover
het boerd in de veerboot, en nu dwars-zee geraakt
schepte het, van onder de doften over den achtersteven
uitstekend hout, water, en deed na weinige oogen-
blikken de boot omslaanhet hout geraakte gedeeltelijk
los en drijvend, waaraan zich van de Kreeke cn Klem»
kerke vastklemden terwijl Verreeke zich tegen de boot
op bet overige nog daarin beklemde hout, zooveel
mogelijk boven water hield.
Aan den Z.-Bevelanlschen wal bespeurde men niets;
maar bij de heldere lucht bragt de sterke wind hetnood-
geschreeuw tot den Cortgeenschen havendijk over,
waarop zich toen de veerman van Cortgene, Jan
Schippersen zi'jfi knecht Jan van Gelderonder het
dragen van het goed van een' zoo even overgebragten etl
hun naar het dorp voorgaanden passagierbevonden.
Jan Schippcrss hoorde zulks het eerst; aanstonds wierp
deze zijne vracht tegen den grond, de achter-hem ko
mende van Gélder deed hetzelfdeheiden ijlden naar
'tschor terug, en voeren met hunne boot van den
Cortgeenschen wal de andere boot te hulpdie zij
toen in het oog gekregen hadden zonder daarbij nog
den wezenlijken toestand der hulpbehoevenden te ken
nen. Met alle inspanning van krachten naderden zij
spoedig het tooneel der ellende, en met de bezadigd
heid en ervaring van Jan Schipperswas het alleen
mogelijkzóó koen en doelmatig tevens te handelen,
als hij deed: hij zag, nabij de boot gekomen, dat
daarop of daartegen zich een man in gevaar bevond,
maar zag tevens een eind verder alléén een hoofd boven
water, nevens drijvend hout; beiden kermdenbeiden
waren in nood Niettemin zeide Schippers eerst naar
„den anderen, anders zijn ze welligt beiden weg,"
en hij wendde zich van de boot naar den verst afge
dreven van de Kreeke ondanks bet daarop hartver
scheurend en als toenemend noodgeschrei van den man
aan de boot; doch juist zoo koen als beraden hande
lende werden eerst van de Kreekeen daarna Ver-
reekevan eenen schier wisser, dood gered en aan hunne
betrekkingen terug gegevendoch niet zoo geluk
kig waren zij ten opzigte van den jeugdigen Klemkerke
deze was onder het aanroeijen van Schippers en van
Gelderdoor de strenge koude geheel bevangen, schoof
naar van de Kreeke af, sloeg de armen om diens lijf,
tot dat ook deze zijneonmagt bespeurende, tot Klem
kerke zeidelaat los, of wij zijn beiden verloren,"
en weinige oogenbllkken daarna zonk Klemkerke weg.
De vloed weid zijn graf! En toen de redders opdaag
den was er niets meer van hem te zien.
Zoo wij innig bewogen zijn met l et groot en smar
telijk verlies der diep bedroefde ouders, die hierdoor
ais 't ware eene dubbele ramp treft, 0111 dat die zoon
tevens de meJgezel des vaders, de mede stille, ijverige
kostwinner van dat huisgezin waswij mogen ons