JX\ 100. Donderdag den "13 December. 18J4. GOESSCHE O O V n A i\ T. waièmémimt Eenjwoord van Ernst en Liefdé aan mijne Landgenooten bij de oprigting eerter ver- eeniging tot afschaffing van sterken drank door T. C. R. Huydecoper Th. Dr. en Pred. ie 's Gravenhage. Amster' dam, bij S. J, Prins mmrnrn De uitgave dezer Courant geschiedt- Maandags namiddags en Don derdags avonds. D'&'Prijs'per Kwartaal i s 7 franco per Post Jypo. MMÏw Gewone Adveiteinien uorden a 20 cis. de regel geplaatst 'Geboor te-, Huwelijks- en rvn*idbnrigten van I 6 regels a I,-20. De Schrijver dezes zegt in zijne Voorrededat dit Werkje aan de gelegenheid des tijds en aan zijne, betrekking tot de onlangs bij Koninklijk Besluit er kende Vereeniging tot afschaffing van sterken drank in Nederland deszelfs ontstaan verschuldigd is. IJij heeft deze toespraak een woord van ernst genoemd omdat hij alles, wat tot deze zaak betrekking heeft, van cene hoogst-emstige zijde beschouwt, cn voor de Maatschappijen het Vaderland voor de mensphen- wereld en het Christendom van haar welgeltikken de schoonste vruchten verwachtdaar de sterke drank zoo veel welvaart verwoest en tot allerlei zedeloos heid en goddeloosheid voert. Hij noemde haar ook een woord van liefde, omdat liefde tor. cn medelij den met zoo vele duizenden, die door den drank on gelukkig worden voor tijd en eeuwigheid hem drong, en omdat hij, bij de vrijmoedige aanwijzing van het bestaande kwaad, zich zorgvuldig gewacht heeft dwa lenden hard te vallen of ook hen die van het be reiden en verkoopen van sterken drank leven, uit de hoogte te veroordelen en zich zorgvuldig gewacht heeftom diegenenwelke door deze verpestende kwaal zijn aangetast met harde middelen te willen genezen, of wel met trotschheid op die allezins 011- gelukkigen neder te zien. Ten laatste wenscht hij,' dat zijn Werkje belangstelling moge erlangen, en tor overtuiging van het hoogstschadelijkedat er in dit heillooze kwaad gelegen is moge dienen. In de eerste plaats begint de Schrijver met het na- deelige van het gebruik des sterken dranks aan te too- nen alsmede hoe dit sin is eenige iaren meer wortel heeft geschotenen een overzigt te geven var. het- geen men gedaan heeft-, om deze maatschappelijke kwaal re doen ophouden. f In Noord-Amerika begon men het eerst tegen den sterken drank te schrijven-, tot zoo veel mogelijke* uitroeijfng van dit kwaadhetwelkna eenige vruch -telooze pogingen, ten deele met een goed gevolg be. Uroond werd. Dit gaf aanleiding tot liet ontstaan van het Genootschap op 13 Februarij, 1826. Van Noord-Amerika breidde bet zich over geheel Europa uithoewel het in ons Vaderland tot nog toe weinige vorderingen gemaakt heefr. Wel is waar er zijn reeds zeer vele jeneverstokerijen opgeschort. Dit is dus als ware het, eene voorbereiding tot het groote werk, waartoe zich reeds verscheidene achtingswaardige in gezetenen des Lands vereenigd hebben. In sommige, plaatsen worden de onderlinge bijeenkomsten dezer vereeniging zelfs met liet gebed begonnen en klimt, het tot Hem op, wiens ?egen op dit nuttige voor nemen deszelfs kracht zal uitoefenen. De alschcffing van sterken drank is in ons Vader-, land eene veelomvattende cn niet gemakkelijke zaak. Zij is daarom*: te meer wenschelijk én belooft ook ouder ons schoone vruchten. Zij, is ook' in ons mid den onder den gWdlfclïjken zegen alleen door ver eeniging en niedeweiking'vamallv welgezinden mogelijk, De. Schrijver hoopt xlooiud» Vereeniging de bezwa ren die er tegen xle, afschaffing bestaan te overwin nen. Van de, Regering, zal men geenen tegenstand te verwachten rh eb ben, al. moest de Schatkist daarbij lijden, want daar de Koning en zijne. Raadslieden het wezenlijk .welzijn der ingezetenen trachten te bevor deren zal. .de .eerstel deze goede bedoelingen niet in den weg staan, alsmede door dê laatsten geen nadeel daaraan roegebragt. wouden. Matigheid is niet voldoend^ de. Schrijver wenscht afschaffing, totale afschaffing. Treffend en waar is, brtgeeh hij up bi." 72 zegt ,riederesdrcts-ramde ellende -die ide sterke drank „aanrigt, 'zou verre beneden de wezenlijkheid blij den, en toch overdreven schijnen. Men moet eeni- gen tijd daarnaar zelf opzettelijk onderzoek gedaan „hébben; om die vegt te kunnen bevorderen, dan dóet men telkens treuriger ervaring op. Jaren lang „heeft men deze ellende geduldig aangezien, en is men eenigzins rnet dezelve gemeenzaam geworden doch hare ware en voorname oorzaak heeft men te „lang met verschooning bejegend. Toenemende ar-: „moede moet wel in dén burgerstand en onder de arbeidende klassemet het toenemend gebruik van sterken drank gelijken tred houdenwant in eenen tijd van mindere welvaart is zulk eene dage'ijksche wederkeerige uitgave, die zelfs bij her zoogenoemd „matig gebr.uik over een geheel jaar toch zoo hoog oplooptonmogelijk zonder teruggang vol te hou- denen waar deze eens begintgaat hij eerst i langzaam maar ras sneller. In dubbele mate toch benadeelt drank het gezin. Den eenen dag door het verteren der verdiensten en volstrekt noodelooze „uitgaven, den anderen door loomheid en lusre- loosheiddie ongeschikt tot werk maken; totdat men welhaast den te vroeg verzwakten den door- „gaans tragen ambachtsman, die zijne achting in de maatschappij verloren heeft en naauwelijks op het medelijden zijner medemenschen aanspraak durft maken, niet meer in zijne dienst gebruiken kan. De Staatwiens kracht in het welzijn zijner on derdanen gelegen is, verliest hierbij mede in meer dan één- opzigtomdat die dronkaardsballasten der maatschappijzonder zelve te werken op kosten van anderen leven, en de opbrengst van het werken van deze verterenomdat zij allerlei kostbare inrig- tingen noodzakelijk maken, waarin zulken, die on-' „geschikt voor hun brood zijn, opgenomen moeten „worden, of de uitgaven verhoogendie bij de ver- menigvuldiging der misdrijven voor geregtshoven „gevangenissen en wat dies meer zij, worden ver- „eischt; omdat zij onnoemelijke sommen vorderen, tot genezing en bewaring der door sterken drank „ontstane ziekten en krankzinnigen, ter ondersteuning van door den drank verarmde gezinnen, van wedu- „wen en weezen zoo veler vroegtijdig gestorven echt- genoóten en vaders- om niet eens te spreken van „hetgeen de Staat door de dronkenschap en de daaruit voortvloeiende onachtzaamheid van zijne mindere be- ambten verliest." Dé drank is de oorzaak van de meeste ongelukken, als twisten vechtpartijen ja zelfs moorden. Wanneer men de gevangenissen intreedten tot de oorzaak van der gevangenen misdrijven opklimt; zal men dan niet ontwaren dat de drank voor hit grootste gedeelte er de oorzaak van is? Ziet men niet met medelijden op deze ongelukkigen neder, en wordt men dan niet. met afgrijzen voor dit kwaad vervuld? Zou men dan niet alles in het weifc stellen, om deze heillooze gewoonte1 af te leggen? Ja, gewis, en geschiedt het, dan zul-; len er vele zielen aan een, gewis verderf ontrukt wor den. De schrijver eindigt zijn betoog met eene treffende rede tot opwekking en tot deelneming in de opgerigte! vereeniging. Wij prijzen de lezingvandit voortreffelijke geschrift, schrijft de Tijdgenoot, ten sterkste aan. Er bestaan, de schrijver heeft het te regt opgemerktvele veroorJeelen tegen de opgerigte vereeniging. Men beslist a priori, zonder ietsje beproeven, ja zelfs zender hetgeen tor aan beveling geschreven wordt te lezen, dar alle pogingen van de afschaffingsvereeniging vruchteloos zijn, deze, omdat hij van eene schijnbaar onschuldige gewoonte I geen' afstand wil doen, deze weder, otndat hij den spotlust van anderen vreest, en geen' moed noch kracht bezit om vooroordeelen te bekampen. s Intusschen zijn de voorbeelden van andefe landen daarom te bewijzendat het geene ijdele verwach tingen zijnwaarmede de menschenvrienden zich be goochelen wanneer zij hunne krachten inspannen ,oa» zich t« ver «enigen tgufsciiaffing van cene gewoon- 1 te die stellig onder de ergste maatschappelijke kwalen gerangschikt kan worden. Mogtmen dit geschrift niet ongelezen latenen wanneer men het gelezen béefr, dat men niet nalare op te volgen den Indruk, cïïen het gèeft. Het is van het hoogste belangdat er palen worden gesteld aan eene kwaaldie jaarlijks duizenden ongelukkig maakt. Het geldt hier zoowel het tijdelijke als hec eeuwig heil van onze medemenschen. Er is eene onwederstaanbare kracht in de geestdrift, om het goede tot stand te brengenzij gaat van den eenen op den anderen ov< ren sleept de wankelenden in den alge- meenen stroom mede; en waarom zouden dan de Ne derlanders in Jitm land niet die geestdrift kunnen op wekken die in Noord-Amerika en Ierland heeft be staan Wij behooren niet onder diegenen die een matig gebruik van sterken drank op zich zelf na deel ig of ongeoorloofd oordeelen maar wij moeten erkennen, dat wij het met den Heer Huydecoper volkomen eens zijndat de verschrikkelijke gevolgen vati liet onmatig gebruik niet te keeren zijn, dan door volko- mene afschaffing cn z«oo dit waar moge zijn, wie zal dan niet ter liefde zijner nledemenschen>, voor zooveel hem betreft, daartoe willen medewerken? Voor een zoo groot nut mag men zich wel eene kleine opoffe ring getrpQSten. (Wij stemmen hiermede volkomen in.3 NIËU WSTIJDINGEN. DuifocftLinb. Berlijn, den a December. Volgens eene van re geringswege openlijk bekend gemaakten staat der ont vangsten en uitgaven van deze residentie, hebben de gewone ontvangsten in 1843 bedragen 1,337.649 dia lers, de buitengewone 25,933, en was het batig sloc der rekening van liet vorige jaar 105,026 thalers; welk een en ander te zaaien uitmaakt, 1,468,609 thalers. De gewone uitgaven over 1843 hebben bedragen 1,276,010, en de buitengewone 99.617; te zamen 1,375,628. -De dienst over dat jaar heeft alzoo een batig slot van 92,980 thalers opgeleverd, Frankfort den 7 December. Den 2 werd al- bier, even als in alle andere Duitsclie Staténalwgac het Evangelisch Gintaaf- rfdolf-gcnootschap bloeitin alle Luthersché en Gereformeerde kerken eene alge» meene collectetot vermeerdering der geldmiddelen dezer stichting gehoudenhetwelk zich den meest mogelijk krachtdadigen onderstand van hulpbehoevende Protestantsche gemeenten tor doel stelt. De Vorst van Schbnburg Woldenburg heeft eene som van 60,000 tlilrs, tot ondersteuning van nnnbeniiddelde .Evangelische schoolonderwijzers in Oostenrijk be schikbaar gesteld. Het comité-generaal van het Gw* taaf Adolf-genootichap heeft den grootmoedigen ge ver in een bijzonder adres de grootste erkentelijkheid betuigd, - Dezer dagen zijn tè Keulen 400 landverhuizers uit Wurtemherg aangekomen, welke zich, over Ant werpen naar Texas begeven, om zich (Jaar te ves tigen. 1 Cjttgclanb. Londen den 4 December. In Ierland is den laats ten November, weder een. dier gruwelen gepleegd» waarvoor de ruwe' landbevolking aldaar berucht is. Drie gebroeders Sheppard, geheeten te Coolfin in he; graafschap Tiillamore, eene hoêve hebben durven huren, van welke een a'nder pachter wegens wanbe taling verdreven was vond een der broeders die van huis geweest was, terugkomende, zijné beide broe ders op de .Heerlijkste wijze vermoörd. Deddadmoft vo'.bragt geworden zijntoen deze de'deur opénden om naar hun werk te gaanwant des nachts was het huis, dat men bijna itueene vesting verkeerd had, bezwaarlijk te overweldigen.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1844 | | pagina 1