N°. TT.
Maandag den S3 September.
1844.
GOESSCHE
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Don
derdags avonds. De Prijs per Kwartaal is/1,75; franco der Post 1,90.
s
Gewone Advertentien worden a 20 ets, de regel geplaatst Geboor
te-, Huwelijks- en Doodberigten van 1 - 6 regels a f 1,20.
NIEU WSTIJDINGEN.
3*»ilse*Janb.
Bern den 10 September. Men schrijft uit het
banton Wallisouder dagteekening van 7 September
Terwijl in Geneve de regering op het pent is
om de wet op de onteigening in toepassing te brengen
ten einde de katholijke begraafplaats te, vergrooten
terwijl Waadland en Genevede katholijken bij den
aanbouw van nieuwe kerken en kapellen ondersteunen
terwijl de protestanten, in Freyburg, Solothurn en
Luzernvrijelijk hunne eeredienst mogen uitoefenen
heeft onze groote raadin zijne zitting van den aden
dezer, eene onverdraagzaamheid jegens de protestanten
aan den dag gelegd, die aan het ongelooflijke grenst,
en alleen daaruit te verklaren is dat de 300 protestanten
die men in ons kanton teltmeerendeels uit Bern en
Waadt herwaarts gekomen zijn, en dat velen van hen
tot het zoogenaamde Jonge Zwitserland behooren. Ar
tikel 2 van het thans in beraadslaging zijndedoor de
regering voorgestelde ontwerp eener nieuwe constitutie,
behelsde, ten aanzien van de godsdienst, her volsende
„La religion catholique, apostolique et nmiaine est
la religion de l'Etat; elle seule aun culte public."
Dit was reeds sterk genoegwant het artikel scheen
aan de protestanten het regt te ontzeggenom in
Walliseven als in andere katholijke kantons kerken
te bezitten. Intusschen was de meerderheid der com
missie aan welke men het voorloopig onderzoek van
het ontwerp des staatsraad's had opgedragen en waartoe
ook een geestelijke behoordedaarmede nog niet tevreden
en wilde liet woord public door gehaald hebben.
Hierover ontstond in den grooten raad eens hevige
woordenwisselingwaarin vooral de geestelijken zich
in de sterkste bewoordingen tegen het protestantismus
uitlieteneen in dezelfde zitting ingekomen verzoek
schrift van de protestanten te Sitten (Sion), om zich
tot het honden van godsdienstoefeningen te mogen
vereenigen, werd ter zijde gelegd, en de meerderheid
stemde voor de aanneming van het artikel met de wijzi
ging der commissie. Vele ingezetenen hadden
gewenschtdat de zeer rijke geestelijkheid bij de nieuwe
grondwet zou verpligt worden, om in de belastingen
van den Staat mede te dragenen de staatsraad had
in zijn ontwerp dit punt van een eventueel te sluiten
concordaat afhankelijk gesteld, doch de meerderheid
heeft dit voorstel van den staatsraad verworpen, en
daarentegen aan de geestelijkheid een algeheelen, endoor
den Staat gewaarborgden, vrijdom van alle lasten toege
staan. Voorts beeft de meerderheid beslist, dat liet
openbaar enderwijs in het kanton uitsluitend aan de
geestelijkheid (dat is aan de Jezuiten) zou worden
toevertrouwd."
Volgens berfgt uit Ziirich, had de regeringsraad van
dat kanton, den iaden dezer, ter zake van het boven
gemelde besluit van den grooten raa i van Wallis omtrent
de protestantsche eerediensteene buitengewone bijeen
komst gehouden, en daarin besloten, zich de zaak der
Walliser protestanten aan te trekken en eenen afgevaar
ciigde naar Wallis te zenden, om bij liet bewind van
dat kanton ernstig daarop aan te dringen, dat aan de
protestanten aldaar, het houden van godsdienstige bijeen
komsten, niet zou beiet worden.
(Nederl. St.-Cour.
Verleden zondag (8 September), was de gerefor
meerde godsdienstoefening in Delsberg welke slechts
om de drie weken plaa's grijpt, aan zoodanige stoor
nis van de zijde der lagere volksklasse blootgesteld.en
onderhevig, dat-de hoofden der hervormde gemeente
aldaar besloten hebben, de onmiddellijke hulp en be
scherming der regering in te roepen.
Lrndenden 16 September. Dezen morgen, ten
gevolge van het gelijktijdige aankomen der posten uit
Oost- en West Indië, Amerika en het Schiereiland,
hi eft het getal der door het postkantoor, lieden mor
gen uitgegeven brieven eene hoogte bereikt waarvan
tor heden geen voorbeeld bestaar. Dit getal was 285,000,
en de brievenbestellersdie doorgaans ten acht ure
hunnen loop begonnenhebben hedeneerst teil tien
ure eenen aanvang daarmede gemaakt.
Volgens de jongst opgemaakte statistieken, heeft
tegenwoordig de stad Londen, 1,873,676 inwoners;
meer dan 22,000 hunner, slapen des nachts op hooi
bergen, onder tenten of onder den bjooten hemel.
De heer Gordoneen der agenten voor.de En-
gelsche schepen welke gebezigd worden om de guano
uit Afrika te halenschrijft het volgende
Het eiland Ichaboëzal weldra uitgeput zijn en
weder worden waf het vroeger was, namelijk.zand en
rotsen. Onderscheidene schependie zich daar be
vinden, konden niet dan moeijelijk van dien mest ver
krijgen en dan nog grootendeels met zand vermengd.
Wij zullen weldra naar de kusten van Peru moeten
terug keeren, indien wij guano willen hebben. Noch
te Angra-Pcquina noch in de omstrekenis er te
vinden. AUe nasporingen op de westkust van Afrika
zijn vruchteloos gebleven.
De laatste redevoeringen van CGonnellsedert
hij de gevangenis verlaten heeft, hebben het tory-mims
terie zeer verontrust. Herschijnt dat CConnell directe
voorschotten van lord John Russellchef van de partij
der wighs in het Lagerhuis, verkregen heeft; hij is
met hem in onderhandeling getreden hetzij door tus*
schenkomst van den heer Shedof door die van eenig
ander lid van het parlement. Een uitgebreid plan tot
-eenen veldtogt zou in Engeland en Ierland, tot omver®
werping der tory's ten uitvoer worden gebragt.
CConnell zou zich verbonden hebben om de grootste
reserve aan zijne redevoeringen endaden te steilende
Saksers niet meer aan te vallenen de haat regen het
kabinet van sir Robert Peel en tegen de regters die
de drijfveren van zijne wraak geweest zijnop te wek
ken. De wighs beloven aan CConnell al de hulp
waarover zij beschikken kunnen om Ierland nier de
terugroeping van de unie, maar een federaal parlement
te doen verkrijgen dar de locale administratie in han
den zou hebben en waarvan de beschikkingen aan de
oppermagt van de Enge'sche Kamers, en het centraal
gouvernement onderworpen zijn men zou voor Ierland
doen wat reeds voor Canada verwezenlijkt isniet die
wijzigingen die de bijzondere ligging van het land aan
de hand geeft.
- Een alhier uit Elseneur ontvangen brief houdt
in datkort voor het Russisch eskader die plaats
verlietde admiraal een geschenk van koningin Victo
ria voor keizer Nikolaas ontvangen heeft, bestaande
in het volmaakt model van een schip uit metaal ver
vaardigd, en in eene doos besloten.
Jfratifcrwfc-
Parijs, den 19 September. Alhier was het gerucht
in omloopdat Koning Lodey/ijk Philips eenen brief
van Koningin Victoria ontvangen hadde uitnoodi-
ging behelzende, om zich op zijne reis naar Engeland
ook door den Prins van Joinville te doen vergezellen.
De Polka zal in den aanstaanden winter eene
smadelijke neerlaag lijden. Haar rijk is in deParijssche
haute\olée uit. Zij is te zeer burger-koningin gewor
den dan dat de voorstad St. Germainenz. haar
langer de schatting der gewone huldiging opbrengen
zoude. De nieuwe heerscheres is: La Catalanc!
een dans die voornamelijk met de schoenhakken wordt
uitgevoerd. Het tijdschrift La Modeaan hetwelk
wij deze hoogstgewigtige tijding ontleenenmeent
dat de Catalane eene nabestaande der Masurka is.
Brussel den 20 September. In de Indépendancc
Beigeeen Brusselsch blad-, leest men, onder dagtee-
kening van den 18 September:
Verscheidene huisgezinnen te Verviers doen se
dert ecnigen tijd pogingen, 0111 de Jezuiten te doen be
sluiten van zich in die stad te vestigen. Die pogin
gen worden door een ander deel der bevolking met
leede oogen aangezienen het twistgeschrift houdt
aanmerkelijke gisting in de gemoederen levendig. Men
vreest, dat er hij de aankomst der Jezuiten, die als
kort aanstaande wordt aangekondigdwanorden zullen
plaats hebbenreeds hebben er betreurenswaardige
toonêelen plaars gehad. Wij juichen dus de volgende
regelen van Industriel van Verviers zeer toe:
Naar wij vernemen, hebben er gisteren avond
samenscholingen in onze stad p^ats gehaden heb
ben daarna talrijke volfcshoopenonder het zingen
van liedjes tegen de Jezuiter. onze stad doorkruist.
Zij hebben zich voor de woningen der burgersaan
wie men te laste legt, dat zij leden van de genoemde
orde in onze stad roepenstil gehoudenen hebben
daar eene spormuzijk doen hooren. Die bewegingen
zijn berispelijkwel verre van door het aanjagen van
vrees en door geweld re verkrijgen wat men wenscht
stelt mén er zich aan bloot van degenendie de over
komst der Jezuiten verlangen, te verbitteren en ben
tot liet volharden in hunne begeerte aan re moedigen.
Die bewegingen zijn strafbaarbestaande regten wor
den daardoor geschonden en zijdie begeeren dat
men hunne overtuiging eerbiedigtmoeten met het
eerbiedigen van die vau anderen beginnen. Door an
dere wapenen dan door spotmuzijk moet men de ge
voelens zijner tegenstanders bestrijdende zaak vatl
het ecbre liberalism lis lijdt door zulke buitensporighe
den want de vreedzame liedendie aan de vrijzinnige
denkbeelden gehecht zijn, maar daarom geenszins op
de openbare straat die ren ten toon zouden willen
spreiden, of anderen daartoe aanmoedigen, worden
verantwoordelijk geacht voor de misstappen van enke
len die door overdreven ijver tijdelijk op eenen dwaal
weg worden gebragt.
Het wordt tijd, dat aan al dat gedruisch een
einde konie en de oorzaak dier zamenscholingen ver»
dwijne; want als eenmaal de massa's op de been zijn v
is men niet altijd magtig ger.oeg om hen meester te
blijven. In naam van de vrienden der openbare rust
manen wij dan ook onzen stedelijken raad aan om
onder 's hands de personendie de vestiging der Je
zuiten vragenonder pretest tegen de plaats gehad
hebbende bewegingente verzoeken van hunne aan»
vrage weder in te trekken opdat de stad van anders
mogelijke wanorden bevrijd bliive."
{Nederl. St.-Cour.')
De gewezen gouverneur' van Luik de heer
van der Steenheeftna eenigen tegenstandde be
trekking van gezant bij het Mof van Rome aangeno
men. Her bewind heeft ongaarne gezien, dat de
heer de Broeckèrc in Antwerpen zoo zeer werd ver
eerd en hem gelastzich naar Luik te hegeven en
aldaar zijne waardigheid te aanvaarden. De nieuwe
gouverneur van Antwerpen, de heer Malouheeft,
vóór 1830, zijr.e opvoeding genoten in het bekende
opvoedings-gesticht der Jezuitents St. Acheulin
Frankrijk.
Men schrijft uit Thuin het volgende
Dezer dagen werd alhier een jong meisje gevan
gen genomen en naar Charleroi overgebragtbeschul
digd van poging tot moord op den persoon van haren
oom. Deze was juist voornemens zich te scheeren
toen het meisje hem een' koord of strik om den hals
wierp en hem trachtte te wurgen. Doch haar opzet
faalde, daar haar offer met de hand in den strik was
verward geraaktzich van denzelven losmaken en om
hulp roepen kon. Het meisje nam nu de vlugt en
verborg zich in den kelder onder een vatonder het
welk zij gevonden en vervolgens gevangen genomen
werd. Kort te voren had de oorn haar in zijn testa
ment tot universele erfgename benoemd en nu had zij
gewenschtzichdoor den moord haars oomsdes
te eerder in het bezit der nalatenschap te stellen.
jlcbcvlftttfrett.
's Gravf.nhage den 19 September. Te Scheve,
ningen zijn voor dit jaar wedt r 50 schuiten ter steur-
haringvissebwii uitgerust, welke aanstaanden Maandag,
des voormijdags ten 10 urezullen afvaren.
