GOESSCHE
j NIEUWSTIJDINGEN»
97.
COURANT.
ONZE VACANTE SCHOOL.
Dirschau, den ao November, ('s Namiddags te
5 ure.) De Wiisselstroom isover deszelfs geheele
breedte, met drijfijs bedekt. De overtogt is, in den
loop van den dag, nog met spirspramen volbragtmaar
moer, omdat de avond gevallen isuit hoofde van het
vele ijs, zelfs met schuiten gestaakt worden. Dien-
i volgens zullen de heden nacht hier aangekomene koei
rierposten van Tauroggen en van Öerlijn op den linker
en regter-oever van den Wijsseltotdat het dag wordt,
blijven liggen ietsdat steeds zal moeten plaats heb
ben wanneer de overtogt des nachts Ondoenlijk wordt.
Het water rijst en staat heden reeds 8 voetenyvaar-
uit men het gevolg trektdat de rivier zich weldra zal
vastzetten.
Berlijn den 28 November. I11 den nacht van den
20 dezer heeft het ijs op de Newa, voor Peters burg
i zich vastgezet.
Londen, den 29 November. De vrienden van den
heer Cf Conntll zïyc\ zeer tevreden met hét uitstel, 'rvvelk
het gcregtshof voor de behandeling van deszelfs geding
heeft toegestaan. De procureur generaal heeft tegen
dat vrij langdurige uitstel geene bedenkingen in 't mid
den gebragt.
Parijs, den 29 November. De algemeene aan
dacht wordt tegenwoordig bezig gehouden door een
staatkundig betoog van den heer de Lamartimhet
welk heden wordt gelezen in de dagbladen der opposi» 1
Parijs, den 1 December. Te Rouaan heeft den 28
een zeer zware brand plaats gehad. Twee rijen hui
zen eener geheele straat ztjn afgebranddaaronder be
vinden zich groote katoenspinnerijen en andere fabrij-
k-rn, die ook alle in dc asch gelegd zijn. De oorzaak
van den brand is nog onbekend. Hij is des nachts
uitgebrokenenniettegenstaande de aangebragte hulp,
heeft men dien niet kunnen meester worden vóór dat
de geheele straat vernield was. Geen levensverlies
wordt betreurd, maar de geleden schade is zeer aan
zienlijk, en dewijl in de fabrijken al de machines ver
nield zijn, benndt een groot aantal werklieden zich
daardoor buiten bestaan.
llebcrlAttfeett.
'sGravenhage den 30 November. Op den 6
December aanstaande, dus op denzelfden dag dat de
opening v.in den Rijn-spoorweg moet plaats hebben
zal insgelijks voor het eerst de geheele ijzeren weg
van deze residentie tot Amsterdam, behoevende tot
de administratie der Hollandsche ijzeren spoorweg-maat
schappij, bereden worden. Men verneemt dat de mi
nister van biiinenlandsche zaken door bovengenoemde
administratie is uirgenoodigdom deze opening met
zijn bijzijn te vereerenwelke uitnoodigiiig door Z.
Exc. is aangenomen. Dien ten gevolge zouden Z.
Exc. en verdere genoodigden op den 6 d?s morgens
omstreek tien ure, zich vervoezen aan het nieuwe
stationsgebouw alhier, en kort daarna, me: den daar
toe bestemdendus genaamden feest-trein zich naar
Amsterdam begeven, en aldaar door de leden der ad-,
ministratie van den spoorweg ontvangen vvor len. Ten
half twee ure des namiddags zal de opening van deil
Rijn-spoonVeg, op de reeds vroeger gemelde wijze,
plaats grijpen. Aan het stations gebouw te Utrecht
zullen de minister en verdere genoodigden door het'
stedelijk bestuur dier stad ontvangen worden. Men
wildat bij deze gelegenheid een diner bij den heer
gouverneur der provincie Utrecht zal plaats hebben
en dat des avondster viering van deze belangrijke.'
plegtigheid, een vuurwerk op het Vreeburg zahvor-'
den aifgestoken. (Waardoor de maanverduistering on
merkbaar worden zal.)
Dc juiste dag waarop de weg voor het publiek zal
i'
'9 1 111
De uitgave dezer Courant geschiedt Maaudags namiddags en Don
derdags avonds tie Prijs per Kwartaal is Af,75 franco per Post/1 90,
Gewone Advertentie» worden k 20 ets. deregel geplaatst Geboor
te-, Huwelijks en Doodberigten van 1—6 regels h
Ten gevolge van het overlijden van Meesrer H. van
Aken, die eerst ip. Mei jl. zijne, betrekking te dezer
stede aanvaarddeis de stads-schoolgebouwd op de
plaats der voormalige slot kapelweder opengevallen.
Wij achteden dit een verhes voor onze stad; niet al
leen, omdat van Aken zich bij het vergelijkend exa
men op 8 en 9 Maart jl. bijzonder had onderscheiden
maar ook, omdat hij, na zijne in functie treding,
had getoond eer. zeer ijverig, braaf, bekwaam en
menschkundig onderwijzer te zijndoch wij hoopten
tevens dat die breuke ditmaal spoediger genezen zou
zijn geworden nademaal van het twintigtal sollicitan
ten in Maart vergelijkend onderzochtmeerderen van
Aken op ziide hadden gestreefd en de keuze der ge-
regtigheid moeilijk gemaakten wij hoopten dit te
meertoen wij van ter zijde vernamendat door de
regering onzer stadreeds kort na 's mans afsterven
van H.E.G. A. was verzocht geworden vergunning
tot het doen eener tweede keuze, uit de zich alstoen
aangeboden hebbende sollicitanten. Wij zijn evenwel
in onze hoop ten dezen bedrogen geworden. Onze zoo
belangrijke Schoolzal op nieuw, zoo wij vernemen,
eenige maanden moeten waargenomen worden door
Jongelieden, die, hoe welwillend en ijverig ook, nog-
thans nog niet ten volle berekend zijn voor deze ge-
wigtige betrekking; vermits de HH. Gedep. Staten
zwarigheid hebben gemaakt, om de gevraagde rergun.
ning te verkenen. Wij zouden gaarne willen weten
waarom er ten dezen zwarigheid hier te maken was
maai\ kunnen dit niet uitvinden. Wij weten wel
dat volgens besluit van 20 Maart 1814 N°. 2, Staats-
blad N°. 39 art. 2 ter vervulling der opengevallene
plaatsen van Schoolonderwijzers wettige Sollilcitanten
aan een vergelijkend examen moeten worden onderwor
pen en dus dergelijke examens in den regel zijn'maar
wij weten ook, dat volgens besluit van 13 Augustus
1831 ^Staatsblad N°. 26) voor bijzondere Scholen
van de tweede klasse ten dezen magtiging tot toelating
kan worden verkregenook zonder gehouden vergelij- j
kend examenEr zijn dus exceptienhier nu was j
de vraagzoo wij wel inzienni .f om vrijstelling
ran zoodanig examenmaar om naar een kortelings
gehouden vergelijkend examen voor de tweedemaal
een' der besten te mogen kiezen, 'twelk zeer in
'tbelang der stad, en der schooljeugd zou zijn. Voor
dit geval is zoo vee! wij weten, noch bij de wet,
noch dooreenig besluit voorzien. Aan onze stads school
is daarenboven immers zoo veel ons bekend isgeen
inkomen van 's Lands wege verbonden. De Gedep.
£taten hadden alzoo voor deze de handen vrij. Van
waar dan toch die bezwaren Is liet doen van eene
tweede keuze uit dezelfde Sollicitanten zoo geheel
vreemd Wij gelooven het nietwant in dit geval we
ten wij volstrekt nier meer, wat te denkgn van het-
geen plaats heeft in eene andere vacante Gemeente van
deze provincie, waar reeds op 11 Sept. 1841 een ver
gelijkend examen is gehoudenook met 20 Sollicitan
ten en waar men bet nog dringt op eenq tweede keuze
uit dezen. Is het dan zoo zeker, dat al die Solhci-
tanten dezelfde zijn gebleven dat zij in ruim 2 jaren
noch in ijver noch in zedelijkheid achteruit zijn ge
gaan Zou men zich ook hiervan niet vooraf behooren
te vérzekerén De oppervlakkige beschouwer zou dus
een nieuw vergelijkend examen aldaar voor noodiger
houden dan hieren evenwel dddr wordt er niet op
aangedrongen hier wordt men er toe verpligt\ Wij
bekennen dat wij dit niet weten te rijmenmaar billij-
ken' het intusschen dat menin plaats van verder tijd
te verliezen met onvruchtbaren tegenstandzwijgt eti
doet hetgeen te doen isom de schade door het af- I
sterven van van Aken aan de Goessche jeugd toe-
gebragtzoo spoedig du nog geschieden kante doen I
ophouden.
Goes, den 3 December 1843. X.
-
Suttöchlnub.
1 De onlangs hier gestorven privaatleeraar D. El~
i lendorfheeft bij zijn overlijden het gerucht gelogen
straft, volgens hetwelk hij bij voortduring van het
1 ministerie van onderwijs eene aanzienlijke ondersteuning
i genootvoor de dienstenwelke zijne pen den staat
tijdens de kerkelijke oneenigheden bewezen heef'. Hij
is zoo arm gestorvendat de directie van den An-
haltschen spoorweg zich bewogen gevoeld heeft, op
J verzoekaan de achtergelatene familiewelke zich
naar Munster terugbegeven wil een kosteloos transport
tot Leipzig toe te staan.
j Frankfort, den 29 November. De regeringsraad
van het zwitsersche Kanton Lucem heeft den 20
dezer weder beraadslaagd over het opdragen van de
leiding van het onderwijs in de hoogere school-i'nrigtin-
gen aan leden van de orde der Jesuiten. Met 6 tegen
5 stemmen is tot het niet toelaten der bedoelde gees
telijken besloten.
(^ttgelanb.
Heden zijn alhier berigten van 30 September uit
de Kaap de Goede Hoop aangekomeninhoudende dat
J. Prinsloo en M. van Breda het gouvernement van
H. M. Koningin Victoria hebben erkenden dien ten
gevolge in de laatstelijk uitgevaardigde amnestie zijn
opgenomen. Tusschen den majoor Smith en den com
missaris Clocte waren geschillen ontstaan ter zake van
het oprukken van troepen naar de stad Pieternïauritz
b*rgwelke geschillen echter van weinig aanbelang
schenen.
De houding der bevolking van Port-Natal wordt in
de jongste berigten zeer geroemd.
Op de grenzen der kolonie bleven de Zaken steeds in
denzelfden toestand. De bewoners in die streken wa
ren echter steeds op hunne hoedeom de Kaffers kracht
dadig te keer te gaanwanneer door dezelvegelijk
vroeger, gewelddadigheden mogten worden gepleegd.
De sterfte in Londen is sedert eenigen tijd aan
merkelijk toegenomen. Inde week van n tpt 18 Nov.
zijn er 1230 personen overleden, 300 meer, dan in
de dezelfde week der 5 vorige jaren. M m merkt vele
longziekten en andere ziekten aan de deelen der adem
haling opwaaraan in die week dan Ook 459 personen
zijn gestorven.
tie, en het opschrift voert van de Staat, dé Kerk
j en het Onderwijs." De schrijver staat daarin dezelfde
gevoelens voor, weke in der tijd door den bekenden
abt de Lamennais zijn ontwikkeld gewordenen be
weert hoofdzakelijk, dat de Kerk en de Staat volstrekt
van elkander afgescheiden behooren re zijnop grond
dat de eerstgenoemde den bijstand van den Watsten vol
komen kan ohtberen. QHtt is zeer karaktermatig dat
oen Katholiek als de Lamartine die eerst in zijne
foesie met de Legenden van de Katholijkc Kerk be
gon tedweepenthans in zijne politiek tot dit uiter
ste komtDe organen der behouddene en ministerielê
partij trekken te velde tegen de in het onderhavige
betoog aangevoerde gronden en meenen, dat het mee-
rendeel der fransche geestelijken, in weerwil van hcC
zoo heftig aandringen door sommigen hunner op onbe
perkte vrijheid en onafhankelijkheid der Kerkvólke
rnen overtuigd isdat deze laatste de ondersteuning
van de wereldlijke overheid allezins behoeften d3t int
elk geval de zamenwerking der beide magten eene,
hoogst wenschelijke zaak moet worden geacht.
De heer Charles Lacretelledoor zijne geschied
kundige geschriften en velerlei staatkundige bemoeije*
nissen bekend, heeft den 29 November voor liet eerst
weder sedert langen tiji van zijn regt, om als hoog
leeraar bij de Parijssche hoogschool op te tredenge
bruik gemaakt. Zijne hooggeklommcne jaren houden
hem anders van zijlen leerstoel verwijder'. Ditmaal
heeft hij gesprofen alleen met het doorhem i'ondbörs-
tig erkende doelom zich tegen de aanmatigingen der
Jezuiten ten aanzien van het openbaar onderwijs in
Frankrijk te verklaren en de Fransche universiteit te
gen de beschuldiging van ongodsdienstigheid die som
mige bisschoppen aan de door haar aangestelde leeraren
te laste leggen te verdedigen.
