GOESSCHE
IV. 94.
Donderdag den 23 November.
COURANT.
êTh sitkks€\
fóclgtc.
l ülcberlantott-
fêefcciibmftfcittg.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en Don
derdags avonds. De Prijs per Kwartaal is fjt75. fraI,co per Post/» ,90.
rt
Gewone Advertentie»» worden a 20 ets. deregei geplaaist Gehoor-
«e-, Huwelijks en Doodberigten van 16 regels ü/»,2o*
DE ARNHEMSClIE COURANT
heeft zich weder vrolijk gemaakt over het Konink
lijk Ntdtrlandsch Instituut't welk aan dezelve reeds
voor lang een steen des aanstoots was. Vroeger wil»
de zij hetzelve afgeschaft hebben, omdat het niets
uitvoerde, zoo zij voorgaf, en dewijl hierdoor 20,000
guldens zouden bezuinigd worden. Gelukkig vonden hare
redenen geen ingang. Thans komt zij er op terug en
drijft op hoogst eenzijdige wijze den spot met hetgeen
het Instituut in 't licht geeft. Sedert eenigen tijd geeft
het Instituut verslagen uiten nu haalt de Arnh. Cour.
daaruit alken de Welkomstgroeten en een vertoog
over de Valkenjagt aanals of dit de gansche of voor
name inhoud der werken des Instituuts ware en stelt dietot
het voorwerp van haren spot. Zij vergeet optenoe-
mende voortreffelijke Redevoeringen van Mr. S. de
Wind Mr. J. C. de Jonge, Mr. GroëN van
Prinsterer, Profs. Roijaards Mulder de
stukken van Da Costa, de Prijsverhandelingen van
Roijaards, Diest Lorgion enz.: en bepaalt zich
verder- tot ietswaarvan zij volstrekt nog de waarde
metjkentnamelijkjtot eene bekroondemaar nog uitrege-
vene verhandeling over de Arabische Kleederdragten
spreekt aizoo van het Nut des Instituuts voor Kleederma
kers en Modewerksters. Dommer aanmerking heeft
de Arnh. Cour. in langen tijd niet gemaakten nog
nimmerzoo ver wij wetenheeft zij zich door eene
laffe aardigheid zoo bespottelijk gemaakr. Het is toch
bekenddat de kennis van de Kleederdragt eens volks
van het hoogste belang is ter beoordeeling van des-
zelfs zeden, beschaving en handel, en dit geldt voor
al van de Arabieren. De veranderingen daarin zijn
voor den wijsgeerigen geschiedvórscher geenszins eene
onverschillige zaak. Het was dan ook van hier, dat
dir onderwerp, de kleederdragt namelijk des volk/de
aandacht der beroemdste schrijvers steeds getrokken
heeft. Hoe naauwkeurig is niet reeds Homerus ir.de
beschrijving daarvan Hoe veel zorg en moeite hebben
latere schrijvers daartoe 'niet besteeden hoe vele be
langrijke opmerkingen hebben zij er niet bijgemaakt. Wij
herinneren aan de verhandeling van den Groningschen 1
Hoogleeraar Schroder over de Kleederdragt der
Hebreeuwsche Vrouweneene verhandelingwelke nog
door alle geleerden hoog geschat wordt. Wij herinne -
ren aan de prijsvraag van Tetjlers tweede Genoot
schap in 1808over de woningen(deeding en het
voedsel onzer voorvaderen tot het einde der 16de eeuw,
opdat daaruit hunne levenswijze en gewoonten zouden
kunnen worden opgemaakt. En wie, die de beantwoor-
diging, daarvan door den kondigen C. de Koning,
(den verdediger van Norlands eer ten opzigte der
uitvinding der Boekdrukkunst) gelezen heeft, moet
niet toestemmen dat zulks een belangrijk onderwerp is?
"Wiedie. in de Schriften van Walter Scott smaak
vir.dtmoet niet erkennendat deze groote man daar.
-door zijne Romans waarde heeft bijgezet.
D0 Arnh. Cour. zal hoogstwaarschijnlijk, als het
Stuk van, Dozijin 'tlicht verschijnt, wel genoeg voor
zijnen spot gestraft, wordenof zoo het Instituut den
steller van het artikel in de Arnh. Cour. kon goedvin
den Lid te maken wie weet of hij er dan nog niet
eene lofrede op schreef.
jNIÊÜ WSTIJDINGBN»
Brussel, den 20November. Te midden van het
groot aantaPcijfersdat de minister van finantien in
Belgie aan de kamer heeft voorgehoudenmeenen wij
zoo" veel te hebben begrependat de ongedekte som
men over aide diensten, van 1830 tot 1843, 3??ndl-
lioen bedragen. Om dien verbazenden achterstaihd uit
den weg tè ruimenstelt de heer Merc'ur daartegen
over dé waardendie door het verdrag van 5 Novem
ber 184a en de daarop gevolgde overeenkomsten be
schikbaar, zijn. gevvordendie waarden gaan 28 milli-
oen te bovenhetgeen den achterstand tot op 9 mil-
lioen vermindert.. De lieer Mercier wil alzooeven
geljjk VVjj dit vermoedden den achterstand door de op-
coffering van kapitalen dekken of ook door operatiendie
i 'n het wezen der zaak met nieuwe geldlceningen ge
lijkstaan. Dit verschilt veel van hetgeen de troonrede
i had doen hopen. (Indcp. Beige.)
's GravenhaGe den 20 November. Men schrijft
uit Rotterdam
i Dezer dagen zijiv te Feijenoord aan commissaris
sen van de Fransche marine afgeleverd een paar stoom
werktuigen te zamen van 450 paardenkrachtaldaar
vervaardigd, welke eerlang naar Frankrijk afgescheept
zullen worden. Deze stoomwerktuigen behooren tot
de grootste, welke tot nu toe voor stoomschepen ver
vaardigd zijn. Op het .vasteland van Europa zijn der
gelijke nimmer lot stand gebragr.
Wanneer men in Engeland zoo veel of meer kracht
in een vaartuig heeft willen plaatsen heeft men ge
woonlijk 4 stoomwerktuigen of 5 stoomcylindci*s in
plaats van 2 in dezelve geplaatst.
Deze, voor Frankrijk vervaardigd, hebben Stoom-
cylinders en stoomztiigers ven ruim 20S Ned. duimen
of ruim 3 Ned, ellen middellijnde lengte van den
slag is ruim 228 Ned. duimen.
De stoomketels wegen meer clan 120,000 Ned.
pond, terwijl dezelve omtrent evenveel gevigt aan
water inhoudenen de geheele toestel met al het toe-
1 behcoren meer dan 800,000 Ned. ponden zal wegen.
Verschillende stukken, tot deze werktuigen behoo-
rende, wegén meer dan 20,000 Ned. pond. en om
1 dezelve te gieten heeft men meer dan 27,000 Ned.
ponden ijzer te gelijk moeten smelten.
Deze groote stukken ijzerwerk waren ongeverwd
en men kon zich daardoor overtuigendat dezelve;
zonder de geringste defecten zijn..
Cylinders van meer den 2 Ned. ellen middellijn, en
3 Ned. ellen hoogte, hebben, bij de uitboring,
geen gaatje waarin de punt van eene speld kan ge-
bragt wordendoen ontdekken.
Nog een stel werktuigen van gelijke paardenkracht,
i maar van een ander systcma, wórdt in deze fabrijk
voor de Fransche marine vervaardigd en zal in het
aanstaande voorjaar gereed zijn.
Ook voor Rusland zijn verschillende stoomwerktui-
gen van 100 tot 300 paardenkracht onder banden."
Men verneemt, dat door Z. M. dezer dagen
octrooi is verleend aan den heer A. Bruensre
Amsterdam op de uitvindingom waterep naai1 wil-
lekeur te doen wijken, zonder tpevlugt te nemen
tot verspillende en de scheepvaart belemmerende af-
i-daminingen en uitgravingen der moddermoiens'j om
j droogvoets zonder duikgewaai op den bodem van
j eenen vloed te dalen; om gezonken voorwerpen op
1 te visschenuitdiepingenvergravingen en funderm-
j. gen onder water daar te stellenom zand- en mod-
I derbanken en klippen te verzetten, alsmede om op
I die wijs sluizen aan te leggen en te herste'lehvoorts
om gronden te bedekken tegen het doordringen van
1 water, om stroomen te verleggen of af te leiden het
I schoon en zuiver houden van grachtenondiepten in
i stroomen op te ruimen en het pampus voor diepgaan»
j de schepen bevaarbaar te majten.
's Graveniiage, den 21 NovemberMen verze-
I kert, dat Z. M. dezer dagen, onder anderen, be-
paald zou hebben, dat er arrondissements directeuren
der directe belastingen zullen worden aangesteldals
te 's Hertogenbosch voor het eerste en tweede arrqn-
dissentent en te Breda voor het derde van Noord-bra-
band, en het derde van Zeeland; te Arnhem voor
het eerste en derdeen te Nymegcn voor het tweede
en vierde van Gelderland; te Amsterdam voor het
eerste en vierde., en te Alkmaar voor het tweede en
derde van Noord hollandte 'sGravenhage voot het
eerste tweedete Rotterdam voor het derde en zesde
en te Dordrecht voor het vierde en vijfde van Zuid-
holland; te Middelburg voor het eersteen tweede
van Zeeland; te Utrecht voor het eerste en tweede
van Utrecht; te Leeuwarden voor het eersteen derde
t van Vriesland te Zwolle voor het eerste van Overijs
sel en het tweede van, Vriesland te. Deventer voor
her tweede en -derde van Overijssel 5 te Groningen
voor het eerste en derde, van Groningen, te Assen
voor het arrondissement van Drenthe en het tweedy
van Groningenen te Maastricht voor fiet eerste en
tweede van Limburg.
-v Het loezigt over de kantoren van de registratie
enz. en de openbare bewaarplaatsen van acten en stuk
ken volgens de Wet voor de ambtenaren der registra
tie toegankelijk, is aan voornoemde ambtenaren en aan
ai inspecteurs de registratie opgedragen.
De betrekking van inspecteurs en verificateurs van
de iste en 2de,klasse zal vervallen met 1 Januari)
1S44.
De arrondissements directeuren der indirecte belas
tingen zullen de volgende bezoldigingen genieten kan?
toor- en reiskosten daaronder begrepen, als: <z, te
Amsterdam*s Gtavenhage en Rotterdam 3600
jaarS ertj h in de overige plaatsen f 3200.
De inspecteurs der registratie, ook alle verdere on
kosten daaronder begrepen zeven inspecteurs ad
f 3400 en veertien dito ad f 2200.
Wij vernemen uit Woerden, dat de gedeti
neerde Jodocus Roosereeds bekend door een* moord
aanslag op een* zijner lotgenooten in de gevangenis
voor jeugdige veroordeelden te Rotterdamen latei-
door een'op den Adjunct-Kommandant der Strafge
vangenis re Leeuwarden, thans, eenige weken ver
leden weder eene poging tot manslag beproefd heeft
op den isren gevangenbewaarder Fleischen wel
door middel van een' steenin zijn voorschoot ge
bonden. Met den eersten slag zonk het offer van
den moordlustigen Roose reeds bewusteloos neder;
in een oogenblik bragt hij hem 4 ernstige hoofdwon
den toe, en zonder spoedig ontzet, ware de moord
ongetwijfeld gel uk r. Tóen de booswjcht in het cachot
gebragt waszat hij zijne vreugde in luidruchtig
gezang als uit te gillen. Bij zijn vervoer naar Lei
den herhaalde hij zijne vroegere uitdrukking: „Wan
neer deze cr van opkomt, cfan moet er later een
ander aan: zij moeten mij hangen!" Dit ongeluk
kig menschzijne vroegere gratiezoo als gebleken
is, geheel onwaardig, is 25 jaren oud, van Brugge
geboortig, en heeft bij 3 vonnissen 40 jaren tucht,
waarvan bijna f verstreken is. De gewonde reeds
vrij bejaardverkeerde gedurende eenige dagen in
levensgevaar, doch heeft thans hoop op herstel, hoé-
wel het nog van langen duur kan zijn. Hij is een
oud gediende, is met het ridderkruis der militaire
Willemsorde versierden geniet ieders achting.
Volgens beri'gt van de Kaap de Goede Hoop
had in den nacht van den 26 Augustus aldaar een
hevigen storm gewoedwaarin vier schepen veronge
lukt warenwier waarde op circa 3 400,000 p. st.
worde geschat
35c£Utrett êu Qtbrniitisfruiietu
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS der
stad GOES en ressorte van dienmaken bij deze
aan alle Ingezetenen dezer Gemeente bekend
Dat de Kohieren Litt. A. No. 4 en 5 der Perso
nele Belasting over het Dienstjaar 1843, óp den 17
November jongstleden door Zijne Excellentie den Staats
raad Gouverneur dezer Provincie Executoir verklaard,
óp heden ter invordering aan den Ontvanger van 's' Rijles
Belastingen gezonden zijn. Zullende dus een iegelijk,
na bekomene kennisgeving van zijnen aanslag, verpligc
.zijndienovereenkomstig de bepalingen der wet;
te voldoenop straffe van anderzins daartoe te zullen
worden gedwongen.
Terwijl die genen welke hun aanslag biljet niet zul.
len ontvangen hebbenzich van een dubbeld van fier-
zelve kosteloos ten kantore des Ontvangers zulleh
Runnen voorzienen zij die zouden vermeen'en dat
de aanslag niet overeenkomstig is met hunne opgave t f
met de plaats gehad hebbende taxatie opneming en telling
1