n°. to.
Donderdag den SI Augustus.
1843.
GOESSCHE
COURANT.
Rotterdam, den 28 Augustus. In het thans
aan de leden toegezonden verslag wegens de handelin
gen der jalrlijksche vergadering van de maatschppif
der nederlandsche letterkunde te Leijdenden 15 Junif
laatstleden gehoudenvindt men als bijlage een berigt
der Commissie, benoemd tot de oprigting van een ge-
denkteeken voor den hoogleeraar van der Palm. Daar
uit blijkt dat de brieven, aan verschillende hooge
personenaan de leden der maatschappij en aan eeni-
ge predikanten toegezondenailezins voldoende beant
woord zijn, zoo dat de uitvoering van het besluit
reeds nu gewaarborgd isen de oprigting van het ge-
denkteeken, in de St. Pieterskerk tcLeiden, op eene
door heeren kerkvoogden daarvoor afgestane plaats,
onbelemmerd kan geschieden. Denkelijk zal -het ge-
heeie gedenkteeken in eene der laatste maanden van
dit jaar kunnen gereed zijn. De vervaardiging van
het borstbeeld, uit de voortreffelijkste marmersoort,
is den beroemden beeldhouwer Royer opgedragen
reeds in januarij heeft de Commissie het model daar
van bezigtigd, en is zoo wel door de stoute uitvoe
ring als door de juiste gelijkenis getroffen geweest.
JDe uitgave dezer Courant geschiedt Maandags namiddags en üau-
erdags avonds. De Prijs per Kwartaal is /"f,75 franco per Post/1,90.
Gewone Advertentien worden a 20 ets. de regel geplaatst Gehoor
te-. Huwelijks en Doodberigten van 1 6 regels a ƒ1,20
NIEU WSTIJDINGEN
Frankfort den 25 Augustus. Tusschen eene
uit Kevelaer terugkomende schare bedevaartgangers en
de stedelijke politie heelt den 19 dezer te Keulen eene
botsing plaats gehad, nademaal de laatstgenoemde den
optogt door de stad niet wilde vernorlooven. Naar men
meldt, heeft het daarbij niet ontbroken aan pogingen
om de menigte tot feitelijken tegenstand aantchitsen
maar is de priester, welke de schare aanvoerde, ten
laatste genoodzaakt geworden zijn vaandel opterollen en
stil de stad uittetrekken.
Onder de brandendie in den thans ten einde
spoedenden zomer de landstreken in den omtrek van
den Beneden-Donau geteisterd hebbenwas bijzonder
treurig die, welke den 22 Julij het stadje Jager, niet
ver van Karlsburg m Zevenbergengetroffen heeft.
Honderd tien huizen en driemaal zoo veel nevenge
bouwen te zamen omtrent twee derde deelen der
plaats uitmakende, werden daardoor vernield. Aan
redding van huisraad was niet te denken, want de
eigenaars waren verre van daar met veld-arbeid bezig
fen de weinige, die zich in de stad bevonden, be
hielden met moeite hun, leven door de vlugt. Eene
vrouw is verbrand en twee kinderen worden tot op
dit oogenblik vermist. Een veertien jarige knaap ge
leiddemidden in den vuurpoel zijne vier jongere
broeders en zusters onverschrokken door de brandende
omtuiningen en bereikte behouden den aangrenzenden
berg, waar hij den nacht met hen doorbragt eil eerst
den volgenden met de kleinenwelke hij gered had
op de plaats van het ongeluk weder te voorschijn
kwam. Als oorzaak van den brand wordt een inwo
ner genoemddie zijne onvermoeide honigbijën door
middel van rook weder vangen wilde, en daarmede
onvoorzigtig te werk gaandezijn eigen hooi schelf
in brandstak. Deze onbehoedzame, die wat hem zei
ven betreft, bij den brand niets dan zijn hooi verloor,
beeft zijn leven 430 den Stoel-regtcr van Fadadi te
dankenzonder wiens bescherming hij reddingloos het
slagtoffer van de woede zijner mede-ingezetenen had
moeten worden.
In den nacht van den 24 heeft de Mainzer stoom-
boot Leopold y op de reis herwaarts en naar Wurz-
burg, tusschen Kostheim en Hochheim op den Main
tegen een houtvlot gestoten, en daardoor zoodanig lek
bekomen, dat zij dadelijk gezonken is. De reizigers,
ten getale van ruim 20benevens de schepelingen
hebben ter naauwernood den tijd gehad om op het vlot
oyertegaan doch zijn alle gered.
Berlijn den 20 Augustus. Een bijzonderen brief
uit Berlijn behelst het volgende.
Gij zult in onze dagbladen de vteesselijke bijzonderhe
den nopens de af branding van onze heerlijke Opera-Schouw
burg gelezen hebben. Wel is over het ontstaan van dsn
brandnog nietsmetzekerheid bekend geworden maar van
onderscheidene zijden wordt verzekerd dat in het ballet
de Schv/eizer Soldathetwelkdes avonds vóór den
brand opgevoerd werd, onvoorzigtig met buskruid is
omgegaan, dat reeds gedurende de voorstelling een dér
boven-tooncelschermen vuur^gevat, door een arbeider
nedergerukt en in een hoek nabij de kieerkamer, ge
worpen was alwaar dezelve voortgeklommenen zoo
een der wanden van de kleedkamer in de vlam gezet
heeit. Vóór het ballet waren twee blijspelen van Iiot-
zebue gegeven, in welke de Hr Döring wederom met
ongemeenen bijval gespeeld had. Het meest door ge
vaar bedreigd waren de koninklijke bibliotheek en het
paleis van den kroonprins; de prins, die zelf het ko»
mando over de biusschingsdienst voerde gedoogde niet
dat de voornaamste zorg aanzijn eigen woonhuis bestcid
werdmaar rigttc deze bij uitsluiting op de kostbare
schatten der Boekerij. Ook het ter andere zijde van
bet operahuis (staandebronzen standbeeld van prns
Blücherwerd door eenen voortdurenden waterstraal
tegen den invloed der onbeschrijfelijk fel ie vuurwoede
gevrijwaard;
In Junij 1817 brandde alhier hef schouwburg ge
bouw op de gendarmenmarkt af, dus treft ons na net
vierde cener eeuw reeds weder liet loteen tweede
dergelijk grootsch gebouw op dezelfde wijze te ver- j
liezen. Het is waarlijk of alle schouwburgen er toc-
gedoemd zijndoor het vuur ten onder te gaanen
het zoude daarom ook pligt zijn geen nieuw schouw» 1
burggebonw in het midden der stad, en omringd 1
door andere huizen op te bouwenhetzelve moest in
tegendeel zoo afzonderlijk als mogelijk gelegen zijn1.
Merkwaardig is het ook dat schier alle schouwbur
gen in LondenParijs en Berlijn niet gedurende de
tooneelvooistellingmaar hetzij op den dag, of eerst
na afloop der voorstelling des nachts zijn afgeorand 1
geworden. j
Cfttgcfanb.
Londen den 24 AugustusIn de aanspraak der
Koningin van Engeland bij de opening van het par
lement komt het volgende voor:
Ik heb volgaarne mijne toestemming gegeven aan
de wet, die gij mij hebt aangeboden, strekkende om
de middelen van godsdienstig onderwijs in volkrijke
kerspelen te vermeerderendoor het afzonderen van
een deel der geestelijke inkomsten tot het onderhoud
van een grooter aantal godsdienstleeraars.
Ik koester het vaste vertrouwendat de wijze
en welwillende'bedoelingen der wetgeving ondersteund
zullen worden door den ijver en de mildheid .mijner
onderdanen en dat in een groot aantal districten des
lands meer voldoende beschikkingen in het belang der
openbare eeredienst en van den toestand uer predikan
ten zullen worden genomen.
Ik heb met voldoening de aanneming der wet ge
zien, die ten doel heeft, om allen twijfel over het i
regtsgebied der- Kerk van Schotland omtrent de toela
ting der leeraarsweg te nemencn om aan het volk
en de geestelijke geregtshoven de volle uitoefening hun- j
ner wederzijdsche regten te verzekeren.
Ik hoop vuriglijkdat die maatregel er toe strek
ken zal, om den godsdienstigen vrede in Schotland"
te herstellen, en-de gevaren te verwijderen, die eene
geheiligde instellingvan het hoogste gewigt voor het
geluk en het welzijn van dat gedeelte mijner Staten
hebben bedreigd.
- Londen, den 26 Augustus. Men vermeent, dat
de Fransclie Prinsen, die zich Onverwacht herwaarts j
hebben begeven en even spoedig zijn vertrokken, H. j
M. de Koningin het verzoek van den Koninghun-
nen Vader hebben overgeöragtdat Hare Majesteit
den Koning der Franschen mei een bczock\zoude vereeren,
H. M. de Koningin heeft deze vriendschappelijke aan
vrage bewilligd en zulks wordt hier aangemerkt als
eene zaak van groot aanbelang voor de goede verstand
houding tusschen de beide landen. De Times meent
dat dit bezoek tusschen de hoofden van twee Volken
die elkanderondanks de pogingen van enkele woel-
geestenmeer en meer beginnen te waarderende j
naauwe betrekkingen van vriendschap meer zal bevor- 1
deren dan twintig jaren onderhandelens. Sedert drie j
eeuwen heeft er geene bijeenkomst van regerende Vor- j
stelijke hoofden van Frankrijk en Engeland plaats ge- j
had, waartoe thans het kasteel van Eu is gekozen.
Te gelijk dat deze verrassende cn aangename tijding
de gemoederen bezig houdt, was een gerucht ih om
loop hetwelk daarop eene zeer donkere schaduw
dreigde te werpen. Men wilde namelijkdat een
Fransch koopvaarder wapenen naar de haven van Cork i
fin Ierland) had aangebragtwelk vaartuig door een
onzer oorlogschepen op de Iersche kust zou zijn aan» j
gehouden. Het is gebleken dat dit gericht, voor
zoo veel het een Fransch schip betrof, ten eenemale
ongegrond is, ofschoon het wel degelijk waar moet
zijn, dat cr in de haven van Cork wapenen in be
slag zijn genomen. Van derzelver oorsprong blijkt
echt'r niet. j
De gewezen Regent van Spanje, generaal Es- 2
par ter 0is den 23 dezer, laats van Havre 9 met zijne I
gemalin en nicht en verscheidene zijner voormalige
bewindsliedente Woolwich aangekomenaan boord
van de stoomboot Prometheus. Hij heeft zich ter
stond naar deze Hoofdstad begeven, en er zijn in
trek genomen m Mivarts-hotel. Zeer kort na zijne
aankomst aldaar, hebben een kamerheer van prins
Albertalsmede de hertog van Wellingtonde mi
nister Peel en Aberdeen en een groot aantal andere
aanzienlijke personen, bezoeken bij hem afgelegd.
ïSdgie-
Brüssel, den 27 AugustusEergisteren, zijnde
de naamdag van de Koningin der Belgenwaren het
Paleis des volks, alle openbare gebouwen en de sta
tions der ijzeren spoorwegen met nationale vlaggen ver
sierd. Alle ,in onze haven liggende schepen hadden
insgelijks hunne- vlaggen en wimpels geheschen. Des
avonds waren de voornaamste gebouwen en de hótels
der vreemde legatiën verlicht. Te Antwerpen, Gent,
LuikBruggeenz. enz. is die dag mede met de ge
bruikelijke plegtigheid gevierd.
Men schrijft uit Antwerpen dat de administratie
der posterijen zich in gemeenschap heeft gesteld mee
die van de Vereenigde Staten van Noord-\merika
tot geregelde overbrenging van brieven door middel
van paketbooten. Het huis Bisschop Basteyns en de
Cocq heeft zich met de zorg daarvoor belast, en de
tijdstippen van vertrek van hier zijn bepaald op 1 en
15 September, 1 en 25 October, 15 November en
15 December, Deze maatregel is van groot belang
voor den handel, die daardoor ontheven wordt van
de zware porten welke de over-Frankrijk of Engeland
verzonden wordende brieven kosten.
De ontvangen bijdragen beliepen tijdens het uit
brengen van genoemd berigtde som van f 3880,35.
De beschermheer der maatschappij, Z. M. Willem,
frederikgraaf van Nassau en Z. M. de regerende;
Koning hebben elk f 500, HH. KK. HH. de Prins
van Oranje en Prins Frederik der Nederlanden elk
200 toegezonden, met begeleidende brieven, waarin
de hoogachting dier Vorstelijke personen voor de on
derscheiden verdiensten van van der Palm. staat uit
gedrukt. TeyleFs genootschap heeft f 100 bijgedra
gen en door den graaf van den Bosch is de som
van f 170 toegezonden die de bewoners van Fre-
driksoord hadden bij elkander gebragt, voor het ge
denkteeken van den mandie ook zoo gaarne aan ar
men het Evangelie verkondigde.
Uit een verslag nopens den staat der hooge,
middelbare en lagere scholen in dit Rijk over 1841,
e vvelkj thans het licht zietverneemt men datop
den laarsten december van dat jaar, het getal aan de
hoogescholen bij de verschillende faculteiten ingeschre
ven studenten bedroeg als volgt: te Leiden 678, te
